Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

quam pro esse aut re obligatoria ad illam obtinend' oporteat, non
est nec erit meæ voluntatis aut intentionis, per hujusmodi jura-
mentum vel juramenta, qualitercunque verba in ipsis posita so-
nare videbuntur, me obligare ad aliquod ratione eorundem post-
hac dicendum, faciendum, aut attemptandum, quod erit aut esse
videbitur contra legem Dei, vel contra illustrissimum Regem no-
strum Angliæ, aut rempublicam hujus sui regni Angliæ legesve
aut prærogativas ejusdem; et quod non intendo per hujusmodi
juramentum aut juramenta, quovismodo me obligare, quo minus
libere loqui, consulere, et consentire valeam in omnibus et singu-
lis reformationem religionis Christianæ, gubernationem Ecclesiæ
Anglicanæ, aut prærogativam Coronæ ejusdem reipublicæve com-
moditatem quoquomodo concernen', et ea ubique exequi et refor-
mare quæ mihi in Ecclesia Anglicana reformanda videbuntur.
Et secundum hanc interpretationem et intellectum hunc, et non
aliter neque alio modo, dicta juramenta me præstiturum protes-
tor et profiteor. Protestorque insuper, quodcunque juramentum
sit, quod meus procurator summo Pontifici meo nomine antehac
præstitit, quod non erat intentionis aut voluntatis meæ sibi ali-
quam dare potestatem, cujus vigore aliquod juramentum meo no-
mine præstare potuerit, contrarium aut repugnans juramento per
me præstito aut imposterum præstando præfato illustrissimo
Angliæ Regi. Et casu quo aliquod tale contrarium aut repug-
nans juramentum meo nomine præstitit, protestor quod illud, me
inscio, et absque mea auctoritate præstitum, pro nullo et invalido
esse volo.
Quas protestationes in omnibus clausulis et senten-
tiis dictorum juramentorum repetitas et reiteratas volo; a quibus
per aliquod meum factum vel dictum quovismodo recedere non
intendo, nec recedam; sed eas mihi semper salvas esse volo.

Super quibus omnibus et singulis præmissis, dictus reverendissimus pater me prothonotarium et notarium prædictum, unum vel plura publicum seu publica instrumentum sive instrumenta exinde conficere, ac testes superius nominatos testimonium perhibere rogavit et requisivit. Et deinde die, mense, et anno prædictis, dictus reverendissimus dominus Thomas electus, in mea et prælibatorum venerabilium virorum præsentia testium ad hoc etiam adhibitorum, dict' domum Capitularem exivit, et ad gradus summi altaris dicti Collegii vestibus sacerdotalibus amictus ad recipiendum munus consecrationis perrexit, ac ibidem coram reverendo in Christo patre domino Johanne, permissione divina

[ocr errors]

Lincoln' Episcopo, pontificalibus induto super cathedram honorifice ornatam sedente, reverendis patribus Johanne Exon' et Henrico Assaven' Episcopis eidem Lincoln' Episcopo in actu consecrationis dicti reverendissimi electi assistentibus, genibus innixus, quandam pergameni schedulam tenoris sequentis, viz.

IN DEI NOMINE AMEN. Ego Thomas, electus Cantuarien', First oath. ab hac hora inantea, fidelis et obediens ero beato Petro, sanctæque apostolicæ Romanæ Ecclesiæ, ac domino nostro domino Clementi Papæ septimo, suisque successoribus canonice intrantibus. Non ero in consilio aut consensu vel facto, ut vitam perdant aut membrum, seu capiantur, aut in eos manus violenter quomodolibet ingerantur, vel injuriæ aliquæ inferantur quovisquæsito colore. Consilium vero, quod mihi credituri sunt per se aut nuncios seu literas, ad eorum damnum (me sciente) nemini pandam. Papatum Romanum et regalia sancti Petri, adjutor eis ero ad retinendum et defendendum contra omnem hominem. Legatum apostolicæ sedis in eundo et redeundo honorifice tractabo, et in suis necessitatibus adjuvabo. Jura, honores, privilegia, et auctoritatem Romanæ Ecclesiæ, domini nostri Papæ et successorum suorum prædictorum conservare et defendere, augere et promovere curabo. Nec ero in consilio vel tractatu, in quibus contra ipsum dominum nostrum, vel eandem Romanam Ecclesiam, aliqua sinistra vel prejudicialia personarum, juris, honoris, status, et potestatis eorum machinentur, et si talia a quibuscunque procurari novero vel tractari, impediam hoc pro posse, et quantocius potero commode significabo eidem domino nostro, vel alteri per quem ad ipsius notitiam pervenire possit. Regulas sanctorum patrum, decreta, ordinationes, sententias, dispositiones, reservationes, provisiones, et mandata apostolica, totis viribus observabo, et faciam ab aliis observari. Hæreticos, schismatos, et rebelles domino nostro et successoribus prædictis, pro posse persequar et impugnabo. Vocatus ad synodum veniam, nisi præpeditus fuero canonica præpeditione. Apostolorum limina, Romana Curia existente citra, singulis annis, ultra vero montes, singulis bienniis visitabo, aut per me aut per meum nuncium, nisi apostolica absolvar licentia. Possessiones vero ad mensam meam pertinentes non vendam, neque donabo, nec impignorabo, neque de novo infeudabo, vel aliquo modo alienabo, etiam cum consensu capitalis Ecclesiæ meæ, inconsulto Romano pontifice. Sic me Deus adjuvet, et hæc sancta Dei Evangelia,-manibus suis tenens,

Second oath.

ante lecturam ejusdem schedulæ et juramenti in eadem contenti præstationem, in mea et eorundem testium præsentia, asseruit et protestatus est, se dictam schedulam lecturum, ac juramentum inibi insertum præstiturum, sub præmissis protestationibus, alias per eundem eodem die in dicto domo Capitulari in mea et eorundem testium præsentia habitis et factis, et non aliter neque alio modo. Et incontinenter post præmissa, eandem schedulam perlegit, et, ut in eadem continetur, juravit.

Super quibus assertione et protestatione per eundem modo præmisso tunc ibidem factis, unum vel plura publicum seu publica exinde conficere instrumentum sive instrumenta, ac testes præscriptos testimonium perhibere etiam tunc ibidem rogavit et requisivit. Quibus sic peractis die, mense, et anno prædictis, ac solenni consecratione ejusdem reverendissimi patris finita et expedita, idem reverendissimus pater dominus Thomas Cantuar' Archiepiscopus, ante dictum summum altare pallium recepturus, in mea et dictorum mag' Johannis Tregunwell, Thomæ Bedill, et Ricardi Gwent, testium prædictorum ad hoc specialiter adhibitorum præsentia, ante præstationem juramenti infrascripti, iterum protestatus est, se hujusmodi sequens juramentum sub eisdem protestationibus ut præmittitur in dicto domo Capitulari habitis et factis ac superius descriptis, et non aliter neque alio modo, præstiturum et juraturum, ac ibidem immediate post præmissa, juramentum, sub forma quæ sequitur,

IN DEI NOMINE AMEN. Ego Thomas Archiepiscopus Cant' ab hac hora inantea, fidelis et obediens ero beato Petro, sanctæque apostolicæ Romanæ Ecclesiæ, et domino nostro domino Clementi Papæ septimo, suisque successoribus canonice intrantibus. Non ero in consilio aut consensu vel facto, ut vitam perdant aut membrum, seu capiantur mala captione. Consilium vero, quod mihi credituri sunt per se aut nuncium seu literas, ad eorum damnum (me sciente) nemini pandam. Papatum Romanum et regalia sancti Petri, adjutor eis ero ad retinendum et defendendum, salvo meo ordine, contra omnem hominem. Legatum apostolicæ sedis in eundo et redeundo honorifice tractabo, et in suis necessitatibus adjuvabo. Vocatus ad synodum veniam, nisi præpeditus fuero canonica præpeditione. Apostolorum limina, Roman' Cur' existente citra, singulis annis, ultra vero montes, singulis bienniis visitabo, aut per me aut meum nuncium, nisi apostolica absolvar licentia. Possessiones vero ad mensam mei Ar

chiepiscopatus pertinentes non vendam, neque donabo, nec impignorabo, neque de novo infeudabo, vel aliquo modo alienabo, inconsulto Romano pontifice. Sic me Deus adjuvet, et hæc sancta Dei evangelia,-præstitit et juravit.

Super qua protestatione, sic ut præmittitur per eundem reverendissimum tertio facta et habita, idem reverendissimus pater me prothonotarium et notarium publicum subscriptum, unum vel plura publicum seu publica instrumentum sive instrumenta exinde conficere, ac testes prædictos testimonium perhibere de et super eisdem, etiam tertio rogavit et requisivit.

ACTA fuerunt hæc omnia et singula, prout suprascribuntur et recitantur respective, sub anno Domini, indictione, anno regni Regis prædicti, mense, die, et locis prædictis, præsentibus tunc ibidem venerabilibus viris prænominatis, testibus ad præmissa respective ut præmittitur adhibitis et requisitis. Et ego Ricardus Watkyns, in legibus baccalaurius, dicti domini nostri Regis prothonotarius, quia præmissis omnibus et singulis, dum sic ut præmittitur sub anno Domini et regni dicti domini nostri Regis, mense, die, et loco prædictis, agebantur et fiebant, una cum prænominatis testibus præsens personaliter interfui, eaque omnia et singula sic fieri vidi, et audivi, ac in notam sumpsi, ideo hoc præsens publicum instrumentum manu alterius (me interim aliter occupato) fideliter scriptum exinde confeci, publicavi, atque in hanc publicam formam redegi, a signavi et nomine meis solitis signavi, rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum præ

missorum.

II.

Cranmer's Oath to the King for his Temporalties.

Cranmer,

MSS. Cleo

patra, E.

I, THOMAS CRANMER, renounce and utterly forsake all such Strype, clauses, words, sentences, and grants, which I have of the Pope's App. No. 7. Holiness in his bulls of the Archbishopric of Canterbury, that in from Cott. any manner was, is, or may be hurtful or prejudicial to your Highness, your heirs, successors, estate, or dignity royal: know-VI. ing myself to take and hold the said Archbishopric immediately, and only, of your Highness, and of none other: most lowly beseeching the same for restitution of the temporalties of the said Archbishopric; professing to be faithful, true, and obedient subject to your said Highness, your heirs and successors, during my life. So help me God and the holy evangelists.

It is signavi in the MS., but signoque was probably intended.

Cotton
MSS.

p. 286.

III.

An Order taken for preaching, and bidding of the beads in all sermons to be made within this realma.

FIRST, Whosoever shall preach in the presence of the King's Cleop. E. v. Highness and the Queen's Grace, shall, in the bidding of the beads, pray for the whole catholic Church of Christ, as well quick Burnet, as dead, and specially for the catholic Church of this realm; Ref. vol. iii. App. B. ii. and first, as we be most bounden, for our sovereign lord King Henry the VIIIth, being immediately next unto God the only and supreme head of this catholic Church of England, and for the most gracious lady Queen Anne his wife; and for the lady Elizabeth, daughter and heir to them both, our princess, and no further.

No. 29.

Item, The preacher in all other places of this realm, than in the presence of the King's said Highness and the Queen's Grace, shall, in the bidding of the beads, pray first in manner and form, and word for word, as is above ordained and limited; adding thereunto in the second part, for all archbishops and bishops, and for all the whole clergy of this realm; and specially for such as shall please the preacher to name of his devotion: and thirdly for all dukes, earls, marquisses, and for all the whole temporalty of this realm; and specially for such as the preacher shall name of devotion: and finally for the souls of all them that be dead, and specially of such as it shall please the preacher to

name.

Item, It is ordained, that every preacher shall preach once in the presence of his greatest audience against the usurped power of the Bishop of Rome, and so after at his liberty: and that no man shall be suffered to defend or maintain the foresaid usurped power.

Furthermore, to keep unity and quietness in this realm, it is ordained, that no preachers shall contend openly in pulpit one against another, nor uncharitably deprave one another in open

[ocr errors]

[a About the month of June this year [1534,] was a book drawn up for "bishops and priests, wherein was an order for preaching; and in the "same were forms devised for the beads, as well for preachers as curates........... "This book the Archbishop, who, we may well suppose, had a great hand in "it, sent by the King's commandment to all the bishops, and to the Archbi"shop of York, though out of his province." Strype, Cranmer, p. 35. See also vol. i. Letters cl. cxx.]

« ZurückWeiter »