łaja podsędka (rozumiem Poznańskiego) 1564. Łukasza, który posłując na sejm umarł 1572. roku. Jana pisarza ziemskiego Wschowskiego 1575. Stanisława opata Przemęckiego 1596. Maciej Ossowski 1566. mąż wojenny, trzysta ludzi pod swoją komendą mając, w Wołoszech, pod Gdańskiem pod Byczyną w Inflanciech i Moskwie wszędzie mężnie stawał, miał za sobą Jadwigę Modrzewską herbu Grzymała. Wacław kasztelan Nakielski umarł 1643. na różnych wojnach wiernie dla ojczyzny pracował, w Moskwie będąc z Dymitrem zmyślonym, przez siedm lat tam przytrzymany, posłem potem na kilka sejmów stawając, deputatem na trybunały, wszędzie sumienia nienadwerężonego: z dyssydentów rodziców urodzony, dziwnym przypadkiem od Boga powołany, uznał prawdę katolicką i do zgonu swego świątobliwie się jej trzymał. Constit. 1638. f. 20. Barbara Krzysztofa Grzymułtowskiego wojewody Poznańskiego małżonka. Ñ. Ossowski kasztelan (nie przydaje autor jaki) w r. 1655. przeciwko Karolowi Szwedzkiemu Królowi wyjechawszy, witał go pod Rogoźnem. Tulden. lib. 5. Jędrzej starosta Wschowski takiej był siły że podkowy żelazne końskie w ręku rozrywał i szyny żelazne, Histor. Naturalis P. Rzączyński fol. 316. z sejmu 1661. komissarz do granic. Constit. fol. 21. Kazimierz Ossowski miał za sobą Apollonią Kowalską, od której był Józef scholastyk i officyał generalny Kujawski, i Hieronim miecznik Brzeski Kujawski. Piotr w zakonie naszym umarł w Grudziądzu 1710. Kazimierz kanonik Poznański, jest w druku jego Sermo dictus in Synodo Posnan. 1689. in 4to Varsav. Są i w Łomżyńskiej ziemi tegoż, herbu, co poznać z dedykacyi ks. Tylkowskiego, do życia S. Stanisława Kostki, wprawdzieć ten autor, z daleka tej familji początki wywodzi, ale że autora na to żadnego nie przywodzi, i owszem przeciwko historykom naszym, dla tego to, opuszczam. Jakób, jak pisze Kojałow. in MS. kasztelanic Srzemski długo w wojsku Litewskiem żołd prowadząc, wziął od Króla w zasługach w księztwie Litewskiem wieś pewną, i stolnikostwo Łomżyńskie, Paweł syn jego skarbnik Łomżyński, ojcowskim trybem idąc, w obozie lata swoje trawił, osiadł w województwie Brześciańskiem, kędy naszemu kollegio Brzeskiemu, wieś Kotelnią wiecznemi czasy darował. Histor. Colleg. z Orłowskiej herbu Orla, spłodził Jędrzeja kanonika Kruświckiego, potem kantora i prałata Wileńskiego, regenta kancellaryi mniejszej Litewskiej 1656. Michała skarbnika Łomżyńskiego, deputata na trybunał fiskalny 1658. pięć lat, to na naukach, to w obozie Francuzkim przepędził. Stefana doświadczonego żołnierza w expedycyach Zborowskiej, Beresteckiej. Piotra

pod Biało cerkwią, Stanisława pod Batowem na wojnie zabitych. Jędrzej Leopold skarbnik Łomżyński 1690. r. z matki Gołuchowskiej urodzony. N. skarbnik Łomżyński, miał za sobą Helene Kurdwanowską, wdowę po Kurdwanowskim podsędku Sendomierskim. N. Franciszka Koszutskiego małżonka, Zofia Marcina Radomickiego kasztelana Kaliskiego.

Ossowski herbu Gryf. Nakielski fol. 39. dom Ossowskich od Klemensa z Ruszcze kasztelana Krakowskiego wywodzi, ale się to utrzymać nie może, ponieważ ten Klemens prócz córki jednej zakonnicy, i syna Dojutrkiem nazwanego, przeto, że po narodzeniu swojem zaraz nazajutrz umarł, żadnego inszego potomstwa nie odebrał. Pewniejsza to tedy, że idą z linji Janika albo Janisława arcybiskupa Gnieznieńskiego herbu Gryf, który fundował Jędrzejowski klasztor, a na pamiątkę tego oblig na tych tam zakonników włożył, żeby byli sukcessorom jego, z tegoż miasteczka pewną daninę dawali, którzy potem Geraldowi opatowi Jędrzejowskiemu w roku 1368. za trzydzieści grzywien ustąpili dziedzicy na Ossowy: kładzie Nakielski i Paproc. excerpt tego kontraktu, i drugiego także, kędy Włodko i Fulko bracia rodzeni dziedzice na Ossowy, za pięć grzywien, swojej części na temże miasteczku cessyą uczynili, na którym się między innemi podpisal, Klemens z Ossowy kasztelan Radomski: trzeba tedy mówić, że od któregokolwiek z braci tego Janisława arcybiskupa, swój początek Ossowscy wzięli, a nic pewniejszego, że od Klemensa, o którym się mówiło pod herbem Gryf. Mściug z Ossowy podkomorzy Krakowski, podpisał pewną tranzakcyą w roku 1370. między Arnoldem opatem Jędrzejowskim i dziedzicami Michowa, u Paproc. f. 73. Paweł Ossowski sędzia ziemski Sendomierski, a przedtem pisarz ziemski, komornik Wiślicki i Chęciński, co znać z podpisu jego na listach klasztoru Miechowskiego, u Nakiel. fol. 644. w roku 1546. i znowu w roku 1561. a 1571. naznaczony był do korrekty praw koronnych. Biel. Klasztor Jędrzejowski rachuje go między swemi dobrodziejami w roku 1582. synów jego według Paproc. było dwóch Stanisław referendarz koronny, kantor Gnieznieński, proboszcz Sendomierski, kanonik Krakowski, mąż i rozsądkiem, i dzielnością do wszystkich funkcyi sławny, już był nominatem na biskupstwo Chełmskie, atoli nim przyszło do jego konsekracyi, on się z światem rozstał w roku 1580. w Sendomierzu pogrzebiony. Biel. fol. 767. Jan brat jego najprzód był podstarościm Nowomiejskim, potem kasztelanem Połanieckim w roku 1589. z tym tytułem podpisał list Zygmunta III. u Okol. tom. 3. fol. 215. i tranzakcyą Będzińską; tegoż samego roku,

Król go swoim posłem wysłał na synod Piotrkowski. Acta Synod. Był mąż uczony, i do najgwałtowniejszych spraw sposobny, miał za sobą Elżbietę Koniecpolską, starosty Wieluńskiego córkę, i z nią potomstwo, tenże czy inszy Jan kasztelan Zawichoski 1601. Baranow. Stefan ziemianin Lubelski, z Piotrem Ożgą w legacyi wysłany do Konstantynopola, tam i od morza i od moru w wielkich był niebezpieczeństwach, pod Cecorą w niewolą wzięty, całe dwie lecie w Krymie uwiązł, ztamtąd wybawiony, tem mężniej bił się za ojczyznę, to z Kozakami, to z Tatarami. Nieszpork. Annal. p. 1. c. 9. Jan sędzia kapturowy Chełmski 1632. Anna zakonnica u wszystkich SS. we Lwowie.

W r. 1778. Franciszek kustosz katedry Krakowskiej. - Antoni kanonik Kujawski. N. siostra kustosza za Oborskim.- Krasicki. Ossowski herbu Prus 1mo, piszą się z Ossowa w Prusiech, w Pomorskiem kwitnęli, z tego domu Krzysztof Ossowski z Ossowa 1516. haeres na części Bobowa, w roku zaś 1560. Jakób Ossowski dziedzic na części Dąbrówki, potem Jerzy Ossowski dziedzic na części Ossowa z roku 1570. Świeższych zaś czasów Jerzy Ossowski spłodził córkę Jadwigę, i syna Kazimierza kanonika Poznańskiego. Czytałem w pewnym projekcie drukowanym, że Ossowscy insi są w Poznańskiem województwie z Ossowej Sieni, herbu Jelenia głowa (podobno miał mówić herbu Napiwon). Drudzy OsSowscy w Kujawskiem z Ossowa herbu Lubicz, ale ja o nich doskonalszej nie mając informacyi, to tylko namieniam.

Ossowski herbu Rola, w Łęczyckiem województwie. Ostankiewicz, w województwie Witebskiem. Hieronim Ostankiewicz pisarz grodzki Witebski 1674. r. Jakób Ostaszkiewicz w powiecie Bracławskim. Ostanosowiczowna była za Michałem Połubińskim sędzią ziemskim Słonimskim.

Ostaszewski herbu Ostoja. Wojciech i Paweł Ostaszewscy w ziemi Nurskiej 1648. Barbara stolnikowna Ciechanowska Ciemniewskiego małżonka; są i w Wielkiej-Polszcze. Z tych Mikołaj dziedzic na Momotach pod Pleszowem, miał za sobą Annę Mańkowską, z której syn Jan i Michał 1701. N. Stanisława Łopackiego małżonka.

W roku 1778. Tomasz Ostaszewski kanonik Chełmski, kanclerz kollegiaty Warszawskiej. Michał podwojewodzi Wyszogrodzki. Jan cześnik powiatu Prasnyskiego. Antoni wojski Prasnyski. — Teodor wiceregent Latyczowski. W r. 1788. Michał komornik Zakroczymski. Jan chorąży Prasnyski. Krasicki. Osten czyli ab Ostau, herb ich taki. Tarcza wzdłuż przedzielona na dwie części, po lewej stronie jest klucz piórami i zębami od linji odwrócony, po prawej stronie trzy rzeki na ukos w gorę idące, na hełmie dwa klucze na krzyż złożone

zębami do góry, między dwiema orlemi skrzydłami. Przedtem w Prusach książęcych kwitnęli jako Wojciech ab Ostau Praeses judicii aulici Ducatus Prussiae 1612. podpisał literas Reversales. Ostenowna Jerzego Kaspra Fleminga konsyliarza u książęcia Pruskiego małżonka. Jan Osten temi czasy w zakonie naszym. Dom ten kwitnie też i gdzie indziej, bo temi czasy, gdy to piszę; jeden z tego domu arcybiskupem Moguntskim i elektorem obrany.

Mają być dwa księżyce niepełne żółte, barkami do siebie obrócone, każdy z nich jednym rogiem do góry, drugim na dół obrócony, między niemi miecz biały otłuczony, rękojeścią do góry, końcem na dół, w polu czerwonem, na helmie pięć piór strusich: tak go opisują Biel. fol. 253. Paproc. w Gniazdzie fol. 301. i fol. 1199. O herb. fol. 283. Okol. tom. 2. fol. 357. Klejnoty fol. 71. Petrasancta c. 59. powiada, że dwóch księżyców do siebie barkami obróconych, wiele domów w Austryi i Styryi zażywa, ale bez miecza. Początki tego herbu według pospolitego pisarzów naszych pióra przypadły, za panowania Bolesława Smiałego Króla Polskiego: gdy albowiem nieprzyjaciel wtargnął w granice Polskie, wysłany przeciwko nim pułkownik imieniem Ostoja, w niewielkim ludzi do boju poczcie języka wziąwszy o zbliżającym się nieprzyjacielu, cicho się pod obóz jego podemknął,

straż wyciął, tak, że żaden z nich albo miecza, albo pętów nie uszedł; jeden z pojmanych szukając łaski w tej swojej niedoli, u pomienionego Ostoi, przyrzekł mu pod przysięgą, że mu miał dopomoc, do większego zwycięztwa. Darowany tedy wolnością, prosto do swego obozu przypadł, tam nic niewspominając o porażce swoich, jeszcze do tego nakłonił hetmana swego, że nowe posiłki straży pierwszej i daleko liczniejsze wysłał. O tych upewniony Ostoja, tak ich ze wszystkich stron oskoczył, że żaden szabli jego nie uszedł: do

piero z drugiemi pobliższemi chorągwiami złączywszy się, nocą na obóz nieprzyjacielski uderzył, gdzie przestraszeni wszyscy, jedni się pod miecz dostali, drudzy do pobliższych lasów, życie salwując, od goniących się i szukających poginęli. Za to tedy dzieło, Ostoja i herbem tym nadany i w znaczne dobra opatrzony, nawet i niewolnik, który mu do tego zwycięztwa dopomógł, tymże klejnotem i wolnością udarowany. Tenie Paprocki w swoim Ogrodzie, inszą osnowę początków tego herbu wypisał, o której i Okolski namienia; ale że mało ma podobieństwa do prawdy, dla tego się tu opuszcza. Od tego herbu, potem poszedł herb Przegonia nazwany dla tego też wiele domów w Polszcze, dla tych obojga herbów podobieństwa, już się do tego, już do tego referują. Okol. tom. 2. fol. 230. powiada, że Ciamartów familia w ziemi Siedmiogrodzkiej, podobnym się herbem do herbu Ostoja pieczętuje, to jest dwiema księżycami, barkami się z sobą stykającemi, nad któremi krzyż tak ułożony, że się księżyców nie dotyka, z tej familji była Elżbieta Jeremiego Mohiły wojewody Wołoskiego małżonka.