Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[graphic][merged small][merged small]

Ma być w polu niebieskiem strzała biała, żeleźcem prosto w górę wyrychtowana, z krzyżem przez jej środek, u dołu na prawy bok załamana, tak jednak, że pióra końca jej nie widać, na helmie pięć piór strusich, tak go opisują, Paproc. w Gniazdzie fol. 1190. O herb. f. 680. Okol. t. 2. f. 316. w książce Klejnoty nazwanej, obadwa końce strzały, tak u góry jako i na dole, na lewy bok załamane, bez piór i żeleźca. Kojut. in MS. powiada, że pole tarczy powinno być czerwone, a na hełmie tylko trzy pióra strusie. Ten herb od książąt Ruskich nadany, jednemu mężnemu żołnierzowi, który nie tylko z ludźmi silnemi, ale też i z samemi passował się Odyńcami, z łukiem i szablą wychodząc, sam jeden wojska nieprzyjacielskie na pojedynek wyzywał, i ztąd go Odyńcem nazwano, że mu równego w sile nie było, mężnością, śmiałością i chybkością. Niektórzy z nich nad strzałą gwiazdę kładą.

[blocks in formation]

O Burbach mówiłem w drugim tomie, alem herbu ich niewiedział, Ks. Kojałowicz in MS. do tego ich herbu pociąga, przecież z tą różnicą, że strzała powinna być u wierzchu bez żeleźca, złamana, i nakrzywiona na prawy bok, a u dołu na lewy, w hełmie zaś trzy pióra strusie. Takimże kształtem noszą herb swój Szyszkowie, Wisłouchowie. Bodaj do tegoż herbu nie należy Maciej biskup Wileński, który na tę dostojność w roku 1421. podniesiony, przez lat trzydzieści i dwa, kościołem Wileńskim z pochwałą rządził. Herb jego przez niewiadomość tak wyrażają niektórzy jak literę Z, ale powinno by być takim kształtem, Burbowie ci w Żmu

dzkiem księztwie kwitną i w powiecie Grodzieńskim. Z tych Mikołaj Gabryel Burba pisarz ziemski Zmudzki, zostawił z Bilewiczowny syna Stanisława, ten trzech synów Mikołaja, Marcina i Jana. Dawid 1621.

Odyniec Wasil knjaz Barynowski. Teodor Odyniec kniaź, jeden z Panów fakeyi Świdrygiełłowej, wzięty w niewolą pod Oszmianą w roku 1433. Kojał. par. 2. Stryjk. N. starosta Orszański z Elżbiety Chlebowiczowny wojewodzanki Wileńskiej, i kanclerzanki Litewskiej, spłodził syna Jędrzeja męża rycerskiego. Paproc. f. 658. Tenże autor w Ogrodzie f. 209. wspomina Odyńcowiczów z Jawnucianki księżniczki Zasławskiej Bogdana córki urodzonych. Fiedor w powiecie Orszańskim, miał synów Wasila, Jędrzeja i Jana. Wasil skarbnik Wilkomierski, Jana syn Jakób. Jan koniuszy województwa Kijowskiego, który często z pogany w potrzebie bywał, mąż znaczny. Dymitr człowiek rycerski. N. cześnik Wileński, córka jego Anna, była za Danielem Filipowiczem oboźnym Mińskim. Anna Ódyńcowna Macieja Boguckiego podstolego Podlaskiego małżonka. Podobno są Odyńcowie herbu Leliwa. Daniel strażnik Smoleński 1674. w powiecie Wołkowiskim. N. Odyńcowna Alexandra Jelca małżonka. Zofia Odyńska Krzysztofa Karskiego. Alexander i Mikołaj w zakonie naszym temi czasy. Anna Odyńcowna Krzysztofa Scipiona małżonka. Kazimierz Odyniec skarbnik Wileński 1700. W województwie Podolskiem w r. 1778. Andrzej Odyniec wojski Czerwonogrodzki. Krasicki.

[ocr errors]
[graphic][merged small][merged small]

Powinna być brama obozowa, a na wierzchu jej krzyż rozdarty, nad helmem mitra książęca, tak go opisuje Kojał. in MS. bo Paprocki i Okolski o nich milczą. Herb ten nabyty z tej okazyi, gdy Tatarowie, bramę w obozie przeła

mali, przodek tego domu powodem był, że z nim książęta Ruscy, Tatarów wyparowali i zbili. İle mi się na różnych miejscach widzieć dostało, brama tego herbu powinna być czerwona, krzyż biały; pole tarczy błękitne. Niektórzy są jednak tego zdania, że na wierzchu bramy, nie jest do krzyż rozdarty, ale lilji białej, w cyrkule złotym listki: pospoliciej jednak drudzy mówią, że krzyż od wierzchu rozdarty. Genealogia domu tego, na blasze sztychowana wyszła od akademji Wileńskiej w roku 1707. której śladem idąc, autor książki, Annibal ad portas w roku 1732. na świat wydanej, na wszystko co tam ten pisał, poświadcza, przecież długą bo od Włodzimierza Jedynowładzey całej Rusi, od roku 990. aż do czasów naszych genealogią wywodząc, żadnego autora po sobie obadwa nie przywodzą. Świadczą się wprawdzie monimentami tego prześwietnego domu, które powinnyby być albo z przywilejów temu domowi nadanych, albo zapisów, tranzakcyi ziemskich czy grodzkich, ale i tego nigdzie w nich nie czytam, dopieroż roku, którego który z nich żył albo umarł, ciężko znaleźć. A co największa, nietykając szeregu książąt Ruskich, powiadają, że Jerzy albo Juria Fiedorowicz kniaź na Kozielsku, syn Teodora, wnuk w dziewiątym stopniu Włodzimierza monarchy, za Zygmunta I. w roku 1514. po odebraniu Smoleńska od Moskwy, z dwoma synami swojemi w księztwie Litewskiem osiadł. Czy możesz być, żeby przez lat więcej niż pięćset dwadzieścia i cztery a tylko dziewięć pokolenia było? a tu mówią wnuk w dziewiątym stopniu Włodzimierza. Ale się to lepiej jeszcze ztąd pokaże, z dalszej ich osnowy: piszą tedy že ten Jerzy Fiedorowicz spłodził dwóch synów, z tych jeden Władysław dla małej a otyłej statury od ojca swego nazwany Puzyr, a potem z lekka Puzyna, od którego dom Puzynów poszedł, drugi Grzegorz dla ognistej i gorącej komplexyi, Ohen z Ruskiego zazawołany, od którego Ogińskich familia rozpleniona, ten albowiem Grzegorz, miał dwóch synów jednego Dymitra stolnika Litewskiego, drugiego Macieja łowczego Litewskiego, cywuna Wileńskiego. Dymitra genealogią tak wywodzą, synów jego miało być dwóch, Roman za Zygmunta II. walecznik wsławiony, i Teodor tego z Bystrzycką dwaj synowie zostali pierwszy Grzegorz, któremu Jakuszewska trzech synów powiła, Piotra którego z Rudominianki syn Jan marszałek Bracławski, Bogdana tego córka zaślubiona Rudominie, a syn Michał. Dymitra tego z Chrapowickiej dwie tylko córki były, jedna Barbara Korsakowa, druga Petronella Woroniczowa. Drugi Teodora syn z Bystrzyckiej, Bogdan podstoli Bracławski. Maciej łowczy Litewski, cywun Wileński, TOM VII.

4

o którym wyżej, brat Dymitra stolnika Litewskiego, spłodził Teodora kasztelana Wileńskiego marszałka Litewskiego, ten Bogdana kasztelana Wileńskiego, ten Macieja łowczego Litewskiego, którego z Tarłowny córki cztery: Katarzyna Mleczkowi sędziemu ziemskiemu Wiłkomierskiemu, Barbara Dziewałtowskiemu chorążemu Kowieńskiemu, Jadwiga Narkuskiemu, Anna Chojnackiemu dożywotnie zaślubione, i synów dwóch, Jan stolnik Litewski, i Marcin Bogdan podkomorzy Trocki, wnuk w piętnastym stopniu Włodzimierza Jedynowładzcy Ruskiego, kwitnął ten Bogdan podkomorzy Trocki, w roku 1601. jako o nim świadczy Konstytucya tego roku. fol. 761. Jeżeli tak jest, toć od Jerzego Fiedorowicza który pierwszy w księztwie Litewskiem gniezdzić się począł, było pokolenia sześć, aż do tego Marcina Bogdana podkomorzego, a jeżeli przez sto lat nie zupełne sześć generacyi wyszło, według tych autorów to co od Włodzimierza Jedynowładzcy do Jerzego Fiedorowicza pierwszego w Litwie ziemianina, to jest więcej niż przez pięćset lat, powinni byli ci autorowie pokolenia narachować najmniej i trzydzieści, drugich rzeczy w tej od nich położonej osnowie nie roztrząsam, ale trzymać się jej cale nie mogę.

Przyznaję to z chęcią tak zasłużonej w Królestwie tem familji, że z książąt idzie, bo i Konstytutucye koronne na kilku miejscach osobliwie dawniejsze, tytuł im kniaziów przyznawały, jako Konstytucya 1628. fol. 10. gdzie wspomina Matfieja kniazia Ogińskiego cywuna Wileńskiego, że był w roku 1560. komissarzem do dóbr pewnych, i roku 1601. fol. 671. a nic podobniejszego, że z książat Ruskich, procedencyi jednak tego domu trudno dowodnie zgadnąć, tak dla starożytności ich, jako też i dla tego, że rozplenione potomstwo tych książąt, na wiele się linji podzieliło. Przyznaję i to, że dom kniaziów Ogińskich i Puzynów jedenže jest, bo się z zdawna tak ci, jako i drudzy z Kozielska piszą, a nic pewniejszego, że od braci rodzonych rozrodzeni i znać z tej okazyi imion tych nabyli, jako ci autorowie wzwyż położeni twierdzą ile że tegoż im i inni zdania pomagają. Niewiemże, czy nie do nich także należą Jełowiccy na Wołyniu, bo się takimże herbem, jako i Ogińscy i Puzynowie pieczętują, tylko że u Jełowickich krzyż na bramie cały, nie rozdarty kładą. Kojałowicz in MS. powiada, że się dom Ogińskich, nie z Moskwy, ale z księztwa Siewierskiego a podobno z linji książąt Siewierskich do Litwy przeniósł, czy to z Heleną Moskiewską, Króla Polskiego Alexandra małżonką, czy też pod czas owych zawieruchów, kiedy z Michałem Glińskim Smoleńsk do Moskwy odpadł wiele

albowiem tamecznych Panów niechcąc Moskwie hołdować, zostawiwszy w ręku ich ojczyste dobra, do Litwy się wyniosło, jako świadczy Bielski fol. 524.

Marcin z Kozielska Ogiński, jako go genealogia zowie, czyli raczej Bogdan jako go i nieraz konstytucye koronne tytułują, syn Macieja cywuna Wileńskiego, podkomorzy Trocki, sławny pułkownik za Stefana i Zygmunta III. wziął w krwawych zasługach od ojczyzny, pewną summę na Dorsuniszkach, o czem Konstytucya 1607. fol. 863. gdzie na tym sejmie posłował, i znowu 1609. zkąd był deputatowany do korrektury praw i statutu Litewskiego. Constit. fol. 909. Miał za sobą Reginę Wołowiczownę kasztelankę Mścisławską, według genealogji, czy wojewodzankę Smoleńską, według Kojał. z niej potomstwo Barbara Szemetowa podkomorzyna Wiłkomierska, a potem Wileńska, Ruta Radzicka, Apollonia najprzód Szemetowa, a 2do voto Zienowiczowa, Annę Stetkiewiczową genealogia przydaje czwartą córkę, inne młodo pomarły, synowie zaś Roman w młodym wieku wszedł do grobu, Dymitr, według Wojniłowicza Kazania pułkownik, Samuel cywun Trocki, Jan Felix kasztelan Mścisławski, Kojał. in MS. wojewodą go Mścisławskim zowie, i przydaje, że w roku 1633. podczas expedycyi Władysława VI. pod Smoleńsk, w Wilnie na presidium był od Króla zostawiony. Konstytucye 1613. fol. 38. wspominają tego Jana, że był komissarzem do ułożenia prowincyi Smoleńskiej, świeżo od Moskwy odzyskanej, w książce Annibal ad portas, i drugiego Jana Felixa kasztelana Witepskiego za syna przypisują temuż Bogdanowi, genealogia zaś drugiego syna Dymitrem zowie i starostą Winnickim, którego żona Pieniążkowna Maryanna podczaszanka Krakowska z tej syn Jerzy młodo umarł.

Alexander kasztelan Trocki, syn także Bogdana podkomorzego Trockiego najprzód chorąży Trocki r. 1623. potem chorąży nadworny Litewski r. 1643. dalej wojewoda Miński 1648. jako się podpisał na elekcyą Jana Kazimiera, z tego postąpił na kasztelanią Trocką, na której umarł roku 1653. Z tego poznać, że go omylnie pisze Kojał. wojewodą Mścisławskim, Perarski wojewodą Smoleńskim, był oraz starostą Rohaczewskim i Dorsuńskim, Pan wielkiego serca, z którym heroicznie stawał przeciwko Szwedom pod Kircholmem, przeciwko Moskwie pod Smoleńskiem, przeciwko Turkom pod Chocimem, kedy na harcu znacznemu Turczynowi głowę uciął, zwycięzką tę szablę na pamiątkę odwagi jego, do tych czas w tym domu chowają. Za Władysława IV. pod Smo

« ZurückWeiter »