Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Quæ deceant urbem, nomen quòque mansit in illâ
Urbis, et ipsa suis deplangitur Ardea pennis.

APOTHEOSIS OF ENEAS.

Jamque deos omnes ipsamque Eneïa virtus
Junonem veteres finire coëgerat iras;
Cùm, bene fundatis opibus crescentis Iüli,
Tempestivus erat cœlo Cythereïus heros,
Ambieratque Venus superos, colloque parentis

70

Circumfusa sui, 'Nunquam mihi,' dixerat, 'ullo
Tempore dure pater, nunc sis mitissimus opto,
Eneæque meo, qui te de sanguine nostro
Fecit avum, quamvis parvum des, optime, numen,
Dummodo des aliquod: satis est inamabile regnum
Adspexisse semel, Stygios semel îsse per amnes.'
Assensêre dei, nec conjux regia vultus

75

80

Immotos tenuit, placatoque annuit ore.

[ocr errors]

Tum pater, Estis,' ait, 'cœlesti munere digni,

Quæque petis, pro quoque petis: cape, nata, quod optas.'

Fatus erat. Gaudet, gratesque agit illa parenti,

Perque leves auras junctis invecta columbis
Litus adit Laurens, ubi tectus arundine serpit
In freta flumineis vicina Numicius undis.
Hunc jubet Æneæ, quæcunque obnoxia morti,
Abluere, et tacito deferre sub æquora cursu.
Corniger exsequitur Veneris mandata, suisque,
Quicquid in Eneâ fuerat mortale, repurgat,
Et respergit aquis; pars optima restitit illi.
Lustratum genitrix divino corpus odore
Unxit, et ambrosiâ cum dulci nectare mixtâ

85

90

95

Contigit os, fecitque deum; quem turba Quirini
Nuncupat Indigetem, temploque arisque recepit.

THE ALBAN KINGS.

Inde sub Ascanii ditione binominis Alba
Resque Latina fuit. Succedit Silvius illi;
Quo satus antiquo tenuit repetita Latinus
Nomina cum sceptro. Clarum subit Alba Latinum.
Epitos ex illo est, post hunc Capetusque Capysque,
Sed Capys antè fuit. Regnum Tiberinus ab illis
Cepit, et in Tusci demersus fluminis undis

100

Nomina fecit aquæ. De quo Remulusque feroxque 105 Acrota sunt geniti. Remulus maturior annis

Fulmineo periit, imitator fulminis, ictu.

Fratre suo sceptrum moderatior Acrota forti

Tradit Aventino, qui, quo regnârat, eodem

Monte jacet positus, tribuitque vocabula monti.

110

Jamque Palatinæ summan Proca gentis habebat.

Rege sub hoc Pomona fuit, quâ nulla Latinas

Inter Hamadryadas coluit sollertiùs hortos,
Nec fuit arborei studiosior altera fetûs;
Unde tenet nomen. Non silvas illa nec amnes;
Rus amat et ramos felicia poma ferentes.
Nec jaculo gravis est, sed aduncâ dextera falce,
Quâ modò luxuriem premit et spatiantia passim
Brachia compescit, fissâ modò cortice virgam
Inserit, et succos alieno præstat alumno.

115

120

Nec sentire sitim patitur, bibulæque recurvas

Radicis fibras labentibus irrigat undis.
Proximus Ausonias injusti miles Amulî
Rexit opes; Numitorque senex amissa nepotum

Munere regna capit, festisque Palilibus urbis

Monia conduntur. Tatiusque patresque Sabini
Bella gerunt; arcisque viâ Tarpeia reclusâ
Dignâ animam pœnâ congestis exuit armis.
Inde sati Curibus tacitorum more luporum
Ore premunt voces, et corpora victa sopore
Invadunt, portasque petunt, quas objice firmo
Clauserat Iliades. Unam tamen ipsa reclusit,
Nec strepitum verso Saturnia cardine fecit.
Sola Venus portæ cecidisse repagula sensit,
Et clausura fuit, nisi quòd rescindere nunquam
Dîs licet acta deûm. Jano loca juncta tenebant
Naïdes Ausoniæ gelido rorantia fonte.

125

130

135

Has rogat auxilium, nec nymphæ justa petentem

Sustinuêre deam, venasque et flumina fontis
Elicuêre sui. Nondum tamen invia Jani

140

Ora patentis erant, neque iter præcluserat unda:

Lurida supponunt fecundo sulfura fonti,

Incenduntque cavas fumante bitumine venas.

Viribus his aliisque vapor penetravit ad ima
Fontis; et Alpino modò quæ certare rigori
Audebatis aquæ, non ceditis ignibus ipsis.
Flammiferâ gemini fumant adspergine postes,
Portaque nequicquam rigidis permissa Sabinis
Fonte fuit præstructa novo, dum Martius arma
Indueret miles. Quæ postquam Romulus ultro
Obtulit, et strata est tellus Romana Sabinis
Corporibus, strata estque suis, generique cruorem
Sanguine cum soceri permiscuit impius ensis;
Pace tamen sisti bellum, nec in ultima ferro
Decertare placet, Tatiumque accedere regno.

Occiderat Tatius, populisque æquata duobus,

145

150

155

Romule, jura dabas; positâ cùm casside Mavors
Talibus affatur divûmque hominumque parentem :
Tempus adest, genitor, quoniam fundamine magno
Res Romana valet, et præside pendet ab uno,
Præmia jam promissa mihi dignoque nepoti
Solvere, et ablatum terris imponere cœlo.

160

Tu mihi concilio quondam præsente deorum,

(Nam memoro, memorique animo pia verba notavi)
"Unus erit, quem tu tolles in cærula cœli,"
Dixisti rata sit verborum summa tuorum.'

165

[ocr errors]

Annuit omnipotens, et nubibus aëra cæcis Occuluit, tonitruque et fulgure terruit orbem. Quæ sibi promissæ sensit data signa rapinæ, Innixusque hasta pressos temone cruento Impavidus conscendit equos Gradivus, et ictu Verberis increpuit, pronumque per aëra lapsus Constitit in summo nemorosi colle Palatî, Reddentemque suo jam regia jura Quiriti Abstulit Iliaden. Corpus mortale per auras Dilapsum tenues, ut latâ plumbea fundâ Missa solet medio glans intabescere cœlo. Pulchra subit facies, et pulvinaribus altis Dignior, et qualis trabeati forma Quirini.

Flebat ut amissum conjux, cùm regia Juno

Irin ad Hersiliam descendere limite curvo
Imperat, et vacuæ sua sic mandata referre:
'O et de Latiâ, o et de gente Sabinâ
Præcipuum, matrona, decus, dignissima tanti
Antè fuisse viri conjux, nunc esse Quirini,
Siste tuos fletus, et, si tibi cura videndi
Conjugis est, duce me lucum pete, colle Quirino
Qui viret, et templum Romani regis obumbrat.'

170

175

180

185

Paret, et, in terram pictos delapsa per arcus,
Hersiliam jussis compellat vocibus Iris.

Illa verecundo vix tollens lumina vultu,

190

'O dea, (namque mihi, nec quæ sis dicere promptum est,
Et liquet esse deam) duc, o duc,' inquit, 'et offer
Conjugis ora mihi: quæ si modò posse videre
Fata semel dederint, cœlum accepisse fatebor.'

Nec mora, Romuleos cum virgine Thaumanteâ
Ingreditur colles: ubi sidus ab æthere lapsum
Decidit in terras, a cujus lumine flagrans
Hersiliæ crinis cum sidere cessit in auras.

Hanc manibus notis Romanæ conditor urbis

Excipit, et priscum pariter cum corpore nomen

195

200

Mutat, Horamque vocat ; quæ nunc dea juncta Quirino est.

BOOK XV.

DOCTRINES OF PYTHAGORAS.

v. 60.

Vir fuit hic, ortu Samius; sed fugerat unà
Et Samon et dominos, odioque tyrannidis exsul
Sponte erat. Isque, licèt cœli regione remotus,
Mente deos adiit, et, quæ natura negabat
Visibus humanis, oculis ea pectoris hausit.
Cùmque animo et vigili perspexerat omnia curâ ;
In medium discenda dabat, cœtusque silentûm,
Dictaque mirantûm magni primordia mundi
Et rerum causas, et quid natura, docebat,

5

« ZurückWeiter »