mnes cur, Dixit, et in mensam laticum libavit honorem, 740 736. in mensa vulgg. sed in mensam Macrobii, optimorumque librorum et exemplorum copia firmavit post Pierium Heins. Redit res eo, quod doctius dicitur hoc, quam illud. Nonnulli etiam apud Pierium, et nostri tres Gothani, immensum, quod eodem alludit. adde lib. VIII, 279. Reprehendit poetam Macrob. 1. 1. III, 9. quod in mensam fit libatio, cum in aram fieri deberet. Scilicet ad morem Romanum hæc exigit, ut alia ; non animadvertens, poetam reddere vitam heroicam et Homerica adumbrare. - 737. libatos n. latices conj. Heins. et alii viri docti. Nec infitiandum, versum concinniorem et suaviorem inde exire. libatos latices attigit h. e. poculum, unde pars vini in mensam jam erat effusa. libatum alter cod. Hamburg. videlicet honorem. sacro tenus Sprot. cum Bithia Hamburg. 3. Lequecid pr. Biciæ, Byciæ al. 739. summo s. p. Menag. pr. profluit Oudart. s. s. p. ore apnonnullos libros legere Pierius docet. 736-740. Laticum, laticis, sum. libato, h. e. postquam liba- nore, alteri tradit vel tradi jubet poculum, unde primo loco gustaverat, regina, ut et ille libatione facta biberet; quod et is lætus lubensque facit. προύπινεν illa et dedit, propinavit. Is enim vitæ heroicæ mos, ut singulis convivis deinceps poculum repletum præbeatur, unde libatur, tum vinum ebibitur. increpitans, simpl. adhortans, invitans, ut et ipse biberet; nil amplius. Sic et aliis in locis exponi potest. Objurgandi hic nec locus, nec dignus vel reginæ vel epici poetæ persona talis sarcasmus: ut nec illud ex poetæ mente fit, quod Didonis verecundiam in bibendo, Bitiæ aviditatem, prædicant. Aliena hæc a loco et consilio poetæ omnia. Sed dicendum: quod poetæ memorandum erat, in eo illum verecundiam sexus feminei observasse; inprimis antiquorum temporum more, cum matresfamilias vino non uterentur. Recedit quoque a nostro more hoc, quod non Æneæ hospiti offert poculum Dido; nam in honorem ejus adventus diis libatur. summo ore tenus. primis labiis degustavit. Bitias Punicum nomen, quod et alibi occurrit. pleno auro se proluit, poculum vini plenum exhausit, quod tantum labris attigerat Dido; proluere se, gulam, dictum puta, ut vino perfundi, madere, tingui, de ebriis; quæ omnia notiora sunt. Burmannus docte, non eleganter, hæc illustrat. Multa prolutus vappa etiam Horat. I serm. 5, 16. 740. Ad Homeri imitationem, inprimis Odyss. 9, 62 sq. Heroicis temporibus semper dados conviviis, quæ fere cum re divina erant conjuncta, aderat. cf. Quintil. I, 10, 10, (quem locum sine auctore Personat aurata, docuit quæ maxumus Atlas. Hic canit errantem lunam, solisque labores; Unde hominum genus, et pecudes; unde imber, et ignes; Arcturum, pluviasque Hyadas, geminosque Triones; 741. docuit quem Medic. cum parte codd. Heins. nec non Romanus cum aliis Pierianis. Etiam Servius; quæ legendum, non quem. docuit quam Græv. Atlans Romanus, et sic Mentel. 742. Scripsisse nonnullos is, Pierius monet. Scilicet hic ejus loco positum. Atque is quidem (Iopas) canit etc. 743. unde genus hominum et pecudum · Hamb. pr. pecudes, aqua, imber et i. ed. Ven. scil. aqua ex glossa. et ignis Sprot. et Rottend. tert. et pecudes, genus unde ferarum Medic. Pierii. -744. Pliadasque Hyadas plures ap. Heins., et duo Goth. Plyadasque hyades ed. Ven. Pleiadasque Parrhas., scilicet quoniam alias Pleiadesque Hyadesque jungi norant (sup. Georg. I. 138. Iliad. σ, 486. Ovid. Met. XIII, 293): invito metro, plane ut Æn. III, 516, ubi idem versus recurrit, factum videmus ; vid. Heins. ad e. 1. septemque triones Hamburg. alter. - affert Pomponius.) crinitus: proprius is citharœedorum habitus, comam alere; forte Apollinis exemplo. Traduxisse tamen ex suis temporibus ad vetera videtur Virgilius. personat, canit cithara ea, quæ docuit, cecinerat prior, Atlas. Sic poetis sonare, et docere, Siddoxe. Præclare et hoc ad illorum temporum, quibus omnis philosophia naturæ qualicunque contemplatione continebatur, rationes, quod carminis argumentum ex cosmogonia et ex physicis petitum est. Quod autem Atlantem cantus magistrum facit, fabulam alicujus poetæ Græci exquisitiorem redolet, veluti quod Ecl. VI Silenus physica docebat. Atlanti vulgo tributa siderum notitia ac sphæræ inventum. cf. Intpp. Ovid. IV. Met. 631 etc. ad Apollod. Not. p. 681 Idem inter primos philosophos recensetur a Diogene Laert. in procem. Quamquam hæc omnia ad solum astronomiæ studium referri possunt. Cum Iopas Tyrius, nunc Pœnus, citharœdus inducendus esset a poeta, acute sq. Atlantem e vicinisMauritaniæ montibus auctorem carminum, quæ caneret, ei arcessivit. maximus Atlas. Æn. VIII, 136 maximus Atlas,ætherios humero qui sustinet axes. Est autem simpliciter dictum pro magnus. Sic maxima Juno. et alia. 742-746. Errantem lunam, pro lunæ errores seu cursus. Solis labores, defectus, eorumque caussas. Georg. II, 478. Defectus solis varios lunæque labores. Attamen Solis labores et ipsi de cursu solis accipi possunt. imber et ignes, h. e. fulgura, ex nubium afflictu. Arcturus stella posita in signo Bootæ, et Hyades stellæ in fronte Tauri. cf. Serv. ad h. 1. geminique Triones: sunt Helice et Cynosura, Ursa major et minor, teriones, h. e. boves, dictæ (v. ad Georg. III, 381), quia ab antiquis hominibus sub boum, jugo junctorum, forma sidera hæc comprehensa fuisse videntur; hinc iisdem, et interdum majori Ursæ soli, (ut Odyss. &, 273), tributum nomen auaža, plaustrum; et hinc Bootes, qui deinde, Ursarum formis et Quid tantum Oceano properent se tinguere soles 745 Multa super Priamo rogitans, super Hectore multa: 750 Nunc, quales Diomedis equi: nunc, quantus Achilles. 755 745. Qui Goth. sec. properant tres Burmanni. se intingere pr. Moret., qui et mox, obstat. — 746. tum quæ Goth. sec. non male. lidem hi duo versus 745. 6 supra Georg. II, 481. 2 occurrebant. 747. plausum vulgares libri habent. Sic etiam in Servianis. Sed plausa Romanus c. aliis vetustiss. Pierii, item Medic. cum › ceteris Heins. præter Sprot. et Ven. adde Wass. ad Sallust. B. J. 5. plausu etiam duo ex Goth. In tert. Moret. plausus. Sed præclare plausu revocat Heinsius, qui et exemplis illustrat promiscue positis, quibus tamen apparet tantum hoc, ingeminare absolute dici : ingeminat clamor, ingeminat plausus (sc. se) et sic alia. Scilicet dicendum: plausu ingeminare esse doctius et exquisitius dictum, quam -plausum, uti multa alia similiter immutari solent, ut poetica dictio a vulgari recedat. conf. Heins. ad Æn. II, 207. Sic illud Ovid. Fast. VI, v. extr. increpuitque lyra pro, increpuit lyram apud Horatium.-748 trahebant ed. Ven.—750. super Hectora Gudianus.—751. Miror neminem conjecisse: quibus A. venisset filius oris.753. Nunc age Hugen. 749. longum bibebat amorem, imbibebat, quasi longo haustu. Metaphora per se frequens. 751. 752. Ornate pro: super Hectore, Memnone, Diomede et Achille. Debuit autem in armis Memnonis aliquid memorabile esse, quemadmodum in ceteris quoque. Vid. Excurs. ad h. v. 753. A prima o. excidium Troja a simulato inde Achivorum reditu equoque fabricato. Male alii post Servium: a raptu inde Helena. 755. Annorum numerum vel ex ipso Enea vel ex Teucro scire potuit. cf. 619 sq. De ipso annorum computo v. Excurs. ad lib. Omnibus errantem terris et fluctibus æstas. 756. Fluctibus · omnibus æstas alii. ac fluctibus Menag. et terris et fluctibus aliquot libri apud Pierium, quod, inquit, sententiam reddit uberiorem. Et sic quoque MS. Bersman. et ed. Cuning. In Goth. pr. subjicitur: Funera Dardaniæ narrat fletusque secundo. III. pr. Ceterum Homius c. XXII Elem. crit. reprehendit libri clausulam, cum ipsa payμareía nullum hic, ad quod illa incidi potuerit, momentum suppeditet. Monitum hoc, ut plura a summo viro, subtilius quam verius. Cum rerum Æneæ narratione novus plane ordo exsurgit, adeoque memorabilem interquiescendi locum subjicit. De clausulis et exordiis librorum Eneidis non male disputantem video Jos. Trappium ad h. 1. EXCURSUS I*. De ministerio deorum, inprimis Junonis, in Eneide. I, 4. Vi superum, sævæ memorem Junonis ob iram. Cum omnino exordiam hoc multo cum judicio et verbis significantibus elaboratum sit: quippe quod omnia, quæ in actione hac epica potiora sunt, complectatur; quo ipso Virgilius Homeri simplicitatem arte superavit, qui hoc unum narrare se velle profitetur, quomodo ob simultatem, quæ inter Achillem et Agamemnonem intercesserat, magna Achivorum strages facta sit; tum hic versus statim ab initio expectationem facit ministerii deorum, inprimisque pericula et labores ex odiis Junonis minatur; discrimina enim, quæ quis a diis objecta adit, tanto graviora esse probabile fit, facitque adeo ea res ad notionem magnitudinis. Cum de re ipsa alio jam loco actum sit universe (Disquis. I, de Carm. epico s. VII. s. IX), agedum exponamus uno loco, quomodo Virgilius in toto carminis sui tenore invento hoc usus sit. Intelligemus scilicet, verum esse quod illo loco dictum est, valde diversam illam rationem esse ab ea, quam Homerus sequutus est; hic enim afflatu divino abreptus omnia cum fide narrat, tanquam is qui sibi persuasit, ea ita gesta esse; in Marone vero studium fingendi ea, quæ aliis persuadere cupiat, subtile acumen, et mira sagacitas in rebus Romanis eum Trojanis consociandis eminet. Primo quidem Juno, cum jam alias satis graves irarum in Trojanos caussas haberet (lib. I, 23—28), nunc multo majore eos odio persequitur, quod Carthagini suæ metuit; quandoquidem resciverat, ex Trojanis populum exoriturum esse, a quo aliquando Carthago delenda esset (I, 12— - 23). Illa igitur, ut ab Italia, destinata Æneæ a fatis sede, Trojanos arceret, nihil intentatum relinquit. Etiam tum, cum a Sicilia solverant, tempestate Eoli ope mota eos a cursu in Italiam dejicit; ita Carthaginiensium litori admotæ, tempestate a Neptuno sedata, ad litus illud, una amissa, naves Trojanæ appellunt I, 158 sq.; Neptuni autem opera ad Æolum coercendum satis erat accommodata. Parandum nunc erat inter barbaros tutum Trojanis hospitium (I, 223), nec minus Junonis Poenis studentis consilia metuebat Venus (IV, 96. 97): Exoratus a Venere Jupiter mittit Mercurium is Didonem propitiam in advenas reddit Poenosque placat (297 — 304 ). In sermonibus inter Jovem et Venerem habitis (v. 229 sq.) multa præclare exponuntur, quæ Romanos ad carmen legendum advertere possent: A Trojanis orituros esse Romanos terrarum dominos (234 -237); fata Æneæ in Italia; Ascanii regnum; Alba condita; Rome |