CARMEN ad iratum dum tu perducis Achillen,
Primaque juratis induis arma viris ;
Nos, Macer, ignava Veneris cessamus in umbrâ:
Et tener ausuros grandia frangit Amor.
Sæpe meæ, Tandem, dixi, discede, puellæ:
In gremio sedit protinus illa meo.
Sæpe, Pudet, dixi. Lacrimis vix illa retentis,
Me miseram! jam te, dixit, amare pudet?
Implicuitque suos circum mea colla lacertos:
Et, quæ me perdunt, oscula mille dedit.
Vincor; et ingenium sumtis revocatur ab armis:
Resque domi gestas, et mea bella, cano.
Sceptra tamen sumsi; curâque Tragœdia nostrâ
Crevit et huic operi quamlibet aptus eram.
Risit Amor, pallamque meam, pictosque cothurnos,
Sceptraque privatâ tam bene sumta manu.
Hinc quoque me dominæ numen deduxit iniquæ:
Deque cothurnato vate triumphat Amor.
Quod licet, aut Artes teneri profitemur Amoris:
(Hei mihi! præceptis urgeor ipse meis.)
Aut, quod Penelopes verbis reddatur Ulixi,
Scribimus: aut lacrimas, Phylli relicta, tuas
Quod Paris, et Macareus, et quod malè gratus Iason,
Hippolytique parens, Hippolytusque legant:
Quodque tenens strictum Dido miserabilis ensem
Dicat, et Æoliæ Lesbis amica lyræ.
Quàm celer è toto rediit meus orbe Sabinus,
Scriptaque diversis retulit ille locis !
Candida Penelope signum cognovit Ulixis:
Legit ab Hippolyto scripta noverca suo.
Jam pius Æneas miseræ rescripsit Elissæ:
Quodque legat Phyllis, si modò vivit, habet.
Tristis ad Hypsipylen ab Iäsone litera venit:
Det votam Phobo Lesbis amata lyram.
Nec tibi (quâ tutum vati, Macer, arma canenti)
Aureus in medio Marte tacetur Amor.
Et Paris est illic, et adultera nobile crimen ;
Et comes extincto Laodamia viro.
Si bene te novi; non bella libentiùs istis
Dicis: et à vestris in mea castra redis.
Si tibi non opus est servatâ, stulte, puellâ ;
At mihi fac serves: quo magis ipse velim.
Quod licet, ingratum est: quod non licet, acriùs urit.
Ferreus est, si quis, quod sinit alter, amat.
Speremus pariter, pariter metuamus amantes,
Et faciat voto rara repulsa locum.
Quò mihi fortunam, quæ numquam fallere curet?
Nil ego, quod nullo tempore lædat, amo.
Viderat hoc in me vitium versuta Corinna;
Quâque capi possem, callida nôrat opem.
Ah quoties sani capitis mentita dolores,
Cunctantem tardo jussit abire pede!
Ah quoties finxit culpam, quantumque libebat,
Insontis speciem præbuit esse, nocens!
Sic ubi vexârat, tepidosque refoverat ignes;
Rursus erat votis comis et apta meis.
Quas mihi blanditias, quàm dulcia verba parabat !
Oscula (Dî magni) qualia, quotque dabat!
Tu quoque, quæ nostros rapuisti nuper ocellos,
Sæpe time insidias, sæpe rogata nega:
Et sine me, ante tuos projectum in limine postes,
Longa pruinosâ frigora nocte pati.
Sic mihi durat amor, longosque adolescit in usus:
Hoc juvat: hæc animi sunt alimenta mei.
Pinguis amor, nimiúmque patens, in tædia nobis
Vertitur; et stomacho, dulcis ut esca, nocet.
Si numquam Danäen habuisset aenea turris;
Non esset Danäe de Jove facta parens.
Dum servat Juno sinuatam cornibus Iö;
Facta est, quàm fuerat, gratior illa Jovi.
Quod licet et facile est, quisquis cupit, arbore frondes
Carpat, et è magno flumine sumat aquam.
Si qua volet regnare diu; deludat amantem.
Hei mihi, quòd monitis torqueor ipse meis!
Cuilibet eveniat, nocet indulgentia nobis.
Quod sequitur, fugio: quod fugit, usque sequor.
At tu, formosæ nimiùm secure puellæ,
Incipe jam primâ claudere nocte domum.
Incipe, quis toties furtim tua limina pulset,
Quærere: quid latrent nocte silente canes.
Quò ferat, aut referat sollers ancilla tabellas:
Cur toties vacuo secubet ipsa toro.
Mordeat ista tuas aliquando cura medullas:
Daque locum nostris materiamque dolis.
Ille potest vacuo furari litore arenas,
Uxorem stulti si quis amare potest.
Jamque ego præmoneo; nisi tú servare puellam
Incipis, incipiet desinere esse mea.
Multa diuque tuli: speravi sæpe futurum,
Cùm bene servâsses, ut bene verba darem.
Lentus es, et pateris nulli patienda marito:
At mihi concessi finis amoris erit.
Scilicet infelix numquam prohibebor adire?
Nox mihi sub nullo vindice semper erit?
Nil metuam? per nulla traham suspiria somnos?
Nil facies, cur te jure perîsse velim?
Quid mihi cum facili, quid cum lenone marito?
Corrumpis vitio gaudia nostra tuo.
Quin alium, quem tanta juvet patientia, quæris?
Me tibi rivalem si juvat esse, veta.
STAT vetus, et multos incædua silva per annos:
Credibile est illi numen inesse loco.
Fons sacer in medio, speluncaque pumice pendens :
Et latere ex omni dulcè queruntur aves.
Hic ego dum spatior tectus nemoralibus umbris
Quod mea, quærebam, Musa moveret opus.
Venit odoratos Elegeïa nexà capillos :
Et, puto, pes illi longior alter erat.
Forma decens: vestis tenuissima, cultus amantis :
In pedibus vitium caussa decoris erat.
Venit et ingenti violenta Tragoedia passu :
Fronte comæ torvâ, palla jacebat humi.
Læya manus sceptrum latè regale movebat :
Lydius alta pedum vincla cothurnus erat.
Et prior, Ecquis erit, dixit, tibi finis amandi?
O argumenti lente poëta tui!
Nequitiam vinosa tuam convivia narrant :
Narrant in multas compita secta vias.
Sæpe aliquis digito vatem designat euntem :
Atque ait, Hic, hic est, quem ferus urit Amor. 20 Fabula (nec sentis) totâ jactaris in Urbe;
Dum tua præterito facta pudore refers.
Tempus erat thyrso pulsum graviore moveri.
Cessatum satis est: incipe majus opus.
Materiâ premis ingenium. Cane facta virorum :
Hæc animo, dices, area digna meo est.
Quod teneræ cantent, lusit tua Musa, puellæ ;
Primaque per numeros acta juventa suos.
Nunc habeam per te Romana Tragoedia nomen.
Implebit leges spiritus iste meas.
Hactenus et movit pictis innixa cothurnis
Densum cæsarie terque quaterque caput.
Altera (si memini) limis subrisit ocellis.
Fallor, an in dextrâ myrtea virga fuit?
Quid gravibus verbis, animosa Tragoedia, dixit,
Me premis? an numquam non gravis esse potes?
Imparibus tamen es numeris dignata moveri.
In me pugnâsti versibus usa meis.
Non ego contulerim sublimia carmina nostris :
Obruit exiguas regia vestra fores.
Sum levis; et mecum levis est, mea cura, Cupido.
Non sum materiâ fortior ipsa meâ.
Rustica fit sine me lascivi mater Amoris :
Huic ego proveni lena, comesque Deæ.
Quam tu non poteris duro reserare cothurno,
Hæc est blanditiis janua laxa meis.
Et tamen emerui plus, quàm tu, posse, ferendo
Multa, supercilio non patienda tuo.
Per me decepto didicit custode Corinna
Liminis adstricti sollicitare fidem;
Delabique toro tunicâ velata recinctâ ;
Atque impercussos nocte movere pedes.
Vel quoties foribus duris incisa pependi,
Non verita à populo prætereunte legi!
Quin ego me memini, dum custos sævus abiret,
Ancillæ missam delituisse sinu.
Quid, cùm me munus natali mittis? at illa
Rumpit, et adpositâ barbara mersit aquâ?
Prima tuæ movi felicia semina mentis.
Munus habet, quòd te jam petit, ista meum.
Desierant; cœpi: Per vos utramque rogamus,
In vacuas aures verba timentis eant.
|