adde quod extinctos vel aqua vel Marte vel igni
nulla potest iterum restituisse dies.
restituit multos aut poenae parte levavit

Caesar et in multis me, precor, esse velit. at tu, cum tali populus sub principe simus, adloquio profugi credis inesse metum ? forsitan haec domino Busiride iure timeres, aut solito clausos urere in aere viros. desine mitem animum vano infamare timore.

35

40

saeva quid in placidis saxa vereris aquis ? ipse ego quod primo scripsi sine nomine vobis, vix excusari posse mihi videor.

45

sed pavor attonito rationis ademerat usum,

cesserat omne novis consiliumque malis,

fortunamque meam metuens, non vindicis iram, terrebar titulo nominis ipse mei.

50

teque tegam, qui sis, nisi cum permiseris ipse: cogetur nemo munus habere meum.

tu modo, quem poteras vel aperte tutus amare, si res est anceps ista, latenter ama.

бо

VII

VERBA mihi desunt eadem tam saepe roganti, iamque pudet vanas fine carere preces. taedia consimili fieri de carmine vobis, quidque petam cunctos edidicisse reor.

35 igne CEOS

40 obsequio O malum C

51 sodali C

nostraque quid portet iam nostis epistula, quamvis

cera sit a vinclis non labefacta meis.

ergo mutetur scripti sententia nostri,

ne totiens contra, quam rapit amnis, eam. quod bene de vobis speravi, ignoscite, amici: talia peccandi iam mihi finis erit.

nec gravis uxori dicar: quae scilicet in me

quam proba tam timida est experiensque parum. hoc quoque, Naso, feres: etenim peiora tulisti. iam tibi sentiri sarcina nulla potest. ductus ab armento taurus detrectet aratrum, subtrahat et duro colla novella iugo. nos, quibus adsuevit fatum crudeliter uti,

ad mala iam pridem non sumus ulla rudes.
venimus in Geticos fines: moriamur in illis,
Parcaque ad extremum qua mea coepit eat.
spem iuvat amplecti, quae non iuvat inrita semper :
et, fieri cupias siqua, futura putes.

proximus huic gradus est bene desperare salutem,
seque semel vera scire perisse fide.
curando fieri quaedam maiora videmus
vulnera, quae melius non tetigisse fuit.
mitius ille perit, subita qui mergitur unda,
quam sua qui tumidis brachia lassat aquis.
cur ego concepi Scythicis me posse carere
finibus et terra prosperiore frui ?
cur aliquid de me speravi lenius umquam?
an fortuna mihi sic mea nota fuit?
torqueor en gravius, repetitaque forma locorum
exilium renovat triste recensque facit.

VII 6 cera C exc. Pol.: certa B: charta w 15 detractat (detrectat) COS

16 subtrahit Co EOT 28 lassat E05; cf. Fast. iv. 297 pulsat B: iactat 5, uide Trist. ed. Ox. p. lxviii

5

10

15

20

25

30

meis B: suis Co

19 moriemur iactat uel lassat C:

est tamen utilius, studium cessare meorum,
quam, quas admorint, non valuisse preces.
magna quidem res est, quam non audetis, amici :
sed si quis peteret, qui dare vellet, erat.
dummodo non nobis hoc Caesaris ira negarit,
fortiter Euxinis inmoriemur aquis.

VIII

QVAE tibi quaerebam memorem testantia curam dona Tomitanus mittere posset ager.

35

40

dignus es argento, fulvo quoque dignior auro,

sed te, cum donas, ista iuvare solent.

nec tamen haec loca sunt ullo pretiosa metallo : hostis ab agricola vix sinit illa fodi.

5

purpura saepe tuos fulgens praetexit amictus. sed non Sarmatico tingitur illa mari. vellera dura ferunt pecudes, et Palladis uti

arte Tomitanae non didicere nurus. femina pro lana Cerealia munera frangit,

suppositoque gravem vertice portat aquam. non hic pampineis amicitur vitibus ulmus,

nulla premunt ramos pondere poma suos. tristia deformes pariunt absinthia campi,

terraque de fructu quam sit amara docet.

nil igitur tota Ponti regione Sinistri,

quod mea sedulitas mittere posset, erat. clausa tamen misi Scythica tibi tela pharetra : hoste precor fiant illa cruenta tuo.

hos habet haec calamos, hos haec habet ora libellos. haec viget in nostris, Maxime, Musa locis !

quae quamquam misisse pudet, quia parva videntur, tu tamen haec, quaeso, consule missa boni.

37 quam B2Cw: sed B

VIII 9 uellere dum fuerint BC

39 uobis EHOS

14 suo ES

10

15

20

IX

QVOD sit in his eadem sententia, Brute, libellis,
carmina nescioquem carpere nostra refers:
nil nisi me terra fruar ut propiore rogare,

et quam sim denso cinctus ab hoste loqui.
o, quam de multis vitium reprehenditur unum!
hoc peccat solum si mea Musa, bene est.
ipse ego librorum video delicta meorum,

cum sua plus iusto carmina quisque probet. auctor opus laudat: sic forsitan Agrius olim

Thersiten facie dixerit esse bona.
iudicium tamen hic nostrum non decipit error,
nec, quicquid genui, protinus illud amo.
cur igitur, si me videam delinquere, peccem,
et patiar scripto crimen inesse, rogas?
non eadem ratio est sentire et demere morbos.
sensus inest cunctis, tollitur arte malum.
saepe aliquod verbum cupiens mutare reliqui,
iudicium vires destituuntque meum.

saepe piget (quid enim dubitem tibi vera fateri ?)
corrigere et longi ferre laboris onus.
scribentem iuvat ipse labor minuitque laborem,

cumque suo crescens pectore fervet opus. corrigere ut res est tanto magis ardua quanto magnus Aristarcho maior Homerus erat,

sic animum lento curarum frigore laedit

et cupidi cursus frena retentat equi.

atque ita di mites minuant mihi Caesaris iram, ossaque pacata nostra tegantur humo,

5

ΙΟ

15

20

25

IX 4 queri 5 9 si B (corr. sic B2) forsan C agrius Vaticanus: agarius C accius (actius EH) B2 (in ras.) w

:

10 dixerat ES 21 fauor EOS 23 ut Burmann, Ehwald, Kr. B. p. 60 : et BCE05 : at B25 minus BC Bentley: maius B2

26 et BC: ut B2w cursus erasum in B: in cursus C (teste Tafel) ut cupidi gyrus Schreuders

ut mihi conanti nonnumquam intendere curas
fortunae species obstat acerba meae,
vixque mihi videor, faciam qui carmina, sanus,
inque feris curem corrigere illa Getis.
nil tamen e scriptis magis excusabile nostris,
quam sensus cunctis paene quod unus inest.
laeta fere laetus cecini, cano tristia tristis:

conveniens operi tempus utrumque suo est.
quid nisi de vitio scribam regionis amarae,
utque loco moriar commodiore precer?
cum totiens eadem dicam, vix audior ulli,

verbaque profectu dissimulata carent.

et tamen haec eadem cum sint, non scripsimus isdem,

unaque per plures vox mea temptat opem.

an, ne bis sensum lector reperiret eundem, unus amicorum, Brute, rogandus eras?

30

35

40

non fuit hoc tanti. confesso ignoscite, docti : vilior est operis fama salute mea.

45

denique materiam, quam quis sibi finxerit ipse,

arbitrio variat multa poeta suo.

Musa mea est index nimium quoque vera malorum, atque incorrupti pondera testis habet.

nec liber ut fieret, sed uti sua cuique daretur littera, propositum curaque nostra fuit.

postmodo collectas utcumque sine ordine iunxi : hoc opus electum ne mihi forte putes.

da veniam scriptis, quorum non gloria nobis causa, sed utilitas officiumque fuit.

44

31 qui 05: quin BC: quod B25: cum EHS 33 e] est : in Gottorpianus 41 scripsimus BO: scribimus Co: scribitur E erat COw 47 materia B, unde materiae... suae Heinsius olim conieci: cum Bentley fecerit E 50 incorruptae 5 Heinsius ; sed cf. Fast. iv. 203 'pro magno (codd ) teste uetustas creditur '

quom