Casta negor. Si tu damnas; meruisse fatebor.
Morte luam pœnas iudice victa Dea.
Sed, si crimen abest, tu nostræ pignora vitæ
Re dabis, et castas casta sequere manus.
Dixit; et exiguo funem conamine traxit.
Mira, sed et scena testificata loquar.

120

Mota Dea est; sequiturque ducem, laudatque sequendo.
Index lætitiæ fertur in astra sonus.
Fluminis ad flexum veniunt: Tiberina priores
Ostia dixerunt, unde sinister abit.

Nox aderat: querno religant a stipite funem:
Dantque levi somno corpora functa cibo.
Lux aderat: querno solvunt a stipite funem:
Ante tamen posito tura dedere foco.
Ante coronatam puppim sine labe iuvencam
Mactarunt, operum coniugiique rudem.
Est locus, in Tiberin qua lubricus influit Almo,
Et nomen magno perdit ab amne minor.
Illic purpurea canus cum veste sacerdos

Almonis Dominam sacraque lavit aquis.
Exululant comites, furiosaque tibia flatur;
Et feriunt molles taurea terga manus.
Claudia præcedit læto celeberrima vultu;
Credita vix tandem teste pudica Dea.
Ipsa sedens plaustro porta est invecta Capena:
Sparguntur iunctæ flore recente boves.
Nasica accepit: templi non perstitit auctor.
Augustus nunc est: ante Metellus erat.

125

130

135

140

118 One MS. indice. 119 One MS. curæ. Gronov. conj. vittæ. 120 One of the best MSS. and seven others reddas, et...sequare-two reddes, et......sequare. 126 Many MSS. atria. 131 One of the best MSS. coronarum-five coronatam-the rest coronarunt. Heins. conj. coronata puppi, and so B. 133 Seven MSS. Tiberi. 133 One MS. quem another quo. 135 Seven MSS. castus. 139 One MS. procedit. 143 Four of the best MSS. and three others tunc exstitit, and so B.six of the best and others non perstitit-others have non exstitit-non præstitit non substitit-nam præstitit-tunc perstitit.

XXX.

FASTI. II. 83.

ARION.

Quod mare non novit, quæ nescit Ariona tellus?
Carmine currentes ille tenebat aquas.
Sæpe, sequens agnam, lupus est hac voce retentus
Sæpe avidum fugiens restitit agna lupum:
Sæpe canes leporesque umbra cubuere sub una;
Et stetit in saxo proxima cerva leæ:

Et sine lite loquax cum Palladis alite cornix
Sedit; et accipitri iuncta columba fuit.
Cynthia sæpe tuis fertur, vocalis Arion;
Tamquam fraternis obstupuisse modis.

5

10

Nomen Arionium Siculas impleverat urbes;

Captaque erat lyricis Ausonis ora sonis.

Inde domum repetens puppim conscendit Arion;
Atque ita quæsitas arte ferebat opes.

Forsitan, infelix, ventos undamque timebas.

15

At tibi nave tua tutius æquor erat.

Namque gubernator destricto constitit ense,

Ceteraque armata conscia turba manu.

Quid tibi cum gladio? dubiam rege, navita, pinum,
Non sunt hæc digitis arma tenenda tuis.

20

Ille metu pavidus, Mortem non deprecor, inquit:
Sed liceat sumta pauca referre lyra.

25

Dant veniam, ridentque moram. Capit ille coronam :
Quæ possit crines, Phoebe, decere tuos.
Induerat Tyrio bis tinctam murice pallam:
Reddidit icta suos pollice chorda sonos;
Flebilibus veluti numeris canentia dura
Traiectus penna tempora cantat olor.

2 Two MSS. torrentes. 3 All MSS. except one a voce. 4 Five MSS. respicit. 5 Very many MSS. iacuere-one latuere. 6 One MS. infesta prox. 7 Ten MSS. corvus. 11 Several MSS. oras. 12 Three

MSS. modis.

17 One MS. Iamque. 19 All except two have puppim or puppem. 21 All the MSS. have pavidus-one as a various reading gives vacuus, and so B., see note. 24 Posset. 25 Many MSS. induit et. 25 One MS. depictam—some edd. distinctam. 27 Three MSS. can dentia. 28 Four MSS. Threicius.

Protinus in medias ornatus desilit undas.
Spargitur impulsa cærula puppis aqua.
Inde, fide maius, tergo delphina recurvo
Se memorant oneri supposuisse novo.

Ille sedens citharamque tenet, pretiumque vehendi
Cantat, et æquoreas carmine mulcet aquas.

Di pia facta vident. Astris delphina recepit
Iupiter, et stellas iussit habere novem.

XXXI.

FASTI. II. 305.

HERCULES ET OMPHALE.

Forte comes dominæ iuvenis Tirynthius ibat:
Vidit ab excelso Faunus utrumque iugo.
Vidit, et incaluit, Montanaque numina, dixit,
Nil mihi vobiscum est: hæc meus ardor erit.

30

35

Ibat orodatis humeros perfusa capillis
Mæonis, aurato conspicienda sinu.

5

Aurea pellebant rapidos umbracula soles:
Quæ tamen Herculeæ sustinuere manus.

Iamque nemus Bacchi, Tmoli vineta, tenebat,
Hesperus et fusco roscidus ibat equo.

10

Antra subit, tophis laqueataque pumice vivo.
Garrulus in primo limine rivus erat.

Dumque parant epulas potandaque vina ministri;
Cultibus Alciden instruit illa suis.

Dat tenues tunicas, Gætulo murice tinctas:
Dat teretem zonam, qua modo cincta fuit.

Ventre minor zona est: tunicarum vincla relaxat,
Vt possit vastas exseruisse manus.

34 One MS. pectine.

2 Loco. 7 Eleven MSS. rapidos-the rest tepidos.

15

11 Ten MSS.

have laqueataque-the rest laqueata et. 12 Two MSS. limite. 17 One of the best MSS. vincula laxant-three vincula laxat-one claustra relaxat. 18 All the MSS. except three magnas.

Fregerat armillas non illa ad brachia factas,
Scindebant magni vincula parva pedes.
Ipsa capit clavamque gravem, spoliumque leonis,
Conditaque in pharetra tela minora sua.
Sic epulis functi, sic dant sua corpora somno;
Et positis iuxta secubuere toris.

XXXII. X

FASTI. II. 193.

FABIORUM CLADES.

Idibus agrestis fumant altaria Fauni,
Hic ubi discretas insula rumpit aquas.
Hæc fuit illa dies, in qua Veientibus arvis
Ter centum Fabii, ter cecidere duo.
Vna domus vires et onus susceperat urbis:
Sumunt gentiles arma professa manus.
Egreditur castris miles generosus ab îsdem;
E quis dux fieri quilibet aptus erat.
Carmentis portæ dextro via proxima Iano est,
Ire per hanc noli, quisquis es; omen habet.
Illa fama refert Fabios exisse trecentos,

Porta vacat culpa sed tamen omen habet.
Vt celeri passu Cremeram tetigere rapacem
Turbidus hibernis ille fluebat aquis;
Castra loco ponunt; destrictis ensibus ipsi
Tyrrhenum valido Marte per agmen eunt.
Non aliter, quam cum Libyca de rupe leones
sparsos lata

per arva greges.

Invadunt
Diffugiunt hostes, inhonestaque vulnera tergo
Accipiunt: Tusco sanguine terra rubet.

5

10

15

20

20 Six MSS. stringebant magno, and so B.-one cingebant-one rumpebant. 21 One MS. rapit. 23 One MS. pectora.

3 One MS. Volscentibus. 3 Several MSS. armis. 5 One MS. curas. 6 Two MSS. sumite. 9 Several MSS. dextra. 11. 12 These lines omitted in some MSS. 13 Three MSS. tenuere. 14 Turgidus. 14 One MS. tumebat. 17 Many MSS. de gente-one tellure.

Sic iterum, sic
sæpe cadunt. Vbi vincere aperte
Non datur, insidias armaque cæca parant.
Campus erat: campi claudebant ultima colles,
Silvaque montanas occulere apta feras.
In medio paucos, armentaque rara relinquunt:
Cetera virgultis abdita turba latet.
Ecce velut torrens undis pluvialibus auctus,
Aut nive, quæ Zephyro victa tepente fluit,
Per sata perque vias fertur, nec, ut ante solebat,
Riparum clausas margine finit aquas:

Sic Fabii latis vallem discursibus implent;

Quosque vident, sternunt: nec metus alter inest. Quo ruitis, generosa domus? male creditur hosti. Simplex nobilitas, perfida tela cave.

25

30

Fraude perit virtus. In apertos undique campos 35
Prosiliunt hostes, et latus omne tenent.

Quid faciant pauci contra tot millia fortes?

Quidve, quod in misero tempore restet, habent?~
Sicut aper, silvis longe Laurentibus actus,
Fulmineo celeres dissipat ore canes;

Mox tamen ipse perit: sic non moriuntur inulti;
Vulneraque alterna dantque feruntque manu.
Vna dies Fabios ad bellum miserat omnes:
Ad bellum missos perdidit una dies.

40

Vt tamen Herculeæ superessent semina gentis,
Credibile est ipsos consuluisse Deos.

45

Nam puer impubes, et adhuc non utilis armis,
Vnus de Fabia gente relictus erat:

Scilicet ut posses olim tu, Maxime, nasci;
Cui res cunctando restituenda foret.

50

22 Almost all the MSS. tecta parant- —one only cæca—one cæcataone sæva. 23 Five MSS. cingebant. 23 Two MSS. valles. 24 Two MSS. occulit apta-very many occulit alta-one occulere alta. 26 Three MSS. turma. 28 One MS. Zephyro mota-one monte-two vere-one sole. 28 Many MSS. repente, and so B. 28 Three MSS. cadet. 30 Three MSS. claudit-one fluit-three fovit-one findit-one fundit. 32 One MS. cædunt-one feriunt-eight spernunt, which is adopted by K. and B. 38 Many MSS. restet, adest. 39 Latrantibuslatratibus. 40 One MS. fulmineus. 47 Five MSS. annis.