Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

heilligen zwölffbotten aubent nach cristi vnsers lieben herren gepurt als man zalt Tusent vierhundert nüntzig vnd ain jare:

das wir dem nach als angender regierender fürst nach abgang des benanten vnnsers lieben vetters die berürten stifftung guad fryhaitt statuten vnnd fürgenomen ordnung vorbestümpter vniuersitet mit vrkund vnd inn krafft dis brieffs bekrefftigt haben by vnsern fürstlichen würden vnnd eren, geredend vnd versprechen die bemelten vniuersitet by sölicher stifftung gnad fryhaitt statuta vnd ordnung, ouch by den vorangezögten verschribungen darüber wysende mit allen puncten clausuln vnd artickeln, gnediglich pliben zulasen vnnd nach vnserm besten vermögen zuhandthaben, alles getrüwlich vnd vngeuerlich.

Vnd des zu warem vrkünd haben wir vnnser eigen innsigel offenlich thun hencken an disen brieff, der geben ist zu Tuwingen vff mitwochen nach dem sonntag letare halbvasten des jars do man von der gepurt Cristi vnsers lieben herren zalt Tusent vierhundert vnd im sechs vnd nüntzigsten jaren.

Univ. Archiv Mh. 7, 11. Perg. mit dem Siegel des Herzogs.

18.

Erlass Eberhards II betr. das üppige Leben der

Studenten.

vom 6. Februar 1498.

Unsern günstlichen Gruss zuvor, Würdige, hochgelehrte, liebe, Getrewe. Wir werden bericht, wie die Studenten, unser Underthonen Kind, so zu Tüwingen in der Universitet studieren, sollen vil Gellts verzehren und wenig studieren, ihren Vättern und Freunden zu Schaden und Verderben, das euch und der ganzen Universitet verachtlich, und auch allso geschehen zu lassen unser Meinung nit ist. Und bitten euch ernstlich, ihr wöllend mit guthem getrewen Fleiß darob sein, das sich die Studenten, sonderlich unser Zugewandten Kind, emsigs Studierens fleißen und Muthwillen, kostlich Zehrung und unzüchtig Wesen meiden, damit sie Würd und Ehr, und die Universitet Lob und Uffgang erlangen

möge. Dann wa das nit geschehe, würden wir gedenckhen, ihr weren diser Ding Verächter und wir wurden das nit gern haben, und deß unsern Ernst erzaigen. Und du Vogt, wöllest dem Rector und andern Regenten der Schul in solchem behülflich sein. Verkünd auch Krämern, Handwerckhern und Wirten, das sie keinem Studenten mehr borgen, dann sie mit barem Gellt zu bezahlen haben oder zu der Leibs Notturft brauchen sollen. Dann welcher das darüber thet: ob dem nicht darumb würdt, ließen wir geschehen, wir wolten auch nicht, das ihre Vätter und Freundt darumb ersucht oder umbgetrieben würden. Daran thut ihr baiderseits unser ernstliche Meinung. Datum Nürtingen Zinnẞtags nach Purificationis Mariae 1478.

Steinhofer Chronik 3, 678.

19.

Bestätigung der Privilegien durch Herzog Ulrich (mit geordnetem Regiment)

vom 15. September 1498.

Der Brief lautet wörtlich gleich der Bestätigung Eberhards des jüngeren, am Schluss:

Der geben ist zu Stutgartten an Sampstag nach des hailigen Crutztag Exaltationis u. s. w. Unterzeichnet: Doctor Gregorius Lamparter Cantzler und Henricus Heller Lantschreiber.

Univ. Archiv Mh. I, 12. Perg. mit Siegel.

20.

Neue Redaction der Statuten der Universität, um 1500.

Eine Copie der Statuten von 1477 (Univ. Archiv Fach VI, 21) die zum Gebrauch bei der vorgeschriebenen Verlesung derselben diente, enthält zugleich eine Anzahl von Zusätzen, von welchen die wichtigeren und für die Zeit bezeichnenden unten folgen. Dasselbe Exemplar, auf Papier geschrieben und kein Gegenstand so hoher Achtung wie das vom Abt Heinrich besiegelte Original, muss sich in der Folge allerlei Durchstriche, kleine Abänderungen im Ausdruck, Ergänzungen der Abbreviaturen und anderes für den Vorleser dienende, wie die Bezeichnung der Länge oder Kürze von Vocalen, an denen er straucheln konnte, gefallen lassen. Man erkennt die Hand verschiedener Rectoren und Notare. Dieses Exemplar mag etwa dreissig Jahre gedient haben. Ein Datum fehlt, aus äusseren Gründen lässt sich aber feststellen, dass das Actenstück nicht später als in den Anfang des J. 1506 fallen kann.

De horis lectionum 1.

Insuper quelibet facultas in carta pergamenea horas lectionum suarum specificet eamque lectorio suo affigat, corruptam renouet, vt eiusdem facultatis scolares se horis huiusmidi determinatis conformare valeant. Scribatur quoque cedula generalis horarum singularum facultatum, que affigi debet et reseruari affixa in pariete stube vniuersitatis, vt tempore distributionis stipendiorum aut bursalis visitationis videri possit, si singuli suas tenuerint horas determinatas. Quod si quis horam sibi debitam commutauerit aut non seruauerit, debet se bona fide denunctiare tempore distributionis stipendiorum aut bursalis visitacionis, et punietur secundum tenorem ordinacionis per omnia, vt ibidem de negligentia lectionum habetur [f. 4].

De cauendo irreuerentiam Rectoris 2.

Et quia Rectoris officium est habere curam de omnibus, que faciunt ad commodum doctorum magistrorum etc., ne vllam sibi et ceteris a quoquam irreuerenciam exhiberi contingat, statuimus et ordinamus:

[blocks in formation]

Quod nullum membrum vniuersitatis nostre ex proposito irreuerenciam faciat et exhibeat per se vel alium, directe vel indirecte, quouis modo dominis Rectori Cancellario aut alicui alteri de vniuersitatis consilio existenti, sub pena periurii.

De viis et bursis.

Debet denique deinceps quilibet intitulandus hec inter alia iuramenti intitulandorum capitula iurare: Item quod nullum membrum aut suppositum ad quemcunque statum perueniet hic vel alibi, quoscunque nostre vniuersitati incorporandos per se vel alium directe vel indirecte quouis modo id fieri possit ad viam hanc vel illam seu bursam specialiter alliciat inducat persuadeat aut qualitercunque promoueat cum iniuria aut detractione vie alterius aut personaliter cuiusdam, sub pena periurii, quam secus faciens incurrat ipso facto, et exclusionis perpetue ab vniuersitate, cum de aliquo tale quid compertum fuerit et constiterit.

Consulenti tamen se, ad quam bursam aut viam se recipere debeat, consulere poterit ad viam et bursam quam maluerit, non tamen alteram alteri vel personam persone cum detractione preferendo. Cauendo etiam ne impediat talem ab execucione commissionis sibi facte ad viam aliam personam vel personas vie alterius, quo minus exsequi possit, dummodo commissio illa a parentibus consanguineis aut missum expensantibus facta fuerit. Qua executione facta, si eo non obstante in alia via stare cuperet, non recipiatur ad bursam aliam, nisi aliter Rectori conuentoribus et magistris constiterit de commissione ad aliam viam facta, donec 2a commissio a prefatis absque omni fraude et deceptione procurata fuerit, cui finaliter standum sit per omnia, pena sub eadem.

Volumus quoque huiusmodi capitula a quolibet intitulationis tempore iurari de cetero et cum quadam auisatione in qualibet statutorum lectione scolaribus specialiter ad memoriam reuocari.

Item statuimus et ordinamus, vt postquam aliquis iam vni burse incorporatus est, ad aliam bursam per iuramentum nullatenus assumatur vel recipiatur aut in ea foueatur, nisi per integrum annum absens fuerit. Quod si Magistri bursarum didicerint aliquem ad eos promotum esse cum iniuria aut detractione

vie alterius aut personarum eiusdem, debent talem iniustum promotorem admonere, quod decetero desistat, quum de cetero sic ad eos per eum promotum nec habere velint nec valeant, sub pena carentie omnis emolimenti talis vel talium ad eos sic promouendi vel promouendorum. Et si quid sic reciperint in foro conscientie restituere teneantur, nec ullo modo habere possint [f. 9].

De vestibus 1.

Statutum illud quo ad doctores et superiorum facultatum licentiatos sic declaratum est per eos quorum interest. Nullus doctorum vel licentiatus in superiori facultate incedat publice mitratus, nisi infirmitatis causa in viribus deficiat. Item nullus utatur caligis partitis coloris varii, scilicet neque manicarum scissura vel apertione pendente veste et brachio extracto aut pheripheriis alterius coloris a veste pectorali. Nec licet eisdem deferre birretum rubeum aut duplici plica plicatum cuiuscunque coloris fuerit nisi professio aliud habeat.

Item vero ad actus publicos processiones seu ad ecclesiam vel templum aut pro spaciamento in vel extra ciuitatem incedant cum capucio clericali sine birreto exceptis religiosis et sacris initiatis, quorum professio aliud petit et requirit [f. 27].

De non accedendo turmatim Rectorem ".

Visum est nonunquam, quod supposita vniuersitatis nostre Rectorem vniuersitatis pro effundendis precibus aut alia ex causa turmatim accedere presumpserint, quasi liberius petita obtinere possent.

Quia tamen res illa interdum alia incommoda gignere posset, idcirco alma nostra vniuersitas omnibus et singulis cuiuscunque gradus dignitatis aut condicionis ipsius vniuersitatis suppositis districte et sub prestiti iuramenti debito inhibendum duxit et inhibet, ne decetero quocunque euentu gregatim, vt prefertur, Rectorem aut eius vicem gerentem, Neque etiam quoscunque vniuersitatem representantes accedere presumant, sed euentu quo

1 nach S. 54, 10 incedant. 2 vor S. 57 de intitulatura.

« ZurückWeiter »