Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

25

30

35

40

formaque non taciti funeris intus erat. femina virque meo, pueri quoque, funere maerent: inque domo lacrimas angulus omnis habet.

si licet exemplis in parvo grandibus uti:

haec facies Troiae, cum caperetur, erat.

iamque quiescebant voces hominumque canumque,
Lunaque nocturnos alta regebat equos.

hanc ego suspiciens et ad hanc Capitolia cernens,
quae nostro frustra iuncta fuere lari,
'numina vicinis habitantia sedibus,' inquam,

' iamque oculis numquam templa videnda meis,
dique relinquendi, quos urbs habet alta Quirini,
este salutati tempus in omne mihi!

et quamquam sero clipeum post vulnera sumo,
attamen hanc odiis exonerate fugam
caelestique viro, quis me deceperit error,
dicite, pro culpa ne scelus esse putet,

ut quod vos scitis, poenae quoque sentiat auctor:
placato possum non miser esse deo.'

3. 25. parvo A parvis GHPV.

22. non taciti funeris: cf. Hor. Sat. 1, 6, 42: hic, si plostra ducenta concurrantque foro tria funera magna, sonabit cornua quod vincatque tubas.

26. Cf. Verg. Aen. 2, 486 sqq.: at domus interior gemitu miseroque tumultu miscetur, etc.

27. iamque quiescebant: i.e. it was bedtime in Rome.

28. equos: Luna drove a biga; cf. Preller3, Vol. 1, p. 328.

29. ad hanc: 'by her light.' Cf. Verg. Aen. 4, 513: ad lunam quaeruntur herbae. - Capi

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

45

50

55

60

hac prece adoravi superos ego: pluribus uxor,
singultu medios impediente sonos.
illa etiam ante lares passis adstrata capillis
contigit extinctos ore tremente focos,
multaque in adversos effudit verba penates
pro deplorato non valitura viro.

iamque morae spatium nox praecipitata negabat,
versaque ab axe suo Parrhasis Arctos erat.
quid facerem? blando patriae retinebar amore:
ultima sed iussae nox erat illa fugae.

ah! quotiens aliquo dixi properante 'quid urges?
vel quo festinas ire, vel unde, vide!'
ah! quotiens certam me sum mentitus habere
horam, propositae quae foret apta viae.
ter limen tetigi, ter sum revocatus, et ipse
indulgens animo pes mihi tardus erat.
saepe 'vale' dicto rursus sum plura locutus,
et quasi discedens oscula multa dedi.
saepe eadem mandata dedi meque ipse fefelli,
respiciens oculis pignora cara meis.

43. adstrata G attracta HP attacta V intracta A prostrata w.

42. sonos = verba.

44. extinctos . . . focos: a sign of mourning over the desperate condition of the family; cf. Tib. I, I, 6, n.

45. adversos: before her.' 48. Arctos = Callisto: cf. Cat. 66, 66, n. The revolution of the Great Bear is a nightly phe

nomenon.

51. urges: sc. me.

52. quo i.e. Tomi. - - festinas: the subjunctive is more usual in this form of question; but vide

may
best be considered paratactic.
unde: i.e. Rome; cf. vv. 61-62.
53. Cf. Tib. 1, 3, 16 sqq.
certam probably one supposed to
be especially propitious, from as-
trology or other divination.

55. ter: cf. Tib. 1, 3, II.
56. pes... tardus: cf. Tib. 1,

3, 20.

59. meque ipse fefelli: 'lost my self-control.'

60. pignora here seems to inIclude other friends besides his immediate family.

65

70

75

80

85

denique 'quid propero? Scythia est, quo mittimur,'

inquam :

'Roma relinquenda est.

utraque iusta morast.

uxor in aeternum vivo mihi viva negatur,

et domus et fidae dulcia membra domus,

quosque ego dilexi fraterno more sodales,
o mihi Thesea pectora iuncta fide!

dum licet, amplectar- numquam fortasse licebit
amplius in lucro est, quae datur hora mihi.'
mec mora, sermonis verba inperfecta relinquo,
conplectens animo proxima quaeque meo.
dum loquor et flemus, caelo nitidissimus alto,
stella gravis nobis, Lucifer ortus erat.

dividor haud aliter, quam si mea membra relinquam,
et pars abrumpi corpore visa suost.

sic doluit Mettus tunc, cum in contraria versos
ultores habuit proditionis equos.

tunc vero exoritur clamor gemitusque meorum,
et feriunt maestae pectora nuda manus.
tunc vero coniunx, umeris abeuntis inhaerens,

miscuit haec lacrimis tristia verba suis:

'non potes avelli: simul hinc, simul ibimus' inquit:
'te sequar et coniunx exulis exul ero.

et mihi facta via est: et me capit ultima terra:
accedam profugae sarcina parva rati.

te iubet a patria discedere Caesaris ira,

me pietas pietas haec mihi Caesar erit.' talia temptabat, sicut temptaverat ante,

62. mora: 'cause for delay.' 66. Thesea. . . fide: the proverbial friendship between Theseus and Pirithous.

68. in lucro clear gain.'

75 Mettus: Mettius Fufetius, who, for treachery against his Roman allies, was condemned to be torn asunder by two quadrigae driven in opposite directions.

90

95

100

vixque dedit victas utilitate manus. egredior

sive illud erat sine funere ferri
squalidus, inmissis hirta per ora comis.
illa dolore amens tenebris narratur obortis
semianimis media procubuisse domo:
utque resurrexit foedatis pulvere turpi
crinibus et gelida membra levavit humo,
se modo, desertos modo conplorasse Penates,
nomen et erepti saepe vocasse viri,

nec gemuisse minus, quam si nataeque meumque
vidisset structos corpus
habere rogos,

et voluisse mori, moriendo ponere sensus,

respectuque tamen non voluisse mei.

vivat! et absentem — quoniam sic fata tulerunt -
vivat ut auxilio sublevet usque suo.

LIBER QVARTVS

IO

Ille ego qui fuerim, tenerorum lusor amorum,
quem legis, ut noris, accipe posteritas.

[blocks in formation]

5

ΙΟ

15

Sulmo mihi patria est, gelidis uberrimus undis,
milia qui novies distat ab urbe decem.
editus hinc ego sum; nec non ut tempora noris,
cum cecidit fato consul uterque pari.

siquid id est, usque a proavis vetus ordinis heres,
non modo fortunae munere factus eques.
nec stirps prima fui. genito sum fratre creatus,
qui tribus ante quater mensibus ortus erat.
Lucifer amborum natalibus adfuit idem :

una celebrata est per duo liba dies.

haec est armiferae festis de quinque Minervae,
quae fieri pugna prima cruenta solet.
protinus excolimur teneri, curaque parentis

imus ad insignes urbis ab arte viros.

10. 7. siquid id vulg. si quis et Postgate. 8. modo vulg. sum Riese.

to put such poems at the close of some work (cf. Am. 3, 15, Intr.). Here Ovid at the end of Bk. 4 of his Tristia gives the most complete account of his life, though it is supplemented by many other passages in other Tristia and other groups of poems. Written in the spring of the year II A.D. at Tomi.

1. Ille ego: 'the well-known writer that I am.' — qui(= qualis) fuerim indirect question. - tenerorum . . . amorum: probably intended to include the Heroides as Iwell as the three books of the Amores.-lusor: cf. Cat. 68, 17.

3. Sulmo: cf. Am. 2, 16, 1, n. - gelidis . . . undis: cf. 3, 15, II.

...

6. Cf. Tib. 3, 5, 18, n.

7. Cf. Am. 3, 15, 5.

description of the opposite type of equestrian nobility, referred to in verse 8, cf. Hor. Epod. 4.

10. Ovid's older brother, Lucius, was exactly a year older than he. He died at the age of twenty (cf. v. 31).

12. liba: for the offerings on birthdays cf. Tib. 2, 2, 7–8.

13. festis de quinque : sc. diebus. The festival of Quinquatrus or Quinquatria was sacred to Minerva, and was originally celebrated on the fifth day after the Ides of March. After 168 B.C., however, the original significance of the name being forgotten, the festival was extended to include five days. Ovid was born on the second of these, March 20.

[blocks in formation]
« ZurückWeiter »