LVIII. Fort, nach Athen! Magnum iter ad doctas proficisci cogor Athenas, 5 Iungiteque extremo felicia lintea malo: 10 Ergo ego nunc rudis Hadriaci vehar aequoris hospes, Quod superest, sufferte pedes, properate laborem, 20 Incipiam aut hortis, docte Epicure, tuis, Persequar aut studium linguae, Demosthenis arma, Libaboque tuos, docte Menandre, sales; LVIII. v. 7. turres] vergl. Horaz od. III, 29 v. 10. v. 9. rudis] vergl. No. 54 v. 67. v. 10. prece] vergl. No. 25 v. 1 flg. v. 11. Lechaeo] Strabo VIII, 6 § 22 (p. 380): ἀρχὴ δὲ τῆς παραλίας ἑκατ τέρας, τῆς μὲν τὸ Λέχαιον, τῆς δὲ Κεγχρεαὶ κώμη καὶ λιμὴν ἀπέχων τῆς πόλεως (Korinth) ὅσον ἑβδομή κοντα στάδια τούτῳ μὲν οὖν χρῶν ται πρὸς τοὺς ἐκ τῆς Ἀσίας· πρὸς δὲ τοὺς ἐκ τῆς Ἰταλίας τῷ Λεχαίῳ. Τὸ δὲ Λέχαιον ὑποπέπτωκε τῇ πόλει κατοικίαν ἔχον οὐ πολλήν σκέλη δὲ καθείλκυσται σταδίων περὶ δώδεκα, ἑκατέρωθεν τῆς ὁδοῦ τῆς περὶ τὸ Λέχαιον. v. 16. brachia] Strabo VIIII, 1 § 15 (p. 395): τὰ καθειλκυσμένα ἐκ τοῦ ἄστεος σκέλη – ἦν μακρὰ τείχη τετταράκοντα σταδίων τὸ μῆκος, συνάπτοντα τὸ ἄστυ τῷ Πειραιεί. v. 17. studiis vergl. No. 25 v. 77, Anm. (al. stadiis.) Platonis] Plato von Athen, geboren 429 v. Chr., ursprünglich Dich ter, warf seine Poesien ins Feuer, als er den Sokrates kennen lernte. Voll Besonnenheit und Begeisterung zugleich vervollkommnete er die Philosophie seines Lehrers. Was Sokrates nach der praktischen Seite gewesen war, das wurde Plato zugleich nach der theoretischen. Er bildete das sittliche Selbstbewusstsein zur Idee des Universums aus. Studia Platonis sind Studien wie P. gemacht hat. v. 18. Epicure] Epicur von Athen, 342 v. Chr. geboren, hielt seine philosophischen Vorträge in einem Garten zu Athen. Οι φίλοι συνεβίουν αὐτῷ ἐν τῷ κήπῳ (Diog. Laert. X, 9). Daher wurden die Epikuräer auch οἱ ἀπὸ τῶν κήπων genannt. Seine Definition der Philosophie als ενέργεια λόγοις καὶ διαλογισμοῖς τὸν εὐδαίμονα βίον περιποιοῦσα characterisiert seine Richtung, ihm ist das Höchste: sich des Glückes bewusst sein. v. 19. Demosthenis] Demosthenes von Athen, gestorben 322 v. Chr., Aut certe tabulae capient mea lumina pictae 25 Seu moriar, fato, non turpi fractus amore, LVIIII. Rom. Aeneas, der Sohn der Venus, welcher von Dardanos in Phrygien dem Priamos, seinem Verwandten denn auch sein Ahn war Teukros von Troja zu Hülfe gezogen war, trägt aus den Flammen des eroberten Troja den greisen Vater Anchises heraus. Nach mannichfacher Irrfahrt gelangt er an die Küste Latiums; sein Sohn Julus der mythische Stammvater der Julier (bei Sueton v. Caes. 6 sagt Caesar: a Venere sunt Julii, cuius gentis familia est nostra) - gründet Albalonga, die Mutterstadt Roms. (Vergl. auch No. 71, Einleitung). - Hoc quodcumque vides, hospes, qua maxima Roma est, 5 Fictilibus crevere deis haec aurea templa, 10 der grösste griechische Redner, begeisterter Vorkämpfer der griechischen Freiheit, von grossartigen Grundsätzen, bildete sich mit grösster Mühe zu einer welthistorischen Erscheinung aus. v. 20. Menandre] vergl. No. 19 v. 18, Anm. v. 23. profundi] i. e. maris. LVIIII. v. 3. Navali] vergl. No. 60, Einleitung. v. 4. Euandri] vergl. No. 6 v. 3, Anm. v. 7. nuda] auf dem Tarpejischen Felsen wurde später der Tempel des Jupiter Capitolinus gebaut. v. 8. bubus] vergl. No. 47 v. 25. advena] vergl. Ovid Fasti V, 641. 642: Et quem nunc gentes Tiberim noruntque timentque Tunc etiam pecori despiciendus eram. v. 9. gradibus] vom Palatium zum forum bo(v)arium (v.8: bubus!) führten die scalae Cai. v. 14. centum] vergl. Livius I, 17. 15 Nec sinuosa cavo pendebant vela theatro, Pulpita sollemnes non oluere crocos. Nulli cura fuit externos quaerere divos, 20 Cum tremeret patrio pendula turba sacro, 30 Unde licens Fabius sacra Lupercus habet. Magnaque pars Tatio rerum erat inter oves. 35 Et stetit Alba potens, albae suis omine nata, 40 En quali vecta est Dardana puppis ave! Iam bene spondebant tunc omina, quod nihil illam Cum pater in nati trepidus cervice pependit, v. 16. crocos] vergl, No. 60 v. Anm. 749 v. 29. Lygmon] oder Lucumo, ein sagenhafter Etruskerkönig, dessen Name später Titel der etruskischen Fürsten wurde. v. 31. Die drei ältesten Tribus von Rom. v. 32. albos] im Triumph über die folgenden Städte, daher quippe. v. 35. suis] vergl. Vergil Aeneis VIII, 42-48. v. 42. equi] vergl. No. 51 v. 25, Anm. v. 45. Deci] vergl. No. 56 v. 62, Anm. Bruti] Valer. Max. V, 8, 1: L. Junius Brutus filios suos, Tarquinii dominationem a se expulsam reducentes securi percuti iussit. Exuit - 50 Arma resurgentis portans victricia Troiae: Si modo Avernalis tremulae cortina Sibyllae Aut si Pergameae sero rata carmina vatis Longaevum ad Priami vera fuere caput, "Vertite equum, Danai, male vincitis: Ilia tellus Vivet, et huic cineri Iuppiter arma dabit.' 55 Optima nutricum nostris lupa Martia rebus, Qualia creverunt moenia lacte tuo! Munere namque pio conor disponere versus: Ei mihi, quod nostro est parvus in ore sonus! Mi folia ex hedera porrige, Bacche, tua, 65 Scandentes quisquis cernet de vallibus arces, Roma, fave, tibi surgit opus, date candida cives Sacra diesque canam et cognomina prisca locorum: 70 Has meus ad metas sudet oportet equus. LX. Hymnus auf den Sieg bei Actium. Zum Gedächtniss des grossen Land- und Seesieges bei Actium liess Octavian dem Apollo, seinem deus patronus, als Apollo Navalis im J. 28 v. Chr. auf dem Palatin einen Tempel weihen (darauf bezieht sich Horaz od. I, 31), und richtete die Actischen Spiele ein. Das liefert dem Dichter das Motiv zu diesem Hymnus, welcher zwischen den Jahren 28 und 20 v. Chr. entstanden ist. Denn in patrem, ut consulem ageret. (509 v. Chr.). Vergl. auch Livius II, 5. v. 47. resurgentis] vergl. Horaz od. III, 3 v. 65. v. 49. Avernalis] vergl. No. 57 v. 1, Anm. Sibyllae] vergl. deren Weissagungen bei Vergil Aen. VI, 9-97. v. 51. Pergameae] Cassandra, Tochter des Priamos. V. 58. parvus] vergl. No. 52 v. 23. 24 und Horaz od. IIII, 15 v. 1-4. v. 61. Ennius] vergl. No. 19 v. 19, Anm. v. 62. hedera] vergl. No. 26 v. 2, Anm. Bacche] vergl. ebenda und No. 51 v. 47, Anm. v. 64. Callimachi] vergl. No. 63 v. 16, Anm. Romani C.] vergl. Properz, Einleitung. v. 69. cognomina] z. B. auf das forum bo(v)arium deutet bubus v.8. dem letzteren Jahre erfolgte die Unterwerfung der Parther, welche Octavian nach v. 79-84 nur erst in Absicht hat. Vergleiche übrigens die Schilderung der Schlacht bei Vergil Aeneis VIII, 675 bis 731 auf dem Schilde des Aeneas. Sacra facit vates: sint ora faventia sacris, Et cadat ante meos icta iuvenca focos. 5 Costum molle date et blandi mihi turis honores, 10 Ite procul fraudes, alio sint aere noxae: Caesaris in nomen ducuntur carmina: Caesar 20 Huc mundi coiere manus: stetit aequore moles Altera classis erat Teucro damnata Quirino, LX. v. 1. Sacra] vergl. No. 51 v. 2, Anm. faventia] vergl. Horaz od. III, 1 v. 2 und od. III, 14 v. 11. 12. v. 3. Philetaeis] vergl. No. 51 v. 2, Anm. V. v. 4. Cyrenaeas] vergl. No. 63 16, Anm. v. 6. Ter]. Es war alter Brauch den Opferaltar in der glückverheissenden Dreizahl mit einer wollenen Binde zu umwinden. v. 8. Mygdoniis] an der Propontis. Strabo XII, 3 § 22 (p. 551): ἐν δὲ ταύταις τὸν ̓Απόλλωνα τι μᾶσθαι διαφερόντως. cadis]. Dieser Eingang ist eine Allegorie. v. 15. Athamana]. Die Athamanen wohnten nördlich von Aetolien am Oberlauf des Acheloos (Strabo X, 2 § 1 p. 450). v. 16. sinus] Strabo X, 2 § 7 (p. 451): ἀρξαμένοις γὰρ ἀπὸ τοῦ Αμβρακικού κόλπου πρῶτον ἐστιν Ακαρνάνων χωρίον τὸ Ακτιον. Ὁμωνύμως δὲ λέγεται τό τε ἱερὸν τοῦ ̓Ακτίου ̓Απόλλωνος καὶ ἡ ἄκρα ἡ ποιοῦσα τὸ στόμα τοῦ κόλπου, ἔχουσα καὶ λιμένα εκτός. v. 19. moles] vergl. Horaz epod. 1 v. 1. 2. v. 21. Teucro] vergl. No. 59, Einleitung. Quirino] vergl. No. 12 v. 17. v. 25. Nereus] vergl. Ilias XVIII, 141: γέρων ἅλιος Sohn des Πόν Tos, seine Töchter No. 54 v. 63. 64. |