Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Wielkopolskim, czytałem na liscie kościoła Broniszewskiego danym 1432. luboć w tymże samym roku na innem miejscu czytałem Dobrogosta Szamotulskiego: nagrobek tego Sędziwoja, u Starowol. in Monum. to o nim powiada: Vladislao Jagielloni, ejusque filiis Vladislao et Casimiro Regibus Polon. bello paceque operam navavit, contra Cruciferos, Turcas, Bohemos, Scythas Suidrigellum bellator obiit an. aetat. 60. Dobrogost brat jego rodzony według Starowol. i w radzie przezorny, i w ręku silny, Tatarów z Witoldem, krzyżaków nie w jednej kampanji mężnie wojował. Gdy Amurat Belgrad obległ, jeździł do niego w legacyi od Władysława Warneńskiego Króla z hrabią z Gorki; ale przez siedm miesięcy od tyrana przytrzymany, nie nie sprawiwszy nazad powrócił. Cromer lib. 21. Sarnicki lib. 7. Z tymże potem Królem pod Warną przeciwko Turkom wojując, poległ śmiercią heroiczną: cóżkolwiek bądź że Starowol. o nim pisze że jeszcze za Kazimierza Jagiellończyka przeciwko Krzyżakom mężnie się zastawiał. Dobiesław kasztelan Kamieniecki roku 1443.

Stanisław takbym rozumiał, że syn Sędziwoja, najprzód podstoli Kaliski 1436. u Łask. w stat. fol. 141. potem podkomorzy Poznański, list Jagiełła Króla, dalej kasztelan Miedzyrzycki i generał Wielkopolski r. 1450. Acta Terrestr. Caliss. dalej kasztelan Gnieznieński r. 1451. Łask. statuc. fol. 8. z tej postąpił na Kaliską kasztelanią dalej wojewoda Kaliski 1451. Ibid. fol. 65. atoli wyzuł się z generalstwa Wielkopolskiego, i złożył go na Krzesława z Kurozwęk, Biel. fol. 360. Cromer lib. 21. tylko że ci historycy powiadają, że to było za czasów Władysława Warneńskiego, jam go zaś już po jego śmierci, z tym tytułem czytał: nakoniec umarł wojewodą Poznańskim w roku 1477. w prawdzieć mu tego krzesła, ani Starowol. ani drudzy nie przyznają, atoli krom inszych świadectw w pierwszym tomie przytoczonych, podpisał list Kazimierza III. Króla u Paproc. o herb. fol. 202. Był wspaniałego serca, od Władyslawa Króla do Węgier z wojskiem wysłany Jaurynia zamku dobył. Przeciwko Krzyżakom także w Prusiech odważnie stawał, tylko że szczęście nie ze wszystkim służyło, czternaście legacyi w ciężkich materyach, z fortunniejszym skutkiem zakończył. Trzy razy najmniej do traktatów z Krzyżakami o pokój, dwa razy do Jerzego Pobiebradyusza Króla Czeskiego, tyleż razy na sejmy Czeskie, raz na sejm do Korczyna, do Litwy także. Najwyższym superarbitrem kontrowersyi, o sukcessyą na księztwa Płockie i Bełzkie, która zachodziła między Kazimierzem Królem Polskim, i innemi książęty. Biel. f. 422. Cromer lib. 23.

Władysława na tron Czeski obranego, w pięknej komitywie do Czech odprowadzał. Temuż Władysławowi Fryderyka Cesarza córkę, a Władysława siostrę, Ludwikowi Bawarczykowi zaślubił. Starowol. in Bellat. fol. 97. et in Monum. Elogia Gentis Ostrogiae. Stanisława i Dobrogosta Ostrorogów dziedziców na Sempelborku, którzy w roku 1446. placu swego ustąpili na kościół i szkołę Sempelborku, znajdziesz u Nakiel. fol. 481.

Jan utriusque juris doktor kasztelan Miedzyrzycki 1466. poseł z inszemi do stolicy apostolskiej, o konfirmacyą pokoju z Krzyżakami zawartego upraszając, u Łask. w stat. f. 148. W roku 1478. kasztelan Poznański, tamże fol. 86. a w r. 1496. i generał Wielkopolski, co wspominają Konstytucye 1565. fol. 115. Dobrogost kasztelan Miedzyrzycki 1496. r. Łask. w stat. fol. 110. tenże sam kasztelan Poznański 1504. fol. 112. pisał się ze Lwowka, zkąd Lwowskich Ostrorogów imię urosło, o których ja na swem miejscu mówiłem. W tymże czasie kwitnął drugi Dobrogost kasztelan Kamieniecki 1504. jako się podpisał na liscie Alexandra Króla danym Rusi. Stanisław kasztelan Kaliski na koncylium Lateraneńskie z Łaskim arcybiskupem Gnieznieńskim, od Zygmunta I. wysłany w legacyi i do Wenetów, będąc u Żygmunta Cesarza, od niego Komesem imperyi uczyniony, Królową Bonę małżonkę Zygmuntowi Królowi do Polski sprowadził. Rozruchy w księztwie Mazowieckiem przemyślnie uspokoił, kwitnął 1516. i 1518. Biel. fol. 537. Wacław kasztelan Kaliski 1527. komissarz do rozgraniczenia dóbr królewskich, od hrabiów z Gorki. Literae Sigism. in MS. Petricov. Jakób z sejmu 1563. poborca w Poznan. wojew. Constit. fol. 75. Wacław poseł na sejm 1502. ztamtąd komissarz do kwarty Rawskiej. Constit. fol. 605. Podobno to za tym Wacławem była Katarzyna Leszczyńska wojewodzanka Brzeska Kujawska, która po jego śmierci, poszła za Koneckiego. Jan starosta Stężycki, między inszemi posłował do Siedmiogrodzkiej ziemi po Stefana Batorego, zapraszając go na tron Polski 1576. N. Ostrorożanka pierwszym związkiem żyła w małżeństwie z Janem Potockim starostą Tłumackim, drugim z Mikołajem Duninem Modliszewskim. Jakób generał Wielkopolski, wymową i chwałą rycerską zalecony, temu po śmierci Zygmunta Augusta, zleciła ojczyzna, aby był bezpieczeństwo jej piastował; córka jego była za Janem Krotowskim z Krotoszyna wojewodą Inowrocławskim, Paproc. fol. 222. Biel. fol. 621. gdzie powiada że 1566. r. generalstwo mu konfe

rowane.

Stanisław kasztelan Miedzyrzycki starosta Chełmski, po

śmierci Zygmunta I. Króla Runo złote Cesarzowi oddał; Pan to był pięknych od natury przymiotów, złączył się był dożywotnie z Zofią Tęczyńską Jana wojewody Sendomierskiego córką: Andr. Treces. epigram. lib. 1. znią wziął Kryłów i inne dobra, żył jeszcze r. 1579. Syn jego z niej Jan podczaszy koronny, potem kasztelan Poznański, naostatek wojewoda i starosta Malborski i Garwoliński, z młodu zaraz do wielkich się dzieł sposobit; przeciwko Beklebergowi pięćset jazdy do obozu przyprowadził, swoim sumptem wystawionych; inszych także czasów, kiedy sam osobiście stawić się nie mógł słuszną partyą ludzi do boju wysyłał. Vir acumine ingenii, eruditione, pietate, et in rebus tractandis dexteritate illustris; primus fere ex ea gente, quam prope totam haeresis afflavit, magno judicio res Ecclesiae Catholicae, doctrinamque ac haereticorum expendens, sese retraxit ad orthodoxam religionem, cujus animose defensae et pietatis argumenta plurima reliquit posteris. Cichov. Alloq. Osec. lib. 2. cap. 14. A sam w liscie swoim, który do własnych synów swoich napisał, przyznaje, że za staraniem ks. Stanisława Warszawickiego Soc. Jesu, do uznania przyszedł wiary katolickiej, więc w dobrach swoich dziedzicznych, gdziekolwiek ją Rodzice jego rugowali, znowu wprowadził, kościoły przywrócił, ozdobił, i uposażył. Klasztor Sokalski i kościół 00. Bernardynów przy cudownym obrazie fundował, atoli śmierć mu dokończyć tej fabryki nie pozwoliła. Był w wielkim respekcie u Króla Zygmunta III. że mu edukacyą synów swoich zlecił, do Rokoszanów i Związkowych r. 1613. zażywał go w legacyi, aby byli ojczyzny nie trapili. Wydał do druku: Wojnę Wołoską, to jest Dziennik wojny Tureckiej w Wołoszech Posnan. 1622. in f. Także Myślistwo z ogary in 4to Cracov. 1649. apparet autem secundam esse editionem, nam 1618. dedicaverat Vladislao Princip. Jest także w druku, jego. Epistola ad filios admonitoria, contra fraudulentiam scripti monita Privata Soc. Jesu in 4. Leop. 1615. Adjecta est ejusdem Epistola ad Nicolaum filium data 1616. quia filium ad amorem studiumque literarum invitat, utraque haec previdit, adjectis etiam aliis quibusdam Nissiae in 4. 1616. Miał za sobą Katarzynę Mielecką wojewodzankę Podolską i hetmanownę; z tej była córka Zofia Czarnkowska starościna Osiecka, i syn Mikołaj podczaszy koronny, starosta Drohowiski, Rohatyński, tak się kochał w Poselskiej izbie, że już w dojrzałym wieku żadnego senatorskiego krzesła sobie ofiarowanego przyjąć niechciał, ztąd ża dnego sejmu nie opuścił, żeby na nim poselskiej funkcyi na sobie nie nosił, a w r. 1632. marszałkiem tejże izby obrany.

Oblężenie Zbarazkie mężnie wytrzymawszy, trzeciego potem roku wszedł do grobu, Potoc. Centur. fol. 443. był wprzód Podstolim koronnym, żona jego Barbara Jędrzeja Roszkowskiego hrabi z Gorki córka, ta mu powiła dwie córki Katarzynę Myszkowską kasztelanowę Bełzką, i Potocką wojewodzinę Bracławską, synów zaś pięciu: N. kanonika Krakowskiego: Zygmunta starostę Rohatyńskiego, po którym z Potockiej Anny córki Stanisława Potockiego Rewery wojewody Krakowskiego i hetmana wielkiego koronnego, jedna tylko córka została, Janowi Kazimierzowi Dolskiemu marszałkowi Litewskiemu dożywotnie zaślubiona: Jędrzeja starostę Garwolińskiego, ten z Emerencyanny Stadnickiej, która potem była za Pacem starostą Kowieńskim miał dwóch synów, z tych jeden Mikołaj starosta Drohowiski żył z Teresą Łabęcką starościanką Kiszyńską sterilis, drugi starosta Garwoliński, którego z Zofji Rudzińskiej, córki Šamuela kasztelana Czerskiego córka i syn temi czasy, Józef z Grzybowskiej zostawił potomstwa. N. starostę Drohowiskiego sterilem, i Władysława, za którymsiś z tych była Zofia Skotnicka, wdowa po Mikołaju Firleju. Jest w druku u Tuldena lib. 6. Histor. Mowa tego podczaszego, którą Gdańszczanów zachęcał do wierności ku Panom swoim 1656. i w Mowcy Polskim tom. 2. fol. 46. Mowa jego, którą na sejmie Króla witał. Po śmierci Mieleckiej, pojął Jan wojewoda Poznański, Zofią księżniczkę Zasławską, siostrę Alexandra wojewody Kijowskiego, z tej córki Anna dożywotnie zmówiona z Janem Jabłonowskim miecznikiem koronnym, druga Elżbieta za Piaseczyńskim Alexandrem kasztelanem Kijowskim ale sterilis, trzecia za Sierakowskim Dołęgą pisarzem polnym koronnym: synów także dwóch było: Stanisław kanonik Krakowski, tego jeszcze w pieluszkach Bóg do świątobliwości powołał; po cudach albowiem oczywistych, w szesnastym roku życia swego w Wrocławiu poszedł do Nieba. Brat jego zostawił syna, od którego był syn z Raszewskiej Anioł Karmelita Antiquae Observantiae, niedawno umarły. Jest w druku jego Ogród li liowy i cedrowy to jest Żywot S. Kajetana Fundatora 00. Teatynów na Polski język przetłómaczony 1719. in 4to, Cracov. Także Dicenda Concionatoria; seu Supplementum Commentarii moralis in Sacram Scripturam Leopoli 1728.

in 4to.

Mikołaj kasztelan Bełzki, syn drugi Stanisława kasztelana Miedzyrzyckiego z Tęczyńskiej, dziedzic na Kryłowie, z tym tytułem wspominają go Konstytucye 1607. fol. 652. kędy mu zamku Sanczel nazwanego, donacyą zeznaje Rzeczpospolita. Miał za sobą Ciemiankę wojewodzankę Malborską

(ale zda mi się już to druga żona jego była) wszakże z niej żadnego potomstwa nie zostawił, ona po jego śmierci poszła za Farensbachiusza wojewodzica Inflantskiego. Jędrzej kasztelan Miedzyrzycki, posłował na sejm 1611. Constitut. fol. 33. i 1613. fol. 6. zkąd delegowała go ojczyzna do ukojenia związkowych, żona jego Katarzyna z Buczacza 1624. Jerzy 1616. Constit. fol. 9. Zofia była za Stanisławem Przerębskim Opoczyńskim i Radoszyckim starostą, druga za Maxymilianem Przerębskim kasztelanem Sieradzkim, referendarzem koronnym. Baran. O tym domu Potoc. Centur. Vir. fol. 444. tak mówi: Ex hac consultrice boni publici gente, quasi avito domicilio et promptuario civilium bellicarumque virtutum, antiquissimi Polonorum Reges, neminem legere in Senatum, quem obeundis praeclare non adhibuissent legationibus, quem sicuti gerendis, ita conficiendis non praefecissent bellis. Sarnicki zaś lib. 6. powiada: że tych tam czasów, kiedy Polacy jeszcze się nie bardzo naukami bawili, tylko na trzech miejscach biblia znajdowała się w całem Królestwie, to jest u Króla, u arcybiskupa, i w domu Ostrorogów, ale się to nie zda być do wiary rzecz podobna. O Krzysztofie i Jakóbie Ostrorogach pisze Biel. 1551. f. 594. Paproc. o herb. fol. 466. świadczy że Łaska herbu Korab, podobno Hieronima siostra, była za Ostrorogiem kasztelanem Miedzyrzyckim.

W roku 1778. Alexander Ostrorog podczaszy Stężycki. N. Ostrorożanka była za Bielskim kasztelanem Halickim, starostą Rabsztyńskim: umarła tylko córkę zostawiwszy. - Z Ostrorogów z województwa Bełzkiego córka jednego była za Zakaszewskim. W województwie Mazowieckiem było także dwóch braci, tych siostra w r. 1783. za Radziwiłem wojewodą Mińskim. Krasicki. Ostrouch, w wojewódz. Witebskiem, Józef Ostrouch roku 1648.

Ostrowicki herbu Dolega, w ziemi Dobrzyńskiej: tych pisze Paproc. in Strom. Stanisław Ostrowicki komornik Podolski, komissarz do granie z sejmu 1661. Constit. fol. 26. N. miał za sobą Hlebowską. Jan archidyakon Dobrzyński, proboszcz 1541. Starowol. in Monum. fol. 706.

Ostrowicki herbu Topor, w Prusiech i księztwie Litewskiem. Pod Koronowem gdy była walna potrzeba z Krzyżakami, Janusz Ostrowicki Miąższy rzeczony, przebiwszy się przez ich szyki, chorążego zabiwszy, chorągiew uchwyciwszy, za kołnierz sobie zatknął, i tak się nazad do swoich przebijał. Tenże to zda mi się Jan w roku 1400. jeden z Posłów po żonę jeździł Królowi Jagiełłowi do książęcia Cylji. Biel. Paproc. N. miał za sobą Zakrzewską von Felden, z tej córka była za Kossem kasztelanem Chełmińskim. N. Jó

« ZurückWeiter »