40 Lubricaque inmotas testa premebat aquas. Si tibi tale fretum quondam, Leandre, fuisset, 45 Et quamvis boreas iactatis insonet alis, Diffugiunt alii, nullisque tuentibus agros Ruris opes parvae, pecus et stridentia plaustra 60 Et quas divitias incola pauper habet. Pars agitur vinctis post tergum capta lacertis, Pars cadit hamatis misere confixa sagittis: 65 Quae nequeunt secum ferre aut abducere, perdunt, 38. testa] die Eisdecke. 43. pandi] nom. plur. (nicht infin. pass.) bezieht sich auf den gewölbten Rücken der Delphine. 44. dura hiems] durch Metonymie = das Eis. 46. obsesso] nämlich vom Eise. 47. marmore] das Meer ist gleichsam zu Stein erstarrt. 52. redundatas] überströmend. 53. aequato] eben gemacht, weil er keine Wellen mehr schlägt. 59. stridentia] knirschend (in dem festgefrorenen Schnee). 61. pars] entspricht anstatt alii dem alii in V. 57. capta] verbinde prädikativ mit agitur. 63. hamatis] mit Widerhaken versehen. 70 Aut videt aut metuit locus hic, quem non videt, hostem; Non hic pampinea dulcis latet uva sub umbra, Nec cumulant altos fervida musta lacus. 75 Aspiceres nudos sine fronde, sine arbore campos: Ergo tam late pateat cum maximus orbis, No. 43 (tr. III 12). Der Lenz ist da! Wie schön muß es jetzt in Rom sein! 5 Iam violas puerique legunt hilaresque puellae, 15 Quoque loco est arbor, turgescit in arbore ramus: 72. lacus] gemeint sind die großen Kufen oder auch wohl Erdzisternen, in denen man den gekelterten Wein aufbewahrte. Vgl. Xenoph. anab. IV 2,22: καὶ γὰρ οἶνος πολὺς ἦν, ὥστε ἐν λάκκοις κονιατοῖς εἶχον. 73. poma] Obst. No. 43. 2. longior visa] der uns allzu lang vorkam. 3. Wenn die Sonne in das Zeichen des Widders tritt, beginnt der Frühling. 8. indocili] ungeschult. 9. Tereus, der König von Daulis, stellte der Philomela, der Schwester seiner Gattin Prokne, nach. Um sich zu rächen, tötete Prokne mit Hilfe der Philomela ihren Sohn Itys (Itylus), den sie dem Tereus geboren hatte. Darauf wurden sie alle verwandelt, Tereus in einen Wiedehopf, Prokne in eine Schwalbe, Philomela in eine Nachtigall. 20 Otia nunc istic, iunctisque ex ordine ludis Cedunt verbosi garrula bella fori. Usus equi nunc est, levibus nunc luditur armis, Defessos artus Virgine tinguit aqua. Scaena viget, studiisque favor distantibus ardet, At mihi sentitur nix verno sole soluta, Quaeque lacu duro non fodiuntur aquae; Nec mare concrescit glacie, nec ut ante, per Histrum Incipient aliquae tamen huc adnare carinae, Sedulus occurram nautae, dictaque salute, 40 Rarus ab Italia tantum mare navita transit, Voce loqui, certe gratior usus erit. Fas quoque ab ore freti longaeque Propontidos undis 17. istic] eigentlich quo loco arbores vitesque sunt, gemeint ist aber natürlich Rom. iunctis ex ordine festis] einer Reihe von Festen; z. B. das der Ceres (12.-19. April), der Hirtengöttin Pales (21. April), das Weinfest (die Vinalia, am 23. April); das Florafest (vom 28. April an) und andere mehr. 19. Ovid meint die Spiele und Übungen der Knaben und Jünglinge auf dem Marsfelde. 22. S. das Namenverzeichnis unter Virgo. 23. favor] des Publikums. erhitzt sich. ardet] 24. Gemeint sind die Theater des Quisquis is est, memori rumorem voce referre Teque, rebellatrix, tandem, Germania, magni 10 Ei mihi! iamne domus Scythico Nasonis in orbe est, No. 44 (tr. III 13). Des Dichters Geburtstag in Tomi. Ecce supervacuus quid enim fuit utile gigni? 5 Si tibi cura mei, vel si pudor ullus inesset, Inque relinquendo, quod idem fecere sodales, Tu quoque dixisses tristis in Urbe vale. Quid tibi cum Ponto? num te quoque Caesaris ira Scilicet expectas solitum tibi moris honorem, 44. gradus] durch die, welche es verbreiten, schreitet ein Gerücht weiter fort. 46. Caesaris] des Prinzen (Tiberius). Die Niederlage in saltu Teutoburgiensi harrte noch ihrer Sühne. 49. vidisse] nämlich den Triumph, den man in Rom gefeiert hat, wenn des Dichters Wünsche und Voraussetzungen erfüllt sind. 52. pro lare] als bleibenden Wohnsitz im Gegensatz zu der im letzten Distichon ausgesprochenen Hoffnung, wenigstens in eine bessere Gegend versetzt zu werden. No. 44. 2. ad sua tempora] zu seiner Zeit (d. h. eben am Geburtstage) stellt sich der Genius meiner Geburt ein. 5. pudor] Rücksicht. 10. vale] vgl. zu No. 38, 88. 15 Fumida cingatur florentibus ara coronis, 20 Non ita sum positus, nec sunt ea tempora nobis, Funeris ara mihi, ferali cincta cupressu, Convenit et structis flamma parata rogis. In tantis subeunt nec bona verba malis. Dum me terrarum pars paene novissima, Pontus, No. 45 (tr. IV 1). Die Musen als Trösterinnen im Unglück. Siqua meis fuerint, ut erunt, vitiosa libellis, Exul eram, requiesque mihi, non fama petita est, 5 Hoc est, cur cantet vinctus quoque compede fossor, Pastor, arundineo carmine mulcet oves. Cantantis pariter, pariter data pensa trahentis 16. sonet] knistern. 17. proprie] ausdrücklich, verbinde mit notantia. Über den Opferkuchen am Geburtstag vgl. No. 1, 12. 26. amplius] noch einmal. 28. falso nomine] denn für Ovid ist er ἄξενος. No. 45. 3. fama] Ruhm. 4. usque] = semper. 6. numero] Rhythmus, Lied. 7. pronus] den Kopf gesenkt. 8. adverso amne] stromaufwärts; eigentlich? tardam] ziehe im Deutschen zu trahit. 10. in numerum bracchia iactat] er bewegt die Arme rhythmisch. 13. pensa] eigtl. die den Sklaven als Tagesarbeit zugewogene Wolle. |