Bekenne Ick Gerritgen van Schadyck wed wylen Johan van Dolre mits dese uyt handen van de Heeren Weesmeesteren deser stadt Amersfoort, ontfangen te hebben de somme van twee gulden veerthy en stuyvers ter saicke van verterongen ter weescamere deser stadt opten XIXden February 1644 gedaen soo in wyn als byer over? eenige besoinges en opt hooren en sluyten van reeckeninge Mr Jacob van Lysevoort, als Gemachtichde van de erfen van za: Joanna van Dolre, Teenen oirconde by my geteekent desen 12en Martij 1646.

- 214

Gerritgen van Scadick.

NASCHRIFT.

Bovenstaande studie was bereids gedeeltelijk afgedrukt, toen wij ten gevolge van belangrijke mededeelingen van den Heer C. A. de Kruyff, Utrecht, de meening bevestigd zagen, dat door de leden van de Familie van der Eem een zeer verschillend gebruik van den Familienaam gemaakt is. Willem Andriesz., hierboven genoemd, is zoon van Andries Pouwelsz., zoon van Pouwels Dircksz. van der Eem. Deze Andries Pouwelsz. en diens zoon Willem Andriesz. maken geen gebruik van hun Familienaam. Geheel anders handelen daarentegen de afstammelingen van denzelfden Willem Andriesz. Deze maakten steeds gebruik van den Familienaam. Somtijds schreven zij eenvoudig Vereem, maar ook wel, overeenkomstig Fransch taalgebruik, de Vereem.

Uit authentieke verklaring van Burgemeesteren en Vroedschap der stad Utrecht, (1676, 4 Sept. [Collectie

Booth, berustende in de Collectie van Jo' Smissaert te Utrecht]), waarvan een copie in bezit is van den Heer de Kruyff, blijkt het volgende :

Burgemeesteren ende Vroedschap der stad Utrecht leggen in 1676, 4 Sept. deze belangrijke verklaring af.

Emanuël Vereem is een zoon van Alexander Vereem, welke laatste de of een zoon is van Adriaen Willemsz. Vereem. Adriaen Willemsz. Vereem (dus een zoon van bovengenoemden Willem Andriesz.) is in het begin van dezen oorlog naar Brabant uitgeweken, aan die zijde (de Spaansche zijde) Kapitein geweest en als zoodanig gestorven. Hij was gehuwd met Charlotte Massis, uit welk huwelijk geboren is bovengenoemde Alexander Vereem × Cornelia van Rhyns, dochter van den Kolonel Renier van Rhyns, Gouverneur van Dusseldorp. Uit dit huwelijk is geboren eerstgenoemde Emanuël Vereem, LuitenantKolonel in dienst van Z. M. (den Koning van Spanje), die huwde met Vrouwe Marie Clarie de Munier. Uit dit huwelijk zijn geboren Alexander Gaspar Renier Vereem en andere kinderen.

als

Uit hetzelfde stuk blijkt, dat de Heer Willem Ploos van Amstel en Johanna Vereem, gehuwden, den 13den Julij, 1676, bij acte van Wolfard Zwaerderoon, Notaris en zekere getuigen, verklaren, dat Emanuels grootvader, namelijk: Adriaen Willemsz. van hier vertrokken is, boven vermeld werd; dat deze Adriaen Willemsz. een broeder was van haerl. grootvader Reynier Vereem. Borgem. en Schepenen der stad Utrecht voegen hieraan toe, dat Joffrou Joanna Vereem, huisvrouw van den Heer Willem Ploos van Amstel, Oudt-Schepen van Utrecht, afkomstig is van de oude Familie van der Eem ofte Vereem, ende eenige nagelaten dochter van wijlen den Heer Willem Vereem, Raad dezer stad, zoon van Reynier Vereem; dat die Joffrouw de laatste is van die

Familie in deze stad en provincie (!) en het bovenstaande wapen is voerende. Wij hebben dus:

Volgens dezelfde verklaring van Burgem. en Schepenen der stad Utrecht voerde de Familie van der Eem voor wapen, in een rood schild twee rijen witte ofte zilveren leliën, te weten boven drie en onder twee. Burgemeest. en Schepenen voegen hier aan toe, dat bovengemelde Joanna van der Eem x Willem Ploos van Amstel in bezit was van hetzelfde wapen.

Gelijke verklaring wordt afgelegd door Pierre Albert de Launay, Chevalier, Sr d'Oisel, etc., de Fontaine, Gentilkomme de la Maison du Roy, Genealogiste et Armoiriste de ses Royaumes et Provinces et Premier Roy d'Armes Provincial de ces Pais-bas. Hij geeft van dat wapen de volgende beschrijving :

Pierre Albert de Launay, etc., certifie et atteste a tous qu'il appartiendra, que la Famille de Vereem ou van der Eem, qui est une mesme : portant pour Armes de gueles a une fleur de Lijs d'argent 3 et deux, l'escu surmonté d'un tijmbré d'argent grillé et liseré d'or, iceluy timbré sommé d'une pareille fleur de Lys entre un vol

de gueules et d'argent aux bourlet et hachement de mesme, ainsy qu'on les void cy dessus depeintes et blasonnées, - est une des plus anciennes et nobles de la Province d'Utrecht, ou elle a fleury dez passé plusieurs siècles; ou elle a produit dans le spirituel divers Chanosnes des venerables et nobles Colleges de Sainct Martin, de Sainct Sauveur et autres de cette Cité, et dans le temporel plusieurs braves Chevaliers, qui se sont grandement signalez, que les Evesques, Princes de la dite Province ont eu avecq les Ducx de Gueldres et les Comtes d'Hollande, et qui ont esté Seigneurs de diverses terres et Seigneuries situeés sur la riviere d'Eem aupres de la ville d'Amersfort sur la frontière du Duché de Gueldres, nommément de celle de van der Eem, ou ils avoint un chateau tresfort, qui a esté ruiné en l'an 1543 par Martin van Rossem, Capitain General du duc de

Cleves; etc.

Gelijk men ziet, wijkt het hier beschreven wapen geheel en al af van de twee zegels, die in originali in het Archief der stad Amersfoort gevonden worden. Eenige redelijke verklaring van het feit, hoe Emanuel van der Eem en Joanna van der Eem een dergelijk wapen hebben kunnen opgeven, weten wij niet mede te deelen. Zoolang ons geen betere, meer voldoende inlichting gegeven wordt, gelooven wij, dat men hier te doen heeft met een fabriekaat van eigen vinding; gelijk zulke zaken wel meer in dien tijd, en niet minder, helaas, in onzen tijd voorkomen. Het zeer opgesmukt verhaal van Pierre Albert de Launay bevestigt die meening.

Amersfoort, 16 Mei, 1888.

W. F. N. VAN ROOTSELAar.

UIT DE AKTEN

VAN HET HAARLEMSCHE KAPITTEL.

(Vervolg van blz. 40, XIVde Deel).

Capitulum ordinarium.

I. A. Domini 1643, die 15 Aprilis convenerunt loco ordinario Amplissimi DD. Decanus, Praepositus, STEENIUS, VERWER, COOPALLIUS, CATZIUS et EENHUSIUS, absentibus DD. BEENIO et CATTERO valetudinariis; ac praevia S. Spiritus invocatione, lectisque articulis praecedentis Congregationis deprehensum est in descriptione Archipresbyteratuum nihil praestitum. Quod ut infallibiliter proxima visitatione praestetur, singulorum Archipresbyteratuum sunt recensiti et descripti Pastores; ex quibus singulorum pastoratuum et viciniarum annexarum conditio inquiretur. Et quia aberat D. L[icentiatus] CATTERUS, Archipresbyter Alcmarianus, et mortuus erat D. L[icentiatus] WOLFFIUS, Archipresbyter Aquilonaris, catalogum pastorum districtus Alcmariani ad D. CATTERUM transmittendi onus in se recepit D. Decanus; et ad Archipresbyteratum Aquilonarem plurimorum votis electus est D. GERARDUS EENHUSIUS. II. Spierdijk. ') III. Obdam. IV. Hoorn.

V. Quoad tertium D. SPANIUS 2) promissis suis stetit;

1) Hier zij nogmaals herinnerd, dat, aangezien in voorgaande deelen der Bijdragen reeds alles wat op de verschillende parochiën of statiën betrek king heeft uit de Acta Capituli is medegedee'd: thans door ons alleen dat wordt afgeschreven wat Bisdom, Kapittel, Missie enz. in het algemeen aangaat. Om wille echter van het overzicht over het geheel, wordt de naam der vroeger behandelde parochie nog vermeld. Alles bij elkander zal alzoo aan het eind een volledig en letterlijk afschrift bevatten van geheel de ACTA CAPITULI HARLEMENSIS.

2) De Haarlemsche advokaat Spaan. Het betreft legaten door Haarlemsche geestelijken aan het Kapittel vermaakt. Zie Deel XIV, bl. 35-37.

Bijdragen Gesch. Bisd. v. Haarlem XVe Deel.

22

Pag. 16