The pretensions of the popes were least willingly admitted by the Italian archbishops, and particularly the archbishop of Milan. Still, even they were forced, at the close of this period, to acknowledge the papal supremacy.10

presiding) cap. 18 (Mansi XIX. p. 398): Quia multi tanta mentis suæ falluntur stultitia, ut in aliquo capitali crimine inculpati pœnitentiam a sacerdotibus suis accipere nolint, in hoc maxime confisi, ut Romam euntibus Apostolicus omnia sibi dimittat peccata: sancto visum est concilio, ut talis indulgentia illis non prosit, sed prius juxta modum delicti pœnitentiam sibi datam a suis sacerdotibus adimpleant, et tunc Romam ire si velint, ab episcopo proprio licentiam et literas ad Apostolicum ex iisdem rebus deferendas accipiant. Conc. Lemovicense a. 1031 Sessio II. (Mansi XIX. p. 546): Complaints against those qui ignorantibus episcopis suis a Romano Papa pœnitentiam et absolutionem accipiunt:-dum quos isti juste ligant, ille injuste absolvit. Thus a certain Count Stephen, who had been excommunicated by his bishop Romæ a domino Papa absolutionem accepit, ignorante Papa eum excommunicatum. The bishop complaining of this, received for answer from the Pope: "Quod nescienter egi, frater carissime, non mea, sed tua est culpa. Scis enim, quia quicunque de universa Dei ecclesia- - ad me causa remedii recurrit, impossibile est mihi ejus causam negligere, dicente Domino ad b. specialiter Petrum Petre pasce oves meas.' Debueras certe mihi ejus causam tuis innotescere apicibus, et ego omnimodo abjicerem. — Profiteor quippe omnibus consacerdotibus-adjutorem me et consolatorem potius esse, quam contradictorem. - Itaque illam pœnitentiam et absolutionem, quam tuo excommunicato ignoranter dederam, irritam facio et cassam.". Another excommunicated person went to Rome, Papæ Romano subripuit pœnitentiæ legem, and brought back letters, quibus episcopum rogabat Apostolicus, quatenus illi pœnitentiam, quam imposuerat, affirmaret. To them the bishop answered: Versa vice, quod ego postulare debueram ab Apostolico, Apostolicus postulat a me. Non credere possum hoc mandatum ab eo exortum: hoc tibi nihil utile est : et donec aut a me, vel ab hujus sedis archidiacono, me jubente, accipias pœnitentiam, permane in excommunicatione. Thereupon the Synod determines parochiano suo Episcopus si pœnitentiam imponit, eumque Papæ dirigit, ut judicet, utrum sit an non pœnitentia digna pro tali reatu; potest eam confirmare auctoritas Papæ, aut levigare, aut superadjicere. Judicium enim totius ecclesiæ maxime in Apostolica Romana sede constat. Item si Episcopus parochianum suum cum testibus vel litteris Apostolico ad pœnitentiam accipiendam direxerit, ut multoties pro gravissimis fieri solet reatibus, in quibus Episcopi ad dignam hæsitant pænitentiam imponendam: hic talis licenter a Papa remedium sumere potest. Nam inconsulto Episcopo suo, ab Apostolico pœnitentiam et absolutionem nemini accipere licet. Comp. Planck, Bd. 3. S. 684 ff.

9 Schmidt's Kirchengesch. Th. 5. S. 4 ff.

10 The party forming in Milan from 1056 against the married priests, at the head of which stood Arialdus and Landulphus, were anxious, for their own ends, to make the Milanese church as dependent on the Romish, as possible. Comp. the contemporary works Arnulphi mediol. rerum sui temporis libb. V. (in Muratorii Rer. Ital. Scriptt. T. IV. p. 11) and Landulphi Senioris Mediolanensis historiæ libb. IV. (ibid. p. 47 seq.) cf. Arnulph. III. c. 11: Romam proficiscitur Arialdus apologeticas ferens literas. Ubi quum Ambrosianum accusaret Clerum, affirmans omnes Nicolaitas et Simoniacos, ac prorsus inobedientes Romanæ Ecclesiæ, se autem cum Landulpho devotum, et pro sola veritate certantem, Romanorum celeriter adeptus est gratiam. Qui quum principari appetant jure Apostolico, videntur velle dominari omnium, et cuncta suæ subdere ditioni, quum Doctor Evangelicus suos doceat humilitatem Apostolos dicens: " Reges gentium dominantur eorum-vos autem non sic; sed qui major est in vobis, fiat sicut minor, etc. (Luc. xxii. 25, 26)." The appearance of Petrus Damiani and Anselmus, bishop of Lucca, as papal legates A. D. 1059, had a great effect on public opinion. The complete account of all these transactions, in Petri Dam. Ep. ad Hildebrandum (Muratori, 1. c. p. 25 seq. Mansi XIX. p. 887 seq.). As soon as they arrived, repente in populo murmur exoritur, non debere Ambrosianam ecclesiam Romanis legibus subjacere, nullumque judicandi vel disponendi jus Romano Pontifici in illa Sede competere. Nimis indignum, inquiunt, ut quæ sub progenitoribus

$26.

RELATIONS OF THE BISHOPS TO THE CLERGY OF THEIR DIOCESE.

As the bishops became more involved in secular business, they naturally neglected the spiritual care of their dioceses, and thus lost, by degrees, the almost monarchical sway they had once exercised. The chapters were now permitted to have the whole control of their own property (a right first granted to the chapter of Cologne in the year 852), and gradually discontinued their canonical life. Some of them, as also the archdeacons, acquired certain rights in the man

1

nostris semper extitit libera, ad nostræ confusionis opprobrium nunc alteri, quod absit, Ecclesiæ sit subjecta. Then ensued a great tumult, but the unhappy Guido submitted, and left the field to the legates. Arnulph. III. c. 13: O insensati Mediolanenses, quis vos fascinavit? Heri clamastis unius sellæ primatum. Hodie confunditis totius ecclesiæ statum, vere culicem liquantes et camelum glutientes. Nonne satius vester hoc procuraret Episcopus? Forte dicetis: Veneranda est Roma in Apostolo. Est utique; sed nec spernendum Mediolanum in Ambrosio. Certe certe non absque re scripta sunt hæc in Romanis annalibus. Dicetur enim in posterum subjectum Romæ Mediolanum. Ecce Metropolitanus vester præ solito Romanam vocatur ad Synodum, etc.

cet

1 See the confirmation of the Ordinatio Guntharii Archiep. Colon. on this subject, by king Lothaire A. D. 853 in Mastiaux diss. exhibens historiam turni Ecclesiarum Collegiat. Coloniens. Bonnæ. 1786. The same ordinance is confirmed by the Concil. Colon. A. D. 873, held under archbishop Wilibert (Mansi XVII. p. 275): Guntharius - Monasteriis - - ac canonice in eis commorantibus sumtuum suorum necessaria habenda delegavit atque contradidit: quatenus deinceps videli- perpetualiter inde consistere quivissent absque alicujus sumtus indigentia. Præterea-illis concessit atque donavit, ultra licitum fore cum secura potestate et libero arbitrio inter se ordinare et facere tam de sua electione, quam de omnibus suis rebus absque ejus consultu et imperio: similiter - decrevit, ut præposito in sibi subjectis nullus nec prælatione nec potestate superponeretur, sed idem potius in ambobus super omnes præstantissimus haberetur, ac insuper eorumdem subjectipse solus cum consilio prudentum benevolentiumque fratrum gubernans - dispensaret. — Lege sancivit, ut nullus unquam pontifex sine illorum conscientia sive consensu de ipsa substantia minimam unquam præbendam alicui per potentiam tribueret, aut item- quidquam eis per potentiam sive per aliquam vim destrueret; hoc illis quasi in jus hæreditarium firmiter concedens, quatenus quisque illorum sive nobilis sive ignobilis esset usque in sempiternum liberum haberet arbitrium, suam mansionem cum ceteris quibuscunque rebus donare seu etiam tradere cuicumque suo confratri voluisset post obitum suum possidendam absque ullius episcopi consultu sive contradictione. Planck, Bd. 3. S. 641 ff.

orum res communes

-

2 Ivo Episc. Carnotensis (about A. D. 1092) Epist 215: Quod vero communis vita in omnibus Ecclesiis pene defecit, tam civilibus quam Diocesanis, nec auctoritati, sed desuetudini et defectui adscribendum est, refrigescente charitate, quæ omnia vult habere communia, et regnante cupiditate, quæ non quærit ea, quæ Dei sunt et proximi, sed tantum quæ sunt propria. Towards the end of this period there were new attempts to introduce the canonic life, Conc. Rom. A. D. 1059 (Mansi XIX. p. 908) and Conc. Rom. a. 1063, cap. 4 (ib. p. 1025) etc. (cf. Thomassini vet. et nov. eccl. discipl. P. I. lib. III. c. 11.-P. III. lib. II. c. 23, no. 2) but only with temporary success.

3 Planck, Bd. 3, S. 749 ff.

A Thomassini P. I. lib. II. c. 19 and 20. Planck, B. 3. S. 708 ff.

agement of the dioceses. The benefices of the smaller clergy were now fixed on a permanent basis.5

III. STATE OF THEOLOGY AND MORALS.

$27.

GENERAL VIEW.

Cramer's Fortsetzung von Bossuet. Th. 5. Bd. 2. S. 185.

The civil commotions, which ensued upon the partition of Charlemagne's empire, and the gradual disuse of the Latin language, had operated to suspend all advance in science, and to mark this tenth century as the very darkest of the dark ages. The high dignitaries of the church vied with the nobles in rapacity and voluptuousness.2 The most disgraceful ignorance upon all religious subjects, and, in consequence thereof, the grossest immorality, prevailed as well amongst the clergy3 as the laity. This was worst of all in Italy,5 where Ra

Thomassini P. III. lib. II. c. 8, 18, 19, 24. Planck, Bd. 3, S. 650, 776.

1 Baronius ad ann. 900, no. 1: Novum inchoatur sæculum, quod sui asperitate ac boni sterilitate ferreum, malique exundantis deformitate plumbeum, atque inopia scriptorum appellari consuevit obscurum. On the other hand, Du Pin nouv. bibl. des aut. eccl. siècle 10. pr. p. 1. Leibnitius in præf. ad cod. juris nat. et gentium diplom. and Semler hist. eccl. sel, capita T. II. p. 526, represent the third and fourth centuries as still worse. Comp. however, Mabillon Act. SS. Ord. Ben. Sæc. V. præf. p. 2. Hist. lit. de la Fr. T. VI. p. 1 seq. Cramer, l. c. Heeren's Gesch. d. class. Literatur im Mittelalter Th. 1. (Histor. Werke Th. 4. Göttingen. 1822) S. 190 ff.

2 Comp. § 24. Atto, bishop of Vercelli about 950, in his lib. de pressuris ecclesiasticis (d'Achery Spicileg. ed. nov. T. I. p. 427) thus describes the fate of the bishops: Irreligiose eliguntur, inaniter ordinantur, indifferenter accusantur, injuste opprimuntur, perfide dejiciuntur, crudeliter etiam aliquando et necantur. - Ibid. p. 423: Quidam autem adeo mente et corpore obcæcantur, ut ipsos etiam parvulos ad pastoralem promovere curam non dubitent, quos nec mente nec corpore idoneos esse constet. - Rident plurimi, alii quasi de infantis honore gaudentes, alii tamen clarum et manifestum præstigium deridentes. Ipse quoque parvulus de aliquibus interrogatus capitulis, quæ si preparare poterit memoriter reddet, vel in aliquo tremens leget pitatio, non episcopalem timens perdere gratiam, sed magistri incurrere virgam, etc.

3 e. g. Ratherii Itinerarium (in d'Achery Spicil. T. I. p. 381) Sciscitatus itaque de fide illorum (Clericorum Veronensium) inveni plurimos neque ipsum sapere symbolum, qui fuisse creditur Apostolorum. Hac occasione Synodicam scribere omnibus Presbyteris sum compulsus, etc. In this Synodica (ib. p. 376 seq.) we read: Ipsam fidem - trifarie parare memorie festinetis h. e. secundum symbolum-Apostolorum -et illam quæ ad Missam canitur, et illam S. Athanasii, quæ ita incipit: "Quicumque vult salvus esse." Quicumque vult ergo Sacerdos in nostra parochia esse, aut fieri, aut permanere, illa, fratres, memoriter nobis recitet, cum proximo a nobis huc vocatus fuerit. Moneo et jam vos de die dominico ut cogitetis, aut si cogitare nescitis, interrogetis, quare ita vocetur.- ut unusquisque vestrum, si fieri potest, expositionem Symboli et orationis Dominica juxta traditionem Orthodoxorum penes se scriptam habeat, et eam pleniter intelligat, et inde, si novit, prædicando populum sibi commissum sedulo instruat; si non, saltem teneat vel credat. Orationes Missæ et Canonem bene intelligat, et si non,

therius, bishop of Verona († A. D. 974)6 was forced to yield to the general corruption, after an ineffectual attempt at reform.

The religious ignorance of the times is well illustrated in the Anthropomorphism of the clergy of Vicenza, as attacked by Ratherius ;7

saltem memoriter ac distincte proferre valeat. Epistolam et Evangelium bene legere possit, et utinam saltem ad litteram ejus sensum posset manifestare, etc. cf. Baluzii not. ad Reginonem, p. 540. To what extent the morals of the clergy were corrupted, may be seen from the catalogue of crimes committed by Hugo, bishop of Langres, in Conc. Rhem. A. D. 1049 (Mansi XIX. p. 739).

• Conc. Troslejan. A. D. 909. Præf. (Mansi XVIII. p. 265) — iniquitates nostræ multiplicatæ sunt super caput, et delicta nostra creverunt usque ad calos. Fornicatio et adulterium, sacrilegium et homicidium inundarunt, et sanguis sanguinem tetigit. Sanguis quippe sanguinem tangit, cum peccator malis suis gravius aliquod malum adjungit sed in pejus quotidie proficit - posthabito humanarum vel divinarum legum timore, contemtis edictis episcopalibus, unusquisque quod vult agit: potentior viribus infirmiorem opprimit, et sunt homines sicut pisces maris, qui ab invicem passim devorantur: ac calcata iniquitate abundat ac convalescit iniquitas. Hinc est quod videmus per totum mundum rapinas pauperum, depredationes rerum ecclesiasticarum. Hinc sunt assiduæ lacrymæ, pupillorum luctus, etc. - Denique ne nobis parcere videamur, qui aliorum errata corrigere debemus, episcopi dicimur, sed episcopale officium non implemus. Ministerium prædicationis relinquimus: eos, qui nobis commissi sunt, videmus Deum deserere, et in pravis actibus jacere, et tacemus, etc. - Cap. XV. (p. 305): heu, proh dolor! nostris nostrorumque comministrorum, et qui jam discesserunt, et qui adhuc supersunt, tam incuria quam inscientia perditi vitiis multi, et pene innumerabiles adhuc inveniuntur in plebe ecclesiastica, qui ad usque sua tempora senectutis necdum, ut debuerant, percepere fidei notitiam simplicis, usque adeo ut nec ipsius symboli verba salutaris, nec saltem supplicationem dominicæ noverint orationis. Glaber Radulph. IV. 5, describes a general penance, on account of a great famine A. D. 1033: tunc primitus cœpere- coadunari Conciliorum Conventus, ad quos etiam multa delata sunt corpora Sanctorum. - Quod etiam tota multitudo universæ plebis audiens, lætanter adiere maximi, mediocres ac minimi, parati cuncti obedire, quicquid præceptum fuisset a Pastoribus Ecclesiæ. But with the extremity ceased also their penitence. Nam ipsi Primates utriusque ordinis in avaritiam versi, cœperunt exercere plurimas, ut olim fecerant, vel etiam eo amplius, rapinas cupiditatis: deinde mediocres ac minores exemplo majorum ad immania sunt flagitia devoluti. Quis enim unquam antea tantos incestus, tanta adulteria audiverat, etc.-impletum est prophetæ vaticinium, quod ait: "Et erit sicut populus sic Sacerdos (Es. xxiv. 2)," etc.

5

* Comp. § 23, note 2. So Ratherius de contemtu Cann. P. II. (d'Achery Spicil. T. I. p. 354): Quærat et aliquis, cur præ cæteris gentibus baptismo renatis, contemtores canonicæ legis et vilipensores Clericorum sint magis Italici. — Quoniam quidem libidinosiores eos et pigmentorum Venerem nutrientium frequentior usus, et vini continua potatio, et negligentior disciplina facit doctorum: unde ad tantam consuetudo et majorum eos exempla jam olim impulerunt impudentiam, ut solummodo barbirasio, et verticis cum aliquantula vestium dissimilitudine nudo, et quod in Ecclesia cum negligentia agunt non parva, unde tamen affectant magis placere mundo quam Deo, a ritu distare eos videas laico.

His writings (the most distinguished de contemtu Canonum, partes II.; Apologia sui ipsius; De discordia inter ipsum et clericos; Liber apologeticus; Itinerarium Ratherii Romam euntis; Sermones; Epistolæ) are collected in Luc. d'Achery Spicileg. ed. nov. T. I. p. 345 seq. To these add Præloquiorum libb. VI. in Martene et Durand ampl. coll. T. IX. p. 785 seq.

7 Ratherii serm I. de Quadragesima (1. c. p. 388): Nudius enim tertius quidam nostratium retulit nobis, Presbyteros Vicentina Diœcesis, nostros utique vicinos, putare corporeum Deum esse: hac siquidem occasione inductos, quod in scripturis legatur: "Oculi domini super justos et aures ejus in preces eorum, etc. (Ps. xxxiii. 16, then Hiob. x. 8. Genes. i. 26). - Quod cum nos non modice permovisset, proh nefas! nobis commisso gregi eandem adeo comperimus perfidiam

whilst their consciousness of guilt betrays itself in the expectation universally prevalent, that the end of the world was at hand.8

The zealous efforts of Alfred the Great (A. D. 871-901)9 for the revival of letters in England, had no lasting influence. There was more of literature in Germany than in any other country, of which the

inhæsisse, ut facto de periculo in populo sermone, et spiritum esse Deum - approbato, quidam, heu dolor! nostrorum murmurando dicerent etiam sacerdotum: Quid modo faciemus? Usque nunc aliquid visum est nobis de Deo scire, modo videtur nobis, quod nihil omnino sit Deus, si caput non habet, oculos non habet, etc. - idola tibi in corde cœpisti stultissime fabricare, immensitatisque Dei oblitus, magnum quendam quasi Regem in throno aureo videlicet sedentem depingere, militiam Angelorum quasi quosdam homines alatos, ut in parietibus soles videre, vestibus albis indutos ei assistere, etc.. - Secunda, inquiunt, feria Michaël Archangelus Deo Missam celebrat. O cæca dementia, etc. And he was even compelled to defend himself for thus finding fault with them (ibid. p. 391): Non dicit Ratherius, quod Deus Dei filius, Dominus noster J. Ch. -non habeat caput, oculos, manus et pedes, etc. - Non dicit Ratherius, quod malum faciat, qui vadit ad Ecclesiam s. Michaëlis, aut audit Missam s. Michaëlis, sed dicit Ratherius, quod mentitur ille, qui dicit, quod conveniat alicui melius secunda feria ire ad ecclesiam s. Michaëlis vel Missam s. Michaëlis audire, quam in alio die, etc.

-

8 As early as Conc. Troslej. A. D. 909 (Mansi XVIII. p. 266): Dum jam jamque adventus imminet illius in majestate terribili, ubi omnes cum gregibus suis venient pastores in conspectum pastoris æterni, etc. According to Trithemii chron. Hirsaug. ad ann. 960; Bernhard, a hermit from Thuringia, appeared in the Diet at Würzburg, and diem jamjam imminere dicebat extremum, et mundum in brevi consummandum, idque sibi a Deo revelatum constanter affirmabat. In cujus rei signum cruces Deum præmisisse apparere in vestibus hominum asserebat, nec illas desituras, donec mundi consummatio fiat. -The Gesta Episc. Leodiensium, c. 21 (in Martene ampl. coll. T. IV. p. 860) written about A. D. 1050, describe the panic caused in the army of Otho, by an eclipse of the sun: Incredibili pavore perterriti, nihil aliud quam diem judicii putant imminere. Alii vasis vinariis, alii cistis, alii sub carris turpiter sese recondunt: quisque pro lucro reputat, si quod pro hac inusitata nocte sibi reperire queat latibulum. -Abbo Abbas Floriacensis in Apologetico ad Hugonem R. (about A. D. 990, appended to Fr. Pithæi cod. cann. eccl. Rom. p. 401, and in Gallandius T. XIV. p. 141): De fine quoque mundi coram populo sermonem in ecclesia Parisiorum audivi, quod statim finito M annorum numero Antichristus adveniret, et non longo post tempore universale judicium succederet: cui prædicationi ex Evangeliis ac Apocalypsi et libro Danielis qua potui virtute restiti. Denique et errorem, qui de fine mundi inolevit, Abbas meus b. memoriæ Richardus sagaci animo propulit, postquam litteras a Lothariensibus accepit, quibus me respondere jussit. Nam fama pæne totum mundum impleverat, quod quando Annunciatio Dominica in Parasceue contigisset, absque ullo scrupulo finis sæculi esset. In the year 1010 this panic revived: Willelmi Godelli (a monk in Limoges about 1150) Chronica (in Bouquet T. X. p. 262): Anno Dom. MX in multis locis per orbem tali rumore audito (namely that Jerusalem had been taken by the Turks A. D. 1009) timor et moror corda plurimorum occupavit, et suspicati sunt multi, finem sæculi adesse. Hence the frequent endowments in the tenth century, beginning with Appropinquante mundi terinino. In connexion with this stands the passage Glab. Radulph. III. c. 4: infra millesimum tertio jam fere imminente anno contigit in universo pene terrarum orbe, præcipue tamen in Italia et in Galliis, innovari Ecclesiarum Basilicas, licet pleræque decenter locatæ minime indiguissent, etc. At this period were erected the vast cathedrals of Strasburg, Mayence, Trier, Speyer, Worms, Basel, Dijon, Toul, and many others.

9 Some Anglo-Saxon poems of his, and translations of Esop, Boëthius, Gregory the Great, and Beda, are still extant. cf. Asserii Schireburnensis (a contemporary) hist. de rebus gestis Alfredi regis (best ed. Franc. Wise. Oxon. 1722. 8vo.). Ant. Wood hist. et antiquitt. Univers. Oxoniensis. Oxon. 1674. fol. lib. I. p. 13 s. F. L. Graf zu Stolberg Leben Alfred des Grossen. Münster. 1815. 8vo.