LXIIII. Mein Verlust. Bei den Wettkämpfen der Griechen wurden von den Sängern Preisgesänge auf einen Gott vorgetragen, vóμo genannt. Seit Terpander (wie Westphal meint) wurden sie in bestimmt vorgeschriebener Weise gedichtet. Den Kern bildete der Preis des Gottes auf Grund einer seiner Thaten. Dieser Theil, der Omphalos, war also erzählend. Ihm gieng eine lyrische Lobpreisung voraus, die Archa, und ein ähnlicher Theil bildete den Schluss, die Sphragis (d. i. Besiegelung). Zum Zwecke sanfterer Vermittelung wurden dann zwischen jenen 3 Theilen kleine Uebergangsglieder eingefügt: hinter der Archa die Katatropa, vor der Sphragis die Metakatatropa. Da indessen der so gefügte Nomos im musischen Wettkampf vorgetragen wurde, so wandte sich der Sänger mit der Bitte um Sieg in einem vorausgesandten Prologos an eine Gottheit, und flehte dieselbe Gottheit in einem Schlusswort, Epilogos, nochmals um Segen an. So ergeben sich die sieben Glieder des Nomos, von denen die homologen indess nicht in der Verszahl überein zu stimmen brauchten. Was alle verband, war die Beziehung auf einen Inhalt. Der letzte Dichter, der diese Nomos-Weise angewandt hat, ist Catull. Durch die Erkenntniss dieser Kunstform wird das scheinbar zusammenhangslose Gedicht ,,ein herrliches Denkmal antiker Poesie" (Westphal), das in einem mildernsten Tone seine Bruderliebe, seine Freundestreue und seine Liebe zur Lesbia in poetischer Verschlingung zeigt. Aber der Schmerz um den verlornen Bruder erfüllt den Kern. Die Sage von der Liebe des Protesilaos und der Laodamia wird benutzt den Uebergang zu vermitteln: auch sie endet unglücklich; auch ihr war Troja verhängnissvoll. Non possum reticere, deae, qua me Allius in re LXIIII.v. 1. Allius]. Wer Allius war, dessen Name in unserem Gedichte nur auf einer Conjectur Scaliger's beruht, ist durchaus unbekannt. VOLZ, römische Elegie. Westphal schlägt dafür Aulus_vor und möchte an Aulus Manlius Torquatus denken, den Freund Cicero's. Beziehungen Catull's zu einem Man 9 Nec fugiens saeclis obliviscentibus aetas 10 Notescatque magis mortuus atque magis, Nam, mihi quam dederit duplex Amathusia curam, Cum tantum arderem quantum Trinacria rupes 20 Qui cum de prona praeceps est valle volutus, Cum gravis exustos aestus hiulcat agros: Is clausum lato patefecit limite campum, Coniugis ut quondam flagrans advenit amore lius sind wenigstens sicher. Andere ziehen des sen jüngeren Bruder L. Manlius vor. v. 11. duplex]. Weise vergleicht das Göthesche freudvoll und leid voll u. s. w." v. 13. Trinacria] Strabo VI, 2 (p. 265): ἔστι δ ̓ ἡ Σικελία, τρίγω νος τῷ σχήματι· καὶ διὰ τοῦτο Τρινακρία — προςηγορεύθη. v. 14. Malia] = Maliaca; vergl. Strabo VIIII, 55 22 (p. 443): koti S αὕτη μὲν ἀκτὴ πετρώδης. Sie wurde 480 v. Chr. der Flotte des Xerxes verhängnissvoll. Thermopylis] Strabo VIIII, 4 § 12 (p. 428): τὸ ὄρος (Οίτη) τραχὺ καὶ ὑψηλόν· ὑψηλότατον δὲ κατὰ τὰς Θερμοπύλας· κορυφοῦται γὰρ ἐνταῦθα καὶ τελευτᾷ πρὸς ὀξεῖς καὶ ἀποτόμους μέχρι τῆς θαλάττης κρημνούς· ὀλίγην δ ̓ ἀπολείπει πάρ οδον Τὴν μὲν οὖν πάροδον Πύ λας καλοῦσι καὶ στενὰ καὶ Θερμοπύλας· ἔστι γὰρ καὶ θερμὰ πλησίον ὕδατα. v. 32. Laodamia, des Akastos Tochter, verlor ihren jungen Gemahl Protesilaos (Iolaos) bei der Landung der Griechen an der Küste Trojas (Ovid metam. XII, 68; Ilias II, 702). Ihn noch einmal wiederzusehn gab sie ihr Leben hin. Inceptam frustra, nondum cum sanguine sacro 35 Nil mihi tam valde placeat, Rhamnusia virgo, 40 Coniugis ante coacta novi dimittere collum, Quam veniens una atque altera rursus hiems Quod scirant Parcae non longo tempore adesse, 45 Nam tum Helenae raptu primores Argivorum Troia (nefas) commune sepulcrum Asiae Europaeque, 60 Ad quam tum properans fertur simul undique pubes v. 33. inceptam frustra] Ilias II, 700: τοῦ (Πρ.) δὲ καὶ ἀμφιδρυφὴς αλοχος Φυλάκῃ ἐλέλειπτο καὶ δόμος ἡμιτελής. v. 35. Rhamnusia] Strabo VIIII, 1 § 17 (p. 396): Pauvous dè (in Attika) (ἔχει) τὸ τῆς Νεμέσεως ξόανον καὶ μεγέθει καὶ κάλλει σφόδρα κατωρθωμένον. v. 41. noctibus] Stille und Dunkel der Nacht steigern Angst und Schmerz der Seele, während die zerstreuenden Eindrücke des Tages lindernd einzuwirken scheinen. Vergl. das Lied des Harfners bei Göthe ee Wer nie - "". Ne Paris abducta gavisus libera moecha 65 Coniugium: tanto te absorbens vertice amoris 70 Quod quondam caesis montis fodisse medullis Tempore quo certa Stymphalia monstra sagitta Pluribus ut caeli tereretur ianua divis, Hebe nec longa virginitate foret. 75 Sed tuus altus amor barathro fuit altior illo, 80 Qui, cum divitiis vix tandem inventus avitis Suscitat a cano volturium capiti: Nec tantum niveo gavisa est ulla columbo Conpar, quae multo dicitur inprobius 85 Oscula mordenti semper decerpere rostro, 90 Quam quae praecipue multivola est mulier. Aut nihil aut paulo cui tum concedere digna 95 Ne nimium simus stultorum more molesti. 1.00 At, quia nec divis homines conponier aequum est, Nec tamen illa mihi dextra deducta paterna 105 Hoc tibi, quod potui, confectum carmine munus Pro multis, Alli, redditur officiis, 110 Ne vestrum scabra tangat rubigine nomen Et qui principio nobis terram dedit auctor, Sitis felices et tu simul et tua vita Et domus, ipsi in qua lusimus et domina, 115 Et longe ante omnes mihi quae me carior ipso est, Lux mea, qua viva vivere dulce mihi est. |