Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Contigit; et rapidæ fecit patientia flammæ.
Imposuitque comæ radios: præsagaque luctûs
Pectore sollicito repetens suspiria, dixit:
'Si potes hîc saltem monitis parere paternis;
Parce, puer, stimulis; et fortiùs utere loris.

125

Sponte suâ properant. Labor est inhibere volentes.
Nec tibi directos placeat via quinque per arcus.

Sectus in obliquum est lato curvamine limes,
Zonarumque trium contentus fine: polumque
Effugito australem, junctamque aquilonibus Arcton.
Hâc fit iter: manifesta rotæ vestigia cernes.
Utque ferant æquos et cœlum et terra calores,

130

Nec preme, nec summum molire per æthera currum.
Altiùs egressus cœlestia tecta cremabis ;

135

Inferiùs terras: medio tutissimus ibis.

Neu te dexterior tortum declinet in Anguem,

Neve sinisterior pressam rota ducat ad Aram :

Inter utrumque tene. Fortunæ cætera mando;
Quæ juvet, et meliùs, quàm tu tibi, consulat, opto.
Dum loquor, Hesperio positas in littore metas
Humida nox tetigit.
Poscimur. Effulget tenebris Aurora fugatis.
Corripe lora manu: vel, si mutabile pectus
Est tibi, consiliis, non curribus, utere nostris :

Non est mora libera nobis:

140

145

Dum potes; et solidis etiamnum sedibus adstas;
Dumque malè optatos nondum premis inscius axes.
Quæ tutus spectes, sine me dare lumina terris.'
Occupat ille levem juvenili corpore currum:
Statque supèr; manibusque datas contingere habenas 150
Gaudet; et invito grates agit inde parenti.

Interea volucres Pyroëis, Eöus, et Æthon,
Solis equi, quartusque Phlegon, hinnitibus auras

Flammiferis implent, pedibusque repagula pulsant.
Quæ postquam Tethys, fatorum ignara nepotis,
Repulit; et facta est immensi copia mundi ;
Corripuêre viam, pedibusque per aëra motis

Obstantes findunt nebulas, pennisque levati
Prætereunt ortos îsdem de partibus Euros.

155

165

Sed leve pondus erat; nec quod cognoscere possent 160
Solis equi solitâque jugum gravitate carebat.
Utque labant curvæ justo sine pondere naves,
Perque mare, instabiles nimiâ levitate, feruntur;
Sic onere adsueto vacuos dat in aëra saltus,
Succutiturque altè, similisque est currus inani.
Quod simul ac sensêre; ruunt, tritumque relinquunt
Quadrijugi spatium: nec, quo priùs, ordine currunt.
Ipse pavet; nec quâ commissas flectat habenas,
Nec scit, quâ sit iter: nec, si sciat, imperet illis,
Tum primùm radiis gelidi caluêre Triones,
Et vetito frustrà tentârunt æquore tingi.

Quæque polo posita est glaciali proxima Serpens,
Frigore pigra priùs, nec formidabilis ulli,
Incaluit: sumpsitque novas fervoribus iras.
Te quoque turbatum memorant fugisse, Boöte;
Quamvis tardus eras, et te tua plaustra tenebant.

Ut verò summo despexit ab æthere terras
Infelix Phaethon, penitùs penitùsque jacentes;
Palluit, et subito genua intremuêre timore:
Suntque oculis tenebræ per tantum lumen oborta.
Et jam mallet equos nunquam tetigisse paternos :
Jamque agnôsse genus piget, et valuisse rogando :
Jam Meropis dici cupiens; ita fertur, ut acta
Præcipiti pinus Boreâ, cui victa remisit

Fræna suus rector, quam dîs votisque reliquit.

170

175

180

185

Quid faciat? multum cœli post terga relictum :

Ante oculos plus est. Animo metitur utrumque.
Et modò, quos illi fato contingere non est,
Prospicit occasus : interdum respicit ortus.
Quidque agat ignarus, stupet: et nec fræna remittit, 190
Nec retinere valet: nec nomina novit equorum.
Sparsa quoque in vario passim miracula cœlo,
Vastarumque videt trepidus simulacra ferarum.

Est locus, in geminos ubi brachia concavat arcus
Scorpios; et caudâ flexisque utrinque lacertis
Porrigit in spatium signorum membra duorum.
Hunc puer ut nigri madidum sudore veneni
Vulnera curvatâ minitantem cuspide vidit ;
Mentis inops, gelidâ formidine lora remisit.

195

Quæ postquam summum tetigêre jacentia tergum,
Exspatiantur equi: nulloque inhibente per auras
Ignotæ regionis eunt; quâque impetus egit,
Hâc sine lege ruunt: altoque sub æthere fixis
Incursant stellis, rapiuntque per avia currum.

200

Et modò summa petunt, modò per decliva, viasque

205

Præcipites spatio terræ propiore feruntur.

Inferiùsque suis fraternos currere Luna

Admiratur equos: ambustaque nubila fumant.
Corripitur flammis, ut quæque altissima, tellus;
Fissaque agit rimas, et succis aret ademptis.
Pabula canescunt: cum frondibus uritur arbos :
Materiamque suo præbet seges arida damno.
Parva queror. Magnæ pereunt cum moenibus urbes :
Cumque suis totas populis incendia gentes
In cinerem vertunt. Silvæ cum montibus ardent.
Ardet Athos, Taurusque Cilix, et Tmolus, et ŒŒtę ;
Et nunc sicca, priùs celeberrima fontibus, Ide;

210

215

Virgineusque Helicon, et nondum

agrius Hæmos.

Ardet in immensum geminatis ignibus Ætne,
Parnassusque biceps, et Eryx, et Cynthus, et Othrys,
Et tandem Rhodope nivibus caritura, Mimasque,
Dindymaque, et Mycale, natusque ad sacra Citharon.
Nec prosunt Scythiæ sua frigora: Caucasus ardet,
Ossaque cum Pindo, majorque ambobus Olympus :
Aëriæque Alpes, et nubifer Apenninus.

Tunc verò Phaethon cunctis e partibus orbem
Adspicit accensum: nec tantos sustinet æstus:
Ferventesque auras, velut e fornace profundâ,
Ore trahit, currusque suos candescere sentit.
Et neque jam cineres ejectatamque favillam
Ferre potest callidoque involvitur undique fumo.
Quòque eat, aut ubi sit, piceâ caligine tectus
Nescit; et arbitrio volucrum raptatur equorum.
Sanguine tum credunt in corpora summa vocato,
Æthiopum populos nigrum traxisse colorem.
Tum facta est Libye, raptis humoribus æstu,
Arida; tum nymphæ passis fontesque lacusque
Deflevêre comis. Querit Boeotia Dircen,
Argos Amymonen, Ephyre Pirenidas undas.
Nec sortita loco distantes flumina ripas
Tuta manent: mediis Tanaïs fumavit in undis,
Peneosque senex, Teuthranteüsque Caïcus,
Et celer Ismenos, cum Phocaïco Erymantho,
Arsurusque iterum Xanthus, flavusque Lycormas,
Quique recurvatis ludit Mæandros in undis;
Mygdoniusque Melas, et Tænarius Eurotas.
Arsit et Euphrates Babylonius, arsit Orontes,
Thermodonque citus, Gangesque, et Phasis, et Ister.
Estuat Alpheos: ripa Spercheïdes ardent :

221

225

230

235

240

245

255

Quodque suo Tagus amne vehit, fluit ignibus, aurum. 250
Et, quæ Mæonias celebrârant carmine ripas,
Flumineæ volucres medio caluêre Caystro.
Nilus in extremum fugit perterritus orbem,
Occuluitque caput, quod adhuc latet. Ostia septem
Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles.
Fors eadem Ismarios Hebrum cum Strymone siccat,
Hesperiosque amnes, Rhenum, Rhodanumque, Padumque,
Cuique fuit rerum promissa potentia, Thybrin.
Dissilit omne solum ; penetratque in Tartara rimis
Lumen, et infernum terret cum conjuge regem.
Et mare contrahitur: siccæque est campus arenæ,
Quod modò pontus erat. Quosque altum texerat æquor,
Exsistunt montes, et sparsas Cycladas augent.
Ima petunt pisces: nec se super æquora curvi
Tollere consuetas audent delphines in auras.
Corpora phocarum summo resupina profundo
Exanimata jacent. Ipsum quoque Nerea fama est,
Doridaque, et natas, tepidis latuisse sub antris.
Ter Neptunus aquis cum torvo brachia vultu
Exserere ausus erat: ter non tulit aëris æstus.

Alma tamen Tellus, ut erat circumdata ponto,

Inter aquas pelagi, contractos undique fontes,
Qui se condiderant in opacæ viscera matris;
Sustulit omniferos collo tenus arida vultus :
Opposuitque manum fronti: magnoque tremore
Omnia concutiens paulùm subsedit; et infrà,
Quàm solet esse, fuit: siccâque ita voce locuta est:
'Si placet hoc, meruique, quid o tua fulmina cessant,
Summe deûm? Liceat perituræ viribus ignis,
Igne perire tuo; clademque auctore levare.
Vix equidem fauces hæc ipsa in verba resolvo,'

260

265

270

275

280

« ZurückWeiter »