Imperiumque vrbi dabimus. Tu moenia magnis Magna para, longumque fugae ne linque laborem. - Mutandae sedes. Non haec tibi litora fuafit [160 Delius, aut Cretae iuffit considere, Apollo. Eft locus, Hesperiam Graii cognomine dicunt: Terra antiqua, potens armis, atque vbere glebae. Oenotri coluere viri; nunc fama, minores 165 5: Italiam dixiffe, ducis de nomine, gentem.

Hae nobis propriae fedes; hinc Dardanus ortus, Iafius que pater, genus a quo principe noftrum. Surge age, et haec laetus longaeuo dicta parenti Haud dubitanda refer: Corythum terrasque requirat 170

Aufonias. Dictaea negat tibi Iuppiter arua.

Talibus

'sent propter magnarum re- Creta, docte. - 163-166 rum fata inde caussas habi- Iidem versus intexti erant tura; Tueberis hoc ex lib. fupra lib. I, 530-533.-167 II, 293.4.5. quia tamen Hae nobis propriae fedes. Vrbi, quod modo antece- Supra ad Apollinem v. 85 dit, ad Romam spectat, Da propriam, Thymbraee, etiam moenia magna de Ro- domum. Dardani origo ex ma funt accipienda; nam, Italia secundum veterem etsi haec Aeneas non con- mythum petita: ex Etruria didit, poteft tamen parare quidem et a Corytho s. ea a poeta dici, quatenus Cortona vrbe. Iafius pater, # ea omnia exfequitur, quae fi de Dardani patre accipias, condendam vrbem euentu habet tum a quo expeditam antecedere fatale erat. mag- interpretationem. Sed magnis, h. e. nepotibus, ad no cum confenfu Italici et tantam imperii opumque Graeci mythi lafium Dar#magnitudinem peruenturis: dani fratrem tradidere, cum nec, propter molestias, quo in Samothraciam abiit, #detrecta nauigationem ad vt adeo pater posteritatis vlteriora loca. Mox v. respectu dictus fit. Iam cum 162 Cretae confidere pro in proprie a Dardano ducti fint Troiani

1

Talibus adtonitus visis, ac voce deorum,
(Nec fopor illud erat ; fed coram adgnofcere voltus,
Velatasque comas, praefentiaque ora videbar;
Tum gelidus toto manabat corpore sudor) 175
Conripio e stratis corpus, tendoque supinas.
Ad coelum cum voce manus, et munera libo
Intemerata focis. Perfecto laetus honore
Anchisen facio certum, remque ordine pando.
Adgnouit prolem ambiguam, geminosque paren
tis;

180

Seque nouo veterum deceptum errore locorum.

Tum

Troiani, tamen, tamquam rere viso iubet. Ita Creta poeta, etsi minus accurate, disceditur. 175 Velatar rem cum vtroque commu- comae. Erat adeo Penatium nicare poterat. Doctius au- caput vitta redimitum. tem erat pro a quibus dice- 175 Ad Ennii ductum ap. re, modo minus vfitato, a Macrob. VI, 1. — 177 mu quo. Vt faepe poetae, Ho- nera intemerata, vinum ratius perpetuo, duobus purum, pure, rite libatum. fubiectis fingulare verbum Quod munus, mox honos.adiiciunt. princeps h. 1. 180. 181 Agnouit duplicem auctor ftirpis vel generis, Troianorum ortum ac ftir. Corythum de ipso rege ac pem: alteram a Dardano, conditore Cortonae accipit alteram ductam a Teucro: Cluuer. Ital. ant. p. 592. adeoque ambigua proles ipli Ita conditor dictus pro vrbe, sunt Troiani, qui et Dar et h. 1. pro tota Italia, sal- dani et Teucri (et hi funt tem finitimo Etruriae Latio, gemini parentes) genus erant. positum. inf. IX, 10 extre- Agnouit porro Anchises in mas Corythi penetrauit ad interpretando Apollinis Deurbes. lam Ditaca arua v. lii oraculo, cum antiqua IV Georg. 152. 172- mater et prima tellus ellet 189. Aeneas expergefactus exquirenda, se deceptumesse vifum religiofe expiat, mox nouo errore veterum locorum, patri exponit, qui, Cassan- h. e. errore circa loca vetedrae effati recordatus, pa- ra interpretanda; quod duas

COTE

Ital

Pen

mitu

dap

Da

3.

Tum memorat: Nate, Iliacis exercite fatis,
Sola mihi talis cafus Cassandra canebat.

Nunc repeto haec generi portendere debita nostro;
Et faepe Hesperiam, saepe Itala regna vocare. 185
Sed quis ad Hesperiae venturos litora Teucros
Crederet? aut quem tum vates Cassandra moueret?
Cedaraus Phoebo, et moniti meliora sequamur.
Sic ait; et cuncti dicto paremus ouantes.
Hanc quoque deferimus sedem, paucisque relictis
Vela damus, vastumque caua trabe currimus aequor.

[190

Poftquam altum tenuere rates, nec iam am

plius vllae

Adparent terrae, coelum vndique et vndique

pontus:

Tum

terras, a quibus stirpis Tro- egregie vtitur poeta. tales ianae auctores olim origi- caus, hanc nostri generis nem traxiffe vetus fama erat, fortunam, vt ad Hesperiam, nunc non diftinxerat, fed vnde Dardanus generis aualterius aduentus, Dardani tor erat oriundus, nobis scilicet, ex Italia immemor, sit reuertendum.

finaltera terra, vnde Teucer 185 Nunc bene repeto 184 tantum haeferat. moria, eam portendere, prae1 Igitur vetera loca, terrae dicere, hoc effe debitum, vetere aliqua fama celebra- fato, generi nostro, et mul

T

et cae,

tamquam eac, vnde tum eam memorare Hespehaberent; riam et nouum regnum in

m

188 Comparant,

quoad fenfum, Iliad.,

que feriore aeuo, erratum 216. 190 paucis relictis eft circa haec loca interpre- recte. Nam fuit vrbs Credetur locus, vexatus a Ser- δ' ἔθεεν κατὰ κῦμα aliquoties 191 H vio aliisque. 183-188 Homerus. v. ad Il. a, 483. cf.

tanda. Satis expeditus vi- tae, Pergamumu

inf. X, 67.68. Caflandrae 192-195 Non tam tauvaticiniis nunquam creditis tologia in his, fed copia Tum mihi caeruleus fupra caput adstitit imber, Noctem hiememque ferens; et inhorrint vnda tenebris. 195

:

Continuo venti voluunt mare, magnaque furgunt Aequora; dispersi iactamur gurgite vasto. Inuoluere diem nimbi, et nox humida coelum Abstulit; ingeminant abruptis nubibus ignes. Excutimur cursu, et caecis erramus in vndis. 200 Ipse diem noctemque negat discernere coelo, Nec meminisse viae media Palinurus in vnda.

Tris

adftitit imber, ex Hom. Odyff. μ, 405 fq.: item 301 fqq. explicandum, vnde totus locus hic et inf. V, 8

τότε κυα

poetae et ornatus. Sa τὰ: et inhorruit unda tene bris de mari nigrescente, iam in illo: Noctem ferens, h. e. tenebris coelum ob- fqq. expreffus, Δὴ τότε ducens, continentur. Sed νέην νεφέλην ἔτησε Κρονίων quis, nifi omai carezinis Nηὸς ὑπὲρ κεφαλῆς. Etiam fuauitate fub'eta, poetae alias κατ ̓ ἄκρης, a vertie, neget hoc, vt rem fenfibus ἐνέπεσεν ἄελλα, vel τὸ κῦμα. feriendis idoneam, primum v. fup. ad I, 114. Mox fimpliciter exponere, mox magna aequora, grande voc., eandem ornatius, grauius, h. e. magni fluctus; et gur copiofius, declarare poffit. ges fup. 1, 118. - 198-201

Inhorruit unda tenebris. Inuoluere diem nimbi, promare horret, exafperatur, cellae adspectum coeli, lufluctibus motis nigricanti- cemque ac folem, eripiunt. bus. Tempestatem autem nox humida, tenebrae ex ortam puta cum flexu circa pluuia; cf. fup. I, 88. 89. Peloponnesi promontoria; Fulmina ingeminant se abexemplo Homeri in Vlysse ruptis nubibus, cf. fup. Ge. Odyff. 1, 80: nam ihi mare III, 259. Fulmine nubes, vndosum, aestus et procel- coelum, rumpi, abrumpi, la, ex Aegaeo Ionium mare fcindi, findi, dicitur. Alias petentibus etiamnunc fol- ipfum fulmen rumpit, sc. fe, licitudinem faciunt. - cae- erumpit, rumpitur, abrumruleus, niger, fupra caput pitur. Haec femel tenenda

Tris adeo incertos caeca caligine soles Erramus pelago; totidem fine fidere noctes. Quarto terra die primum se adtollere tandem 205 - Visa, aperire procul montis, ac voluere fumum. Vela cadunt; remis infurgimus; haud mora, nautae Adnixi torquent spumas, et caerula verrunt. Seruatum ex vndis Strophadum me litora primum Adcipiunt. Strophades Graio stant nomine dictae, 210

*Infulae Ionio in magho: quas dira Celaeno, Harpyiaeque colunt aliae, Phineia poftquam Claufa domus, mensasque metu liquere priores.

ex

in poetis. - caecis in undis, locis vadosis, remis ad ignoto in mari, incerto. - terram agatur nauis. remis meminiffe, curfum nauis infurgimus, dum eleuatur nofcere, vt antea folebat, corpus ad magnum nisum, - 203 incertos dies: per exquifitius quam innitimur, quos fit nauigatio incerta, incumbimus. conf. inf. 1560. propter caliginem. Seruius V, 189. - spumas, caerula, bene, obscuros, vt Aen. VI, pro mari. Adumbrati ver270 incerta luna. Ante ocu- fus ex Ennii Annal. XIV. 1 los autem locus Odyf. e, vide Fragm. Enn. p. 103. 388 fqq. cf. 1, 74 fq, et 104. — 210-215 Stromulto magis Apollon. IV, phades infulae duae in mari 1694 fq. Ionio, ex aduerfo Pelopon

1000

205-208 Pulcri verfus nesi ante Zacynthum fitae; ad fenfus veritatem, in olim Plotae dictae. Sed, profpectu terrae ex alto. propulfis ex Phinei domo Terra aperit montes, dum ad eas vsque insulas Harin confpectum illi veniunt; pyiis, Boreae filii ὑπέςρεφον inde ipfa terra. voluere fu- ἄψ ἐπὶ νῆα, vnde Στροφάδες mum, cf. Odyff. x, 99 et al. dici coeperunt, vid. Apolincenfis passim ignibus in lon. II, 285 - 296 fq. Apolhabitationibus agreftium et lod. 1, 9, 21 et Not. p. 190 paftorum. - Vela cadunt, fq. Mox in magno non ardemittuntur, vt, tamquam gutandum. Dictum vt om