IV. 942.]

Ritual to avert Blight.

161

Utilius gladios et tela nocentia carpes:

Nil opus est illis; otia mundus agit.

Sarcula nunc durusque bidens et vomer aduncus,

Ruris opes, niteant: inquinet arma situs. Conatusque aliquis vagina ducere ferrum,

Adstrictum longa sentiat esse mora.

925

930

At tu ne viola Cererem! semperque colonus
Absenti possit solvere vota tibi.

Dixerat; a dextra villis mantele solutis,
Cumque meri patera turis acerra fuit;

Tura focis vinumque dedit, fibrasque bidentis,
Turpiaque obscenae (vidimus) exta canis.

Tum mihi Cur detur sacris nova victima, quaeris?'-
Quaesieram 'Causam percipe' flamen ait.
'Est canis, Icarium dicunt, quo sidere moto
Tosta sitit tellus, praecipiturque seges.
Pro cane sidereo canis hic imponitur arae,
Et quare pereat, nil nisi nomen habet.'

935

940

II. HEROides.

THE Heroides (" Heroines ") are a series of about twenty letters addressed from various mythical and legendary persons, chiefly from lonely wives and forsaken brides to husband or lover. example here given is the first and perhaps best of the series.

Penelope to Ulysses.

ANC tua Penelope lento tibi mittit, Ulixe :

HAN

Nil mihi rescribas, at tamen ipse veni.

Troja jacet certe, Danais invisa puellis;

Vix Priamus tanti totaque Troja fuit.

O utinam tum, cum Lacedaemona classe petebat,
Obrutus insanis esset adulter aquis!
Non ego deserto jacuissem frigida lecto,
Non quererer tardos ire relicta dies;
Nec mihi quaerenti spatiosam fallere noctem
Lassasset viduas pendula tela manus.
Quando ego non timui graviora pericula veris?
Res est solliciti plena timoris amor.

In te fingebam violentos Troas ituros;
Nomine in Hectoreo pallida semper eram.

The

5

ΤΟ

Sive quis Antilochum narrabat ab Hectore victum, 15 Antilochus nostri causa timoris erat;

Sive, Menoetiaden falsis cecidisse sub armis,

Flebam successu posse carere dolos;

Sanguine Tlepolemus Lyciam tepefecerat hastam,
Tlepolemi leto cura novata mea est;

Denique, quisquis erat castris jugulatus Achivis
Frigidius glacie pectus amantis erat.

Sed bene consuluit casto deus aequus amori :
Versa est in cineres sospite Troja viro.

20

I. 1, 58.]

Penelope to Ulysses.

Argolici rediere duces: altaria fumant;

Ponitur ad patrios barbara praeda deos;
Grata ferunt nymphae pro salvis dona maritis;
Illi victa suis Troïca fata canunt.

Mirantur justique senes trepidaeque puellae :
Narrantis conjunx pendet ab ore viri.

Atque aliquis posita monstrat fera proelia mensa,
Pingit et exiguo Pergama tota mero:
Hac ibat Simoïs, hac est Sigeïa tellus,
Hic steterat Priami regia celsa senis;

Illic Aeacides, illic tendebat Ulixes;

Hic alacer missos terruit Hector equos.'
Omnia namque tuo senior, te quaerere misso,
Retulerat gnato Nestor, at ille mihi.
Retulit et ferro Rhesumque Dolonaque caesos,
Utque sit hic somno proditus, ille dolo.
Ausus es, O nimium nimiumque oblite tuorum,
Thracia nocturno tangere castra dolo,
Totque simul mactare viros, adjutus ab uno!
At bene cautus eras et memor ante mei?
Usque metu micuere sinus, dum victor amicum
Dictus es Ismariis isse per agmen equis.
Sed mihi quid prodest vestris disjecta lacertis
Ilios et murus quod fuit, esse solum,
Si maneo qualis Troja durante manebam,
Virque mihi dempto fine carendus abest?
Diruta sunt aliis, uni mihi Pergama restant,
Incola captivo quae bove victor arat.

Jam seges est, ubi Troja fuit, resecandaque falce
Luxuriat Phrygio sanguine pinguis humus;
Semisepulta virum curvis feriuntur aratris
Ossa; ruinosas occulit herba domos.

Victor abes: nec scire mihi, quae causa morandi,

Aut in quo lateas ferreus orbe, licet.

163

25

30

35

40

45

50

55

Quisquis ad haec vertit peregrinam littora puppim,
Ille mihi de te multa rogatus abit:

Quamque tibi reddat, si te modo viderit usquam,

60

Traditur huic digitis charta novata meis.
Nos Pylon, antiqui Neleïa Nestoris arva,
Misimus incerta est fama remissa Pylo.
Misimus et Sparten: Sparte quoque nescia veri.
Quas habitas terras, aut ubi lentus abes?
Utilius starent etiam nunc moenia Phoebi.
Irascor votis heu levis ipsa meis!

65

Scirem ubi pugnares, et tantum bella timerem,

Et mea cum multis juncta querela foret.

Quid timeam, ignoro; timeo tamen omnia demens,
Et patet in curas area lata meas.

70

Quaecumque aequor habet, quaecumque pericula tellus, Tam longae causas suspicor esse morae.

Haec ego dum stulte metuo, quae vestra libido est, 75
Esse peregrino captus amore potes.

Forsitan et narres, quam sit tibi rustica conjunx,
Quae tantum lanas non sinat esse rudes.

Fallar, et hoc crimen tenues vanescat in auras,
Neve, revertendi liber, abesse velis!

Me pater Icarius viduo discedere lecto

Cogit, et immensas increpat usque moras.

Increpet usque licet: tua sum, tua dicar oportet ;
Penelope conjunx semper Ulixis ero.

Ille tamen pietate mea precibusque pudicis
Frangitur, et vires temperat ipse suas.

80

85

Dulichii Samiique et quos tulit alta Zacynthos,
Turba ruunt in me luxuriosa proci;

Inque tua regnant, nullis prohibentibus, aula :
Viscera nostra, tuae dilacerantur opes.

90

Quid tibi Pisandrum Polybumque Medontaque dirum

Eurymachique avidas Antinoique manus

I. 1, 116.]

Penelope to Ulysses.

Atque alios referam, quos omnes turpiter absens
Ipse tuo partis sanguine rebus alis?
Irus egens pecorisque Melanthius actor edendi
Ultimus accedunt in tua damna pudor.
Tres sumus inbelles numero, sine viribus uxor,
Laërtesque senex, Telemachusque puer.
Ille per insidias paene est mihi nuper ademptus,
Dum parat invitis omnibus ire Pylon.
Di, precor, hoc jubeant, ut euntibus ordine fatis
Ille meos oculos comprimat, ille tuos.
Hinc faciunt custosque boum longaevaque nutrix,
Tertius immundae cura fidelis harae.
Sed neque Laërtes, ut qui sit inutilis armis,
Hostibus in mediis regna tenere potest.
Telemacho veniet, vivat modo, fortior aetas:
Nunc erat auxiliis illa tuenda patris.

Nec mihi sunt vires inimicos pellere tectis :
Tu citius venias, portus et aura tuis.

Est tibi, sitque, precor, gnatus, qui mollibus annis
In patrias artes erudiendus erat.

Respice Laërten, ut jam sua lumina condas,

165

95

100

105

110

Extremum fati sustinet ille diem.

Certe ego, quae fueram te discedente puella,

115

Protinus ut venias, facta videbor anus.