Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

sis hominibus in Valle Underwalt (Vallis in Switz, in Valle Urach) fidelibus suis, graciam suam et omne bonum. Vestris inquietudinibus obviare commoditatibusque prospicere favorabiliter cupientes, dum tamen de vobis querulantibus justicie debitum non negetur, vobis per presentes concedimus graciose, quod ad nullius secularis Judicis. tribunal, nostre Majestatis Consistorio dumtaxat excepto, super quibuscumque causis seu negociis extra terminos vallis predicte pertrahi debeatis, dummodo coram Advocato nostro provinciali intra fines ejusdem vallis parati sitis stare juri et facere quod dictaverit ordo juris. Presentibus usque ad voluntatis nostre beneplacitum tantum modo valituris. Datum Constancie Anno domini M.CCC.VIIII. Tercio Nonas Junii. Indictione VII. Regni vero nostri Anno Primo. (Archives du Haut-Unterwalden.) [Ce rescrit est identique pour les trois vallées, sauf que dans l'exemplaire de Schwyz, qui n'est conservé qu'en copie, il manque la formule finale : « Presentibus... valituris, » qui se trouve dans la copie d'Uri et dans l'original d'Obwald.]

XVI.

ALLIANCE ENTRE LES WALDSTÆTTEN ET LUCERNE.

Schwyz, 11 novembre (1309).

Wir die Lantlüte von Swiz, von Vren vnd von Vnderwalden, kvnden dien burgern vnd der gemeinde von Lvcerren, Dc wir des gemeinlich vberein sin komen: Alld ir vwer brieve ze Vren vnd ze Vnderwalden hant gesendet Tage ze nemenne vnd ze werenne, vnd minne oder recht ze tvonne vnd zenemenne, vnd ze Richtenne Swc vnder vns vnd vch vnliebi were; Dc wir die tage gemeinlich weren wen gegen vch, swa ir die gerne werent, dar vns

zimelich ist ze komenne vnd gemeze ze leistenne, vnd ir vns vf die selben tage kovf gebent, vnd ir dar vnd dannan von vns einen getrüwen fride habent; vb ir ze rate werdent de ir si werent vnd swes ir ze rate werdent, de lazent die botten wizen. Dirre brief wart gegeben ze Swiz, am sante Martis tage.

(Archives de la ville de Lucerne.)

XVII.

ENQUÊTE ORDONNÉE PAR LE ROI HENRI VII SUR LES DROITS DES DUCS D'AUTRICHE DANS LES WALDSTÆTTEN.

Au camp devant Brescia, 15 juin 1311.

H. dei gracia Romanorum rex, semper augustus. Vniuersis sacri Romani imperii fidelibus, presentes litteras inspecturis, graciam suam et omne bonum. Decet maiestatem regiam principum et devotorum imperii commodis sereno vultu respicere, ac eosdem in suis iuribus fauorabiliter confouere. Cum igitur per illustrem Liupoldum ducem Austrie et Styrie, principem nostrum dilectum, in nostris seruiciis in Italia constitutum, nostre clemencie supplicatum extiterit, ut ipsum et fratres suos in possessione bonorum et iurium, que in Alsacia, in uallibus Switz et Vrach et hominibus liberis in uallibus degentibus, ac in bonis et opidis que uulgariter Waldstet dicuntur, sibi et fratribus suis pertinere asserit, reponere dignaremur; quia de iure sibi et imperio in premissis competenti nondum plenarie nobis constat, ex parte nostra nobili uiro Eberhardo de Burgelon et ex parte predicti Liupoldi Friderico comiti de Tokkenburch, qui duo terciam seu communem personam, si eis oportunum uidebitur, eligent et assument, et sub iuramento prestito apud uicinos et notos super predictis bonis inquisitionem.

facient diligentem, est commissum. Qua inquisitione legaliter facta per tres personas predictas aut duas, si tercia assumpta non fuerit, et nobis plenius exposita, prefatum ducem Liupoldum et fratres suos in possessione omnium bonorum et iurium predictorum, que dicti duces et progenitores eorum hereditarie tenuerunt ab antiquo, et in quorum possessione pacifica clare memorie quondam rex Rudolfus, cum adhuc comes existeret, et Albertus rex Romanorum, existens dux Austrie, ratione comitatus et hereditatis fuerunt, et que iidem reges, et duces Austrie qui nunc sunt, iusto emptionis titulo possederunt, reponere et relocare uolumus et tenemur. Ita tamen quod, si nobis aut successoribus nostris in imperio in eisdem bonis ius aliquod competere uidebitur, idem Liupoldus et fratres sui, dum ex parte nostra actio sibi mota fuerit, nobis et successoribus nostris in imperio facere tenebuntur quod dictauerit ordo iuris. In cuius rei testimonium presentes litteras nostre maiestatis sigillo iussimus communiri. Datum in castris ante Brixiam xvij Kal. Julij, anno domini Mo. ccc. XI., regni uero nostri anno tercio.

(Archives de Pise.)

XVIII a.

LETTRE DU ROI LOUIS DE BAVIÈRE ADRESSÉE AUX TROIS

WALDSTÆTTEN.

"

Nüremberg, 25 mai 1315.

Ludovicus Dei gracia Romanorum Rex semper Augustus Prudentibus viris vallium in Underwald, Urach et Swiz.................... Ex scriptis vestris collegimus vos ex parte cujusdam Abbatis dicti de Einsidel, ad proscriptionis sentencias pervenisse, a quibus vos presentibus absolvimus, restituentes personas et res vestras in statum pristine

libertatis. Ad hæc de sententiis excommunicationum in vos latis, Ven. Petrus Archiep. Maguntinus princeps noster dilectus absolutionem committendam Decanis et Rectoribus ecclesiarum vestrarum vobis veraciter repromisit et se eisdem velle dirigere literas auctorizabiles et patentes. Et securos vos reddimus quod omnibus Advocatis et fautoribus nostris, tum nobilibus, tum Civitatensibus, vos defensare et condiuvare præcipimus et mouemus, quotiens et quandocunque per vos fuerint requisiti. Datum in Nueremberch VIII Kal. Junii. Regni nostri Anno Primo.

(Tschudi, Chronicon I, 269).

XVIII b.

LETTRE DU ROI LOUIS DE BAVIÈRE ADRESSÉE AUX MEMBRES DE L'EMPIRE.

Münich, 17 juillet 1315.

Ludovicus Dei gracia Rom. Rex semper Aug. Universis sacri Romani Imperii fidelibus... Cum dilecti fideles nostri, Universitas hominum in Urach, in Swiz, et in Underwalden, sint (sicut intelleximus) quibusdam proscriptionum sentenciis...... innodati, nos, propter eorum incorrupte fidei constanciam quam erga nos et sacrum gerunt Imperium, ne diutius ex hujusmodi sentenciis tedium habeant, seu pericula sustineant,... omnes et singulas proscriptionum sentencias contra dictos homines latas indebite coram quocunque ludices quantum digne possumus, tenore presentium duximus relaxandas, absolventes ipsos nihilominus ab eisdem de regie plenitudine Potestatis. In cujus rei testimonium has conscribi et nostre maiestatis sigillo iussimus communiri. Datum Monaci, xvi Kal. Augusti. Anno Domini M.CCC.XV. Regni vero nostri Anno primo.

(Tschudi, Chronicon I, 269.)

[ocr errors]

XIX.

SECOND PACTE FÉDÉRAL DES WALDSTÆTTEN.

Brünnen, 9 décembre 1315.

In Gottes namen Amen. Wande menschlicher sin bloede vnd zerganglich daz man der sachen vnd der dinge, div langwirig vnd stete solden beliben, so lichte vnd so balde vergizzet, dur daz so ist ez nutze und notdurftig, daz man die sachen, die dien luten ze fride vnd ze gemache vnd ze nutze vnd ze eren uf gesetzet werdent, mit schrift vnd mit briefen wizzentlich vnd kuntlich gemachet werden.

Dar vmbe so kunden vnd offenen wir, die Lant Lute, von Vre von Swits, vnd von Vnderwalden, allen dien die disen Brief lesent oder hærent lesen, daz wir -- dar vmbe daz wir versehen vnd furkemen die herte vnd die strenge des Cites, vnd wir deste baz mit fride vnde mit gnaden beliben mochten, vnd wir vnser lip vnd vnser guet deste baz beschirmen vnd behalten mochten so han wir vns mit truwen und mit eiden ewekliche vnd stetekliche ze Semene versichert vnd gebunden, also daz wir, bi vnseren truwen vnd bi vnseren eiden, gelobt vnd gesworn han ein anderen ze helfenne und ze ratenne, mit libe vnd mit guete, in vnsere koste, inrent landes vnd vzerhalb, wider alle die vnd wider einen ieklichen der vns oder vnser enkeinem gewalt oder vnrecht tete older tuon wolde an libe oder an guote, vnd beschehe dar vber vnser dekeinem dekein schade an sinem libe older an sinem guote, deme sulen wir behulfen sin dez besten so wir mvgen, daz es ime gebezzert oder widertan werde ze minnen oder ze rechte.

Wir han ovch daz vf vns gesetzet bi dem selben eide, daz sich vnser Lender enkeines, noch vnser enkeiner, beherren sol oder de

« ZurückWeiter »