Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Illa coit firma generis junctura catena,

135

Imposuit nodos cui Venus ipsa suos:

Nec labor est; celare licet: pete munus ab illa:
Cognato poterit nomine culpa tegi.

Viderit amplexos aliquis; laudabimur ambo:

Dicar privigno fida noverca meo.

140

Non tibi per tenebras dabitur reseranda mariti
Janua, non custos decipiendus erit.

Ut tenuit domus una duos, domus una tenebit;
Oscula aperta dabas, oscula aperta dabis.
Tutus eris mecum, laudemque merebere culpa;
Tu licet in lecto conspiciare mco.

145

fit conjunctio generis firma catena, cui Venus ipsa addidit nodos suos. Nec difficile est tegere, conceditur; posce munus ab illa: crimen poterit velari nomine affini. Aspexerit nos conjunctos aliquis? ambo laudabimur: vocabor noverca indulgens privigno meo. Ostium mariti ferocis non erit tibi aperiendum de nocte, custos non erit fallendus. Quemadmodum domus una nos duos habuit, domus una habebit : ferebas oscula coram omnibus, feres coram omnibus. Eris securus mecum, et facies laudem tuam crimine; quamvis videaris in lecto meo. Remove tantum moras,

maritus vixit.—137 Heins. scribit Non labor, et celare licet, ut rò est subintelligatur.-139 Amplexos est e Puteaneo. Reliqui amplexus.-141 Dabitur reseranda cod. Junianus. Vulgo duri res. mar.—142 Non custos meliores, in his

ceperit.

NOTE

135 Illa] Scopus est, omnem consanguinitatis proximitatem præ Veneris necessitudine aspernari; quasi hæc sola conjunctio dici mereatur. Atque id facit Phædra, ut omnem scrupulum ex Hippolyti animo, circa violandum paternum lectum, amoveat. Quod quidem cujus sit generis nemo non videbit.

Coit] Est vera et firma, non ut imaginariæ et simulatæ illæ sanguinis juncturæ. Il faut appeler alliance.

137 Celare] Amores nostros, scili

cet.

Licet] Facile est.

Munus] Celandi amores nostros, scil.

pro alio ostendat. Clarius istud postmodum dicetur.

138 Cognato] Nomine quo cognati appellantur. Tota res manifesta fiet, duobus versibus proxime sequentibus.

Culpa] Amor noster.

140 Dicar] Qui nos viderit amplexos, dicet illud ex caritate et pietate, non amore impuro, procedere.

141 Non tibi] A facilitate Hippolytum nititur in sententiam suam adducere.

143 Ut tenuit] Quando alias mecum fuisti in domo patris tui. Tenebit] Nec quicquam in eo erit suspectum.

Illa] Venere, quæ amorem alium
Delph. et Var. Clas.
Ovid.

144 Aperta] Coram omnibus.

Tolle moras tantum, properataque fœdera junge :
Qui mihi nunc sævit, sic tibi parcat Amor.
Non ego dedignor supplex humilisque precari.
Heu! ubi nunc fastus, altaque verba, jacent?
Et pugnare diu, nec me submittere culpæ

Certa fui: certi si quid haberet Amor.
Victa precor, genibusque tuis regalia tendo
Brachia: quid deceat, non videt ullus amans.
Depuduit, profugusque pudor sua signa relinquit.
Da veniam fassæ, duraque corda doma.

150

155

et necte accelerata fædera. Sic Amor, qui mihi est crudelis, tibi sit propitius. Ego non refugio orare supplex et humilis. Heu! ubi nunc superbia! Ne dum ulla adsunt verba magnifica? Et diu constitui resistere, nec me tradere crimini; si Amor haberet aliquid constituti. Victa oro, et porrigo brachia regalia ad tua genua. Nullus amans cernit quid deceat. Depuduit; et pudor exul deseruit sua signa. Ignosce confitenti, et vince tuum cor durum. Quid mihi prodest, quod pater sit

Gu. 1. alii nec custos.-147 Gu. 4. Tolle moras, oro. in membrana Scriver. et Heins. erat sociataque fœdera pro varia lectione. Barberin. Basil, et Gu. 1. properataque gaudia, quod placet Heinsio. Burmannus, si quid mutandum, conj. sperataque gaudia junge.—150 Libri nonnulli Heu mihi nunc. Excerpta Puteani Hei mihi, unde Heins. conj. Hei mihi! quam fastus. Alter Moreti mendose Heu! ubi nunc flatuit, ubi forte reponendum putat Heins. flatus, sicut tumidi flatus occurrunt Art. Am. 715. et apud alios, poëtas præsertim. -151 Heinsius mallet, si per libros veteres liceret, Pugnavique diu, nec.— 155 Heins. vel invitis libris scribendum censet profugusque rubor, quod ipsi concinnius videtur. relinquit Puteaneus et alii ex melioribus vulgo

NOTE

145 Tutus] Ab omni infamia, scil. Laudemque] Quia omnes, qui te videbunt, ex legitimo filii erga matrem affectu tuas blanditias venire arbitrabuntur.

147 Fœdera] Amoris improba; scil. de quibus locuta est.

Junge] Veni cito et properanter, ut Amoris jungamus fœdera.

148 Sic tibi parcat] Id est, Ita tibi parcat ut tu cito venies; vel potius, Ne tibi parcat, ut nec mihi pepercit Amor sævitia sua te horsum adigat.

:

149 Ego] Nunc in se ipsam reflectitur; dumque videtur sola secum agere, eo maxime Cupidinis arcus contra Hippolytum intendit, Amo

remque non contemnendum suadet. Ego vero, pronomen, maguam habet emphasim, quasi diceret, Ego Jovis et Solis neptis, quæ antea quosvis solebam spernere, jam supplex, &c. 150 Ubi nunc] Conqueritur, quod omnia Amor in ipsa depresserit et proculcaverit.

152 Certa fui] Prorsus decreveram Amori resistere.

155 Depuduit] Pudorem omnem abjeci.

Relinquit] Virtutem et honestatem, cujus est custos quandoque, descrit. Metaphora sumta a militibus.

156 Fassæ] Mihi, quæ amorem meum sum tibi confessa, parce,

Quo mihi, quod genitor, qui possidet æquora, Minos?
Quod veniant proavi fulmina torta manu?
Quod sit avus, radiis frontem vallatus acutis,
Purpureo tepidum qui movet axe diem?
Nobilitas sub Amore jacet: miserere priorum;
Et, mihi si non vis parcere, parce meis.
Est mihi dotalis tellus, Jovis insula, Crete;
Serviat Hippolyto regia tota meo.

160

Flecte feros animos. Potuit corrumpere taurum
Mater: eris tauro sævior ipse truci?

165

Minos, qui obtinet maria? quod fulmina vibrata torqueantur manu proavi? quod avus, qui curru purpureo diem calidum reducit, habeat frontem circumdatam radiis acutis? Nobilitas sub amore prostrata est. Miserere majorum; et ignosce meis, si nolis mihi ignoscere. Creta, insula Jovis, terra est mihi in dotem: regia tota pareat meo Hippolyto. Frange ferociam animi. Mater potuit movere taurum.

reliquit.—157 Vulgo legitur Quod mihi sit genitor, uti in Putean. et aliis nonnullis. Quidam codd. et in his Gu. 3. Quid mihi si gen. Gu. 1. 2. 4. cum Helmst. Quid mihi sit gen. Quinque libri teste Heins. Quid mihi quod, atque ita legendum censet Mycillus, aut certe Quo mihi, quod gen. perinde ut Horat. dixit: Quo mihi fortunæ, si non conceditur uti? Mentelianus Quid tibi quod g. Dan. Heinsius vult Quo mihi, si gen. probante Nicolao, qui tamen et conj. Quo mihi, quod gen.-158 Helmstad, veniunt. Francof. a manu prima eleganter proava fulm. missa manu.-159 Gu. 2. et 4. cum quatuor aliis frontem velatus. Gu. 3. frontem radiis velatus.—160 Me. pro diversa lectione qui rehit.-168 Natalis tellus forte legendum, ideoque sequentem versum pro voto potius quam promissione capiendum, et in parenthesi ponendum esse, conjicit Burmann.-165 Sa. Gu. 2. et 3. flecte ferox. Hoc distichon Ovidianæ

NOTE

Dura] Tua, scil. atque ad amorem flecte.

157 Quo mihi] Quid mihi prodest? Genitor] Sit mihi, supple. Equora] Quia Rex Cretæ, cujus late imperium per mare valuit.

158 Proavi] Jovis, scil. qui Phædræ ex parte matris proavus fuit, quandoquidem ipsa filia fuit Pasiphaës, Pasiphaë Solis, Jovem vero patrem Sol habuit. Sed ex parte patris Minois Jupiter Phædræ tantum avus fuit.

159 Vallatus] Pingitur et Sol idem eo modo radiis circumdatus. 161 Nobilitas] Mea, scil.

Priorum] Majorum meorum, ne coacta duritie tua turpi amoris exitu gentis decus violem,

163 Est mihi] Oratorie istud dicitur. Quo enim jure sola paternum regnum obtinuisset?

Jovis] Ubi et ille natus et educatus

est.

Crete] Nobilissima Mediterranei insula. Candie.

165 Feros] Amori resistentes. Corrumpere] Ad amorem sui perducere.

Taurum] Quando ipsa Pasiphaë sese in vacca lignea, a Dædalo fabricata, occultavit.

Per Venerem parcas, oro, quæ plurima mecum est:
Sic nunquam, quæ te spernere possit, ames.
Sic tibi secretis agilis Dea saltibus adsit,

Sylvaque perdendas præbeat alta feras.
Sic faveant Satyri, montanaque numina Panes;
Et cadat adversa cuspide fossus aper.
Sic tibi dent Nymphæ (quamvis odisse puellas
Diceris) arentem quæ levet unda sitim.

170

Addimus his lacrymas precibus quoque: verba precantis 175 Perlegis; at lacrymas finge videre meas.

Frisne ipse crudelior tauro feroci? Per Venerem, quæ est plurima mecum, precor te, ut mihi ignoscas: sic nunquam diligas, quæ possit te contemnere. Sic tibi Diana faveat in saltibus remotis; et sylva excelsa exhibeat ferus interficiendas. Sic adsint Satyri, et Panes Dii montani: et aper transverberatus cadat venabulo tuo opposito. Sic Nymphæ (quamvis diceris odisse puellas) tibi aquam exhibeant, qua sedet sitim siccam. Adjungimus quoque lacrymas his precibus: absolvis verba orantis, cogita etiam cernere lacrymas meas.

venæ non esse, et cum præcedenti intrusum videtur Burmanno.-170 Sylvaque prædandas Helmstad.-171 Ga. 4. hoc distichon post v. 174. collocat. Idem pro Satyri habet saturi. Pro Panes Fr. Li. et octo alii Fauni.-172 alii sic cadat. Sed codd. omnes et cadat.-174 ardentem plurimi codd.-175 Gu. 3. Addimus his verbis lacrymus. Gu. 4. cum verba precantis.-176 Perlegis; at est e conj. Burmanni. Vulg. scriptura, quam et habet Gu. 2. a manu prima et 4. est Perlegis et lacrymas. Heinsio perlegis e primo verbo sequentis epist. subnatum videtur et scribendum Perlegito. Perlege et lacr. tres libri, teste Heins. etiam Gu. 1. 3. et a correctore 2. Li. Perlege sed.

NOTE

167 Plurima] Quia multum amabat Phædra. Sed vide quomodo ex verbis fecit argumentum.

168 Sic] Obtestandi particula: id est, Perinde eveniat ut tu ames vel non ames puellam quæ te amet aut spernat, ut tu mihi peperceris.

169 Secretis] Ab hominum cœtibus remotis.

Dea] Diana.

170 Perdendas] Interficiendas.

171 Satyri] Jam antea Satyros, Faunos, Panasque, Deos esse agrestes et sylvaticos diximus.

polyto Phædra ea omnia apprecatur quæ a venatore possunt desiderari.

176 Finge] Optime istud ultimum addidit; nam nihil magis animum movet, quam istud quod phantasia repræsentatur. Frustra tamen Phædra castissimum pectus ad nequitiam conata est perducere. Quamobrem illum ad patrem accusavit, quasi de stupro eam appellasset; ex quo factum, ut correpta fuga, atque exterritis eqnis qui ejus currum trahebant a phocis, quos Neptunus Thesei voto immisit, per scopulos et saxa distrac

173 Nympha] Aquarum Deæ. Hip- tus male perierit.

EPISTOLA V.

CENONE PARIDI.

ARGUMENTUM.

CUM Hecuba, Cissei filia et Priami uxor, gravida esset, ardentem se parere facem, qua omnis inflammaretur Troja, somniavit. Territus itaque Priamus oraculum consuluit: a quo cum responsum accepisset, filium ipsi fore, qui patriæ exitium afferret, partum, quam primum ederetur, interfici jussit. Hecuba vero, cum puerum, qui postea Paris dictus est, peperisset, materna pietate mota, pastoribus regiis eundem clam alendum mandavit. Qui, cum jam convaluisset, nonen Nympham adamavit, eamque, ut nonnullis placet, uxorem duxit. Sed cum Juno, Pallas, et Venus de pulchritudine contenderent, propter aureum pomum, in quo scriptum legebatur, Detur pulchriori, a Jove ad Paridem arbitrum remissæ sunt: qui, cum Juno regnum, Pallas sapientiam, Venus mulierum pulcherrimam obtulisset, pro Venere sententiam tulit. Postea a patre cognitus Paris et receptus, Sparten navigavit; Helenamque, Menelai uxorem, raptam abduxit Trojam. Quo intellecto, Enone conqueritur hac epistola de ejus perfidia, Helenamque Græcis reddat, suadet.

PERLEGIS? an conjux prohibet nova? perlege: non est
Ista Mycenæa litera facta manu.

Perlegisne? an recens nupta impedit? Perlege: ista epistola non est scripta

In nonnullis codd. huic epistolæ sequens distichon spurium præfixum legitur: Nympha suo Paridi (quamvis meus esse recuses) Mittit ab Idæis verba legenda jugis.-1 Gu. 1. prohibet tua.-2 Editio princeps et aliæ scripta munu:

NOTE

none] Nympha Cebrenis, Troadis flavii, filia, ut placet Apollodoro; vel Xanthi, ut alii volunt.

1 Nova] Helena, scil. quam nuper rapuisti. Invidiose.

2 Mycenaa] Menelai aut Aga

memnonis; quorum patria Mycena Peloponnesi civitas.

Litera] Qua Helena a te repetatur; quamque adeo non libenter legas.

« ZurückWeiter »