Deseruitque ducem; cœlique cupidine tactus, Altius egit iter. Rapidi vicinia solis Mollit odoratas, pennarum vincula, ceras. Tabuerant ceræ: nudos quatit ille lacertos, Remigioque carens non ullas concipit auras; Oraque cæruleâ, patrium clamantia nomen, Excipiuntur aquâ, quæ nomen traxit ab illo. At pater infelix, nec jam pater, 'Icare,' dixit, 'Icare,' dixit, ' ubi es? quâ te regione requiram ? Icare,' dicebat: pennas conspexit in undis, Devovitque suas artes, corpusque sepulcro Condidit; et tellus a nomine dicta sepulti.
Hunc miseri tumulo ponentem corpora nati Garrula ramosâ prospexit ab ilice perdix,
Et plausit pennis, testataque gaudia cantu est; Unica tunc volucris, nec visa prioribus annis, Factaque nuper avis, longum tibi, Dædale, crimen. Namque huic tradiderat, fatorum ignara, docendam Progeniem germana suam, natalibus actis
Bis puerum senis, animi ad præcepta capacis. Ille etiam medio spinas in pisce notatas Traxit in exemplum, ferroque incidit acuto Perpetuos dentes, et serræ reperit usum.
Primus et ex uno duo ferrea brachia nodo Vinxit, ut, æquali spatio distantibus illis, Altera pars staret, pars altera duceret orbem. Dædalus invidit, sacrâque ex arce Minervæ Præcipitem misit, lapsum mentitus. At illum, Quæ favet ingeniis, excepit Pallas, avemque
Reddidit, et medio velavit in aëre pennis.
Sed vigor ingenii quondam velocis in alas, Inque pedes abiit; nomen, quod et antè, remansit. Non tamen hæc altè volucris sua corpora tollit, Nec facit in ramis altoque cacumine nidos; Propter humum volitat, ponitque in sepibus ova, Antiquique memor metuit sublimia casûs.
Sic ait: Immensa est, finemque potentia cœli Non habet, et quidquid superi voluêre, peractum est. Quòque minùs dubites, tiliæ contermina quercus Collibus est Phrygiis, modico circumdata muro. Haud procul hinc stagnum, tellus habitabilis olim, Nunc celebres mergis fulicisque palustribus undæ. Jupiter huc specie mortali, cumque parente Venit Atlantiades positis caducifer alis.
Mille domos adiêre, locum requiemque petentes; Mille domos clausêre seræ. Tamen una recepit,
Parva quidem, stipulis et cannâ tecta palustri;
Sed pia Baucis anus parilique ætate Philemon Illâ sunt annis juncti juvenilibus, illâ
Consenuêre casâ; paupertatemque fatendo Effecêre levem, nec iniquâ mente ferendam. Nec refert, dominos illic famulosne requiras; Tota domus duo sunt, îdem parentque jubentque. Ergo ubi cœlicolæ parvos tetigêre penates, Submissoque humiles intrârunt vertice postes, Membra senex posito jussit relevare sedili, Quò superinjecit textum rude sedula Baucis.
Inde foco tepidum cinerem dimovit, et ignes. Suscitat hesternos, foliisque et cortice sicco Nutrit, et ad flammas animâ producit anili; Multifidasque faces, ramaliaque arida tecto Detulit, et minuit, parvoque admovit aheno. Quodque suus conjux riguo collegerat horto, Truncat olus foliis. Furcâ levat ille bicorni Sordida terga suis, nigro pendentia tigno, Servatoque diu resecat de tergore partem Exiguam, sectamque domat ferventibus undis.
Interea medias fallunt sermonibus horas, Sentirique moram prohibent. Erat alveus illic Fagineus durâ clavo suspensus ab ansà : Is tepidis implétur aquis, artusque fovendos Accipit. In medio torus est de mollibus ulvis, Impositus lecto, spondâ pedibusque salignis. Vestibus hunc velant, quas non nisi tempore festo Sternere consuêrant, sed et hæc vilisque vetusque Vestis erat, lecto non indignanda saligno.
Accubuêre dei. Mensam succincta tremensque Ponit anus; mensæ sed erat pes tertius impar: Testa parem fecit. fecit. Quæ postquam subdita clivum 120 Sustulit, æquatam mentæ tersêre virentes.
Ponitur hic bicolor sinceræ bacca Minervæ, Conditaque in liquidâ corna autumnalia fæce,
Intubaque et radix et lactis massa coacti, Ovaque non acri leviter versata favillâ ;
Omnia fictilibus. Post hæc cælatus eodem
Sistitur argento crater, fabricataque fago
Pocula, quà cava sunt, flaventibus illita ceris.
Parva mora est, epulasque foci misêre calentes;
Nec longæ rursus referuntur vina senectæ,
Dantque locum mensis paulùm seducta secundis. Hic nux, hic mixta est rugosis carica palmis, Prunaque, et in patulis redolentia mala canistris, Et de purpureis collectæ vitibus uvæ.
Candidus in medio favus est. Super omnia vultus · 135 Accessêre boni, nec iners pauperque voluntas.
Interea, toties haustum cratera repleri
Sponte suâ, per seque vident succrescere vina. Attoniti novitate pavent, manibusque supinis Concipiunt Baucisque preces timidusque Philemon, 140 Et veniam dapibus nullisque paratibus orant. Unicus anser erat, minimæ custodia villæ,
Quem dîs hospitibus domini mactare parabant : Ille celer pennâ tardos ætate fatigat,
Eluditque diu, tandemque est visus ad ipsos Confugisse deos. Superi vetuêre necari, 'Dîque sumus, meritasque luet vicinia pœnas Impia,' dixerunt; 'vobis immunibus hujus Esse mali dabitur, modò vestra relinquite tecta, Ac nostros comitate gradus, et in ardua montis Ite simul.' Parent, et, dîs præeuntibus, ambo Nituntur longo vestigia ponere clivo.
Tantum aberant summo, quantum semel ire sagitta Missa potest: flexêre oculos, et mersa palude Cetera prospiciunt, tantùm sua tecta manere. Dumque ea mirantur, dum deflent fata suorum, Illa vetus, dominis etiam casa parva duobus, Vertitur in templum: furcas subiêre columnæ, Stramina flavescunt, aurataque tecta videntur, Cælatæque fores, adopertaque marmore tellus. Talia tum placido Saturnius edidit ore: 'Dicite, juste senex, et femina conjuge justo
Digna, quid optetis.' Cum Baucide pauca locutus, Judicium superis aperit commune Philemon : 'Esse sacerdotes, delubraque vestra tueri
Poscimus; et quoniam concordes egimus annos, Auferat hora duos eadem, nec conjugis unquam Busta meæ videam, neu sim tumulandus ab illâ.' Vota fides sequitur: templi tutela fuêre,
Donec vita data est. Annis ævoque soluti
Ante gradus sacros cùm starent fortè, locique
Narrarent casus, frondere Philemona Baucis,
Baucida conspexit senior frondere Philemon. Jamque super geminos crescente cacumine vultus, Mutua, dum licuit, reddebant dicta; Valeque, O conjux,' dixêre simul, simul abdita texit
Ora frutex. Ostendit adhuc Tyaneïus illic Incola de gemino vicinos corpore truncos.
Hæc mihi non vani (nec erat cur fallere vellent) Narravêre senes. Equidem pendentia vidi
Serta super ramos, ponensque recentia, dixi, 'Cura deûm pii sunt, et, qui coluêre, coluntur.'
Longa fuit medii mora temporis, actaque magni Herculis implêrant terras odiumque novercæ. Victor ab Echaliâ Cenæo sacra parabat
« ZurückWeiter » |