35

40

Et nova fraterno veniet concordia fumo,
Quem vetus accensa separat ira pyra;
Et Ver Autumno, Brumæ miscebitur Estas;
Atque eadem regio Vesper et Ortus erunt,
Quam mihi sit tecum positis, quæ sumsimus, armis
Gratia, commissis, improbe, rupta tuis :
Quam dolor hic unquam spatio evanescere possit,
Leniat aut odium tempus et hora meum !
Pax erit hæc nobis, donec mihi vita manebit,
Cum pecore infirmo quæ solet esse lupis.
Prima quidem cœpto committam prælia versu: 45
Non soleant quamvis hoc pede bella geri.
Utque petit primo plenum flaventis arenæ
Nondum calfacti velitis hasta solum;
Sic ego te ferro nondum jaculabor acuto,
Protinus invisum nec petet hasta caput.
Et neque nomen in hoc, nec dicam facta libello;
Teque brevi, qui sis, dissimulare sinam.
Postmodo, si perges, in te mihi liber iambus
Tincta Lycambeo sanguine tela dabit.

50

35. Et nova, etc.] Nota est fabulosa historia Eteoclis et Polynicis fratrum, rogum in duas partes divisum esse : "Scinditur in partes, geminoque cacumine surgit;" Lucan. Phars. lib. i. ver. 551 "Scinditur in partes atra favilla duas;" Ovid. Trist. lib. v. El. v. ver. 35.

43. Par erit hæc nobis, etc.] Non dissimile illud Flacci, Epod. iv. ver. 1: "" Lupis et agnis quanta sortito obtigit, Tecum mihi discordia est." DESSEL.

45. Capto.] Cœptum versum simpliciter intellige, quo cœpit hæc scribere in Ibin, hoc est, Elegiaco.

46. Hoc pede.] Nam metro iambico maledicta scribuntur.

48. Velitis.] Velites levis armaturæ et expediti: vide Turneb. 48. Advers. lib. xiv. cap. 11.

54. Tincta Lycambeo sanguine, etc.] Nota iambica mordacitas. Archilochum primum iambis usum volunt: ut Horat. de Arte Poet. vers. 79: "Archilochum proprio rabies armavit iambo," etc. Lycamben enim, socerum suum, a quo minus desponsatæ filiæ nuptiis frui posset, virulentis et maledicentissimis poematiis ad laqueos adegit. DESSFL.

Nunc, quo Battiades inimicum devovet Ibin, 55
Hoc ego devoveo teque tuosque modo.
Utque ille, historiis involvam carmina cæcis :
Non soleam quamvis hoc genus ipse sequi.
Illius ambages imitatus in Ibide dicar,

Oblitus moris judiciique mei.

Et quoniam, qui sis, nondum quærentibus edo,
Ibidis interea tu quoque nomen habe.
Utque mei versus aliquantum noctis habebunt,
Sic vitæ series tota sit atra tuæ.

Hæc tibi natali faxo, Janique kalendis,

Non mentituro quilibet ore legat.

Dî maris et terræ: quique his meliora tenetis
Inter diversos cum Jove regna polos;

55. Battiades.] Callimachus, quia υἱὸς Βάττου καὶ Μεσάτμας, ut est in Suida. Alii a Batto rege, Cyrenes conditore, ita vocatum volunt, et Cyrenenses omnes Battiades dictos. Ibin. Apollonium Rhodium. Inimicum. Nam quum fuisset discipulus Callimachi, multa, quæ a præceptore acceperat, pro suis ostentabat. Doм. Devovet Ibin. Non solum propter impuritatem et spurcitiem ipsius significandam, Ibin dici puto: sed et quia Ægyptius esset patria, cujus terræ hæc avis quasi peculiaris: utroque autem modo per contemptum, et contumeliose. MICYL.

57. Utque ille, historiis involvam carmina cæcis.] Suidas etiam Caliimachi libellum in Ibin perobscurum fuisse testatur, de quo Papinium loqui non dubito, lib. iv. Sylv. quum patrem laudat in ejus epicedio, quod Callimachi, Lycophronis, Sophronis et Corinnæ versus obscurissimos intelligeret.

62. Tu quoque.] Quemadmodum Apollonius Rhodius. Doм.

60

65

65. Faxo, minantis. Hæc tibi natali. Priusquam Naso Deos invocando sibi conciliet, Ibin monet, ut natali suo, kalendisque januariis, has imprecationes a quovis legi, sibique pro faustis imprecationibus recitari curet, quo scil. iis diebus pronunciatæ, certiorem perniciem portendant. Veteres enim, quidquid ominis mali, temporibus illis auditum fuisset, dirum nescio quod exitium minari credebant. Contra dies illos, si nihil infausti contigisset, faustissimos censebant. SALVAG.

68. Inter diversos polos.] Arcticum et antarcticum. Divi erant duodecim, qui cum Jove dicebantur tenere cœlum, et majorum gentium Dii vocabantur; quos et consentes adpellabant, qui a consilio Jovis erant; ita dicti, quod consentirent in eo, quod gerendum esset. Jupiter, Juno, Vesta, Minerva, Ceres, Diana, Venus, Mars, Mercurius, Liber, Neptunus, Apollo, i tantum nectare uteban

tur.

70

Huc precor, huc vestras omnes advertite mentes,
Et sinite optatis pondus inesse meis.
Ipsaque tu Tellus, ipsum cum fluctibus Æquor,
Ipse meas, Æther, accipe, summe, preces :
Sideraque, et radiis circumdata Solis imago;
Lunaque, quæ nunquam, quo prius, ore micas;
Noxque tenebrarum specie reverenda tuarum; 75
Quæque ratum triplici pollice netis opus;
Quique per infernas horrendo murmure valles
Imperjuratæ laberis amnis aquæ ;

Quasque ferunt torto vittatis angue capillis
Carceris obscuras ante sedere fores;

80

Vos quoque, plebs Superûm, Fauni, Satyrique, Laresque,

Fluminaque, et Nymphæ, Semideûmque genus, Denique ab antiquo Divi veteresque novique,

In nostrum cuncti tempus adeste, Chao!
Carmina dum capiti malefido dira canuntur,
Et peragunt partes ira dolorque suas :
Adnuite optatis omnes ex ordine nostris,
Et pars sit voti nulla caduca mei.

85

Quæque precor, fiant: ut non mea dicta, sed illa Pasiphaes generi verba fuisse putet.

77. Quique.] Invocat Stygem paludem, cujus filia Victoria, quum in bello Giganteo opem tulerit Jovi, meruit ut matris nomen jusjurandum esset Deorum: quod qui fallebat, novem diebus carebat nectare; Virgil. Æn. vi. ver. 324: "Dii cujus jurare timent, et fallere numen."

79. Vittatis, etc.] Ligatis tanquam vittis: nam vittarum loco tribuunt anguibus contortis revinctum caput.

81. Vos quoque, plebs.] Dii minorum gentium, quos et plebeios adpellat. Laresque. Dii domestici et

90

patrii. Ii compita servant. Inde compitalia festa, et dies attributi Laribus, quibus in compitis sacrificabatur.

82. Semideúmque genus.] Hierocles in Carm. Pythag. ver. 1. hoc ita illustrat: Πρῶτον ἀθανάτους θεοὺς ὁ παρὼν λόγος ἐσήμανε, τὸ δὲ μέσον, Ἥρωας ἀγαυοὺς, καὶ τὸ ἔσχατον δαίμονας καταχθονίους" propter virtutes enim in Deos referebantur. Hic autem poeta minorum gentium Deos adpellat Semideos.

90. Pasiphaes generi.] Theseum innuit, ob ductam Ariadnam, Minois

Nunc, quo Battiades inimicum devor
Hoc ego devoveo teque tuosque
Utque ille, historiis involvam ca
Non soleam quamvis hoc ge
Illius ambages imitatus in I
Oblitus moris judiciique
Et quoniam, qui sis, non
Ibidis interea tu quo
Utque mei versus alic
Sic vitæ series to
Hæc tibi natali fax

Non mentiturc

IBIS.

stis pondus inesse meis.

buc vestras omnes advertite mentes,

70

80 eumdata Solis imago,

accipe, summe, preces:

psum cum fluctibus Equor,

VIS,

ut.

,quo prius, ore micas

reverenda tuarum:75 *Tabs opus:

Dî maris et ter

Inter divers

55. Battiades.]

υἱὸς Βάττου καὶ

Suida. Alii

conditore, it

Cyrenenses

dflatus ventus et aura suos.

Ibin. Ape sol clarus, nec sit tibi lucida Phœbe; сит. N atuant oculos sidera clara tuos.

Callim

accer Der

pr

Pasiphaes filiam. Sensus est; tam

quam

certa mea sint vota et verba, Thesei, quibus Hippolyto filio dra vovit; vide Argum. Epist. iv. Heroid. Ovid. DESSEL.

91. Panas.] Octo pœnarum genera in legibus Cicero tradit: damnum, ignominiam, servitutem, vincula, verbera, talionem, exsilium et mortem. ZAR.

92. Plenius ingenio sit miser ille meo.] Eodem sensu capio hunc versum Valerii Catonis in Diris: "nostris superent hæc carmina votis."

93. Neve minus noceant.] In carmine quo aliquis devovebat, necesse erat proprium nomen exprimere; alioquin preces erant inanes. Hac de

110

causa Romani nomen urbis Latinum exstare noluerunt, ne ab hoste devoveri posset; vide Plin. lib. iii. cap. 5. et lib. xxviii. cap. 2; Macrob. lib. iii. cap. 9.

98. Ore favete.] Eupeμeire, bona verba dicite. Juven. Linguis animisque favete; Virgil. v. Æneid. 71. Ore favete omnes. Alii pro silete; vide Lævin. Torrent. in Horat. iii. Od. i. ver. 2.

102. Et nigra vestes.] Nam sacra infernalia peragebantur indutis sacerdotibus veste nigra, qua umbrarum similitudinem repræsentabant.

103. Ferales vittas.] Cæruleas, seu atras; Turneb. lib. xiv. c. 4. DES

SEL.

anus, nec se tibi præbeat aer:
tellus, nec tibi pontus iter.
alienaque limina lustres,

IBIS.

vestras omnes advertite mentes, pondus inesse meis.

cum fluctibus Equor,

summe, preces:

Solis imago;

sore micas;

rum; 75

70

479

desit, desit tibi copia mortis : fugiat vita coacta necem.

usque diu cruciatos spiritus artus.

Deserat, et longa torqueat ante mora.

125

130

Evenient dedit ipse mihi modo signa futuri
Phoebus; et a læva mosta volavit avis.
Certe ego, quæ voveo, Superos motura putabo,
Speque tuæ mortis, perfide, semper alar.
Finiet illa dies, quæ te mihi subtrahet olim;
Finiet illa dies, quæ mihi tarda venit:
Et prius hanc animam, nimium tibi sæpe petitam,
Auferet illa dies, quæ mihi sera venit;

123. Causaque non desit, desit tibi copia mortis.] Juxta Sophocleum illud in Electra, ver. 1010: Où yàp Oavεiv ἔχθιστον, ἀλλ' ὅταν θανεῖν Χρήζων τις, εἶτα μηδὲ τοῦτ ̓ ἔχῃ λαβεῖν.

127. Evenient.] Omni in re agenda observabant majores signa, quæ a numinibus darentur: ut aut his confirmati rem inchoatam perficerent, aut perterriti desisterent. Inchoato igitur devotionis carmine, fingit poeta Deos signa dedisse, quibus porVOL. V.

tendebant ejus imprecationem fore

ratam.

128. Et a lava mesta.] Cœli parte sinistra: ab ea enim Romanis prospera auguria. Graiis et Barbaris ea meliora erant, quæ a dextra coli dabantur; vide Cic. ii. de Divinat. Quæ essent aves mali ominis, Plinius docet in X. ZAR.

131. Finiet illa dies.] Supervacuum est hoc distichon, et a manu indocta hic inculcatum. HEINS.

3Q