Tecti frustraretur inobservabilis error.- 115 120 domus error inextricabilis. Sed cur ego primam narrationem relinquens plura alia referam? Quomodo nempe filia patris conspectum deserens, quomodo sororis et demum matris Pasiphaës, quæ mærore confecta infelicem filiam lamentaretur, complexum relinquens, prætulerit omnibus his jucundum Thesei amorem. Vel quo in edd. vett. et codd. Voss. sed omnes Stat. et Scal. codd. habent, Inde pedem sospes; et sic in Ald. 1.-116 Sed quid ego primo in Venett. in aliis vett. a primo; in omnibus Stat. codd. in primo; Voss. ex Mediol. affert, Sed quom primo, unde fecit, Sed quorsum primo.-118 Ut consanguinea complexum in edd. vett. et duobus Stat. codd. in uno ejusdem, Ut consanguineum complexu ; unde legendum censebat, Ut consanguineum complexum pro 'consanguineorum :' Heins. conj. Ut consanguineas, complexum ut denique matris.—119 In aliis Stat. codd. Qua misera ignara deperdita læta; in aliis, Q. m. ignata d. leta; et in aliis ejusdem, Q. m. ignata deperdite leta: idem Stat. conj. in gnata pro ignala, vel ignaro....lecto, sed nihil tentans explere lacunam. Faërni cod. exhibuit, Quæ misero gnatæ fleret deperdita luctu; Commel. Quæ fuit ingrate misero deperdita lato; Scal. lib. Quæ misera ingrata deperdita leta; unde ille verbo vixit lacunam explendam esse censens, proposuit, Quæ misera ingrata vixit deperdita tela, h. e. 'quæ solata est dolorem suum tela facienda.' In nonnullis edd. vett. Quæ misera ignaro fleret deperdita luctu: in aliis, cum Venet. Gryph. Mur. Cant. et Vulp. ut in Faërni codice: Palat. m. habuit agnata; unde Mel. vult, Quæ misera agnato fuerit deperdita letho: ed. Græv. Quæ misera ah gnaræ fleret deperdita luctu: in Voss. Quæ m. gnati misero d. letho; in ed. anon. Quæ misera ingrato gnati deperdita leto; sed unde non liquet: Heins. conj. Væ miseræ, ingrato fleret deperdita luctu; Lennep. ad Coluth. Quæ misera in gnatæ tabebat perdita lecto; Lenz. denique, Qua masto gnatam flevit deperdita luctu. Nostra lect. ex ed. Bip. est. 120 In omnibus Stat. codd. portaret; in edd. vett. præferret, et sic est in Ald. Gryph. Mur. Græv. Scal. et ed. anon. Lect. nostra est ex conj. Stat. postea in cod. suo præoptavit invenit Scal.-122 In Venet. an. 1500. Ald. Gryph. Mur. Stat. Græv. aliis, dulci pro tristi. Nullo in cod. erat dulci; itaque aut hoc, aut aliud ejusmodi verbum desideratur.' Stat. Sed in Scal, cod. tristi, improbante Marcil. In omnibus Stat. codd. devinctam; in Ald. Scal. NOTE viarum sinuosis et multifidis ambagibus implicita. Quatuor autem præcipue fuisse Labyrinthos tradit Plin. lib. XXXVI. 13. Primus fuit in Egypto ante annos tria millia et septingentos a Petesucho, sive Tithoë, rege fabricatus. Secundus in Creta a Dædalo, annuente Minoë rege, constructus ad exemplar Egyptii, Tertius fuit in Lemno insula. Quartus in Italia a Porsena rege Hetruriæ sepulcri causa constructus. 118 Ut consanguinea] Sororis Phædræ, quam etiam secum avexit, et duxit uxorem Theseus. Matris Pasiphaës, quæ Solis et Creta Nymphæ filia fuit, et Minois regis uxor. Aut ut vecta ratis spumosa ad littora Diæ ? 125 130 135 modo navis Thesei ad spumantes oras Insulæ Diæ appulsa est: vel quomodo sponsus aufugiens animo ingrato illam deseruerit funestum somnum dormientem. Narrant eam frequenter flagranti furore succensam graves ex intimo corde querelas emisisse; et eam modo altos montes ascendisse mærentem, unde oculos intenderet in immensum mare: modo eam in rapidi pelagi contrarios fluctus excurrisse, subtilia nuda tibiæ tegumenta altius reducentem, ipsamque graviter dolentem magnis gemitibus, et ore madido suspiria languentia trahentem, hæc verba protulisse: Itane, o perjure et perfide Theseu, a patria abductam dereliquisti me in deserto littore? Itane, o ingrate, me deserens, contemto Deorum, per quos mihi fidem jurasti, numine, in patriam revehis execranda perjuria? An nihil po et aliis devictam.-125 Clarificas e cod. suo reposuit Scal. improbante Marcil.-126 In omnibus Stat. codd. tristis.-132 In omnibus codd. abvectam sive avectam, ut est in edd. antiquiss. in Ald. et nonnullis aliis abductam: Voss. et ed. anon. reposuerunt ab aris, probante Burm. 11.-134 In aliis NOTE 132 Siccine me patriis avectam, perfide, ab oris] Querelarum est Ariadnes exordium, cujus sane oratio omnis pathetica, et ad movendum animum composita, brevibus constat sententiis, et crebris figurarum mutationibus, velut inter æstus iracundiæ fluctuat. Hanc ut elegantissimam ad verbum pene transtulit Ovid. in Epist. Ariadnes ad Theseum. 133 Perfide, deserto liquisti in littore] Pathos est a loco. Tibull. lib. III. Eleg. 6. Gnossia, Theseæ quon dam perjuria linguæ Flevisti, ignoto sola relicta mari. Sic cecinit pro te doctus, Minoi, Catullus, Ingrati referens impia facta viri.' 135 Devota perjuria portas] Refers in patriam teeum perjuria meis imprecationibus execrata, et pro quibus tuum caput diris devovi. Devotus enim sæpius idem est ac votis et diris petitus. Tibul. lib. 1. Eleg. 5. 'Tunc me discedens devotum fœmina dixit.' Nullane res potuit crudelis flectere mentis Qui, dum aliquid cupiens animus prægestit apisci, 140 145 tuit flectere barbari tui animi propositum? Nullane tibi affuit humanitas, ut crudele tuum cor mei vellet misereri? Sed hæc olim blandis tuis verbis non promisisti: non istud expectare mihi infelici suadebas, sed jucundas nuptias et felix conjugium; quæ omnia ut inania et irrita celeres abripiunt venti. Nunc vero nulla mulier fidem habeat homini juranti: nulla fœmina credat promissiones hominis cujuscunque esse sinceras et veras, qui quando eorum mens anxia ardet desiderio aliquid assequendi, nihil timent jurare, nec desistunt quidvis polliceri. Ubi vero ardentis eorum desiderii cupiditas expleta est, juramenta violare nihil omnino ti neglecto nomine, improbante Doer.-137 In omnibus Stat. codd. præsto; in edd. vett. prædo.-138 Immite ut monstri ex conj. edidit Scal. improbantibus Marcil. et Voss. mitescere in omnibus codd. miserescere in edd. vett.-139 In edd. Parth. Ald. Gryph. Mur. et Græv. blanda promissa; et sic Mitsch. in omnibus Stat. codd. vobis pro blanda; in Scal. cod. nobis.-140 In edd. Parth. Ald. Gryph. Mur. Stat. et Mitsch. miseram; in Stat. codd. miseræ.— 142 In Scal. cod. Quæ contra.-143 Tum jam in edd. vett. Venet. an. 1500. Ald. et Scal. Nunc jam in Mur. et Gryph. Jam jam conj. Stat.-145 In NOTE 143 Jam jam nulla viro juranti fœmina credat] Decepta a Theseo Ariadne alias admonet fœminas, ne viris jurantibus fidem adhibeant, qui dum aliquid cupiunt adipisci, omnia promittunt, omnia se facturos jurant: cum vero, quod cupiebant sunt adepti, fidem frangere non verentur. Hunc locum imitatus Ovid. dixit: 'Nunc quoque nulla viro juranti fœmina credat.' 144 Nulla viri speret, &c.] Sic Propert, lib. II. Eleg. 34. 'Expertus di co, nemo est in amore fidelis.' Virgil. Æn. III. 'Nusquam tuta fides.' 145 Prægestit apisci] Pro 'adipisci,' dicebant Veteres. Lucil. ap. Nov. 'Ut ego effutiam, quod ego te inprimis cupere apisci intelligo.' Lucret. lib. VI. Quippe etenim nullo cessabam tempore apisci.' 148 Nihil perjuria curant] Quod Ariadne viris objicit, id quoque viri in fœminas retorquent. Sic ipse Catullus infra. 'Mulier cupido quod jurat amanti, In vento, et rapida scri Certe ego te in medio versantem turbine leti 150 155 ment, nec ullo modo falsa juramenta curant. Ego sane, te in medio discrimine mortis constitutum servavi; meumque fratrem Minotaurum statui potius perdere, quam non adesse tibi perfido in extrema vitæ tuæ hora. Pro quo quidem beneficio belluis immanibus devoranda dabor, et avibus esca relinquar, nec fato functa terra mihi imposita humabor. Quænam leæna, o perfide Theseu, te deserto in saxo generavit? Quodnam pelagus te progenitum exscreavit spumosis fluctibus? Quænam Syrtis, quænam crudelis Scylla, quænam immanis Charybdis es tu, qui Stat. codd. Quis cum.—151 In omnibus Stat. codd. et edd. vett. deesse.— 153 In Stat. codd. intacta.—156 In iisdem codd. quæ Scylla rapax, accedente NOTE bere oportet aqua.' Sed hoc omnibus amantibus commune esse testatur Ovid. Ne jurare time, Veneris perjuria venti Irrita per terras et freta summa ferunt.' 153 Neque injecta tumulabor mortua terra] In hoc se miserabilem credit, quod post mortem sepultura sit caritura, eandemque sortem habitura cum iis, qui, quod eorum corpora inhumatajacerent, centum annos errare dicebantur. Pulveris autem injectio pro quodam sepulturæ genere habebatur; et saltem si fieret circa cadavera, tunc eorum animæ requiem capere credebantur, et paludem Stygiam transire. Vide Virgil. Æn. vi. 154 Sub rupe leana] Crudelitatis et sævitiæ Theseum arguit. Tibull. lib. III. Eleg. 4. Nec te conceptam sæva leæna tulit.' 155 Quod mare] Crudeles homines, et ab omni humanitate alienos fingunt Poëtæ e mari fuisse genitos, aut montibus, aut a feris educatos in sylvis. Ovid. Epist. Ariad. 'Nec pater est Delph. et Var. Clas. Ægeus, nec tu Pittheidos Æthræ Filius; auctores saxa fretumque tui. Te lapis et montes innataque rupibus altis Robora, te sævæ progenuere feræ.' 156 Quæ Syrtis, &c.] Ubicumque sunt arenosa loca in mari Servius Syrtes asserit vocari. Syrtes vero maxime dicuntur duo sinus periculosissimi in mari Libyco, magnitudine dispares; quorum alterum, qui Carthagini propinquior est, minorem Syrtim' vocant; alter, qui in Cyrenai. cam regionem vergit, 'major Syrtis' dicitur. Utraque Syrtis navigantibus est periculosissima, quod ibi mare vadosum sit, arenæ congerens cumu. los, et brevia hinc et hinc transferens. De his vide Sallust. in Jugurtha, Strab. lib. III. Plin. lib. v. cap. 4. Melam lib. 1. &c. Quæ Scylla rapax, quæ vasta Charybdis] In freto Siculo scopulus est Scylla Charybdi vorticoso gurgiti oppositus, naufragiis infamis, ad quem illisi fluctus canum latratus imitantur. Catul. Talia qui reddis pro dulci præmia vita? Sed quid ego ignaris nequicquam conqueror auris, 160 165 170 pro suavi vita tibi servata talem rependis mercedem? Si tibi conjugium nostrum non placebat, quia reformidabas severioris tui patris dura mandata; nihilominus saltem poteras in patriam tuam me perducere, utpote quæ tibi libenti animo famula servirem, abluens aqua munda niveos pedes tuos, aut sternens coccinea stragula lectum tuum. Ast cur ego miseriis afflicta et insana frustra conqueror surdis ventis? qui nullis sensibus præditi, neque audire, neque referre possunt querelas a me editas. Ipse vero Theseus nunc fere est in medio mari, neque ullus homo conspicitur in hoc deserto littore. Ita fortuna crudelis mihi nimium insultans ultimo vitæ die meis etiam querelis negavit aures. O Jupiter præpotens, utinam nedum etiam initio rerum naves Cecropia Gnossias oras attigissent; neque perjurus nauta vectigalia Voss.-159 Sic legi jussit Avant. in edd. vett. Savaque abhorrebas.—164 Id, quod in quibusdam edd. vett. conquerar in duobus Stat. codd.-165 In Venett. Brix. Vicent. et Stat. codd. Extenuata: in Ald. Junt. Gryph. Mur. Stat. Scal. aliis, Externata, quod legi jussit Avant.-168 Heins. conj. in acta.— 169 In uno Stat. cod. Sed nimis.-170 In Stat. codd. auris ¿pxaïkŵs pro aures ; in nonnullis edd. vett. auras.-) .-171 In edd. vett. utinam nec; sed in Stat. NOTÆ In hoc saxum mutatam fuisse Scyllam Phorci filiam a Circe venefica. Charybdin etiam fingunt fuisse mulierem rapacissimam, a Jove, cum Herculis boves surripuisset, occisam, et in voraginem hanc conversam. Vide Strab. lib. vi. 159 Prisci præcepta parentis] Connubium intelligit, quod vocat, prisci præcepta parentis, hoc est, Cecropis primi Regis Atticæ, qui primus matrimonii dedit leges, marisque et fœminæ conjunctione apud Athenienses, ut tradit Justinus, connubium conciliavit. 165 Externata malo] Quæ nimio dolore demens facta apud me non sum. 172 Gnosia] Cretensia, ab urbe Gnosso, de qua jam supra. |