Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[blocks in formation]

Pæonis Euippe mater fuit. Illa potentem
Lucinam novies, novies paritura, vocavit.
Intumuit numero stolidarum turba sororum :

305

Perque tot Hæmonias, et per tot Achaidas urbes
Huc venit: et tali committunt prælia voce:
Desinite indoctum vana dulcedine vulgus
Fallere; nobiscum, si qua est fiducia vobis,
Thespiades certate Deæ: nec voce, nec arte
Vincemur; totidemque sumus.

310

Vel cedite victæ
Fonte Medusæo, et Hyantea Aganippe :
Vel nos Emathiis ad Pæonas usque nivosos
Cedamus campis. Dirimant certamina Nymphæ.
Turpe quidem contendere erat; sed cedere visum
Turpius. Electæ jurant per flumina Nymphæ,
Factaque de vivo pressere sedilia saxo.

315

has genuit. Mater fuit Euippe, Paonia oriunda. Illa novies fœtus enixura, poposcit novies potentem Lucinum. Agmen stultarum sororum superbia elatum est numero: et huc accesserunt per tot Hæmonias et per tot Achaidas urbes; et certamen indicunt ejusmodi verbis: Omittite decipere vulgus ignarum inani suavitate. Dea Thespiades, siquidem audetis, certamen inite nobiscum: neque superabimur cantu neque arte; atque sumus pares numero. Vel impares cedite fonte Medusao, et Aganippe Hyantaa; vel nos cedamus agris Emathiis usque ad Pæonas hybernos. Pralia veniant in arbitrium Nympharum. Indecorum equidem certamen inire; sed cedere visum turpius. Nymphæ electæ jurant per flumina, et institerunt sedi

volucrem.-302 Alii scribunt Pierus.-303 In Euippe variant Codd. Anippe, Aniphe, Agnipe, Enippe, Enumphe exhibentes.-307 Committunt duo vett. et Berolin. alii committit: Bas. et alius commisit.-310 Quidam Aonides pro Thespiades.-313 Berolin. usq. nivosas.-314 Campis meliores, teste Heins. alii sylvis.—315 In quibusdam vis. est.-316 Thuan, et unus Heins. per flumina.--317 Gron. et unus Med. Sanctaque; unde Heins. Structaq. Duo Codd.

[blocks in formation]

Tunc, sine sorte prior, quæ se certare professa est,
Bella canit Superum: falsoque in honore Gigantas
Ponit, et extenuat magnorum facta Deorum,
Emissumque ima de sede Typhoëa terræ
Cœlitibus fecisse metum; cunctosque dedisse
Terga fugæ donec fessos Ægyptia tellus
Ceperit, et septem discretus in ostia Nilus.
Huc quoque terrigenam venisse Typhoëa narrat,
Et se mentitis Superos celasse figuris :
Duxque gregis, dixit, fit Jupiter; unde recurvis

320

325

libus paratis de vira rupe. Tunc quæ prior sese dixit relle contendere sine sorte, cantat certamina Deorum, et statuit Gigantes in fals honore, et detrahit factis magnorum Deorum; et Typhoëum eductum de sede infima terræ incussisse pavorem • cœlestibus, et omnes in fugam versos, donec terra Ægyptia, et Nilus divisus in septem flumina acceperit lassos. Dicit insuper Typhoëum terra ortum huc accessisse, et Deos se occultasse figuris simulatis: atque, inquit, Jupiter mutatur in arietem ;

press. cubilia.-319 Gigantas plerique Codd. Edd. vulg. Gigantes.-320 R. exten. majorum fact.-322 In uno Ciofani Cœlicolis. Unus Bas. et quædam Edd. victosque.-324 Pro discretus varietates sunt discerptus, distentus, di

atque adeo judices sederent.

NOTE

319 Bella Superum] De bello isto poëtæ prope omnes, quod etiam Apollodorus lib. 1. enarravit.

Gigantas] E Terra Cœlique sanguine concreti dicuntur, quo tempore Saturnus patris pudenda abscidit; qui quidem terribili aspectu, staturæ excelsissimæ, draconum pedibus horribiles, adversus Superos etiam bellum movere ausi ut Jovem dejicerent. Qua re libidinosos animi impetus contra rationem insurgentes intellexisse veteres facile crediderim; nisi forte secretiora naturæ miracula implicando exponere voluerint. De quibus omnibus cuivis, pront altius naturæ vires rimatus fuerit, plurima licet pro ferre.

321 Typhoëa] Hic omnium fuit terribilis, quem Terra et Erebo satum Hesiodus, Homerus Terra Junonis

jussu ortum fabulatus est. In hune vero quicquid ubique horrendum poëtæ conjecerunt. Centum draconum capita illius humeris affixerunt, ore flammas eructante; caput ad cœlum usque sustulerunt, manuum alteram ad Orientem, ad Occidentem alteram porrexerunt; impexum crinen, lumina ignea, omnia denique illi ad terrorem tribuerunt.

322 Fecisse metum] Neque vero illud sola Pieris mentita; immo fabulati sunt nonnulli tanto metu correptos fuisse Superos, ut ad primum Typhoëi aspectum omnes aufugerint, atque in Egypto mutata forma delituerint; quo factum ut tot portenta Ægyptii pro Diis coluerint.

327 Dux gregis] Aries; sub cujus forma sese occultasse Jovem voluerunt, qua re etiam Jupiter Hammon cornutus: quanquam alias causas alii,

Nunc quoque formatus Libys est cum cornibus Ammon.
Delius in corvo, proles Semeleia capro,
Fele soror Phoebi, nivea Saturnia vacca,
Pisce Venus latuit, Cyllenius Ibidis alis.

330

Hactenus ad citharam vocalia moverat ora : Poscimur Aonides. Sed forsitan otia non sint; Nec nostris præbere vacet tibi cantibus aurem.· Ne dubita, vestrumque mihi refer ordine carmen, Pallas ait: nemorisque levi consedit in umbra. Musa refert: Dedimus summam certaminis uni. Surgit, et immissos hedera collecta capillos Calliope querulas prætentat pollice chordas: Atque hæc percussis subjungit carmina nervis.

335

340

ex quo nunc etiam Ammon Libys effictus est cum cornibus recurvis. Delius delituit in corvo, filius Semeles in capro, soror Apollinis in fele, Saturnia in vacca alba, Venus in pisce, Cyllenius in alis Ibidis. Hactenus agitaverat os sonorum ad citharam; nos Aonides vocamur. Sed forte non detur spatium, neque tibi liceat admovere aurem nostris cantibus. Ne sis incerta, inquit Pallas, et mihi memora carmen vestrum ordine; et sedit in levi umbra sylvæ. Musa narrat: Credidimus uni totum certamen. Surgit, et Calliope religatam habens comam neglectam hedera ante experitur pollice nervos stridulos, atque subjicit hos versus chordis tactis.

visus, desertus: Heins, conj. disseptus.-328 Unus Arg. et unus Heins. in cornibus ; quod Burm. doctius videtur, quam ut a librario indocto profectum fuerit.— 329 Heidelb. in tauro.-332 Langerm. et unus Bas. in citharam.-333. 4 Pal. et Urbin. et quinque alii sint...vacet ; alii sunt...vacat. Pr. Bonon. ot. desunt. Berol. et alii cant. aurem: quidam aures.-338 Vulg, et immistos: et quidam immensos. In duobus V. Abbat. Briantii, et uno Ciofani immissos. Med, innexos

NOTE

nos quoque supra retulimus.
329 Delius] Apollo, a Delo insula,
ubi natus, sic dictus.

Proles] Bacchus est, Semeles filius.
330 Soror Phabi] Diana.
Saturnia] Juno.

331 Cyllenius] Mercurius, a CyHene Arcadia monte, ubi educatus.

Ibidis] Est Ibis avis immunda, utpote rostro anum purgans, ciconia similis, Ægypto peculiaris, serpentibus infesta.

333 Poscimur] Ut si quid voce possemus, illud proferremus. Nota vero Musarum modestiam, per oppositi enem ad Pieridum impudentiam, quæ,

ne jactis quidem sortibus, priores ausæ

canere.

Aonides] Musæ, quæ a Bœotiæ parte montana, Aonia dicta, hoc nomen sortitæ.

Sed forsitan] Honestissima Musæ ad Palladem oratio.

336 Levi] Suavi ac jucunda.

338 Immissos collecta] Negligenter compositis capillis, ut loqui amamus nos, qua in re summo opus est artificio.

339 Calliope] Musarum præstantissima, cui a vocis bonitate nomen inditum.

Prætentat] Illud est quod dicimus,

FAB. VI. Cyane in Fontem.

VENUS indignata quod et Diana et Proserpina, Cereris filia, numen suum conjugiaque aspernarentur; Ditem, qui territus viribus Typhonis, moventis Ætnam, cui subjectus a Diis erat, cum ab Inferis emersisset, impulit in amorem, ut Proserpinam, circa Percum lacum Hennæ flores legentem cum Minerva atque Diana, raperet. Qua capta, cum properanter curra fugeret, a Cyane Npmpha, quam dilexerat Anapis amnis, intercedente retardatus est. At ille incensus ira propter moram intercedentis, relicto sceptro inter stagna, discussit undam, præcepsque mari mersus Cyanen currai obsistentem in liquorem sui nominis vertit: cujus lacus contiguus Arethusæ videtur.

PRIMA Ceres unco glebam dimovit aratro :

Prima dedit fruges, alimentaque mitia terris:

Prima dedit leges.

Cereris sumus omnia munus.

Illa canenda mihi est. Utinam modo dicere possem
Carmina digna Dea! certe Dea carmine digna est.
Vasta giganteis ingesta est insula membris
Trinacris; et magnis subjectum molibus urget
Æthereas ausum sperare Typhoëa sedes.

345

VI. Prima Ceres fidit glebam curvo aratro; prima præbuit fruges terris, et cibos suaves; prima sanxit leges. Cuncta sumus donum Cereris. Illa est mihi celebranda: utinam tantum possem proferre versus dignos Dea! profecto Dea digna est carmine. _ Ampla insula Trinacris imposita est artubus giganteis, et premit ingenti pondere Typhoëum substratum, non veritum animo prasumere sedes cœlestes. Ille

hedera; Mor. inn. hedera.-340 Jun. et Leid. Atque ita perc.-343 Tulit leg. V. et unus Med. Sumus ex Bernegg. Heins. dedit; alii sunt.-344 Berolin. dic. possim.-345 Dig. Dea Bernegg. et alii plurimi; vulg. Dea. Alii etiam certe, vel certa est D. carm. digna.-346 Cod. Menard. injecta est; Med. unus, et Bas. invecta.-348 Sidereas pro Æthereas multi scripti, ut et Bersmanni. Pro spe

[blocks in formation]
« ZurückWeiter »