Tolle procul decepte faces, Hymenæe, maritas; Ferte faces in me, quas fertis, Erinnyes atræ, Ut meus ex isto luceat igne rogus. Nubite felices, Parca meliore, sorores; 105 Admissi memores sed tamen este mei. Quid puer admisit, tam paucis editus horis? 110 Si potuit meruisse necem, meruisse putetur. Nate, parum fausti miserabile pignus amoris, nuptiales: et vita domum scelestam pede exterrito. Furia nigræ, in me concutite faces, quas geritis; ut rogus meus accendatur ex isto igne. Sorores beatæ, nubite fato latiore: sed tamen memineritis mei facinoris. Quid puer patravit natus ante tam paucas horas? Quo facinore offendit avum, vix bene editus? Si potuit meruisse mortem, credatur meruisse. Ah ille infelix punitur ob factum meum! Fili, dolor matris, rapina ferarum avidarum, (hei mihi!) discerpte tuo die natali: fili, pignus flebile amoris infelicis; hæc fuit tibi prima lux, hæc tibi fuit ultima. Non mihi -95 Leid. Æolus hunc, dixit, per me tibi tradidit ensem.—101 Me. 1. Tolle, precor.-102 Gn. 4. et Helm. effuge.-103 Burm. mallet atras; ut infaustas Ep. vi. 46.-104 Gu. 1. et 2. Et meus.-106 P. Gu. 1. et al. Amissæ mem.-107 Cod. Mor. proditus horis.-109 Gu. 1. Si meruisse necem poterat. -111 Quidam codd. rabidarum fer, alii trepidarum.-112 dilacerande malebat NOTE 101 Hymenae] Deus, nuptiarum præses. 102 Turbato] Celeri et præcipiti. Metonymia est antecedentis pro consequente. Nefanda] Propter meum incestum. 103 Faces] Nuptiis adhiberi solitas, ut antea vidimus. Erinnyes] Furiæ, malefactorum ul. trices Deæ. Atræ] Quia infernales. 104 Isto] Infernali; ex vestris facibus accenso. 105 Felices] Id est, feliciter. Parca] Ex Parcarum seu fatorum ordine omnia fieri Ethnici etiam cre diderunt. Tres autem fuerunt Parcæ, Clotho, Lachesis, Atropos. Meliore] Magis propitia. 107 Quid puer] Postquam de se statuit, ad infantem revertitur Canace; ejusque causa patrem arguit. Tam paucis horis] Id est, ante pauculas horas. Gall. Il y a si peu de tems. 109 Si potuit] Permissione hac insontem puerum esse ostendit. Nec fortiter negat hæc figura; et commiserationem movet. 110 Ah] Commiserantis. 113 Pignus amoris] Hinc liberi, Non mihi te licuit lacrymis perfundere justis Ipsa quoque infantes cum vulnere prosequar umbras ; Tu tamen, o frustra miseræ sperate sorori, Et refer ad matrem, socioque impone sepulcro : 115 120 Vive memor nostri, lacrymasque in vulnera funde : 125 Neve reformida corpus amantis amans. [Tu (rogo) projectæ nimium mandata sororis Perfer: mandatis perfruar ipsa patris.] fuit concessum te irrorare justis lacrymis; non immittere in tuos rogos capillos desectos. Non me superimmisi: non sumsi oscula gelida: fera rapida dilaniant nostra præcordia. Ipsa quoque comitabor umbras infantes cum vulnere: nec dicta fuero diu mater, nec orba. Tu tamen, o incassum sperate infelici sorori, collige artus dissitos filii tui; et eos reporta ad matrem, et immitte tumulo communi; et urna, quantumvis parva, capiat nos duos. Vive memor nostri, et effunde lacrymas in plagam; neve metue amans corpus amantis. Tu (quæso) perfice jussa sororis nimium infelicis: ipsa exequar imperata patris. Broukhus.-115 Helm. perfundere nostris.—116 Al. nec tonsas. Helm. nos tons. --117 Arg. frigida fixi: al. sumsi: al. junxi.-119 Infantes codd. optimi. Gu. omnes cum al. infantis. P. et Gu. omnes cum al. melior. prosequar. Vulgo persequar.-125 Vulnera exc. Douzæ et Gu. 4. P. cum Gu. 3. et al. vulnere. Vulgo funere.—127-128Totum hoc distichon spurium videtur Heins. et in P. a manu secunda erat. Gu. 1. dilectæ nimium. Go. Mandatum perfice. Nauger. P. et Gr. persequar. Gu. 1. a glossat. effice: 2. profer: 3. præter: Helm. prosequar. Heusing. sic emendat: Tu, rogo, dilecta nim. mand, sor. Perfice: muneribus perfr. ipsa patris. Pignora simpliciter dicuntur. NOTE 115 Justis] Quæ, cum justa mortuo persolvuntur, in exequiis effunduntur. 116 Non tonsas] Hubertinus has duas voces conjunctim legit. Non bene, credo. Optime Mycillus non refert ad licuit; deinde tonsas simpliciter intelligit comas; quas, funerali more etiam tondere, et in rogum, aut sepulcrum mittere, in gravi fu nere mulieres solebant. 117 Superincubui] Parentes enim, ex affectu, matres præsertim, cadavera etiam liberorum solent amplecti et osculari. 119 Cum vulnere] Id est, Per vulnus, quod mihi gladio infligam. 120 Nec mater] Quia mortuus est filius, et ipsa jamjam moriar. 121 Sperate] In matrimonium, scil. 122 Sparsa] A canibus et lupis huc NOTE illuc distracta. et elegantia Ovidiana indignum cen 126 Reformida] Quanquam ipsa suit clarissimus Heinsius. mortuum cadaver exhorruisset. 127 Tu (rogo)] Totum hoc disti chon a manu secunda in Puteaneo codice, optime interpolatorum esse, Projecta] Infelicis et abjectæ. Perfruar] Quod imperavit pater, efficiam. EPISTOLA XII. MEDEA JASON I. ARGUMENTUM. JASON, cum primum Colchon attigit, a Medea, eta Colchorum regis et Hecates filia, receptus est, et amatus: interpositaque conjugii sponsione, illum edocuit, quonam pacto ad optatam perveniret prædam. Aureo igitur vellere rapto, clam cum Medea fugam arripuit. Quos cum insequeretur Eeta, illa Absyrti fratris, quem secum ducebat, occisi membra dispersit, ut ita patrem ossa filii legentem moraretur. Et sic incolumes in Thessaliam tandem devenerunt: ubi Æsonem, Jasonis patrem, annis jam decrepitum, ad viridem ætatem reduxit. Jason dein Medeam repudiavit; et Creusam, Creontis regis Corinthiorum filiam, uxorem assumsit. Furibunda igitur Medea ad Jasonem scripsit, ingratum ejus animum accusat, præsentemque ultionem, nisi recipiatur, interminatur. AT tibi Colchorum (memini) regina vacavi, At (memini) ego regina Colchorum tibi operam præstiti, cum rogares, ut ars 1 At tibi P. et Gu. 3. cum al. nonnullis. Vulgo Ut tibi.-3 P. Gu. 2. et al. NOTE 1 At] Admirantis est, simul et indignantis. Principio vero utitur abrupto, ubi multa subintelligenda sunt, majoris affectus declarandi causa. Colchorum] Colchi populi sunt Ponti Euxini, ab ortu, accola.. Tunc, quæ dispensant mortalia fila, Sorores Tunc potui Medea mori bene quicquid ab illo Hei mihi! cur unquam juvenilibus acta lacertis Et decor, et linguæ gratia ficta tuæ ? 5 10 mea tibi auxilium præberet. Tunc sorores, quæ dividunt fila mortalia, debuerant exhausisse fusos meos. Tunc potui Medea bene fato fungi: quicquid protraxi vitæ ab illo tempore, fuit supplicium. Hei mihi! quamobrem navis Pelias, impulsa brachiis juvenilibus, expetivit vellus Phryxeum? Cur unquam Colchi aspeximus Argo Magnetida; et agmen Græcum potastis aquam Phasiacam? Quamobrem coma flava, et forma, et lepos simulatus linguæ tuæ arriserunt mihi plus justo? Aut mortal. facta. Vulgo fata, quod est in Gu. tribus et Helm.-6 P. Gu. et al. NOTE Regina] Quippe Eetæ Colchorum regis filia. Vacavi] Operam præstiti; inservivi. 2 Ars] Magica. Veneficiis vero Medea notissima. Opem] In tollendo vellere aureo; omnibusque, quibus septum erat illud inceptum, superandis difficultatibus. 3 Tunc] Cum primum opem meam petiisti. Dispensant] Cuique vitæ modum et mensuram assignant. Fila] Tres Parcas fatale exercere lanificium; earumque primam stamen ducere, alteram fusum versare, tertiam filum abrumpere, ex fabulis notissimum. Quanquam varie hæc omnia fingunt Poëtæ. Sorores] Parcæ. 4 Evoluisse] Id est, vitæ meæ finem imposuisse. 5 Bene] Quia felix et honesta ad illud tempus fueram. 6 Pana] Nam per criminum om. nia genera, curasque et dolores, vitam traduxi. 7 Acta] Impulsa. 8 Phryxeam] Vellus aureum; quod Marti Phryxus appendit. Pelias] Thessalica; a Pelio monte Thessaliæ, ubi decisa arbores, ex quibus Argo navis fabricata est. Maliebri vero more malorum suorum causam Medea longe repetit. Arbor] Pro navi, qua in Colchos vecti sunt Argonautæ. 9 Magnetida] Thessalicam; a Magnesia, regiuncula Thessaliæ, in qua mons Pelius; nisi quod verius illam huic conterminam dixeris. 10 Turba] Argonautæ. Phasiacam] Colchicam; a Phasi, Colchorum fluvio. Bibistis] Id est, Cur venistis? Vim majorem habet interrogatio, quam si dixisset simpliciter, se optare, ut nunquam Argonautæ Colchos vidis sent. 11 Plus æquo] Ut tui causa patrem Aut (semel in nostras quoniam nova puppis arenas 15 20 (quandoquidem nova navis semel appulerat nostris littoribus, et advexerat viros temerarios) ingratus Æsonides descendisset nullis medicamentis præmunitus in ignes efflatos, et ora recurva boum. Sparsisset semina; et expertus esset totidem hostes; ut ipse agricola interiret ab agricultura sua. Quantum perfidiæ tecum interiisset, sceleste! quam multa mala subtracta essent meo capiti! Est aliqua suavitas objicere beneficium immemori. Hac gaudebo; consequar de te hanc solam voluptatem. Coactus Colchos dirigere rudem navem, subiisti regna felicia patriæ multi produxi vitam.-13 Aut P. et al. Gu. omnes Helm. et al. At semel. -15 Gu. omnes et Helm. cum al. non præmeditatus.—17 Vulgo totidem sumsisset, uti Helm. a manu pr. item Gu. 2. et a correct. 1. P. Semina sensisset totidemque et semina et (a correct. seminat) hostes. Gu. 1. a manu pr. totidem quod seminat hostes. Helm. pro var. lect. totidem quot semina et hostes. Meliores plerique Semina sensisset (vel jecisset) totidem quod seminat hostes; quidam etiam totidem sensisset et hostes. Heins. rescribit Semina jecisset, totidem NOTE prodiderim, aliaque multa patrave- Tauris ab ipsis læderetur. De quibus rim. Flavi] Qui etiam nunc sunt in pretio. Gall. Blonds. 12 Lingua] Dicit, Jasonem mellita verba, orationemque bene comtam, dolo malo, ut ipsam caperet, quæsivisse non ex animo nec vera gratia locutum esse. 13 Nova] Cui similem nunquam viderant. Quanquam Ovidius, aliique, primam Argo navem fuisse voluerunt. 15 Anhelatos] Ex taurorum ahenipedum naribus emissos. Pramedicatus] Venenis Medea Jasonem instruxerat, ne in subigendis omnibus supra in Hypsipyle. 16 Immemor] Beneficiorum a me acceptorum, scil. Ingratus. Esonides] Jason, Esonis Thessaliæ regis filius. Ora adunca] Propter cornua. 17 Semina] Dentes serpentis. Hostes] Qui ex jactis seminibus nati sunt. 18 Ut caderet] Ut Jason, qui, tanquam agricola, dentes Serpentis in terram misisset, ab hostibus armatis, qui ex illo semine nascerentur, interficeretur. 22 Hac] Exprobrandi, scil. bene. |