30 Cum Phoebus linquens stantem se vindice Delon Ad testudineae carmen inerme lyrae, 35 Aut qualis flexos solvit Pythona per orbes Vince mari: iam terra tua est: tibi militat arcus, 40 Et favet ex humeris hoc onus omne meis. Solve metu patriam, quae nunc te vindice freta Quam nisi defendes, murorum Romulus augur 45 En nimium remis audent: pro turpe Latinis 50 Nec te, quod classis centenis remiget alis, Quodque vehunt prorae Centaurica saxa minantes, Quae nisi iusta subest, excutit arma pudor. 55 Dixerat, et pharetrae pondus consumit in arcus: 'Sum deus, en nostri sanguinis ista fides.' Prosequitur cantu Triton, omnesque marinae 65 Di melius! quantus mulier foret una triumphus, 70 Actius hinc traxit Phoebus monimenta, quod eius Bella satis cecini: citharam iam poscit Apollo 80 Bacche, soles Phoebo fertilis esse tuo. Gaude, Crasse, nigras si quid sapis inter arenas: 85 Sic noctem patera, sic ducam carmine, donec LXI. Iupiter Feretrius. Auf der östlichen Ecke des Capitolin stand der Tempel des Jupiter Feretrius, welchem die spolia opima geweiht wurden, Waffen, v. 74. Cilissa] vergl. Strabo XIIII, 4 § 5 (p. 671): (unweit des Vorgebirges Korykos in Cilicien) TαQέσπαρται δὲ καὶ τὰ ἐδάφη τὰ φέροντα τὴν κρόκον. v. 78. Meroën] M. ist die Halbinsel zwischen den beiden Hauptquellflüssen des Nil, als deren König die Sage den Kepheus, den Vater der Andromeda, nennt. Strabo XVII, 2 § 2 (p. 821. 822) gibt eine Beschreibung des Landes. v. 82. pueros] vergl. No. 25 v. 104, Anm. v. 83. Crasse] vergl. No. 52 v. 13. 14, Anm. die ein römischer Feldherr einem feindlichen Anführer Angesichts der beiderseitigen Heere im offenen Zweikampf abgenommen. Nur dreimal im Verlauf der römischen Geschichte ist das geschehen (Valer. Max. III, 2 § 3-5). — Cornelius Nepos erzählt im Leben des Atticus (22, 3): accidit, cum aedis Jovis Feretrii in Capitolio ab Romulo constituta vetustate atque incuria detecta prolaberetur, ut Attici admonitu Caesar (Octavianus) eam reficiendam curaret. Diese Wiederherstellung, welche Properz, da Atticus 32 v. Chr. gestorben ist, freilich noch in sehr jungen Jahren erlebte, wird den ersten Gedanken der Elegie in ihm erweckt haben, mag die Vollendung auch erst etwas später erfolgt sein. Denn nach Art und Ton ist dies Gedicht ohne Zweifel unter die Jugendarbeiten des Dichters zu setzen. Nunc Iovis incipiam causas aperire Feretri Armaque de ducibus trina recepta tribus. Magnum iter adscendo, sed dat mihi gloria vires: Non iuvat e facili lecta corona iugo. 5 Inbuis exemplum primae tu, Romule, palmae 10 15 'Iuppiter, haec hodie tibi victima corruet Acron.' 20 Cossus at insequitur Veientis caede Tolumni, 25 Nec dum ultra Tiberim belli sonus, ultima praeda LXI. v. 4. facili] vergl. Horaz od. IIII, 2 v. 27-32. v. 5. Romule] vergl. die Erzählung bei Livius I, 10. v. 9. Herculeus] Hercules soll Cures, die Hauptstadt der Sabiner, gegründet haben. Von ihm leitete Acron, König des sabinischen Caenina, seinen Stammbaum ab. v. 23. Cossus] A. Cornelius Cossus war Consul 326 v. Chr. Den Hergang berichtet Iivius IIII, 19. 20. 30 Heu Vei veteres! et vos tum regna fuistis, Cantat, et in vestris ossibus arva metunt. 40 Illi virgatis iaculantis ab agmine bracis 45 Nunc spolia in templo tria condita: causa Feretri, LXII. Cornelia. Als Augustus sich mit Scribonia, der Tochter des Scribonius Libo vermählte, brachte sie ihm aus ihrer ersten Ehe mit dem Consularen P. Cornelius Scipio eine Tochter Cornelia zu. Diese heirathete später den L. Aemilius Paullus, der durch seine strenge Verwaltung der Censur bei Augustus in hohem Ansehn stand. Es war eine sehr glückliche Ehe mit zwei Knaben, Paullus und Lepidus, und einer Tochter gesegnet — die erst der Tod der Cornelia im Jahre 16 v. Chr. löste. Die Elegie (ein лiиýdɛov) ist der Schwanengesang des Properz nicht lange nach der Cornelia ist er selber gestorben. Desine, Paulle, meum lacrimis urgere sepulcrum: v. 39. Claudius] M. Claudius Marcellus war Consul 222 v. Chr. Den Kampf erwähnt Livius epitome 20. Der Renus fliesst von Süden her in den Po. v. 42. rotis] vergl. Caesar de bell. gall. IIII, 33 über die ähnliche Kampfesweise der Britten. erectis] vielleicht invectis. v. 43. illi] als Genetiv anag elonuέvov bei Properz. — L. Müller vermuthet (nach Schrader); illi virgatas maculanti sanguine bracas. bracis] vergl. No. 31 v. 19. No. 41 v. 47. LXII. v. 2. preces] vergl. Horaz od. I, 24 v. 15-18: Cum semel infernas intrarunt funera leges, 5 Te licet orantem fuscae deus audiat aulae: 10 Sic maestae cecinere tubae, cum subdita nostrum Quid mihi coniugium Paulli, quid currus avorum En sum, quod digitis quinque levatur, onus. Eumenidum intento turba severa foro. 25 Cerberus et nullas hodie petat inprobus umbras, 30 Ipsa loquar pro me: si fallo, poena sororum Si cui fama fuit per avita tropaea decori, Et domus est titulis utraque fulta suis. num vanae redeat sanguis imagini, nigro conpulerit Mercurius gregi? v. 7. portitor] vergl. No. 57 v. 24, Anm. aera] die davánn, das Fährgeld der Schatten; vergl. Juvenal III, 267: infelix, nec habet quem porrigat v. 12. tanta] die drei Kinder. die Schatten der Ζεὺς καταχθόνιος (Pluto) und seine Todtenrichter Minos, Aiakos und Rhadamanthys. V. 21. sellam] vergl. Odyssee XI, 568-570: ἥμενον. v. 23. 24. Vergl. No. 53 v. 42, Anm. v. 25. Cerberus] vergl. No. 53 v.44, Anm. v. 27. sororum] die Danaiden, vergl. Ovid metamorph. IIII, (456) 461,462 und Horaz od. III, 11 v. 25 bis 52. v. 30, avos] P. Cornelius Scipio Aemilianus eroberte Carthago 149 und Numantia in Spanien 133 v. Chr. |