Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Et jam complerat genitor sua fata, novemque
Addiderat lustris altera lustra novem.
Non aliter flevi, quam me fleturus ademtum
Ille fuit. Matri proxima justa tuli.
Felices ambo, tempestiveque sepulti,
Ante diem pœnæ quod periere meæ.
Me quoque felicem, quod non viventibus illis
Sum miser, et de me quod doluere nihil.
Si tamen exstinctis aliquid, nisi nomina, restat,-
Et gracilis structos effugit umbra rogos;
Fama, parentales, si vos mea contigit, umbræ,
Et sunt in Stygio crimina nostra foro:

Scite, precor, caussam (nec vos mihi fallere fas est),
Errorem jussæ, non scelus, esse fuga.

Manibus hoc satis est: ad vos, studiosa, revertor,
Pectora, quæ vitæ quæritis acta meæ.
Jam mihi canities, pulsis melioribus annis,
Venerat, antiquas miscueratque comas :
Postque meos ortus, Pisæa vinctus oliva,
Abstulerat decies præmia victor eques:
Quum maris Euxini positos ad læva Tomitas
Quærere me læsi principis ira jubet.

Caussa meæ cunctis nimium quoque nota ruinæ
Non est indicio testificanda meo.

[blocks in formation]

Quid referam comitumque nefas, famulosque nocentes?

Ipsa multa tuli non leviora fuga.

Indignata malis mens est succumbere, seque

Præstitit invictam viribus usa suis:

Oblitusque mei ductæque per otia vitæ,

Insolita cepi temporis arma manu:

Totque tuli terra casus pelagoque, quot inter
Occultum stellæ conspicuumque polum,

105

Tacta mihi tandem, longis erroribus acto,
Juncta pharetratis Sarmatis ora Getis.
Hic ego, finitimis quamvis circumsonor armis,
Tristia, quo possum, carmine fata levo.

Quod quamvis nemo est cujus referatur ad aures,
Sic tamen absumo decipioque diem.

Nec me sollicitæ tædia lucis habent;

Ergo, quod vivo, durisque laboribus obsto,

Gratia, Musa, tibi: nam tu solatia præbes;
Tu curæ requies, tu medicina venis.

110

115

Tu dux, tu comes es: tu nos abducis ab Istro;
In medioque mihi das Helicone locum.
Tu mihi, quod rarum est, vivo sublime dedisti
Nomen, ab exsequiis quod dare Fama solet:
Nec, qui detrectat præsentia, livor iniquo

Ullum de nostris dente momordit opus.
Nam tulerint magnos quum secula nostra poëtas,
Non fuit ingenio Fama maligna meo.

120

125

Quumque ego præponam multos mihi, non minor illis
Dicor, et in toto plurimus orbe legor.

Si quid habent igitur vatum præsagia veri,
Protinus ut moriar, non ero, terra, tuus.
Sive favore tuli, sive hanc ego carmine famam,
Jure tibi grates, candide lector, ago.

130

[ocr errors]

34. OVIDII RELEGATIO.

QUUM subit illius tristissima noctis imago,
Quæ mihi supremum tempus in Urbe fuit:
Quum repeto noctem, qua tot mihi cara reliqui,
Labitur ex oculis nunc quoque gutta meis.

Jam prope lux aderat, qua me discedere Cæsar

Finibus extremæ jusserat Ausoniæ.

Nec mens nec spatium fuerant satis apta parandi:
Torpuerant longa pectora nostra mora.

Non mihi servorum, comitis non cura legendi:
Non aptæ profugo vestis opisve fuit.

Non aliter stupui, quam qui Jovis ignibus ictus
Vivit, et est vitæ nescius ipse suæ.

Ut tamen hanc animi nubem dolor ipse removit,
Et tandem sensus convaluere mei;
Alloquor extremum mæstos abiturus amicos,

Qui modo de multis unus et alter erant.
Uxor amans flentem flens acrius ipsa tenebat;
Imbre per indignas usque cadente genas.
Nata procul Libycis aberat diversa sub oris,
Nec poterat fati certior esse mei.

Quocunque adspiceres, luctus gemitusque sonabant;
Formaque non taciti funeris intus erat.

Femina virque meo, pueri quoque, funere morent:
Inque domo lacrimas angulus omnis habet.

Si licet exemplis in parvo grandibus uti;

Hæc facies Trojæ, quum caperetur, erat.
Jamque quiescebant voces hominumque canumque :
Lunaque nocturnos alta regebat equos.

Hanc ego suspiciens, et ab hac Capitolia cernens,
Quæ nostro frustra juncta fuere Lari:
"Numina vicinis habitantia sedibus,' inquam,
'Jamque oculis nunquam templa videnda meis;
Dîque relinquendi, quos Urbs habet alta Quirini,
Este salutati tempus in omne mihi.

Et quamquam sero clipeum post vulnera sumo,
Attamen hanc odiis exonerate fugam;

10

15

20

25

30

35

Cœlestique viro quis me deceperit error
Dicite, pro culpâ ne scelus esse putet.
Ut quæ sentitis, pœnæ quoque sentiat auctor.
Placato possum non miser esse deo.'

Hac prece adoravi Superos ego; pluribus uxor,
Singultu medios impediente sonos.
Illa etiam ante Lares passis prostrata capillis
Contigit exstinctos ore tremente focos:
Multaque in aversos effudit verba Penates,
Pro deplorato non valitura viro.

Jamque moræ spatium nox præcipitata negabat,
Versaque ab axe suo Parrhasis Arctos erat.
Quid facerem? blando patriæ retinebar amore:
Ultima sed jussæ nox erat illa fugæ.

[ocr errors]

Ah quoties aliquo dixi properante, Quid urges?
Vel, quo festines ire, vel unde, vide.'

Ah quoties certam me sum mentitus habere
Horam, propositæ quæ foret apta viæ.
Ter limen tetigi; ter sum revocatus: et ipse
Indulgens animo pes mihi tardus erat.
Sæpe, Vale dicto, rursus sum multa locutus;

Et quasi discedens oscula summa dedi.

Sæpe eadem mandata dedi, meque ipse fefelli,
Respiciens oculis pignora cara meis.

40

45

50

55

60

Denique, Quid propero? Scythia est, quo mittimur,'

inquam :

Roma relinquenda est: utraque justa mora est. Uxor in æternum vivo mihi viva negatur,

Et domus, et fidæ dulcia membra domûs,
Quosque ego fraterno dilexi more sodales;

O mihi Theseâ pectora juncta fide!
Dum licet, amplectar: nunquam fortasse licebit
Amplius. In lucro, quæ datur, hora mihi est.'

65

Nec mora; sermonis verba imperfecta relinquo,
Complectens animo proxima quæque meo.
Dum loquor et flemus, cœlo nitidissimus alto,
Stella gravis nobis, Lucifer, ortus erat.

Dividor haud aliter, quam si mea membra relinquam :
Et pars abrumpi corpore visa suo est.

70

35. MARE IONIUM.

TINGITUR Oceano custos Erymanthidos Ursæ,
Equoreasque suo sidere turbat aquas:
Nos tamen Ionium non nostra findimus æquor
Sponte sed audaces cogimur esse metu.
Me miserum! quantis nigrescunt æquora ventis;
Erutaque ex imis fervet arena vadis!

5

Monte nec inferior proræ puppique recurvæ
Insilit, et pictos verberat unda deos!
Pinea texta sonant; pulsi stridore rudentes:
Adgemit et nostris ipsa carina malis.
Navita confessus gelidum pallore timorem

10

Jam sequitur victus, non regit arte, ratem:

Utque parum validus non proficientia rector
Cervicis rigidæ frena remittit equo :

Sic non quo voluit, sed quo rapit impetus undæ,
Aurigam video vela dedisse rati.

15

Quodnisi mutatas emiserit Æolus auras,

In loca jam nobis non adeunda ferar; Nam procul, Illyriis læva de parte relictis,

Interdicta mihi cernitur Italia.

Desinat in vetitas quæso contendere terras,

Et mecum magno pareat aura deo.

20

« ZurückWeiter »