clamat, et externo laesus amore dolet, tu quoque clamabis. Nulla reparabilis arte laesa pudicitia est: deperit illa semei. 105 Ardet amore tui? Sic et Menelaon amavit: nunc iacet in viduo credulus ille toro. Felix Andromache, certo bene nupta marito! Uxor ad exemplum fratris habenda fui. Tu levior foliis, tunc quum, sine pondere succi, mobilibus ventis arida facta, volant:

110

et minus est in te, quam summa pondus arista,
quae levis assiduis solibus usta riget.

Haec tua (nam recolo,) quondam germana canebat,
sic mihi diffusis vaticinata comis:

115 Quid facis, Oenone? quid arenae semina mandas? Non profecturis littora bobus aras.

120

Graia iuvenca venit, quae te patriamque domum

que

perdat: iö prohibe; Graia iuvenca venit. Dum licet, obscoenam ponto, di, mergite pup

pim.

Heu! quantum Phrygii sanguinis illa vehit!
Dixerat; in cursu famulae rapuere furentem:
at mihi flaventes diriguere comae.

Ah, nimium vates miserae mihi vera fuisti!
Possidet en saltus illa iuvenca meos.

125 Sit facie quamvis insignis, adultera certe est.
Deseruit socios, hospite capta, deos.
Illam de patria Theseus, nisi nomine fallor,
nescio quis Theseus, abstulit ante sua.
A iuvene et cupido credatur reddita virgo.
Unde haec compererim tam bene, quaeris? Amo.
Vim licet appelles, et culpam nomine veles;
quae toties rapta est, praebuit ipsa rapi.

130

At manet Oenone fallenti casta marito :
et poteras falli legibus ipse tuis.
Me Satyri celeres (silvis ego tecta latebam,)
quaesierunt rapido, turba proterva, pede:
cornigerumque caput pinu praecinctus acuta
Faunus in immensis, qua tumet Ida, iugis.
Me fide conspicuus Troiae munitor amavit.
Ille meae spolium virginitatis habet.
Id quoque luctando; rupi tamen ungue capillos;
oraque sunt digitis aspera facta meis.
Nec pretium stupri gemmas aurumve poposci.
Turpiter ingenuum munera corpus emunt.
Ipse, ratus dignam, medicas mihi tradidit artes;
admisitque meas ad sua dona manus.

Quaecunque herba potens ad opem radixque medendi
utilis in toto nascitur orbe, mea est.

Me miseram, quod amor non est medicabilis herbis!
Deficior prudens artis ab arte mea.

Ipse repertor opis vaccas pavisse Pheraeas
fertur, et a nostro saucius igne fuit.
Quod neque graminibus tellus fecunda creatis,
nec deus, auxilium tu mihi ferre potes.
Et potes et merui; dignae miserere puellae.
Non ego cum Danais arma cruenta fero:
sed tua sum, tecumque fui puerilibus annis:
et tua, quod superest temporis, esse precor.

EPISTOLA VI.

HYPSIPYLE IASONI

Litora Thessaliae reduci tetigisse carina diceris, auratae vellere dives ovis.

135

140

145

150

155

5

10

Gratulor incolumi, quantum sinis; hoc tamen ipsa
debueram scripto certior esse tuo.

Nam, ne pacta tibi praeter mea regna redires,
quum cuperes, ventos non habuisse potes.
Quamlibet adverso signetur epistola vento;
Hypsipyle missa digna salute fui.

Cur mihi fama prior, quam nuntia litera, venit,
isse sacros Marti sub iuga panda boves?
seminibus iactis segetes adolesse virorum,
inque necem dextra non eguisse tua?
pervigilem spolium pecudis servasse draconem,
rapta tamen forti vellera fulva manu?

15 Haec ego si possem timide credentibus, Ista
ipse mihi scripsit, dicere, quanta forem!
Quid queror officium lenti cessasse mariti?
Obsequium, maneo si tua, grande tuli.
Barbara narratur venisse venefica tecum,
in mihi promissi parte recepta tori.

20

Credula res amor est; utinam temeraria dicar
criminibus falsis insimulasse virum!

Nuper ab Haemoniis hospes mihi Thessalus oris venerat; et tactum vix bene limen erat: 25 Aesonides, dixi, quid agit meus? Ille pudore haesit, in opposita lumina fixus humo. Protinus exsilui; tunicisque a pectore ruptis, Vivit? an, exclamo, me quoque fata trahunt? Vivit, ait; timidumque mihi iurare coëgi.

30

Vix mihi, teste deo, credita vita tua est.
Ut rediit animus, tua facta requirere coepi.
Narrat, aënipedes Martis arasse boves:
vipereos dentes in humum pro semine iactos,
et subito natos arma tulisse viros:

35 terrigenas populos civili Marte peremtos,

implesse aetatis fata diurna suae.

Devicto serpente, iterum, si vivat Iason,

quaerimus; alternant spesque timorque fidem. Singula dum narrat; studio cursuque loquendi, detegit ingenio vulnera facta suo.

Heu! ubi pacta fides? ubi connubialia iura?
faxque sub arsuros dignior ire rogos?

Non ego sum furtim tibi cognita; pronuba Iuno
adfuit, et sertis tempora vinctus Hymen.
At mihi nec luno nec Hymen, sed tristis Erinnys
praetulit infaustas sanguinolenta faces.

Quid mihi cum Minyis? quid cum Tritonide pinu?
quid tibi cum patria, navita Tiphy, mea?
Non erat hic aries villo spectabilis aureo:
nec senis Aeëtae regia Lemnos erat.

40

45

50

Certa fui primo (sed me mea fata trahebant,) hospita feminea pellere castra manu.

Lemniadesque viros, nimium quoque, vincere

Milite tam forti ripa tuenda fuit.

norunt.

Urbe virum vidi, tectoque animoque recepi: hic tibi bisque aestas bisque cucurrit hiems. Tertia messis erat, quum tu, dare vela coactus, implesti lacrimis talia verba tuis:

Abstrahor, Hypsipyle: sed, dent modo fata re

cursus,

vir tuus hinc abeo: vir tibi semper ero. Quod tamen e nobis gravida celatur in alvo, vivat; et eiusdem simus uterque parens. Hactenus; et, lacrimis in falsa cadentibus ora, caetera te memini non potuisse loqui. Ultimus e sociis sacram conscendis in Argo. Illa volat: ventus concava vela tenet.

55

60

65

70

Caerula propulsae subducitur unda carinae.
Terra tibi, nobis adspiciuntur aquae.
In latus omne patens turris circumspicit undas:
huc feror; et lacrimis osque sinusque madent.
Per lacrimas specto; cupidaeque faventia menti
longius adsueto lumina nostra vident.

Adde preces castas, immistaque vota timori, nunc quoque te salvo persoluenda mihi. 75 Vota ego persolvam? votis Medea fruetur?

80

Cor dolet, atque ira mistus abundat amor.
Dona feram templis, vivum quod Iasona perdo?
hostia pro damnis concidet icta meis?
Non equidem secura fui; semperque verebar,
ne pater Argolica sumeret urbe nurum.
Argolidas timui: nocuit mihi barbara pellex.
Non expectato vulnus ab hoste tuli.

Nec facie meritisve placet; sed carmine movit :
diraque cantata pabula falce metit.

85 Illa reluctantem cursu deducere Lunam
nititur, et tenebris abdere Solis

90

equos.
Illa refrenat aquas, obliquaque flumina sistit:
illa loco silvas vivaque saxa movet.

Per tumulos errat sparsis discincta capillis,
certaque de tepidis colligit ossa rogis.

Devovet absentes, simulacraque cerea fingit,
et miserum tenues in iecur urget acus.

Et (quae nescierim melius,) male quaeritur herbis,
moribus et forma conciliandus, amor.

95 Hanc potes amplecti? thalamoque relictus in uno impavidus somno, nocte silente, frui? Scilicet ut tauros, ita te iuga ferre coëgit:

quaque feros angues, te quoque mulcet, ope. Adde, quod adscribi factis procerumque tuisque