Car tamen Actiacas miseram me mittis ad oras, Si moriar, titulum mortis habere meæ ? 185 190 Hæc sunt illa, Phaon, quæ tu laudare solebas; Visaque sunt toties ingeniosa tibi. Nunc vellem facunda forent. Dolor artibus obstat; 195 Non mihi respondent veteres in carmina vires: Plectra dolore tacent; muta dolore lyra est. est. Cur tamen me ablegas in littora Actiaca, cum ipse possis retroagere pedem erulem? Tu mihi plus potes esse salutaris, quam aqua Leucadia: tu eris mihi Phœbus et pulchritudine et beneficiis. An potes, o sævior saxis, et aqua illa, dici causa meæ mortis, si peream? At quanto melius mea pectora poterant copulari tecum, quam trudi dejicienda ex scopulis! Hæc sunt illa, Phaon, quæ tu consueveras probare; et sunt visa tibi toties solertia. Nunc vellem diserta essent: mæror officit ingenio; et omne acumen obtusum meis malis. Antiquæ vires non mihi sufficiunt in carmina. Plectra silent luctu: lyra muta est luctu. Lesbides marinæ, pro Poetica.-185 Gud. 1. Cur mihi: 2. cum al. Cur nunc: Li. Cur modo ad: Sa. Cur precor: unus Heins. Cur ferus. Quidam codd. mastam me m.-188 Et forma et meritis e conj. Heins. vulgo forma meritis: R. forma.-189 Fr. ferocior omni: Maz. et W. ulla.-191 Al. Ah quanto, Ah quantum, O quanto. W. mea corpora.-194 Gudd. 2. sunt oculis invidiosa tuis.—195 Gudd. cum al. forem. -196 Fr. succidit omne. Scr. sustulit omne magis.-197 Duo Li. in carmine. NOTE servata, grato animo recolens. nis necessitas est inventrix. Neces185 Cur tamen] Jam Phaonem Sap. sitati sua est lex etiam et necessitas, pho alloquitur. ne certas quasdam metas transgrediatur, quas ultra adeo non acuit ingenium, ut contra illud retundat atque hebetet. 190 Titulum] Adeoque mortis meæ causa esse. 193 Hæc] Carmina. 195 Facunda] Ut reditum persuaderent. Dolor] Dolorem dicit non sinere ut artificiosa pangat carmina. 196 Substitit] Vere equidem ne. cessitatem omnium inventorum matrem esse dicunt: at certe non om 197 Respondent] Non mihi præsto sunt. Elegantissime vero hic illa est vox posita, 198 Plectra] Plectrum instrumentum est quo chorda fidesve pulsan. tur. Lesbides æquoreæ, nupturaque nuptaque proles; Lesbides, Æolia nomina dicta lyra; Lesbides, infamem quæ me fecistis amatæ, Desinite ad citharas turba venire meas. Abstulit omne Phaon, quod vobis ante placebat; (Me miseram! dixi quam modo pæne, meus!) Efficite ut redeat; vates quoque vestra redibit. Ingenio vires ille dat, ille rapit. Ecquid ago precibus? pectusne agreste movetur? 200 205 210 genies nuptura et nupta; Lesbides, nomina celebrata lyra Æolia; Lesbides dilecta quæ me præstitistis infamem, omittite accedere turba ad meas lyras. Phaon, (me infelicem! quam propemodum modo dixi, Meus!) avexit omne, quod vobis antea arridebat. Perficite, ut revertatur; vates quoque vestra revertetur. Ille præbet rires ingenio, ille aufert. Ecquid promoveo precibus? Anne cor durum tangi. tur? An obfirmatur? et Zephyri rapiunt verba inania? Optarem, ut qui abripiunt mea verba, reducerent tua vela. Hoc opus, si saperes, tarde, te decebat, -198 Unus Med. dolore silent: margo Bersm. jacent.-199 Gud. 1. Scr. nuptu ræ nuptaque.-200 Gud. 2. numina.—201 Gud. et Scr. amare.—203 W. O. Li. et Maz. quod nobis.—204 Al. quem modo: al. quæ.-207 Al. Ecquid ego: Ecquid ego hæc: Hæc quid ego an: unus Hæc ego quid. Sa. Hæc quid ego? an precibus tibi pectus agr. m.--210 Scr. si faceres.—211 Al. paramus. Gudd. puppisque tua rot. NOTE 203 Abstulit] Scilicet neque versus facere, neque eos lyræ sociare, absente Phaone suo, amabat. 205 Efficite] Puellas easdem quas modo appellat. 207 Ecquid ago] Scripti pleriqne, Hæc quid ego, vel Ecquid ego; Unus, Hæc ego quid? Heinsius legit, Sed quid ego hæc? prout sæpe noster aliique locuti sunt: quæ quidem lectio mihi placeret. Pectus] Phaonis, scil. 208 Riget] Duritiem suam servat. Zephyri] Venti. Spirat vero Zephyrus ab occasu æquinoctiali. Caduca] Mea, scil. quæ Phaonis animum non possint mollire. Ferunt] Inutilia sunt. 209 Qui mea] Non frustra ferant Sive redis, puppique tuæ votiva parantur Muncra; quid laceras pectora nostra mora? Solve ratem. Venus orta mari, mare præstat amanti. 215 220 Seu reverti cogitas, et dona votiva apparantur tuæ navi; quamobrem mactas nostra pectora cunctatione? Tolle anchoras. Venus procreata mari, præbeat mare venienti. Ventus præstabit reditus. Tu tantum tolle anchoras. Ipse Cupido sedens in puppi reget: ipse pandet et colliget vela molli manu. Sive placet longe effugisse Sappho Pelasgida; non tamen comperies, quamobrem ego digna fuga. O saltem epistola dura dicat miseræ ; ut fata mihi quærantur aquæ Leucadiæ. paramus: Scr. totum hoc distichon omittit.-212 Fr. quid crucias p. n. tuis.— 213 In Li. hoc et sequens distichon desiderantur. Gudd. et Scr. cum al. præstat eunti. Al. sternet, vel sternit am.-214 In hoc versu Gud. 2. epistolam finit.-216 Nonnulli Mss. regetque manu.-219 Gud. 1. et Scr. cum al. O saltem.-220 R. saxa petantur. NOTE vela, qui venti frustra ferunt verba. 213 Orta mari] Ex ejus spuma for. matam voluerunt Poëtæ. Mare] Alii habent, mare præstet amanti; quod Heinsio placuit. 216 Leget] Contrahet. 217 Pelasgida] Græcam, Lesbiamque per universam enim Græciam vagos errasse Pelasgos, nomenque snum plurimis dedisse auctor est Strabo, Hesiodum Homerumque secu tus. 218 Non tamen] Parenthesim, quam hinc deturbaverat Heinsius, huc revocandam judicavi. 219 Hoc saltem] Alii O saltem, eo Delph. et Var. Clas. Ovid. dem prope sensu: quod et ex Scriptis, Cl. Heinsii testimonio, procul dubio est præferendum. Postremum vero hoc distichon, quod attinet, vix est ut pro legitimo agnoscat idem Heinsius; nec satis assequi, quid sibi velit, fatetur. Cur ita crediderit Vir clarissimus certe non video: immo, absque hoc disticho epistolæ clausu. lam suam deesse, mihi quidem videtur. Sensus profecto apertus est: Si, inquit, velis longe a me fugere, moneas saltem, ut huic malo remedium in aquis Leucadiis quæram. 220 Leucadia fata] Id est, Quæ per eas aquas absolvuntur. In eas vero se immisisse Sappho, auctor est Strabo: quod quidem mihi loco est fabulæ. R EPISTOLA XVI. PARIS HELEN Æ. ARGUMENTUM. PARIS, qui alio nomine Alexander dictus est, ob Helenam sibi a Venere promissam, navigat Lacedæmona: ubi a Menelao honorifice acceptus est. Menelaus, ad procurandam ab Atreo relictam hæreditatem, in Cretam proficiscitur: atque interea, dum alias res agit, Helenam suam committit Paridi, serioque bonum hunc illi hospitem commendat. Paris amator, hane oblatam sibi opportunitatem minime negligendam ratus, omnibus modis Helenam solicitat, eidemque hac epistola artificiose amoris sui æstum sig. nificat, ab omnibus sese commendans virtutibus, quibus laudari amatores solent. Et, quia muliebrem esse sexum fragilem noverat, formæque gloria duci, nihil prætermittit Paris, quo conciliare sibi Helenes animum possit, maritumque in contemtum ejus adducit. Suadet ergo fugam, quam facile tueri sese Trojanis viribus posse confirmat. HANC tibi Priamides mitto, Ledæa, salutem; Quæ tribui sola te mihi dante potest. 5 Ego Priamides mitto tibi, o filia Ledæ, hanc salutem, quæ potest mihi advenire te sola præbente. Dicamne? An non est opus indice flammæ cognitæ ; et amor jam plus apparet, quam cuperem? Malim equidem ille tegatur; donec tempora 1 Burm. Hac tibi. Heins. malebat Ledai.-6 Gr. pro divers. lect. neros NOTE 1 Priamides] Filius Priami. Ledaa] Helena, filia Ledæ. 3 Eloquar] Anne opus est verbis tibi amorem meum patefacere? Deliberatione vero utitur, ut paulatim, utpote in turpi causa, subdola obre- Flamma] Amori jam tibi cognito. Sed male dissimulo; quis enim celaverit ignem, Si tamen expectas, vocem quoque rebus ut addam; 10 Parce, precor, fasso; nec vultu cetera duro Perlege, sed formæ conveniente tuæ. Jamdudum gratum est, quod epistola nostra recepta 15 concedantur non habitura timores conjunctos gaudio. Sed male fingo: quis enim occultaverit ignem, qui ipse semper detegitur splendore suo? Si tamen cupis ut verba quoque rebus adjiciam, ardeo: habes voces indices meæ mentis. Ignosce, quæso, confitenti; nec perlege reliqua vultu severo, sed digno tuæ pulchritudinis. Jamdudum juvat, quod litera nostra accepta spem fovet, me quoque posse accipi hoc modo. Que certa sint, percupio, nec mater Cupidinis, quæ me ad hoc iter compulit, te incassum pollicita sit. Namque, ne ignorans impingas, ego advenio hortatu divino; et numen non parvum favet ausibus. Peto equidem magnam mercedem, pro mixtos.-9 Jun, et quatuor al. expectes. Leid. et duo al. Sed tamen expectas.-12 L. unus Respice, sed.—13 Vulgo recepta est: Spem, &c. Sed a P. NOTE vero me tibi non esse ingratum, tẹque uno et eodem amore teneri; si modo tanta me manet delectatio. 7 Ignem] Egregia Amoris cum igne comparatio. 9 Rebus] Quibus satis superque amorem meum prodidi. 10 Uror] Amore ardeo. 11 Fasso] Mihi, qui confessus sum amorem meum. Duro] Difficili, irato, infenso. 12 Conveniente] Leni, facili. 13 Jamdudum] Il y a long-temps. Temporis habét rationem hæc vocula: at nonnunquam rerum de quibus agitur conuexum, et consequentiæ necessitatem notat. Quæ vis vocis et significatio melius sentitur, quam exprimitur. Locus est in Terentii Eunucho, ex quo maxime, quid ego velim, cognosci possit. Ibi, de meretricula, sic ad Thrasonem loquitur Gnatho; ' Quando illud, quod tu das, expectat atque amat, Jamdudum amat te: jamdudum illi facile fit, Quod doleat.' Jamdudum in nostro Ovidii loco sic resolvas: Statim mihi et valde gratum fuit; mihique gratu latus sum; jamque gratum est, quod aperte et statim gratum fuit. Recepta] Metri causa ea voce usus est: cujus loco dicimus accepta. 14 Hoc] Quo epistola recepta. 15 Qua] Ab Helena recipi, scilicet: Lætum amoris exitum habere, &c. Te] Helenam Paridi Venus promiserat, cum pro sua pulchritudine judicium in monte Ida tulisset. 16 Hoc] Quod tui videndæ et ob |