Hic nux, hîc mixta est rugosis carica palmis, Prunaque, et in patulis redolentia mala canistris, Et de purpureis collectæ vitibus uvæ.
Candidus in medio favus est. Super omnia vultus Accessêre boni: nec iners pauperque voluntas. Interea, quoties haustum cratera repleri Sponte suâ, per seque vident succrescere vina, Attoniti novitate pavent, manibusque supinis Concipiunt Baucisque preces, timidusque Philemon: 140 Et veniam dapibus, nullisque paratibus orant. Unicus anser erat, minimæ custodia villæ : Quem dîs hospitibus domini mactare parabant: Ille celer pennâ tardos ætate fatigat; Eluditque diu: tandemque est visus ad ipsos Confugisse deos. Superi vetuêre necari;
Dique sumus; meritasque luet vicinia pœnas Impia," dixerunt: "vobis immunibus hujus Esse mali dabitur: modò vestra relinquite tecta ; Ac nostros comitate gradus; et in ardua montis Ite simul." Parent ambo, baculisque levati
Tantum aberant summo, quantum semel ire sagitta
Nituntur longo vestigia ponere clivo.
Missa potest: flexêre oculos, et mersa palude
Cætera prospiciunt: tantùm sua tecta manere.
Dumque ea mirantur; dum deflent fata suorum: Illa vetus dominis etiam casa parva duobus, Vertitur in templum: furcas subiêre columnæ : Stramina flavescunt; adopertaque marmore tellus, Cælatæque fores, aurataque tecta videntur.
Talia cum placido Saturnius edidit ore :
"Dicite, juste senex, et fœmina conjuge justo
Digna, quid optetis." Cum Baucide pauca locutus,
Consilium superis aperit commune Philemon : "Esse sacerdotes, delubraque vestra tueri
Poscimus: et quoniam concordes egimus annos; Auferat hora duos eadem: nec conjugis unquam Busta meæ videam; neu sim tumulandus ab illâ.” Vota fides sequitur: templi tutela fuêre, Donec vita data est. Annis ævoque soluti Ante gradus sacros cùm starent fortè, locique Inciperent easus; frondere Philemona Baucis, Baucida conspexit senior frondere Philemon. Jamque super gelidos crescente cacumine vultus, Mutua, dum licuit, reddebant dicta; "Valeque, O conjux," dixêre simul, simul abdita texit Ora frutex. Ostendit adhuc Tyaneïus illîc Incola de geminâ vicinos arbore truncos.
Hæc mihi non vani (neque erat cur fallere vellent) Narravêre senes. Equidem pendentia vidi Serta super ramos: ponensque recentia, dixi, "Cura pii dîs sunt, et, qui coluêre, coluntur."
Longa fuit medii mora temporis: actaque magni Herculis implêrant terras, odiumque novercæ. Victor ab Echaliâ Cenæo sacra parabat
Vota Jovi, cùm Fama loquax præcessit ad aures,
Deïanira, tuas, (quæ veris addere falsa
Gaudet, et e minimâ sua per mendacia crescit) Amphitryoniaden Iöles ardore teneri.
Credit amans: Venerisque novæ perterrita famâ Indulsit primò lacrymis; flendoque dolorem
Diffudit miseranda suum: mox deinde, Quid autem 10 Flemus?' ait; 'pellex lacrymis lætabitur istis ;
Quæ quoniam adventat, properandum, aliquidque novandum est.
Conquerar, an sileam? repetam Calydona, morerne ?
Excedam tectis? an, si nihil amplius, obstem?' Incursus animus varios habet. Omnibus illi Prætulit imbutam Nesseo sanguine vestem Mittere; quæ vires defecto reddat amori. Ignaroque Lichæ, quid tradat nescia, luctus Ipsa suos tradit: blandisque miserrima verbis Dona det illa viro, mandat. Capit inscius heros, Induiturque humeris Lernææ virus Echidna.
Thura dabat primis, et verba precantia, flammis; Vinaque marmoreas paterâ fundebat in aras : Incaluit vis illa mali; resolutaque flammis Herculeos abiit, latè diffusa, per artus. Dum potuit, solitâ gemitum virtute repressit. Victa malis postquam patientia, repulit aras; Implevitque suis nemorosum vocibus Œten. Nec mora; letiferam conatur scindere vestem: Quâ trahitur, trahit illa cutem; fœdumque relatu, Aut hæret membris frustrà tentata revelli; Aut laceros artus, et grandia detegit ossa. Ipse cruor, gelido ceu quondam lamina candens Tincta lacu, stridit; coquiturque ardente veneno. Nec modus est: sorbent avidæ præcordia flammæ :
Coeruleusque fluit toto de corpore sudor: Ambustique sonant nervi: cæcâque medullis Tabe liquefactis, tendens ad sidera palmas, 'Cladibus,' exclamat, 'Saturnia, pascere nostris : Pascere et hanc pestem specta, crudelis, ab alto: Corque ferum satia. Vel si miserandus et hosti; (Hostis enim tibi sum) diris cruciatibus ægram, Invisamque animam, natamque laboribus, aufer.
Mors mihi munus erit: decet hæc dare dona novercam. Ergo ego fœdantem peregrino templa cruore
Busirin domui? sævoque alimenta parentis
Antæo eripui? nec me pastoris Iberi
Forma triplex; nec forma triplex tua, Cerbere, movit?
Vosne manus validi pressistis cornua tauri?
Vestrum opus Elis habet, vestrum Stymphalides undæ, 50 Partheniumque nemus? vestrâ virtute relatus Thermodontiaco cælatus balteus auro, Pomaque ab insomni malè custodita dracone? Nec mihi Centauri potuêre resistere, nec mî Arcadiæ vastator aper; nec profuit Hydræ
Crescere per damnum, geminasque resumere vires?
Quid? cùm Thracas equos, humano sanguine pingues, Plenaque corporibus laceris præsepia vidi,
Visaque dejeci, dominumque ipsosque peremi? His elisa jacet moles Nemeæa lacertis ?
Hâc cœlum cervice tuli? Defessa jubendo est Sæva Jovis conjux : ego sum indefessus agendo. Sed nova pestis adest: cui nec virtute resisti, Nec telis armisve potest. Pulmonibus errat Ignis edax imis, perque omnes pascitur artus.
At valet Eurystheus, et sunt, qui credere possint
Esse deos?' Dixit. Perque altum saucius Eten
Haud aliter graditur, quàm si venabula tigris Corpore fixa gerat, factique refugerit auctor. Sæpe illum gemitus edentem, sæpe frementem, Sæpe retentantem totas infringere vestes, Sternentemque trabes, irascentemque videres Montibus, aut patrio tendentem brachia cœlo. Arboribus cæsis, quas ardua gesserat Ete, Inque pyram structis, arcus pharetramque capacem, Regnaque visuras iterum Trojana sagittas,
Ferre jubes Pæante satum: quo flamma ministro Subdita: dumque avidis comprenditur ignibus agger; Congeriem silvæ Nemeæo vellere summam
Sternis: et impositâ clavæ cervice recumbis, Haud alio vultu, quàm si conviva jaceres, Inter plena meri redimitus pocula sertis.
Jamque valens, et in omne latus diffusa sonabat, Securosque artus, contemptoremque petebat Timuêre dei pro vindice terræ. Quos ita (sensit enim) læto Saturnius ore Jupiter alloquitur: 'Nostra est timor iste voluptas, O superi: totoque libens mihi pectore grator, Quòd memoris populi dicor rectorque paterque : Et mea progenies vestro quoque tuta favore est. Nam quanquam ipsius datur hoc immanibus actis ; Obligor ipse tamen. Sed enim, ne pectora vano Fida metu paveant, Etæas spernite flammas. Omnia qui vicit, vincet, quos cernitis, ignes, Nec nisi maternâ Vulcanum parte potentem Sentiet. Eternum est, a me quod traxit, et expers, Atque immune necis, nullâque domabile flammâ. Idque ego defunctum terrâ cœlestibus oris Accipiam, cunctisque meum lætabile factum
« ZurückWeiter » |