70

Non ego te, Crete, centum digesta per urbes,
Aspiciam, puero cognita terra Jovi.

Nam pater, et tellus justo regnata parenti,
Prodita sunt facto, nomina cara, meo.
Cum tibi, ne victor tecto morerere recurvo,
Quæ regerent passus, pro duce fila dedi ;
Cum mihi dicebas, "Per ego ipsa pericula juro,

Te fore, dum nostrum vivet uterque, meam.' 75 Vivimus; et non sum, Theseu, tua: si modo vivis, Fœmina, perjuri fraude sepulta viri.

80

Me quoque, qua fratrem, mactasses, improbe, clava;
Esset, quam dederas, morte soluta fides.

Nunc ego non tantum, quæ sum passura, recordor;
Sed quæcumque potest ulla relicta pati.

Occurrunt animo pereundi mille figuræ ;

Morsque minus pœnæ, quam mora mortis, habet.
Jam jam venturos aut hac, aut suspicor illac,
Qui lanient avido viscera dente, lupos :

85 Forsitan et fulvos tellus alat ista leones.

༡༠

Quis scit, an hæc savas tigridas insula habet?
Et freta dicuntur magnas expellere phocas.
Quid vetat et gladios per latus ire meum?
Tantum ne religer dura captiva catena;

Neve traham serva grandia pensa manu;
Cui pater est Minos, cui mater filia Phœbi;
Quodque magis memini, quæ tibi pacta fui.
Si mare, si terras, porrectaque littora vidi,
Multa mihi terræ, multa minantur aquæ.

95 Cœlum restabat; timeo simulacra deorum : Destituor rapidis præda cibusque feris.

100

Sive colunt habitantque viri, diffidimus illis :
Externos didici læsa timere viros.

Viveret Androgeos utinam: nec facta luisses
Impia funeribus, Cecropi terra, tuis!

Nec tua mactasset nodoso stipite, Theseu,
Ardua parte virum dextera, parte bovem !
Nec tibi, quæ reditus monstrarent, fila dedissem,
Fila per adductas sæpe recepta manus!
105 Non equidem miror, si stat victoria tecum,
Strataque Cretæam bellua tinxit humum.
Non poterant figi præcordia ferrea cornu;
Ut te non tegeres, pectore tutus eras.
Illic tu silices, illic adamanta tulisti;

Illic, qui silices, Thesea, vincat, habes.
Crudeles somni, quid me tenuistis inertem?
At semel æterna nocte premenda fui.
Vos quoque, crudeles venti, nimiumque parati;
Flaminaque in lacrymas officiosa meas.

115 Dextera crudelis, quæ me fratremque necavit;
Et data poscenti, nomen inane, fides.
In me jurarunt somnus, ventusque, fidesque :
Prodita sum causis una puella tribus.
Ergo ego nec lacrymas matris moritura videbo ;
Nec, mea qui digitis lumina condat, erit?
Spiritus infelix peregrinas ibit in auras,

120

Nec positos artus unguet amica manus?

Ossa superstabunt volucres inhumata marina?
Hæc sunt officiis digna sepulcra meis?
125 Ibis Cecropios portus: patriaque receptus
Cum steteris urbis celsus in arce tuæ,
Et bene narraris letum taurique virique,
Sectaque per dubias saxea tecta vias;
Me quoque narrato sola tellure relictam :

130

Non ego sum titulis surripienda tuis.
Nec pater est Ægeus: nec tu Pittheidos Æthræ

Filius auctores saxa fretumque tui.

Di facerent, ut me summa de puppe videres !
Movisset vultus mæsta figura tuos.

135 Nunc quoque non oculis, sed, qua potes, aspice

140

mente

Hærentem scopulo, quem vaga pulsat aqua.
Aspice demissos lugentis in ore capillos;

Et tunicas lacrymis, sicut ab imbre, graves.
Corpus, ut impulsæ segetes Aquilonibus, horret;
Litteraque articulo pressa tremente labat.
Non te per meritum, quoniam male cessit, adoro;
Debita sit facto gratia nulla meo;

Sed nec pœna quidem : si non ego causa salutis

Non tamen est, cur sis tu mihi causa necis: 145 Has tibi plangendo lugubria pectora lassas,

150

Infelix tendo trans freta longa manus.
Hos tibi, qui superant, ostendo mosta capillos.
Per lacrymas oro, quas tua facta movent;
Flecte ratem, Theseu; versoque relabere velo:
Si prius occidero, tu tamen ossa leges!

s;

23

CENONE PARIDI.

[HEROID. EPIST. v.]

ARGUMENT.

Enone was a fountain-nymph, (v. 3.) the daughter of a mighty river, (v. 10.) She dwelt amongst the springs and rivulets of "manyfountain'd Ida," a mountain in the neighbourhood of Troy. Priam was the king of that city: he had a son named Paris, who tended his father's flocks as they grazed on the hills. In those ancient and simple days, kings' sons and the great men of the earth used to take care of cattle, as Jacob had the care of the sheep of Laban, and Moses fed the flocks of Jethro. Now Paris being very fair, captivated the nymph Enone by his beauty. He swore that the rivers should run back to their fountain-heads, sooner than he would cease to love his dear Enone, (v. 29.) But he was evil-hearted and false; and so, when he had sailed away to Greece, and visited the court of Menelaus, king of Lacedæmon, he fell in love and ran off with his wife, the handsome but wicked Helen. Meanwhile Enone was expecting the return of her husband. There she stood on the rocks of the Trojan shore, stretching her anxious and tearful eyes over the waters of the Ægean sea, and hoping to catch a glimpse of his returning ship. At last it appeared. But the sad and bitter truth was revealed to her ;- Paris returned accompanied by a strange woman, (v. 61 -74.) This was Helen. Enone was overwhelmed with agony: she burst forth into wild lamentations; and, in very bitterness and brokenness of heart, wrote this Epistle to her faithless Paris.

PERLEGIS? An conjux prohibet nova? Perlege:

non est

Ista Mycenæa littera facta manu.

ΙΟ

Pegasis Enone, Phrygiis celeberrima sylvis,
Læsa queror de te, si sinis ipse, meo.

5 Quis deus opposuit nostris sua numina votis ?

Ne tua permaneam, quod mihi crimen obest?
Leniter, ex merito quidquid patiare, ferendum est;

Quæ venit indignæ pœna, dolenda venit.
Nondum tantus eras, cum te contenta marito,
Edita de magno flumine Nympha fui.
Qui nunc Priamides, (adsit reverentia vero !)
Servus eras; servo nubere Nympha tuli.
Sæpe greges inter requievimus arbore tecti;
Mistaque cum foliis præbuit herba torum.
15 Sæpe super stramen fœnoque jacentibus alto
Defensa est humili cana pruina casa.

20

Quis tibi monstrabat saltus venatibus aptos,

Et tegeret catulos qua

?

fera rupe suos
Retia sæpe comes, maculis distincta, tetendi;
Sæpe citos egi per juga longa canes.

Incisæ servant a te mea nomina fagi;

Et legor Enone, falce notata tua.

Et quantum trunci, tantum mea nomina crescunt;
Crescite, et in titulos surgite recta meos.

25 Populus est, memini, fluviali consita ripa,

30

Est in qua nostri littera scripta memor.
Popule, vive precor, quæ consita margine ripæ,
Hoc in rugoso cortice carmen habes
Cum Paris Enone poterit spirare relicta,
Ad fontem Xanthi versa recurret aqua.

: