depravationem plenae formae in reliquis libris magis etiam corruptae. CI 7 interea haec O. interea hoc G cum reliquis plerisque. interea D, Lachmannus Hauptiusque. ceterum de vi quae inest in adverbio interea conf. Handius Tursell. III 416 s. CVII 5 post insperanti interpunxi cum Klotzio (emend. Catull. VIII). parum enim probabile est Catullum insperanti nobis dixisse. sed etiam si fieri id potuisse concedas, insuavis est repetitio verborum restituis cupido non accedente ad ea alia notione, qualem insperanti praebet. idque cum praegressis verbis coniungendum esse conparatio quoque huius loci cum exordio carminis docet. denique ipsa pronomen plus habet ponderis. initio novi membri conlocatum. sine distinctione continuavit orationem Hauptius cum Lachmanno. CVIII 1 Si, Comini, populi arbitrio tua Statius, quod cum plerisque iam Vahlenus recepit. Sic homini populari arbitrio tua V. Si Comini arbitrio populari deleto tua pronomine Guarinus, quem Lachmannus Hauptiusque secuti sunt. plus CX 3 tu, promisisti mihi quod mentita Munro crit. 218. tu quod promisisti mihi quod mentita V. tu, quod promisti mihi, quod mentita cum Italis Lachmannus. tu, quod promisti, mihi quod mentita post Passeratium Hauptius. sed quod mentita pro quod mentita es dixisse Catullum parum credibile. 7 fraudando ex D Lachmannus, quem Hauptius secutus est. neque ego quicquam inserere volui. fraudando efficit plus V, unde officium. Marcilius, officiis Bergkius. fraudando nimio plus Vahlenus. avaraest scripsi. avarae Hauptius. verbum substantivum in codicibus omissum primus addidit Calpurnius. CXI 1 contentam V (contēptam O), quod Vahlenus quoque revocavit. contentas Lachmannus Hauptiusque ex coniectura Scaligeri. 4 parere Italus aliquis, quo mancus in V versus probabili modo restituitur. potuit enim id verbum et propter vocem patruo proxime antecedentem et ob similem praegressi versus exitum perfacile excidere. Lachmannus Hauptiusque codicem D secuti inter vocabula fratres et ex patruo lacunam indicaverunt. CXII 1 neque V. nec Lachmannus Hauptiusque ex D. 2 descendit V. te scindit Hauptius male. etenim, ut alia taceam, eo modo mirum quantum infringitur vis epigrammatis in extrema voce pathicus posita. quod quidem probrum adparet eo acerbius esse quo magis praeter expectationem in fine demum distichi obicitur. itaque ne eis quidem adsentiri possum qui scriptura librorum servata descendit et ipsum obscene dictum esse putant. obscuritas carminis inde potissimum nascitur quod verba multus homo quid valeant parum constat. sed loquacitatem eis notari mihi quidem maxime probabile videtur. Plautus Menaechm. 313 V. (315 R.) 'hominem multum et odiosum mihi', Afranius 202 R. 'multa ac molesta es' dixit. quare nescio an epigramma hoc ita explicandum sit: 'homo es loquax, Naso, sed ne loquax quidem homo est qui tecum in publicum prodeat (de hac verbi quod est descendere significatione conf. Bentleius ad Hor. epist. I 20 5), nam non solum loquax es, verum etiam pathicus.' CXIV 1 Firmano saltu editio Aldina anni 1502. Firmanus saluis V. Firmanus saltu Lachmannus Hauptiusque cum Palladio. quod num probabilem in modum explicari possit, valde dubito. certe Schwabii in quaest. Catull. 227 ss. de Firmano Mentula disputatio ad fidem faciendam minime apta est. accedit quod, cum nomen Mentulae adiectivo omnino non indigeat neque, si indigeret, tribus verbis ab eo separatum esset, contra absolute positum illud saltu vehementer displicet, praesertim cum v. 2 enuntiatum relativum sequatur non ex propiore vocabulo Mentula, sed ex remotiore saltu suspensum. non autem nimia audacia Firmano scribimus pro Firmanus, quoniam verbo saltu semel in saluis corrupto consequens erat ut praecedentis adiectivi terminatio nomini quod est Mentula accommodaretur. nec veremur ne quis huic coniecturae diffidat propterea quia saltus Mentulae c. CXV 6 'usque ad Hyperboreos et mare ad Oceanum' extendi dicitur. ista enim verba utique esse pro ingenti superlatione habenda manifestum est. 3 aucupia Itali. aucupia G. an cupia O. aucupium Lachmannus Hauptiusque ex D. 6 modulo scripsi, ut sententia sit: 'saltum laudemus, dum ne habeat modum saltus dominus fructusque inde redditos sumptibus exuperet' (v. 4). modo codices, quod retinet Munro p. 224 s., cum non pro adverbio, sed pro substantivo accipit similiterque atque ego locum explicat. sed displicet ambiguitas. ad genus depravationis conf. LXI 182 et 188, ubi puellae puellam pro puellulae puellulam in V. domo Hauptius ex coniectura Lachmanni (conf. hic ad Lucr. 196). quam ut spernerem, eo potissimum adductus sum quod saltus in hoc carmine, ut in v. 4 subsequentis epigrammatis, idem fere est quod praedium, in quo aedes quoque casasque fuisse consentaneum est, ita ut domus parum apte ei opponi videatur. Heysius Scaligerum secutus. CXV 1 Mentula habet iuxta Mentula habet instar (istar O) V. Mentula, habes instar Lachmannus, cum eoque Hauptius. verum secunda verbi persona parum probabilis, quoniam ne in reliquis quidem quae de Mentula et de Mamurra sunt carminibus usquam ipsum poeta ad locutus est. neque est facta haec mutatio nisi ad conservandam lectionem instar, quam tamen ferri posse non adducor ut credam. cuius in vicem quod reposui iuxta, eo illud significatur quod me iudice iam in ipso carminis initio significari necesse est, continuas fuisse possessiones Mentulae (conf. v. 4). similis depravatio c. LXVIII 143, ubi deastra pro dextra V. 2 maria, quod fuerunt qui coniecturis temptarent, verissimum est, modo de ingentibus locorum spatiis tractibusque intellegas, quae vocabuli potestas non dubito quin in sermone communi Romanorum usitata fuerit. notum est Graecos suum zelayos de quavis immensitate dixisse, in eademque metaphora Sallustianum illud maria montisque polliceri positum est. atque requiritur hic utique immensae notio magnitudinis, quia quae praecedit triginta iugerum prati et quadraginta arvi commemoratio ad significandas divitias solito maiores minime sufficit. itaque sententia haec est: 'ceterae praeter prata et arva saltus partes ingentis sunt ambitus.' iam apte adiungitur Croesi mentio.. 5 saltusque ferri potest, quoniam v. 4 hoc nomen manifesto est artis vocabulum, quo aut universe praedium varii generis agros conplectens aut fundus finitae magnitudinis notatur, qualem Varro rer. rust. I 10 extr. describit. defendit Sydovius quoque de recens. Catulli carmin. p. 72 s. conf. etiam Munro crit. 222 ss. 7 ipsest Froehlichius. ipse si V (eodem modo in optimis libris peccatum c. LXII 8). ipse est vulgo. ipse es post Italum aliquem Lachmannus Hauptiusque. CXVI 4 tela infesta meum Muretus. telis (celis. O) infesta V. telis infestum Lachmannus ex D, itemque Hauptius. quae lectio, quamvis speciosa sit, tamen reicienda est. non enim, si funda mittit et similia absolute dicuntur, sequitur telis mittere Latinum esse. neque vero per sententiam fieri potest ut telis ex adiectivo infestum pendeat, qua de constructione Ellisium cogitasse miraremur, nisi commentarius eius abundaret perversis enarrandi conatibus. accedit quod pronomine personali vel possessivo aegre caremus in hoc enuntiato, inestque fortasse in libri D scriptura infestum pro infesta tenue vestigium eius vocabuli quod ante mittere excidisse arbitramur. |