MAGNA fuit quondam capitis reverentia cani,
Inque suo pretio ruga senilis erat.
Martis opus juvenes animosaque bella gerebant ;
Et pro Dis aderant in statione suis.
5 Viribus illa minor, nec habendis utilis armis,
Consilio patriæ sæpe ferebat opem.
Nec nisi post annos patuit tunc Curia seros;
Nomen et ætatis mite Senatus erat.
Jura dabat populo senior; finitaque certis
Legibus est ætas, unde petatur honos.
Et medius juvenum, non indignantibus ipsis,
Ibat: et interior, si comes unus erat.
Verba quis auderet coram sene digna rubore
Dicere? Censuram longa senecta dabat.
De Chironis morte, et in Sidus Conversione.
PELION Hæmoniæ mons est obversus in Austros:
Summa virent pinu; cætera quercus habet.
Phillyrides tenuit: saxo stant antra vetusto,
Quæ justum memorant incoluisse senem.
1. Pelion. Mons Thessaliæ.
Austros. Adeoque et meridiem, qua ex parte flat Auster. 3. Phillyrides. Chiron, a Philyra matre.
5 Ille manus, olim missuras Hectora letho,
Creditur in lyricis detinuisse modis.
Venerat Alcides, exacta parte laborum;
Jussaque restabant ultima pene viro.
Stare simul casu Trojæ duo fata videres;
Hinc puer acides, hinc Jove natus erat.
Excipit hospitio juvenem Philyreius heros;
Et causam adventus hic rogat, ille docet.
Perspicit interea clavam spoliumque leonis :
Virque," ait," his armis, armaque digna viro.” 15 Nec se, quin horrens auderent tangere setis Vellus, Achilleæ continuerem anus.
Dumque senex tractat squalentia tela venenis,
Excidit, et lævo fixa sagitta pede est.
Ingemuit Chiron, traxitque e corpore ferrum :
Adgemit Alcides, Hæmoniusque puer.
Ipse tamen lectas Pagasæis collibus herbas
Temperat, et varia vulnera mulcet ope.
Virus edax superabat opem ; penitusque recepta
Ossibus, et toto corpore, pestis erat.
25 Sanguine Centauri Lernææ sanguis Echidnæ
Mixtus, ad auxilium tempora nulla dabat.
7. Alcides. Hercules.
10. Eacides. Achilles, aci nepos.
Jove natus. Hercules ex Alcmena.
11. Juvenem. Herculem scil.
17. Senex. Chiron; Centaurus, Saturni filius.
21. Pagasais. Thessalicis. Pagasa opp. Thessaliæ. Juxta hanc urbem Argo navis ædificata fuit.
Stabat, ut ante patrem, lacrymis perfusus Achilles;
Sic flendus Peleus, si moreretur, erat.
Sæpe manus ægras manibus fingebat amicis :
[Morum, quos fecit, præmia doctor habet.]
Oscula sæpe dedit: dixit quoque sæpe jacenti;
"Vive, precor; nec me, care, relinque, pater.”
Nona dies aderat ; cum tu, justissime Chiron,
Bis septem stellis corpora cinctus eras.
ver. 28. Peleus. Achillis pater.
Speratum Senectuti sua Otium deesse queritur NASO.
Trist. LIB. IV. Eleg. viii.
JAM mea cygneas imitantur tempora plumas,
Inficit et nigras alba senecta comas:
Jam subeunt anni fragiles, et inertior ætas:
Jamque parum firmo me mihi ferre grave est.
5 Nunc erat, ut posito deberem fine laborum
Vivere, me nullo sollicitante metu;
Quæque meæ semper placuerunt otia menti
Carpere; et in studiis molliter esse meis:
Et parvam celebrare domum, veteresque Penates;
Et quæ nunc domino rura paterna carent.
Hæc mea sic quondam peragi speraverat ætas
Hos ego sic annos ponere dignus eram.
Non ita Dis visum ; qui me terraque marique
Actum Sarmaticis exposuere locis.
Ne temere in mediis dissoluantur aquis.
Ne cadat, et multas palmas inhonestet adeptas,
Languidus in pratis gramina carpit equus.
Miles, ut emeritis non est satis utilis annis,
Ponit ad antiquos, quæ tulit arma, Lares.
Sic igitur, tarda vires minuente senecta,
Me quoque donari jam rude tempus erat.
Tempus erat nec me peregrinum ducere cœlum,
Nec siccam Getico fonte levare sitim:
25 Sed modo, quos habui, vacuum secedere in hortos; Nunc hominum visu rursus et urbe frui.
SI qua meis fuerint, ut erunt, vitiosa libellis ;
Excusata suo tempore, lector, habe.
Exsul eram ; requiesque mihi, non fama, petita est:
Mens intenta suis ne foret usque malis.
5 Hoc est, cur cantet vinctus quoque compede fossor,
Indocili numero cum grave mollit opus :
Cantet et innitens limosæ pronus arenæ,
Adverso tardam qui trahit amne ratem :
Quique refert pariter lentos ad pectora remos,
In numerum pulsa brachia versat aqua.
Fessus ut incubuit baculo, saxove resedit
Pastor, arundineo carmine mulcet oves.
Cantantis pariter, pariter data
Fallitur ancillæ decipiturque labor.
15 Fertur et abducta Lyrnesside tristis Achilles Hæmonia curas attenuasse lyra.
Cum traheret sylvas Orpheus, et dura canendo
Saxa, bis amissa conjuge moestus erat.
Me quoque Musa levat Ponti loca jussa petentem;
Sola comes nostræ perstitit illa fuga.
15. Lyrnesside. Hippodamia Brisei erat filia. Lyrnessus, oppidum Troadis.
Dejectum a Nautis in Mare Arionem salvum præstat
Delphinus.
Fast. LIB. II. 83.
QUOD mare non novit, quæ nescit Ariona tellus ?
Carmine currentes ille tenebat aquas.
Sæpe, sequens agnam, lupus est hac voce retentus :
Sæpe avidum fugiens restitit agna lupum :
5 Sæpe canes leporesque umbra cubuere sub una;
Et stetit infestæ proxima cerva leæ.
Et sine lite loquax cum Palladis alite cornix
Sedit; et accipitri juncta columba fuit.
1. Ariona. Poeta Lyricus.
7. Alite. Noctua, Palladi dilecta.
|