Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

III.

King Ethelwolf's Grant of the Tithes of the Kingdom to

the Church.

A. D. 854.

Ego Ethelwulfus, gratia Dei Occidentalium Saxonum Rex, Monasticon Anglic. in sancta ac celeberrima paschali solemnitate, pro meæ remedio vol. 1. animæ, et regni prosperitate, et populi ab omnipotente Deo P. 100. mihi collati, consilium salubre cum episcopis, comitibus, et cunctis optimatibus meis perfeci, ut decimam partem terrarum per regnum nostrum, non solum sanctis ecclesiis darem, verum etiam ministris nostris in eadem constitutis, in perpetuam libertatem habere concessimus: ita ut talis donatio fixa incommutabilisque permaneat, ab omni regali servitio, et omnium secularium servitute absoluta. Placuit autem Elkstano episcopo Scireburnensis ecclesiæ, Swithuno Wentanæ ecclesiæ episcopo et ducibus communiter. Hoc autem fecimus in honore Domini nostri Jesu Christi, et beatæ semper Virginis Mariæ, et omnium sanctorum, et paschalis festi reverentia, ut Deus omnipotens nobis et nostris posterís propitiari dignetur. Scripta autem est hæc cartula ab incarnatione Domini nostri Jesu Christi DCCCLIV indictione II. die paschali in palatio nostro quod dicitur Wiltun. Qui autem augere voluerit nostram donationem, augeat omnipotens Deus dies ejus prosperos, Si quis vero minuere vel mutare presumpserit, noscat se ante tribunal Christi redditurum rationem, nisi prius satisfactione emendaverit.

+ Ego Ethelwulfus Rex consensi et subscripsi.
+ Ego Ælhstan Episcopus consensi et subscripsi.
+ Ego Swithun Episcopus consensi et subscripsi.
+ Ego Wlflaf Abbas consensi et subscripsi.
+ Ego Werferth Abbas consensi et subscripsi,
+ Ego Æthred consensi et subscripsi.

+ Ego Ælfred Filius Regis consensimus,

IV.

Ealdulph, Archbishop of York's Profession of Canonical Obedience to Ethelard, Archbishop of Canterbury.

Angl. Sacra,

Domino meo vere amantissimo Ethelardo archiepiscopo, pars 1. p. 78. Ealdulphus Eboracensis humilis Episcopus, tuusque amicus, Cotton.

e Biblioth.

sub fin.

perennem in Domino salutem.

Solet

namque sancta Ecclesia Cent. viii. juxta normulam paternæ traditionis, gloriosissimis Verbi prædicatoribus, scil. episcopis, ex hac luce migrantibus, alios iterum, Deo auspice, in regimen Christianæ plebis præsules promovere. • Interim, Quatenus per eos interius* fides sancta augeatur ; et Verbum Dei non deficiat, sed magis crescat, et currat, et multiplicetur in laudem et gloriam Domini nostri Jesu Christi, secundum illud Psalmistæ, "Pro patribus tuis nati sunt tibi filii." Cujus (viz.) episcopi, quisquis ille est, fides primum discutienda est, si de Domino bene ipse sentiat, quod aliis prædicare conatur: ac sic paulatim quæritur, si docibilis, si moribus temperatus, si sobrius, si vita castus, si humilis, si affabilis, si misericors, si literatus, si in lege Domini instructus, si in Scripturarum sensibus cautus, si in dogmatibus ecclesiasticis exercitatus. Ad hæc tibi, amantissime pater, me idoneum, ut fertur, non esse respondeo; tamen quantum in me puræ fidei cognitionis est, tibi otius expedire curabo. Credo Deum Patrem, et Filium, et Spiritum Sanctum, atque in Trinitate Deum plenum confirmans, et totas tres personas unum Deum. Incarnationem quoque divinam non in Patre factam, neque in Spiritu Sancto, sed in Filio tantum, ut qui erat in divinitate Dei Patris Filius, ipse fieret in homine hominis matris Filius: Deus verus ex Patre, homo verus ex matre: qui est unus Deus, Creator omnium quæ sunt cum Patre et Spiritu Sancto; qui passus est vera carnis passione, et resurrexit vera carnis resurrectione, et animæ resumptione, in qua veniet judicare vivos et mortuos judicio perenni. Hoc absque ambiguitate credo, hoc laudo, hoc confiteor, et per populos predicare desidero. In hujus etiam summa professionis a R. R. Ethelardo pontifice eruditus, pontificatus licet indignus promerui dignitatem. Cujus etiam, quanto tempore aura vescar ætherea, jussionibus non reluctor; sed semper obedientiæ meæ humilis colla submittere curabo tibi, Ethelarde archiepiscope, tuisque successoribus in perpetuum. Et si diversi quondam diversa sectarentur; meæ saltem obtemperantiæ servatur diligentia; unde honoris experientiam percepturus sum, ac gloriosissimi quique gentis nostræ præsules perceperunt. Nec ab re est, si ad episcopalem B. Augustini sedem, cui prius præsidet Ethelardus archiepiscopus, non ego tantum sed et omnes mecum præsules prospiciant ad Doroberniam civitatem, unde nobis omnibus ecclesiasticæ dignitatis ordo, B. Gregorio dirigente, ministratur. Sed te

707.

precor, amantissime pater; ut quem solita pietate rudimentis fidei imbuisti, tua paterna benedictione non deseras: ut quos effectuosa junxit familiaritas, beata remuneratio non separat sempiternos. Hanc præscriptam paginam ego Eadulphus episcopus mea propria manu cum vexillo sanctæ crucis Christi confirmabo, et subscribo. Opto bene valeas, pater beatissime, semper plurimis annis incolumitatem vestram gratulabundus audire merear.

The Second Numb. IV.

Epistola Albini sive Alcuini Canonici Ecclesiæ Eboracensis et
Magistri Caroli magni Imperatoris ad Regem Northumbrorum
Adelredum.

Cotton.

Excellentissimo filio Adelredo regi,, et amicis dulcissimis Ex Biblioth. Osbaldo patricio, et Osberto duci, et omnibus fraternæ dilec- Faustina. tionis amicis, Alcuinus Levita eternæ beatitudinis salutem. B. iv. Suavitas sancti amoris sæpius me cogit de antiqua ammonere amicitia de animarum vestrarum salute, et de fidei veritate, et de pacis concordia, quam habere debetis inter vos : quia amicitia quæ deseri potest nunquam vera fuit. Amicus fidelis diu quæritur, vix invenitur, difficile servatur; vos quærens amicos servabo, amicos nec dimittam quos amare cœpi; et si lingua taceat vestra de me, literæ tamen meæ non taceant de vobis; sed semper ammoneo devotionis studio quorum semper desidero prosperitatis salutem. Cogitate quis vos multiplici liberavit tribulatione, quotiens præsentem ejus misericordia evasistis mortem; quotiens de manibus inimicorum erepti fuistis. Recordamini quis vobis omnes perdonavit honores quos habetis, prosperitates contulit, sanitates largitus est, omnibus vos vestris fecit inimicis sublimiores, hiis omnibus bonis nolite ingrati esse; quia horum gratia bonorum vitam merebimini sempiternam : sed quia hæc felicitas hujus seculi nobis æterna esse non poterit; studere diligentissime ut post hos honores terrenos, cœlestes habere mereamini. Omnia hujus sæculi delectamenta velut volatilis fugit umbra, et solummodo manet in remuneratione bonorum quod pro Dei amore egistis. Gradibus enim via de terra videtur esse ad cœlum, firmissima debet esse scala per quam ascenditur. Facilis est casus ad inferna sed hæc facilitas magnam habet difficultatem, sempiternum siquidem ignem, qui uret inextinguibi

708.

liter, cadentes in illum. Difficultas vero ascensionis in cœlum
magnum habet gaudium, dum pervenitur quo ascenditur, bea-
titudinem siquidem sempiternam. Si forte quæritis quomodo
quis ascendat in cœlum, vel quis quomodo cadat in infernum;
per mala igitur opera ruit ad infima, per bona vero opera
ascendit ad superna. Mala itaque sunt opera, delectatio car-
nalis, ambitio secularis, avaritia et omnis concupiscentia mala,
violentia, rapina, mendacium, perjurium, luxuria, fornicatio,
invidia, homicidia, ebrietates, commessationes, inimicitiæ et
superbia, dicente Apostolo quomodo qui talia agunt, regnum
Dei non possidebunt, nisi confessione et longa pœnitentia et
eleemosynis multis emendentur: unum quodque horum quod
enumeravi regnum Dei claudere poterit, et infernales pœnas
aperire homini: væ animæ quæ ardentes flammas sustinere
cogitur. Bona vero sunt opera per quæ ascendere cœlum pos-
sumus: charitas Dei, honor illius et timor, vigiliæ et orationes
ad Dominum, dilectio hominum, et misericordia in homines, et
remissio peccantibus in nos; justitia in judiciis, veritas in
verbis, patientia in adversitatibus, nemini reddere malum pro
malo, eleemosynæ in pauperes, benignitas in omnes homines,
pietas in amicos, fides recta in Dominum, spes firma in illius
bonitate, modestia in vestimentis, et in omni usu sæculari
temperantia, continentia in cibo et potu, in mente humilitas,
in moribus honestas, in omni vita æquitas. Hii sunt gradus
per quos cœlum ascenditur, hii sunt mores qui homines faciunt
laude dignos; hæc sunt opera quæ gaudia sempiterna meren-
tur hæc est sapientia vera, ut homo sibi provideat, quomodo
in æternum feliciter vivat. Nullatenus homo perire poterit
sicut animal quodlibet, sed post hanc vitam victurus erit in
æternum; bene propter bona opera, male propter mala opera,
quoniam Deus unicuique reddet secundum opera sua.
injustas amare divitias, quoniam omnis injustitia ulciscitur a
Domino, et melior est benedictio Domini quam omnes divitiæ
mundi. Quicquid in seculo amatur, amittitur; quicquid pro
Deo datur, habetur. Cui largus eris si tuæ animæ tenax? vel
quis tibi fidelis erit si tu tibi ipsi infidelis eris? Cur in alium
spem ponis, et tu tibi ipsi benefacere non vis? Morieris, o homo,
et omnia dimittis quæ habes: hic vis dives esse peregrinus,
et parvi temporis hospes, et non vis ibi dives esse ubi semper
eris. Premitte tibi divitias tuas, ut habeas in æternum quod
amas in sæculo. Construe tibi bonis operibus beatam domum :

Nolite

o quam semper miser erit qui semper arsurus erit in igne ! qui tenebris circumdatur horrendis, qui nihil audiet nisi voces flentium et stridentium dentibus horrorem; qui nihil sentit nisi flammas edaces et frigora ingentia, et vermium venenatos dentes! Ut hæc horribilia, o amice, evadere valeas, nullus tibi labor durus videri debet; ut. ad illam beatitudinem pervenire merearis æterna pace jocundissimam, æterna gloria felicissimam. Nulla secularis ambitio, nulla carnalis delectatio, nulla inimicorum vindicta impediat cursum tuum, sed curre dum lucem habes, operare dum dies est, quatenus ad lucem pervenias perpetuam, ut cum Christo et sanctis ejus regnare merearis in gloria sempiterna. Non solum vos, viri clarissimi et filii clarissimi, hiis meis admoneo litterulis, sed et omnes dilectæ gentis principes, et diversarum dignitatum nomina, seu ecclesiasticæ pietatis ordines, seu secularis potentiæ sublimitates, communi charitatis intuitu quasi alumnus vestræ dilectioni devotus deprecor, Dei diligentissime obedire præceptis, prædicatoribus salutis vestræ subditos esse: illorum est, i. e. sacerdotum, verba Dei non tacere; vestrum est, o principes, humiliter obedire, diligenterque implere. Regis est omnes iniquitates pietatis suæ potentia opprimere; justum esse in judiciis, pronum in misericordiam, semper quod ille miseretur subjectis, miserebitur ei Dominus; sobrium in moribus, veridicum in verbis, largum in donis, providum in consiliis, consiliarios habere prudentes, Domini timentes, honestis moribus ornatos: oportet eum non cupidum esse alienæ hæreditatis, non avarum, non violenter rapientem; dicente Apostolo, Neque fures, neque avari, neque rapaces, regnum Dei possidebunt. Sæpe enim per rapinas propria amittit, quia Dominus gemitum exaudit oppressorum. Legimus quoque quod regis bonitas totius est gentis prosperitas, victoria exercituum, aeris temperies, terræ abundantia, filiorum benedictio, sanitas plebis. Magni est totam regere gentem a regendo vero rex dicitur; et qui bene regit subjectum sibi populum, bonam habet a Deo retributionem, regnum scilicet cœleste. Valde feliciter regnat in terra, qui de terreno regno merebitur cœleste. Orationibus vero et vigiliis eo instantius ad Deum insistere debet, quoniam non pro se solummodo, sed pro totius gentis prosperitate Dominum deprecari debet: similiter principes et judices populi, in justitia et pietate populo præsint, viduis, pupillis, et miseris sint quasi patres, quia æquitas prin

« ZurückWeiter »