Pulsa gravi gravis est amentia; curribus auras Exit in ætherias. Ibi toto nubila vultu
Ante Jovem passis stetit invidiosa capillis,
Proque meo veni supplex tibi, Jupiter,' inquit, 'Sanguine proque tuo. Si nulla est gratia matris, Nata patrem moveat; neu sit tibi cura, precamur, Vilior illius, quòd nostro est edita partu. En! quæsita diu tandem mihi nata reperta est; Si reperire vocas amittere certiùs, aut si Scire ubi sit reperire vocas. Quòd rapta, feremus, Dummodo reddat eam; neque enim prædone marito Filia digna tua est, si jam mea filia non est.' Jupiter excepit: 'Commune est pignus onusque Nata mihi tecum; sed, si modò nomina rebus Addere vera placet, non hoc injuria factum, Verùm amor est ; neque erit nobis gener ille pudori. Tu modò, diva, velis. Ut desint cetera; quantum est
Esse Jovis fratrem! quid, quòd nec cetera desunt,
Nec cedit nisi sorte mihi? Sed tanta cupido Si tibi discidii est, repetet Proserpina cœlum ; Lege tamen certâ, si nullos contigit illic
Ore cibos: nam sic Parcarum fœdere cautum est.'
Dixerat. At Cereri certum est educere natam.
Non ita fata sinunt; quoniam jejunia virgo Solverat, et, cultis dum simplex errat in hortis, Puniceum curvâ decerpserat arbore pomum, Sumptaque pallenti septem de cortice grana Presserat ore suo. Solusque ex omnibus illud Ascalaphus vidit, quem quondam dicitur Orphne, Inter Avernales haud ignotissima nymphas, Ex Acheronte suo furvis peperisse sub antris; Vidit, et indicio reditum crudelis ademit.
Ingemuit regina Erebi, testemque profanum
Fecit avem, sparsumque caput Phlegethontide lymphâ In rostrum et plumas et grandia lumina vertit. Ille sibi ablatus fulvis amicitur ab alis,
Inque caput crescit, longosque reflectitur ungues, Vixque movet natas per inertia brachia pennas, Fœdaque fit volucris, venturi nuntia luctûs, Ignavus bubo, dirum mortalibus omen. /
At medius fratrisque sui mostæque sororis Jupiter ex æquo volventem dividit annum. Nunc dea, regnorum numen commune duorum,
Cum matre est totidem, totidem cum conjuge menses. Vertitur extemplo facies et mentis et oris :
Nam, modò quæ poterat Diti quòque mæsta videri, Læta deæ frons est: ut sol, qui tectus aquosis Nubibus antè fuit, victis ubi nubibus exit.
Ante suos Niobe thalamos cognoverat illam, Tunc cùm Mæoniam virgo Sipylumque colebat; Nec tamen admonita est pœnâ popularis Arachnes Cedere cœlitibus verbisque minoribus uti. Multa dabant animos; sed enim nec conjugis artes Nec genus amborum magnique potentia regni Sic placuêre illi, quamvis ea cuncta placerent,
Ut sua progenies: et felicissima matrum Dicta foret Niobe, si non sibi visa fuisset. Nam sata Tiresiâ, venturi præscia, Manto Per medias fuerat, divino concita motu, Vaticinata vias: 'Ismenides, ite frequentes, Et date Latonæ, Latonigenisque duobus, Cum prece tura piâ, lauroque innectite crinem. Ore meo Latona jubet.' Paretur, et omnes Thebaïdes jussis sua tempora frondibus ornant, Turaque dant sanctis et verba precantia flammis. Ecce venit comitum Niobe celeberrima turbâ,
Vestibus intexto Phrygiis spectabilis auro,
Et, quantum ira sinit, formosa, movensque decoro Cum capite immissos humerum per utrumque capillos. Constitit; utque oculos circumtulit alta superbos,
'Quis furor auditos,' inquit, 'præponere visis
Cœlestes? aut cur colitur Latona per aras,
Numen adhuc sine ture meum est? Mihi Tantalus auctor,
Cui licuit soli superorum tangere mensas;
Pleïadum soror est genitrix mea; maximus Atlas
Est avus, ætherium qui fert cervicibus axem ; Jupiter alter avus; socero quòque glorior illo. Me gentes metuunt Phrygiæ; me regia Cadmi Sub dominâ est; fidibusque mei commissa mariti Moenia cum populis a meque viroque reguntur. In quamcunque domûs adverto lumina partem, Immensæ spectantur opes. Accedit eòdem Digna deæ facies. Huc natas adjice septem Et totidem juvenes, et mox generosque nurusque. Quærite nunc, habeat quam nostra superbia causam! Quoque modo audetis genitam Titanida Coo
Latonam præferre mihi, cui maxima quondam
Exiguam sedem parituræ terra negavit?
Nec cœlo nec humo nec aquis dea vestra recepta est. Exsul erat mundi, donec miserata vagantem, 'Hospita tu terris erras, ego,' dixit, 'in undis,' Instabilemque locum Delos dedit. Illa duorum Facta parens, uteri pars est hæc septima nostri. Sum felix: quis enim neget hoc? felixque manebo. Hoc quoque quis dubitet? tutam me copia fecit. Major sum, quàm cui possit Fortuna nocere ; Multaque ut eripiat, multo mihi plura relinquet. Excessêre metum mea jam bona. Fingite demi Huic aliquid populo natorum posse meorum, Non tamen ad numerum redigar spoliata duorum Latonæ turbâ quo quantùm distat ab orbâ? Ite sacris, properate sacris, laurumque capillis Ponite.' Deponunt, et sacra infecta relinquunt ; Quodque licet, tacito venerantur murmure numen. Indignata dea est, summoque in vertice Cynthi Talibus est dictis geminâ cum prole locuta : En ego, vestra parens, vobis animosa creatis, Et nisi Junoni nulli cessura dearum,
An dea sim, dubitor, perque omnia secula cultis Arceor, o nati, nisi vos succurritis, aris.
Nec dolor hic solus: diro convicia facto
Tantalis adjecit, vosque est postponere natis
Ausa suis; et me (quod in ipsam recidat) orbam
Dixit, et exhibuit linguam scelerata paternam.'
Adjectura preces erat his Latona relatis:
'Desine,' Phœbus ait, pœnæ mora longa querela est.' Dixit idem Phabe; celerique per aëra lapsu Contigerant tecti Cadmeïda nubibus arcem.
Planus erat latèque patens prope monia campus, Assiduis pulsatus equis; ubi turba rotarum Duraque mollierat subjectas ungula glebas.
Pars ibi de septem genitis Amphione fortes Conscendunt in equos, Tyrioque rubentia suco Terga premunt, auroque graves moderantur habenas. E quibus Ismenos, qui matri sarcina quondam Prima suæ fuerat, dum certum flectit in orbem Quadrupedis cursus, spumantiaque ora coërcet, 'Hei mihi!' conclamat, medioque in pectore fixa Tela gerit, frenisque manu moriente remissis, In latus a dextro paulatim defluit armo. Proximus, audito sonitu per inane pharetræ Frena dabat Sipylus, veluti cùm præscius imbris Nube fugit visâ, pendentiaque undique rector Carbasa deducit, ne quâ levis effluat aura. Frena tamen dantem non evitabile telum Consequitur, summâque tremens cervice sagitta Hæsit, et exstabat nudum de gutture ferrum.
Ille, ut erat pronus, per colla admissa jubasque
Volvitur, et calido tellurem sanguine fœdat. Phædimus infelix, et aviti nominis heres Tantalus, ut solito finem imposuêre labori, Transierant ad opus nitidæ juvenile palæstræ ; Et jam contulerant arcto luctantia nexu Pectora pectoribus: cùm tento concita nervo, Sicut erant juncti, trajecit utrumque sagitta. Ingemuêre simul, simul incurvata dolore Membra solo posuêre, simul suprema jacentes
« ZurückWeiter » |