Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

360

365

Tum celerare fugam patriâque excedere suadet,
Auxiliumque viæ veteres tellure recludit
Thesauros, ignotum argenti pondus et auri.
His commota, fugam Dido sociosque parabat.
Conveniunt, quibus aut odium crudele tyranni,
Aut metus acer erat; naves, quæ fortè paratæ,
Corripiunt, onerantque auro. Portantur avari
Pygmalionis opes pelago; dux fœmina facti.
Devenere locos, ubi nunc ingentia cernes
Monia surgentemque novæ Carthaginis arcem;
Mercatique solum, facti de nomine Byrsam,
Taurino quantum possent circumdare tergo.
Sed vos qui tandem, quibus aut venistis ab oris,
Quove tenetis iter?" Quærenti talibus ille
Suspirans, imoque trahens a pectore vocem :
"Odea, si primâ repetens ab origine pergam,
Et vacet annales nostrorum audire laborum,
Antè diem clauso componat Vesper Olympo.
Nos Trojâ antiquâ, si vestras fortè per aures
Trojæ nomen iit, diversa per æquora vectos,
Forte suâ Libycis tempestas appulit oris.
Sum pius Æneas, raptos qui ex hoste Penates
Classe veho mecum, famâ super æthera notus.
Italiam quæro patriam; genus ab Jove summo. 389
Bis denis Phrygium conscendi navibus æquor,
Matre deâ monstrante viam, data fata secutus.

359. Ignotum. Sychæus concealed his riches, not through avarice, but to escape the rapacious hands of Pygmalion. Ignotum refers to Dido's ignorance of those treasures, until they were revealed to her.

365. Dēvēnēre locos. The preposition ad understood.

367. Byrsam. When Dido came to Africa, as the common story goes, she purchased of the natives

370

375

as much ground as could be encompassed by a bull's hide. After this agreement, she cut the hide into small pieces, and enclosed, by this manner, a great tract of ground. The word Byrsa is said by some to be derived from Bupoa, a hide.' Byrsa is also a citadel in the middle of Carthage, on which was a temple to Esculapius.

Vix septem convulsæ undis Euroque supersunt ;-
Ipse ignotus, egens, Libya deserta peragro,
Europâ atque Asiâ pulsus." Nec plura querentem
Passa Venus, medio sic interfata dolore est : 386
Quisquis es, haud, credo, invisus cœlestibus auras
Vitales carpis, Tyriam qui adveneris urbem.

66

395

Perge modò, atque hinc te reginæ ad limina perfer:
Namque tibi reduces socios, classemque relatam 390
Nuntio, et in tutum versis Aquilonibus actam,
Ni frustrà augurium vani docuere parentes.
Adspice bis senos lætantes agmine cycnos,
Etheriâ quos lapsa plagâ Jovis ales aperto
Turbabat cœlo; nunc terras ordine longo
Aut capere aut captas jam despectare videntur.
Ut reduces illi ludunt stridentibus alis,
Et cœtu cinxere polum, cantusque dedere ;
Haud aliter puppesque tuæ pubesque tuorum
Aut portum tenet, aut pleno subit ostia velo.
Perge modò, et, quà te ducit via, dirige gressum."
Dixit, et avertens roseâ cervice refulsit,
Ambrosiæque comæ divinum vertice odorem
Spiravere; pedes vestis defluxit ad imos;
Et vera incessu patuit dea. Ille, ubi matrem
Agnovit, tali fugientem est voce secutus:
"Quid natum toties, crudelis tu quoque, falsis
Ludis imaginibus? Cur dextræ jungere dextram
Non datur, ac veras audire et reddere voces ?"

Sometimes

388. Qui adveneris. The verb is in the subjunctive mood, after the relative qui. These two words together, have the force of quoniam advenisti, "since you have

come."

392. Vāni. Here means "deceiving themselves, in the belief that they understood the art of divination."

spelled aspice.

400

405

393. Cycnos. Swans were sacred to Venus, and were considered, likewise, to be a good omen for those who traversed the sea.

394. Jovis ales. The bird of Jupiter was the eagle.

402. Avērtens. The word se is understood.

405. Děă. In this line, 'a' is not elided before ille.

Talibus incusat, gressumque ad moenia tendit; 410
At Venus obscuro gradientes aëre sepsit,

Et multo nebulæ circùm dea fudit amictu,
Cernere ne quis eos, neu quis contingere posset,
Molirive moram, aut veniendi poscere causas.
Ipsa Paphum sublimis abit, sedesque revisit
Læta suas; ubi templum illi, centumque Sabæo
Thure calent aræ, sertisque recentibus halant.

415

425

Corripuere viam intereà, quà semita monstrat. Jamque adscendebant collem, qui plurimus urbi Imminet, adversasque adspectat desuper arces: 420 Miratur molem Æneas, magalia quondam, Miratur portas, strepitumque et strata viarum. Instant ardentes Tyrii: pars ducere muros, Molirique arcem, et manibus subvolvere saxa; Pars optare locum tecto, et concludere sulco: Jura magistratusque legunt, sanctumque senatum ; Hìc portus alii effodiunt; hìc alta theatri Fundamenta locant alii, immanesque columnas Rupibus excidunt, scenis decora alta futuris. Qualis apes æstate novâ per florea rura Exercet sub sole labor, quum gentis adultos Educunt fetus, aut quum liquentia mella Stipant, et dulci distendunt nectare cellas; Aut onera accipiunt venientum, aut agmine facto, Ignavum fucos pecus a præsepibus arcent; Fervet opus, redolentque thymo fragrantia mella.

[blocks in formation]

430

435

The altars of the Paphian Venus had offerings of flowers and frankincense. The blood of animals was not offered to Venus.

416. Săbæo. Saba was situated in the south-west of Arabia Felix. The best frankincense was obtained from this place. Sabao is an adjective.

"O fortunati, quorum jam moenia surgunt!" Æneas ait, et fastigia suspicit urbis.

Infert se septus nebulâ (mirabile dictu)

Per medios, miscetque viris, neque cernitur ulli. 440
Lucus in urbe fuit mediâ, lætissimus umbræ,*
Quò primùm, jactati undis et turbine, Pœni
Effodêre loco signum, quod regia Juno
Monstrârat, caput acris equi; sic nam fore bello
Egregiam, et facilem victu per sæcula gentem. 445
Hic templum Junoni ingens Sidonia Dido
Condebat, donis opulentum et numine divæ ;
Ærea cui gradibus surgebant limina, nexæque
Ære trabes; foribus cardo stridebat aënis.
Hoc primùm in luco nova res oblata timorem
Leniit; hìc primùm Æneas sperare salutem
Ausus, et afflictis meliùs confidere rebus :
Namque sub ingenti lustrat dum singula templo,
Reginam opperiens; dum, quæ fortuna sit urbi,
Artificumque manus inter se operumque laborem 455
Miratur, videt Iliacas ex ordine pugnas,
Bellaque jam famâ totum vulgata per orbem,
Atridas, Priamumque, et sævum ambobus Achillen.
Constitit et lacrimans, "Quis jam locus," inquit
“Achate,

450

Quæ regio in terris nostri non plena laboris ? 460 En Priamus! Sunt hìc etiam sua præmia laudi; Sunt lacrima rerum, et mentem mortalia tangunt.

Some editions have umbrá.

438. Fastigia. The tops or summits.-This word means the high or gable end of the building.

41. Caput acris équi. When the Carthaginians were laying the foundation of their city, they found a horse's head, which they looked upon as a good omen. The coins of the Carthaginians

had the head of a horse impressed on one side.

448. Nexæque ære trăbes. "Beams were bound with brass.' In this line the que is elided before the line succeeding, by synalepha.

458. Atrīdas. The two sons of Atreus, Agamemnon and Menelaus.

Solve metus; feret hæc aliquam tibi fama salutem.
Sic ait, atque animum picturâ pascit inani,
Multa gemens, largoque humectat flumine vultum.
Namque videbat, uti bellantes Pergama circum 466
Hâc fugerent Graii, premeret Trojana juventus;
Hâc Phryges, instaret curru cristatus Achilles.
Nec procul hinc Rhesi niveis tentoria velis
Agnoscit lacrimans; primo quæ prodita somno 470
Tydides multâ vastabat cæde cruentus,

Ardentesque avertit equos in castra, priusquàm
Pabula gustâssent Troja, Xanthumque bibissent.
Parte aliâ fugiens amissis Troilus armis,
Infelix puer, atque impar congressus Achilli,
Fertur equis, curruque hæret resupinus inani,
Lora tenens tamen; huic cervixque comæque tra-
huntur

475

480

Per terram, et versâ pulvis inscribitur hastâ.
Intereà ad templum non æquæ Palladis ibant
Crinibus Iliades passis, peplumque ferebant
Suppliciter tristes, et tunsæ pectora palmis ;
Diva solo fixos oculos aversa tenebat.
Ter circum Iliacos raptaverat Hectora muros,
Exanimumque auro corpus vendebat Achilles.
Tum verò ingentem gemitum dat pectore ab imo, 485
Ut spolia, ut currus, utque ipsum corpus amici,
Tendentemque manus Priamum conspexit inermes.

466. Pergăma. This properly means the citadel, and is the plural of Pergamos. Here it is taken for the whole of Troy.

469. Rhesi. Rhesus was a warlike king of Thrace, and marched to the assistance of Priam. The oracle having foretold, that Troy should never be taken, if the horses of Rhesus drank the waters

D

of Xanthus and fed upon the grass of the Trojan plains, the Greeks, Diomedes and Ulysses, having ascertained the arrival of the Thracian king, on the night of his arrival, slew him in his tent, while asleep, and carried away the steeds to the Grecian camp.

478. Pulvis. The 'is' in this line, is made long.

« ZurückWeiter »