Postque comes purum filia parva favum. At nobis ærata, Lares, depellite tela,

Hostiaque e plena rustica porcus hara.
Hanc pura cum veste sequar myrtoque canistra
Vincta geram, myrto vinctus et ipse caput.
Sic placeam vobis: alius sit fortis in armis,
Sternat et adversos Marte favente duces,
Ut mihi potanti possit sua dicere facta

Miles et in mensa pingere castra mero.

Quis furor est atram bellis arcessere mortem?
Imminet et tacito clam venit illa pede.

25

30

Non seges est infra, non vinea culta, sed audax
Cerberus et Stygiæ navita turpis aquæ:

35

Illic perfossisque genis ustoque capillo
Errat ad obscuros pallida turba lacus.

Quam potius laudandus hic est, quem prole parata
Occupat in parva pigra senecta casa!
Ipse suas sectatur oves, at filius agnos,

Et calidam fesso comparat uxor aquam.

Sic ego sim, liceatque caput candescere canis,
Temporis et prisci facta referre senem.
Interea Pax arva colat. Pax candida primum
Duxit araturos sub iuga panda boves:

Pax aluit vites et sucos condidit uvæ,

Funderet ut nato testa paterna merum: Pace bidens vomerque nitent, at tristia duri · Militis in tenebris occupat arma situs.

40

45

50

Rusticus e lucoque vehit, male sobrius ipse,

55

60

65

Uxorem plaustro progeniemque domum.
Sed Veneris tunc bella calent, scissosque capillos

Femina perfractas conqueriturque fores:

Flet teneras obtusa genas: sed victor et ipse
Flet sibi dementes tam valuisse manus.
At lascivus Amor rixæ mala verba ministrat,

Inter et iratum lentus utrumque sedet.

A lapis est ferrumque, suam quicumque puellam
Verberat e caelo deripit ille deos.

Sit satis e membris tenuem rescindere vestem,
Sit satis ornatus dissoluisse comæ,

Sit lacrimas movisse satis: quater ille beatus,
Quo tenera irato flere puella potest.

Sed manibus qui sævus erit, scutumque sudemque
Is gerat et miti sit procul a Venere.

At nobis, Pax alma, veni spicamque teneto,

Profluat et pomis candidus ante sinus.

DELIA.

I.

Ibitis Aegæas sine me, Messalla, per undas.
O utinam memores ipse cohorsque mei;

Me tenet ignotis ægrum Phæacia terris:

Abstineas avidas Mors modo nigra manus.
Abstineas, Mors atra, precor: non hic mihi mater,
Quæ legat in mæstos ossa perusta sinus.
Non soror, Assyrios cineri quæ reddat odores

Et fleat effusis ante sepulcra comis,

Delia non usquam, quæ me cum mitteret urbe,
Dicitur ante omnes consuluisse deos.

Illa sacras pueri sortes ter sustulit, illi

Rettulit e triviis omnia certa puer.

Cuncta dabant reditus: tamen est deterrita numquam,

Quin fleret nostras despueretque vias.

Ipse ego solator, cum iam mandata dedissem,

Quærebam tardas anxius usque moras.

Aut ego sum causatus aves, dant omina dira,
Saturnive sacram me tenuisse diem.

O quotiens ingressus iter mihi tristia dixi
Offensum in porta signa dedisse pedem!

Audeat invito ne quis discedere Amore,

Aut sciet egressum se prohibente deo.
Quid tua nunc Isis mihi, Delia, quid mihi prosunt

Illa tua totiens æra repulsa manu,

25 Quidve, pie dum sacra colis, pureque lavari
Te memini et puro secubuisse toro?
Nunc, dea, nunc succurre mihi: nam posse mederi
Picta docet templis multa tabella tuis:

30

35

40

45

50

55

Ut mea votivas persolvens Delia voces

Ante sacras lino tecta fores sedeat,

Bisque die resoluta comas tibi dicere laudes
Insignis turba debeat in Pharia.

At mihi contingat patrios celebrare Penates
Reddereque antiquo menstrua tura Lari.
Quam bene Saturno vivebant rege, prius quam
Tellus in longas est patefacta vias!
Nondum cæruleas pinus conscenderat undas,
Effusum ventis præbueratque sinum,

Nec vagus ignotis repetens compendia terris
Presserat externa navita merce ratem.
Illo non validus subiit iuga tempore taurus,
Non domito frenos ore momordit equus,
Non domus ulla fores habuit, non fixus in agris,
Qui regeret certis finibus arva, lapis.

Ipsæ mella dabant quercus, ultroque ferebant
Obvia securis ubera lactis oves.

Non acies, non ira fuit, non bella, nec ensem

Immiti sævus duxerat arte faber.

Nunc love sub domino cædes et vulnera semper,
Nunc mare, nunc leti mille repente viæ.
Parce, pater. Timidum non me periuria terrent,
Non dicta in sanctos impia verba deos.
Quod si fatales iam nunc explevimus annos,
Fac lapis inscriptis stet super ossa notis:
«Hic iacet immiti consumptus morte Tibullus,

Messallam terra dum sequiturque mari.»

Sed me, quod facilis tenero sum semper Amori,
Ipsa Venus campos ducet in Elysios.

Hic choreæ cantusque vigent, passimque vagantes
Dulce sonant tenui gutture carmen aves:
Fert casiam non culta seges, totosque per agros
Floret odoratis terra benigna rosis:

Ac iuvenum series teneris immixta puellis
Ludit et adsidue prælia miscet Amor.
Illic est, cuicumque rapax mors venit amanti,
Et gerit insigni myrtea serta coma.

At scelerata iacet sedes in nocte profunda

Abdita, quam circum flumina nigra sonant:
Tisiphoneque impexa feros pro crinibus angues
Sævit et huc illuc impia turba fugit:
Tunc niger in porta serpentum Cerberus ore
Stridet et æratas excubat ante fores.
Illic Iunonem temptare Ixionis ausi

Versantur celeri noxia membra rota:
Porrectusque novem Tityos per iugera terræ
Adsiduas atro viscere pascit aves.
Tantalus est illic et circum stagna: sed acrem
Iam iam poturi deserit unda sitim:
Et Danai proles, Veneris quod numina læsil,

In cava Lethæas dolia portat aquas.

Illic sit, quicumque meos violavit amores,

Optavit lentas et mihi militias.

At tu casta precor maneas, sanctique pudoris
Adsideat custos sedula semper anus.
Hæc tibi fabellas referat positaque lucerna
Deducat plena stamina longa colu:
At circa gravibus pensis adfixa puella