Humanaeve sonum reddunt convicia linguae.

Muta quies habitat. Saxo tamen exit ab imo
Rivus aquae Lethes, per quem cum murmure labens
Invitat somnos crepitantibus unda lapillis.
Ante fores antri fecunda papavera florent

Innumeraeque herbae, quarum de lacte soporem
Nox legit, et spargit per opacas umida terras.
Ianua, ne verso stridores cardine reddat,
Nulla domo tota, custos in limine nullus.
At medio torus est ebeno sublimis in antro,
Plumeus, unicolor, pullo velamine tectus,
Quo cubat ipse deus membris languore solutis.
Hunc circa passim varias imitantia formas
Somnia vana iacent totidem, quot messis aristas,
Silva gerit frondes, eiectas litus harenas.

Metam., xi, 592-615.

321. PANEGYRIC OF AUgustus.

Nunc mihi mille sonos, quoque est memoratus Achilles,
Vellem, Maeonide, pectus inesse tuum,

Dum canimus sacras alterno pectine Nonas.
Maximus hinc Fastis accumulatur honos.
Deficit ingenium, maioraque viribus urgent;
Haec mihi praecipuo est ore canenda dies.
Quid volui demens elegis imponere tantum

Ponderis? Heroi res erat ista pedis.

Sancte Pater patriae, tibi Plebs, tibi Curia nomen
Hoc dedit; hoc dedimus nos tibi nomen, Eques.
Res tamen ante dedit. Sero quoque vera tulisti
Nomina iam pridem tu Pater orbis eras.
Hoc tu per terras, quod in aethere Iuppiter alto,
Nomen habes. Hominum tu pater, ille deum.
Romule, concedes! facit hic tua magna tuendo
Moenia; tu dederas transilienda Remo.
Te Tatius, parvique Cures, Caeninaque sensit.
Hoc duce Romanum est Solis utrumque latus.
Tu breve nescio quid victae telluris habebas ;
Quodcumque est alto sub Iove, Caesar habet.

Tu rapis, hic castas duce se iubet esse maritas.
Tu recipis luco, reppulit ille nefas.

Vis tibi grata fuit; florent sub Caesare leges.

Tu Domini nomen, Principis ille tenet.
Te Remus incusat; veniam dedit hostibus ille.
Caelestem fecit te pater; ille patrem.

Fast., ii, 119-144.

322. PROSERPINE CARRIED OFF BY PLUTO.

Terra tribus scopulis vastum procurrit in aequor
Trinacris, a positu nomen adepta loci;
Grata domus Cereri. Multas ea possidet urbes;
In quibus est culto fertilis Henna solo.
Frigida caelestum matres Arethusa vocarat.
Venerat ad sacras et dea flava dapes.
Filia, consuetis ut erat comitata puellis,
Errabat nudo per sua prata pede.
Valle sub umbrosa locus est, aspergine multa
Uvidus ex alto desilientis aquae.
Fulgebant illic, quot habet natura, colores,
Pictaque dissimili flore nitebat humus.

Quam simul aspexit, Comites, accedite,' dixit,
Et mecum plenos flore referte sinus.'
Praeda puellares animos prolectat inanis;
Et non sentitur sedulitate labor.

Haec implet lento calathos e vimine nexos,
Haec gremium, laxos degravat illa sinus.
Illa legit calthas, huic sunt violaria curae;
Illa papavereas subsecat ungue comas.
Has, hyacinthe, tenes; illas, amarante, moraris ;
Pars thyma, pars casiam, pars meliloton amat.
Plurima lecta rosa est; sunt et sine nomine flores.
Ipsa crocos tenues liliaque alba legit.
Carpendi studio paulatim longius itur,

Et dominam casu nulla secuta comes.

Hanc videt, et visam patruus velociter aufert,
Regnaque caeruleis in sua portat equis.

323. OVID BESEECHES AUGUSTUS TO RELENT.

His precor exemplis tua nunc, mitissime Caesar,
Fiat ab ingenio mollior ira meo.

Illa quidem iusta est, nec me meruisse negabo.
Non adeo uostro fugit ab ore pudor.

Sed, nisi peccassem, quid tu concedere posses?
Materiam veniae sors tibi nostra dedit.

Si, quotiens peccant homines, sua fulmina mittat
Iuppiter, exiguo tempore inermis erit.
Nunc, ubi detonuit, strepituque exterruit orbem,
Purum discussis aëra reddit aquis.

Iure igitur genitorque deum rectorque vocatur;
Iure capax mundus nil Iove maius habet.
Tu quoque, cum patriae rector dicare paterque,
Utere more dei nomen habentis idem.
Idque facis; nec te quisquam moderatius umquam
Imperii potuit frena tenere sui.

Tu veniam parti superatae saepe dedisti,
Non concessurus quam tibi victor erat.
Divitiis etiam multos et honoribus auctos
Vidi, qui tulerant in caput arma tuum,
Quaeque dies bellum, belli tibi sustulit iram.
Parsque simul templis utraque dona tulit;
Utque tuus gaudet miles, quod vicerit hostem,
Sic, cur se victum gaudeat, hostis habet.
Causa mea est melior, qui nec contraria dicor
Arma nec hostiles esse secutus opes.

Per mare, per terras, per tertia numina iuro,
Per te, praesentem conspicuumque deum,
Hanc animam favisse tibi, vir maxime; meque,
O sola potui, mente fuisse tuum.

Tr., ii, 27-56.

SALEIUS BASSUS, CONTEMPORARY OF OVID.

324. PANEGYRIC ON CALPURNIUS PISO.

O decus, in totum merito venerabilis aevum
Pierii tutela chori, quo praeside tuti

Non umquam vates inopi metuere senectae.
Quod si quis nostris precibus locus, et mea vota
Si mentem subiere tuam, memorabilis olim
Tu mihi Maecenas tereti cantabere versu.
Possumus aeternae nomen committere famae,
Si tamen hoc ulli de se promittere fas est,
Et deus ultor abest; superest animosa voluntas,
Ipsaque nescio quid mens excellentius audet.
Tu nanti protende manum; tu, Piso, latentem
Exsere; nos humilis domus at sincera, parentum,
Et tenuis fortuna sua caligine celat,

Possumus impositis caput exonerare tenebris
Et lucem spectare novam, si quid modo laetus
Annuis, et nostris subscribis, candide, votis.
Est mihi, crede, meis animus constantior annis;
Quamvis nunc iuvenile decus mihi pingere malas
Coeperit et nondum vicesima venerit aestas.
Quod si iam validae mihi robur mentis inesset
Et solidus primos impleret spiritus annos,
Auderem voces per carmina nostra referre,
Piso, tuas; sed fessa labat mihi pondere cervix,
Et tremefacta cadant succiso poplite membra.
Sic nec olorinos audet Pandionis ales

Parva referre sonos, nec, si velit improba, possit.
Sic et aedonia superantur voce cicadae,
Stridula cum rabido faciunt convicia soli.
Quare age, Calliope, posita gravitate forensi,
Lumina Pisonis mecum pete; plura supersunt,
Quae laudare velis inventa penatibus ipsis.

Paneg., 243-261, 72-83 (ed. Baehrens).

PEDO ALBINOVANUS, CONTEMPORARY OF OVID.

325. THE BOUNDLESS DEEP.

Iam pridem post terga diem solemque relinquunt,
Iam pridem notis extorres finibus orbis

Per non concessas audaces ire tenebras

Ad rerum metas extremaque litora mundi;
Nunc illum pigris immania monstra sub undis
Qui ferat Oceanum, qui saevas undique pistris
Aequoreosque canes, ratibus consurgere prensis.
Accumulat fragor ipse metus. Iam sidere limo
Navigia et rapido desertam flamine classem
Seque feris credunt per inertia fata marinis
Tam non felici laniandos sorte relinqui.
Atque aliquis prora caecum sublimis ab alta
Aëra pugnaci luctatus rumpere visu,
Ut nihil erepto valuit dinoscere mundo,
Obstructa in talis effundit pectora voces:
Quo ferimur? fugit ipse dies orbemque relictum
Ultima perpetuis claudit natura tenebris.
Anne alio positas ultra sub cardine gentes
Atque alium flabris intactum quaerimus orbem?
Di revocant rerumque vetant cognoscere finem
Mortales oculos; aliena quid aequora remis
Et sacras violamus aquas divumque quietas
Turbamus sedes?

Ap. Sen. Rh., Suas. I, xv.