Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Quaesieram multis: non multis ille moratus,
Contulit in versus sic sua verba duos.
Bruma novi prima est, veterisque novissima Solis:
Principium capiunt Phoebus et annus idem.
Post ea mirabar, cur non sine litibus esset
Prima dies. Caussam percipe, Ianus ait.
Tempora commisi nascentia rebus agendis;
Totus ab auspicio ne foret annus iners.
Quisque suas artes ob idem delibat agendo:
Nec plus quam solitum testificatur opus.
Mox ego; Cur, quamvis aliorum numina placem,
lane, tibi primo tura merumque fero?
Vt per me possis aditum, qui limina servo,

Ad quoscunque velim prorsus, habere Deos.
At cur laeta tuis dicuntur verba Kalendis;
Et damus alternas accipimusque preces?
Tum Deus incumbens baculo, quem dextra ge-
rebat;

Omina principiis, inquit, inesse solent.

Ad primam vocem timidas advertitis aures:
Et visam primum consulit augur avem.

Templa patent auresque Deum: nec lingua ca

ducas

Concipit ulla preces; dictaque pondus habent.
Desierat paucis: nec longa silentia feci;
Sed tetigi verbis ultima verba meis:

165

170

175

180

Quid vult palma sibi, rugosaque carica, dixi,
Et data sub niveo condita mella favo?
Omen, ait, caussa est, ut res sapor ille sequatur;
Et peragat coeptum dulcis ut annus iter.
Dulcia cur dentur, video: stipis adiice caussam,
Pars mihi de festo ne labet ulla tuo.
Risit; et, O quam te fallunt tua saecula, dixit,
Qui stipe mel sumta dulcius esse putes!
Vix ego Saturno quemquam regnante videbam,
Cuius non animo dulcia lucra forent.
Ov T. III.

185

190

B

195 Tempore crevit amor, qui nunc est summus,

bendi:

habet.

ha

Vix ultra, quo iam progrediatur, Pluris opes nunc sunt, quam prisci temporis annis; Dum populus pauper, dum nova Roma fuit: Dum casa Martigenam capiebat parva Quirinum, 200 Et dabat exiguum fluminis ulva torum. Iupiter angusta vix totus stabat in aede; Inque Iovis dextra fictile fulmen erat. Frondibus ornabant, quae nunc Capitolia gemmis: Pascebatque suas ipse senator oves.

205 Nec pudor, in stipula placidam cepisse quietem, Nec foenum capiti supposuisse, fuit.

210

Iura dabat populis posito modo consul aratro;
Et levis argenti lamina crimen erat.

At postquam Fortuna loci caput extulit huius;
Et tetigit summos vertice Roma Deos;
Creverunt et opes, et opum furiosa cupido:

Et, cum possideant plurima, plura volunt.
Quaerere, ut absumant, absumta requirere certant:
Atque ipsae vitiis sunt alimenta vices.

215 Sie, quibus intumuit suffusa venter ab unda,
Quo plus sunt potae, plus sitiuntur aquae.
In pretio pretium nunc est: dat census honores,
Census amicitias: pauper ubique iacet.

220

Tu tamen, auspicium si sit stipis utile quaeris,
Curque iuvent nostras aera vetusta manus.
Aera dabant olim; melius nunc omen in auro est.
Victaque concedit prisca moneta novae.

Nos quoque templa iuvant, quamvis antiqua pro-
bemus,

Aurea; majestas convenit ista Deo.

225 Laudamus veteres, sed nostris utimar annis.
Mos tamen est aeque dignus uterque coli.
Finierat monitus. Placidis ita rursus, ut ante,
Clavigerum verbis alloquor ipse Deum:

Multa quidem didici: sed cur navalis in aere
Altera signata est, altera forma biceps?
Noscere me duplici posses in imagine dixit;

Ni vetus ipsa dies extenuaret opus.

230

Caussa ratis superest: Tuscum rate venit in amnem
Ante pererrato falcifer orbe Deus.

Hac ego Saturnum memini tellure receptum.
Coelitibus regnis ab Iove pulsus erat.

Inde diu genti mansit Saturnia nomen:

Dicta quoque est Latium terra, latente Deo.

At bona posteritas puppim servavit in aere;
Hospitis adventum testificata Dei.

235

240

Ipse solum colui, cuius placidissima laevum
Radit arenosi Tibridis unda latus.

Hic, ubi nunc Roma est, incaedua silva virebat:

Tantaque res paucis pascua bubus erat.

Arx mea collis erat, quem cultrix nomine nostro 245
Nuncupat haec aetas, Ianiculumque vocat.
Tunc ego regnabam, patiens cum terra Deorum
Esset, et humanis numina místa locis.
Nondum Iustitiam facinus mortale fugarat:
Vltima de Superis illa reliquit humum.

Proque metu populum sine vi pudor ipse regebat.
Nullus erat, iustis reddere iurą, labor.

Nil mihi cum bello: pacem postesque tuebar:
Et clavem ostendens, Haec, ait, arma gero.

250

Presserat ora Deus. Tunc sic nostra ora resolvo, 255 Voce mea voces eliciente Dei:

Cum tot sint Iani, cur stas sacratus in uno,

Hic ubi iuncta foris templa duobus habes?

Ille manu mulcens propexam ad pectora barbam,
Protinus Oebalii retulit arma Titi:

Vtque levis custos, armillis capta Sabinis,

Ad summae Tatium duxerit arcis iter.
Inde, velut nunc est, per quem descenditis, inquit,
Arduus in valles et Fora clivus erat.

260

265 Et iam contigerat portam: Saturnia cuius Demserat appositas insidiosa seras.

270

Cum tanto veritus committere numine pugnam, Ipse meae movi callidus artis opus; Oraque, qua pollens ope sum, fontana reclusi; Sumque repentinas eiaculatus aquas. Ante tamen gelidis subieci sulphura venis: Clauderet ut Tatio fervidus humor iter. Cuius ut utilitas pulsis percepta Sabinis; Quaeque fuit, tuto reddita forma loco est; 275 Ara mihi posita est, parvo coniuncta sacello: Haec adolet flammis cum strue farra suis. At cur pace lates, motisque recluderis armis? Nec mora; quaesiti reddita caussa mihi. Vt populo reditus pateant ad bella profecto, Tota patet demta ianua nostra sera. Pace fores obdo: ne qua discedere possit: Caesareoque diu nomine clausus ero. Dixit; et, attollens oculos diversa tuentes, Adspexit toto quidquid in orbe fuit.

280

285 Pax erat; et vestri, Germanice, caussa triumphi Tradiderat famulas iam tibi Rhenus aquas. Iane, face aeternos, pacem, pacisque ministros: Neve suum, praesta, deserat auctor opus. Quod tamen ex ipsis licuit mihi discere fastis; Sacravere Patres hac duo templa die.

290

Accepit Phoebo Nymphaque Coronide natum

Insula, dividua quam premit amnis aqua. lupiter in parte est. Cepit locus unus utrumque: lunctaque sunt magno templa nepotis avo.

295 Quid vetat et stellas, ut quaeque oriturque cađit

que,

Dicere? promissi pars sit et ista mei.

Felices animos, quibus haec cognoscere primis,
Inque domos superas scandere cura fuit!

Credibile est illos pariter vitiisque locisque
Altius humanis exseruisse caput.

Non Venus et vinum sublimia pectora fregit,
Officiumve fori, militiaeve labor :
Nec levis ambitio, perfusaque gloria fuco;
Magnarumve fames sollicitavit opum.
Admovere oculis distantia sidera terris ;
Aetheraque ingenio supposuere suo.

300

305

Sic petitur coelum: non ut ferat Ossan Olympus,
Summaque Peliacus sidera tangat apex.

Nos quoque sub ducibus coelum metabimur illis,
Ponemusque suos ad stata signa dies.

510

Ergo ubi nox aderit venturis tertia Nonis,
Sparsaque coelesti rore madebit humus;
Octipedis frustra quaeruntur brachia Cancri;
Praeceps occiduas ille subivit aquas,

Institerint Nonae: missi tibi nubibus atris

Signa dabunt imbres, exoriente Lyra.

Quatuor adde dies ductis ex ordine Nonis;
Ianus Agonali luce piandus erit.

Nominis esse potes succinctus caussa minister,
Hostia coelitibus quo feriente cadit.
Qui calido strictos tincturus sanguine cultros,
Semper, Agone? rogas; nec nisi iussus agis.
Pars, quia non veniant pecudes, sed agantur, ab

actu

Nomen Agonalem credit habere diem.

515

320

Pars putat hoc festum priscis Agnalia dictum;

325

Vna sit ut proprio littera demta loco.

An, quia praevisos in aqua timet hostia cultros,
A pecoris lux est ista notata metu?

Pars etiam, fieri solitis aetate priorum

Nomina de ludis Graia tulisse diem.

330

« ZurückWeiter »