ścił wszystkich od siebie, a nazajutrz dopiero półmiski mu odesłał. Pisali o nim Damalew. in Vitis Episc. Cujav. Janczyński in MS. Histor. Coll. Luceor. był przy Kamienieckim biskupstwie opatem Mogilskim. 3. Stanisław kasztelan Halicki, podkomorzy koronny, starosta Rawski, umarł wprzód niżeli brat jego biskup: Piasec. fol. 308. miał podobno za sobą Dedyńską podkomorzankę Podolską, jam go opuścił w tomie pierwszym między kasztelanami Rawskiemi, to pewna, że żona jego była Potocka generałowna Podolska. 4. Filip najprzód chorąży, kasztelan, potem wojewoda Rawski, starosta Radomski i Inowrocławski; mąż staropolskiej cnoty i obyczajów, której tu niektóre dowody położę. Posłował i nie raz na różne sejmy, i ojczyznie lubo nie wytworną w słowach, potrzebną jednak i gruntowną poddawał radę. Pewnego czasu na Żydów Wielickich, o ciężki excess wezdrgnęła izba poselska, i słuszną zelozyą zdzięta, wielą bardzo głosami dopominała się należytej na winowajców kary: noc tym czasem zaszła, przewlokła na Żydów decyzyą, co w tej sprawie czynić miano, ale i Żydom tak dogodziła, że wszystkim drogo swoje kryminały okupując, pozatykali gęby posłom, nazajutrz tedy gdy tenże interes najbardziej popierać należało, wszyscy zamilkli, krom Wołuckiego i drugiego posła. Uprosiwszy tedy sobie głos, taką powiedział przypowiastkę: Szlachcic (prawi) miał syna, który do tego, że nie był douczony, miał jeszcze i ten defekt do siebie, że gębę ustawicznie otwierał takim nałogiem, że żadnym sposobem nie mógł tego w synu swoim ojciec poprawić: raz idąc z nim gdzieś na publikę, mówi mu: Miły synu, upamiętajże się przecię, a geby przy ludziach tak nie otwieraj, patrz, prawi, często za mnie, a jak się ja po kalecie uderzę, zamykajże gębę: i tak się stało; uderzył ojciec w kaletę, syn usta zamknął. Tak się widzę i u nas na tym sejmie dzieje (przydał Wołucki) uderzą w jakiego takiego kaletę już czerwonemi złotemi, już talerami bitemi, aż co wczora gęby otwierali, dziś jakby im zawiązano usta, tak ich zamykają, i milczą. Janczyn. in MS. Druga w r. 1613. w tych dobrach gdzie sam rezydował Wołucki, trafunkowym ogniem poddanego domostwo zagorzało, a że od wiatru i inszym budynkom trzeba się było tegoż ognia obawiać, lubo pod ciemną noc, wypadł sam z dworu na ratunek ubogich ludzi, kedy padłszy na pień, tak sobie wybił na gałęzi oko, że całe ze krwią wypłynęło. Wszystkich zdaniem nie uleczony raz, żadnej nie zostawił do widzenia nadziei, ale Wołucki mocną ugruntował otuchę w sobie w opiece Matki Boskiej, że mu i wzrok i oko przywrócić miała: przetoż do Częstochowy, wsławionego wielkiemi łaskami miejsca, puściwszy się, stanął tam z 00. Soc. Jesu pod Górą w wieczór, i w gościńcu do

jutrzejszego gotując się nabożeństwa, gdy insi z podróżnego niewczasu snem zmorzeni spoczywają, on się na modlitwę udał, ślepotę swoję Panu Bogu i Najśw. Pannie szczególniej zalecając. W tem niespodziane bole, i ciężkie łupanie głowy nastąpiło, ropista krew z skaleczonego oka, tak wielka się rzuciła, że aż po szatach na ziemię płynęła. Zatrwożony tym Wołucki, budzi czeladź swoję, ognia dać każe, pomaca rany; oka się nowego domacal, spojrzy nim, widzi ogień i ludzi rozeznaje, a dla większej pewności swojej, ksiąkę sobie podać kazał, kędy zasłoniwszy sobie zdrowe zdawna oko, przywróconym sobie świeżo tak dobrze czytał, jak i pierwszym. Z niewypowiedzianą tedy radością, do, kaplicy Najśw. Matki nazajutrz poszedłszy, dzięki Bogu i tej S. Pannie z jako największą pokorą uczynił; pamiątkę tego cudu najprzód farbami, potem na wielkiej blasze srebrnej wyrażoną, w tymże kościele zostawił: to pisze Nieszpork. Odrobiny stołu fol. 164. Cudu tego jednak okoliczności nie zupełnie wypisał ten autor, które tu z MS. tych naszych 00. którzy przy tem byli, przytaczam. Pierwsza: oko to z łaski Najśw. Matki sobie przywrócone, było daleko mniejsze od drugiego dawnego, i owszem tak znacznie mniejsze, że nie kwadrowało do powiek, i miejsca wszystkiego nie napelniało druga, że wybite oko w puszeczce złotej zamknięte, powiesił przy obrazie Matki Boskiej w Częstochowie. Trzecia, że blizko przed śmiercią siedzącemu u stołu, to oko wzrok straciło, i był to prognostyk jemu następującej wkrótce śmierci, która w kilka niedziel potem nastąpiła, nie inaczej go zaś zwał, tylko Panny Maryi oczko. Przydają inni, że jadąc do Częstochowy przez Piotrków, gdy mu niektórzy z PP. Dyssydentów kondolencye przy wizycie składali, on do nich mówił: Powiadacie Panowie Dyssydenci, że w wierze katolickiej cudów nie masz, proszę dajcie mi testimonium i zapiszcie w aktach trybu nalskich, jako oka tego nie mam, a ja się zapiszę wam na to, że mi go Matka Boska przywróci, byleście wy prawowierni zostali: co gdy się z obudwu stron stało, jak się z Częstochowy już z przywróconem okiem stawił w Piotrkowie, jedni z dyssydentów uznali prawdę wiary katolickiej, drudzy nie mogąc na to patrzeć, z trybunału powyjeżdżali. Ks. Młodzianowski o nim pisze, że po obiedzie wszyscy i goście i heretycy, kiedy się trafili, musieli śpiewać: O Marya ena Dziewica. 5. Sebastyan kasztelan Małogoscki, starosta Rawski, ten i z bratem swoim Filipem nagrobek Pawłowi biskupowi bratu swemu wystawił, wszyscy zaś trzej do fundacyi kollegium naszego Rawskiego składali się; jeździł w legacyi od Króla do kurfirszta Brandeburskiego, deputatem był na trybunał koronny i posłem na sejmy: Zona jego już zda mi się 2do voto Zuzanna Owa

dowska Duninowna, stolnikowna Sendomierska, z tej córka była za Kazimierzem Zapolskim podkomorzym Sieradzkim: druga Petronella za Hieronimem Olszewskim wojewodą Rawskim, matka Jędrzeja arcybiskupa Gnieznieńskiego, i synów dwóch, Paweł i Stanisław, ale zda mi się z pierwszej jego żony, i to obadwa znać bezpotomnie umarli. 6. Wojciech, ten obrawszy sobie życie zakonne Soc. Jesu, służąc w Klaudyopolu w Węgrzech zapowietrzonym, z inszemi tegoż zakonu Polakami, padł ofiarą miłości bliźniego w r. 1586. Alegambe victim. charit. fol. 81. 7. Mikołaj życie swoje świątobliwości pełne zakończył w zakonie także naszym w Rawie w r. 1655. R. 1778. Teodor Wołucki burgrabia zamku Krakowskiego. — Kras.

Wołyński herbu Abdank, w księztwie Litewskiem, tak o nich pisze Kojałow. in MS. Marcin Wołyński wojski Podolski mąż waleczny. Okol. tom. 2. fol. 629.

Woraiński herbu Jasieńczyk, z tych jedna była za Janem Rutkowskim.

Worłowski. Jan Karol Worłowski skarbnik Kowieński w księztwie Żmudzkiem, Abraham w powiecie Kowieńskim, podpisali elekcyą Jana III. Króla.

Woronicz herbu Pawęza, w Kijowskiem województwie. O przodkach dawniejszych tego domu mówiłem pod Jelcami, Tom. IV. f. 477. tu tylko to przydaję: Matwiej Worona syn Alexandra, już mu był Król Kazimierz Jagiellonowicz gotował województwo Smoleńskie, ale śmierć tym czasem zaszła Kazimierzowa przecież gdy ten Matwiej Mingereja Perekopskiego od Kijowa odegnał, a pod Czerkasami dobrze przetrzepał, Król mu, według Kojałowicza, Alexander, konferował województwo Czerniechowskie (ale Czerniechowskich wojewodów jeszcze na ten czas nie było) i starostwo Lubeckie: gdy potem Moskwicin wpadł w Siewierskie księztwo, długo i męźnie Czerniechowa i Lubeczy bronił, aż też tam poległ, syn jego Krzysztof starosta Owrucki, drugi Szymon, który wielką klęską Tatarów poraził, to Kojałow. in MS. Hrehory Woronicz, syn jego Alexander, pojął Owdocię Ołyczankę albo Łosiatyńską, Acta Castren. Zytomir. 1586. i 1588. z tej spłodził córkę Teodorę, najprzód Jerzego Muchowieckiego, 2do Kaspra Wągrodzkiego, 3tio Alexandra Stan małżonkę, (ten Alexander Woronicz dobra swoje dziedziczne Tryhory nazwane, w powiecie Żytomierskim leżące, dał na fundacyą do Cerkwi). Drugą Alexandrę, ta poszła za Mikołaja Obodyńskiego, z niej był syn Konstantyn. Synów zaś było czterech. 1. Filon, podkomorzy Kijowski (Kojał. in MS. kładzie Filona Woronę, starostę Östrzskiego, podkomorzego Kijowskiego jeszcze w r. 1552. szczęśliwego na Moskwę i Tatarów wojo

wnika, który pod Poczapowem zniósłszy wojsko, Wołka hetmana Moskiewskiego, Temkina ze dwunastą bojarami Carskiemi, i dwieście żołnierzami wziął w niewolą) ten zaś Filo, o którym się tu mówi, dopiero kwitnął w r. 1617. co się pokazuje z działu między bracią uczynionego, i zapisanego w grodzie Żytomierskim 12. Lipca, kedy jemu dostały się były te dobra, Szumsko miasteczko, i wsi Tatarynówka, Zelesna i Dworzec wspominają go z tytułem podkomorzego, Konstytucye 1638. i komissarzem do rozgraniczenia województwa Kijowskiego i Czerniechowskiego. Constit. fol. 31. Miał za sobą Promczekownę Delotecką, 2do Maryannę Obodeńską, z obiema jednak żył sterilis. 2. Mikołaj Michał, który z Alexandrą Rapczyńską, spłodził córkę Alexandre Dymitra Hołowińskiego małżonkę, i synów, Dymitra, Karola, Stefana, Adama, i Samuela podczaszego Kijowskiego. Acta Castren. Vladimir. 1672. 3. Bazyli pisarz ziemski Kijowski, wspominają go Konstytucye 1611. i 1613. temu się działem dostały dobra Denisy i Krośnia, miał za sobą Elżbietę Muchowiecką, z której córki, Beata Jana Zmigrodzkiego małżonka, Eleonora i Petronella synowie zaś Jędrzej, Władysław, Jan i Daniel Jerzy dwóch imion skarbnik Kijowski posłował na sejm 1661. ztamtąd deputatem stanął na trybunał fiskalny, Constit. Lit. fol. 4. tego syn Filo, (Ks. Kojał. in MS. powiada, że Bazylego pisarza Kijowskiego byli bracia, Mikołaj, Teodor i Jerzy, który possessyą swoję miał w Oszmiańskim powiecie, synów mu naznacza: Jędrzeja i Filona) żona jego Tyszkiewiczowna, z tej spłodził Michała skarbnika Kijowskiego, od którego z Rozalji Dybowskiej to potomstwo zostało, Ignacy, Wojciech, Maryanna Sołotwińska i Bogumiła Wilkowska. 4. Teodor podczaszy Kijowski, wspominają go Konstytucye 1619. gdzie go rotmistrzem województwa Kijowskiego zapisano, i 1631. gdzie do rewizy ksiąg grodzkich Kijowskich naznaczony, Constit. fol. 30. i 1638. do granic komissarzem, Constitut. fol. 31. temu się działem był dostał stary i nowy Trojanów, mąż właśnie do wojny urodzony, którą przez lat trzydzieści traktując, sławy rycerskiej szukał, pojął był Annę Pilawską wielkiej fortuny dziedziczkę, z tej była córka Maryanna, i syn Alexander Konstantyn cześnik, a potem podkomorzy Kijowski, z sejmu 1670. komissarzem zapisany, Constit. fol. 24. bywał często posłem na sejmy i deputatem na trybunał koronny, miał swoją chorągiew pancerną dwa razy śluby małżeńskie ponawiał, pierwszy raz z Katarzyną Załęską podkomorzanką Nowogrodzką, z tej synowie: Jan i Adam, z których drugi sterilis; drugi raz z Rozalią Krasicką kasztelanką Przemysłką, z tej Marcin i Antoni synowie. Jan Samuel stolnik Kijowski, de

putat na trybunał koronny 1701. i 1717. poseł od wojska na radę Warszawską, poseł na konwokacyą 1696. którą podpisał. Zona jego Konstancya Zuzanna Duninowna Karwicka, Kazimierza miecznika Smoleńskiego i Anny Pociejowny córka, z której syn Nikodem Kazimierz chorąży Owrucki, starosta Ostrzski, na wielu funkcyach w tej ojczyznie zasłużony, komissarzem zasiadając na trybunale Radomskim, 1728. i 1729. posłując na walne sejmy 1719. i 1724. marszałkując konfederacyi województwa Kijowskiego w r. 1734. sędzią będąc Kijowskim oraz i Kamienieckim, porucznikując pod pancerną chorągwią ks. Czartoryskiego kasztelana Wileńskiego: związał się dożywotnie z Joanną Potocką herbu Lubicz starościanką Owrucką, pozostałą wdową po Jerzym Piaseczyńskim staroście Nowogrodzkim i Ułanowskim, którą urodziła Silnicka kasztelanka Kamieniecka. Marcin drugi syn Alexandra, podkomorzego Kijowskiego chorąży Owrucki, z Franciszki Starzechowskiej, synowie jego Piotr stolnik Bracławski, Józef podczaszy Owrucki i Franciszek, córki zaś dwie, Zofia Antoniego Ponińskiego referendarza koronnego, teraz wojewody Poznańskiego; Paulina Zamojskiego Stanisława, małżonki. Antoni trzeci syn tego Alexandra podkomorzego, ale obadwa z Marcinem z Krasickiej spłodzeni, podczaszym był Kijowskim. Krom tu wyliczonych jeszczem się tych doczytał: Lew Kazimierz Woronicz podstoli Nowogrodzki 1667. poseł na sejm ztamtąd, komissarz do zapłaty wojsku Litewskiemu. Constit. fol. 3. Jan Floryan podstoli Piński 1674. poseł na konwokacyą, z niej rewizor skarbu koronnego. Constit. fol. 13. Konstanty łowczy Smoleński 1674. Mikołaja Woronicza pisarza ziemskiego Smoleńskiego, posła na sejm 1627. czytam w Konstytucyach fol. 9. zkąd domyślam się, że musi być inszy dom Woroniezów w księztwie Litewskiem. Alexandra Woroniczowna Adaukta Lipskiego małżonka, ale sterilis. N. Jędrzeja Kiewlicza, Teodora Mikołaja z Zaborowa Bąkowskiego. N. miał za sobą Teresę Kisielownę, N. Petronellę córkę Dymitra Ogińskiego. N. Woronicz starosta Brzeziński, miał za sobą Helene Massalską 1637. Cuda Żyrowieckie. Damian cześnik ma za sobą Barbarę Micińską.

Nikodem Woroniez kasztelan Kijowski z Karwickiej urodzony, 1mo voto z Potocką, 2do z Jabłonowską chorążanką koronną bezdzielny. - Józef podczaszy Owrucki, o którym wyżej, zostawił syna Ignacego staroste Ostrowskiego; ten z Rozwadowską wdową po Łuszczewskim star. Zydaczewskim bezpotomny, umarł r. 1780. Piotr stolnik Owrucki brat Józefa, pojął Kawiecką z której Joanna Polanowska, Maryanna Łosiowa i syn Jakób miecznik Owrucki z Drohojewskiej kasztelanki Przemysłkiej miał córkę Felicyanne Działyńską w r. 1781. kasztelan Bełzki. Krasicki.