Aes erat in pretio: chalybeïa massa latebat.
Heu quam perpetuo debuit illa tegi!
Pace Ceres laeta est. At vos optate, coloni,
Perpetuam pacem, perpetuumque Ducem.
Farra Deae, micaeque licet salientis honorem
Detis, et in veteres turea grana focos.
Et, si tura aberunt, unctas accendite taedas.
Parva bonae Cereri, sint modo casta, placent.**
A bove succincti cultros removete ministri.
Bos aret: ignavam sacrificate suem.
Apta iugo cervix non est ferienda securi.
Vivat, et in dura saepe laboret liumo.
Exigit ipse locus, raptus ut virginis edam.
Plura recognosces: pauca docendus eris.
Terra tribus scopulis vastum procurrit in aequor
Trinacris; a positu nomen adepta loci.
Grata domus Cereri. Multas ibi possidet urbes;
In quibus est culto fertilis Henna solo.
Frigida coelestum matres Arethusa vocarat.
Venerat ad sacras et Dea flava dapes.
Filia, consuetis ut erat comitata puellis,
Errabat nudo per sua prata pede.
Valle sub umbrosa locus est, adspergine multa
Vvidus ex alto desilientis aquae.
Tot fuerant illic, quot habet natura, colores:
Pictaque dissimili flore nitebat humus.
Quam simul adspexit; Comites, accedite, dixit;
Et mecum vestros flore replete sinus.
Praeda puellares animos prolectat inanis;
Et non sentitur sedulitate labor.
Haec implet lento calathos e vimine textos:
Haec gremium, laxos degravat illa sinus.
Illa legit calthas: huic sunt violaria curae:
Illa papavereas subsecat ungue comas.
Has, Hyacinthe, tenes: illas, Amarante, moraris:
Pars thyma, pars casiam, pars meliloton amant: 440
Ov. T. II.
Ipsa crocos tenues, liliaque alba legit.
Carpendi studio paullatim longius itur;
Et dominam casu nulla secuta comes.
445 Hanc videt, et visam patruus velociter aufert
Regnaque caeruleis in sua portat equis.
Illa quidem clamabat, Io, carissima mater,
Auferor: ipsa suos abscideratque sinus.
Panditur interea Diti via: iamque diurnum
Lumen inassueti vix patiuntur equi.
At chorus aequalis, cumulatis flore canistris,
Persephone, clamant, ad tua dona veni.
Vt clamata silet, montes ululatibus implent;
Et feriunt moesta pectora nuda manu.
455 Attonita est plangore Ceres; modo venerat Hen
Nec mora, Me miseram filia, dixit, ubi es?
Mentis inops rapitur, quales audire solemus
Threïcias passis Maenadas ire comis.
Vt vitulo mugit sua mater ab ubere rapto,
Et quaerit fetus per nemus omne suos:
Sic Dea, nec retinet gemitus, et concita cursa
Fertur; et e campis incipit, Henna, tuis.
Inde puellaris nacta est vestigia plantae,
Et pressam noto pondere vidit humum.
465 Forsitan illa dies errori summa fuisset,
Si non turbassent signa reperta sues.
Iamque Leontinos, Amenanaque flumina cursu
Praeterit, et ripas, herbifer Aci, tuas:
Praeterit et Cyanen, et fontem lenis Anapi;
470 Et te, vorticibus non adeunde Gela.
Liquerat Ortygien, Megareaque, Pantagienque;
Quaque Symaetheas accipit aequor aquas,
Antraque Cyclopum, positis exusta caminis,
Quique locus curvae nomina falcis habet:
Himeraque, et Didymen, Acragantaque,Taurome-475
Sacrorumque Melan pascua laeta boum. Hinc Camerinan adit, Thapsonqué et Heloria Tempe;
Quaque patet Zephyro semper apertus Eryx. Iamque Peloriaden, Lilybaeaque, iamque Pachy,
Lustrarat, terrae cornua prima suae.
Quacunque ingreditur, miseris loca cuncta querelis
Implet: ut amissum cum gemit ales Ityn. Perque vices modo, Persephone, modo, Filia, cla
Clamat, et alternis nomen utrumque ciet.
Sed neque Persephone Cererem, neque filia matrem 485
Audit: et alternis nomen utrumque perit.
Vnaque, pastorem vidisset an arva colentem,
Vox erat, Hac gressus siqua puella tulit?
fam color unus inest rebus; tenebrisque teguntur
Omnia: iam vigiles conticuere canes.
Alta iacet vasti super ora Typhoëos Aetne,
Cuius anhelatis ignibus ardet humus.
Illic accendit geminas pro lampade pinus:
Hinc Cereris sacris nunc quoque taeda datur.
Est specus exesi structura pumicis asper;
Non homini regio, non adeunda ferae:、
Quo simul ac venit, frenatos curribus angues
lungit, et aequoreas sicca pererrat aquas.
Effugit et Syrtes, et te, Zanclaea Charybdi;
Et vos, Nisaei, naufraga monstra, canes;
Adriacumque patens late, bimaremque Corin-
thon.
Sic venit ad portus, Attica terra, tuos.
Hic primum sedit gelido moestissima saxo.
Illud Cecropidae nunc quoque triste vocant.
505 Sub love duravit multis immota diebus,
Et lunae patiens, et pluvialis aquae.
Fors sua cuique loco est. Quo nunc Cerealis
Eleusin,
Dicitur hoc Celei rura fuisse senis.
Ille domum glandes excussaque mora rubetis
510 Portat, et arsuris arida ligna focis.
Filia parva duas redigebat rupe capellas;
Et tener in cunis filius aeger erat.
Mater, ait virgo; mota est Dea nomine matris;
Quid facis in solis incomitata iugis?
515 Restitit et senior, quamvis onus urget: et orat
Tecta suae subeat quantulacunque casae.
Illa negat: simularat anum, mitraque capillos
Presserat: instanti talia dicta refert:
Sospes eas, semperque parens; mihi filia rapta
Heu melior quanto sors tua sorte mea!
Dixit: et, ut lacrimae, neque enim lacrimare
Deorum est,
Decidit in tepidos lucida gutta sinus.
Flent pariter, molles animi, virgoque senexque,
E quibus haec iusti verba fuere senis:
525 Sic tibi, quam raptam quereris, sit filia sospes,
Surge: nec exiguae despice tecta casae.
Cui Dea, Duc, inquit: seisti, qua cogere pos-
ses;
Seque levat saxo, subsequiturque senem. Dux comiti narrat, quam sit sibi filius aeger; Nec capiat somnos, invigiletque malis. Illa soporiferum, parvos initura penates, Colligit agresti lene papaver humo. Dum legit, oblito fertur gustasse palato, Longamque imprudens exsolüisse famem. 535 Quae quia principio posuit ieiunia noctis; Tempas habent mystae sidera visa cibi.
Limen ut intravit, luctus videt omnia plena. lam spes in puero nulla salutis erat.
Matre salutata, mater Metanira vocatur,
Tangere dignata est os puerile suo.
Pallor abit, subitaeque vigent in corpore vires.
Tantus coelesti venit ab ore vigor.
Tota domus laeta est, hoc est, materque paterque
Nataque: tres illi tota fuere domus.
Mox epulas ponunt, liquefacta coagula lacte,
Pomaque, et in teneris aurea mella favis.
Abstinet alma Ceres, somnique papavera caussas
Dat tibi cum tepido lacte bibenda, puer.
Noctis erat medium, placidique silentia somni;
Triptolemum gremio sustulit illa suo.
Terque manu permulsit eum; tria carmina dixit,
Carmina mortali non referenda sono.
Inque foco pueri corpus vivente favilla
Öbruit, humanum purget ut ignis onus.
Excutitur somno stulte pia mater; et amens,
Quid facis? exclamat; membraque ab igne rapit
Cui Dea, Dum non es, dixit, scelerata fuisti:
Irrita materno sunt mea dona metu.
Iste quidem mortalis erit: sed primus arabit,
Et seret, et culta praemia tollet humo.
Dixit: et egrediens nubem trahit, inque dracones
Transit, et aligero tollitur axe Ceres.
Sunion expositum, Piraeaque tuta recessu
Linquit, et in dextrum quae iacet ora latus.
Hinc init Aegaeum, quo Cycladas adspicit omnes; 565 loniumque rapax, Icariumque legit.
Perque urbes Asiae longum petit Hellespontum ;
Diversumque locis alta pererrat iter.
Nam modo turilegos Arabas, modo despicit Indos;
Hinc Libys, hinc Meroë, siccaque terra subest. 570
Nunc adit Hesperios, Rhenum, Rhodanumque, Pa-
dumque,
Teque future parens, Tibri, potentis aquae,
|