THE WORLD DOOMED. THE SUMMONING of the WATERS
Poena placet diversa, genus mortale sub undis
perdere et ex omni nimbos demittere caelo.
Protinus Aeoliis Aquilonem claudit in antris
et quaecumque fugant inductas flamina nubes,
emittitque Notum. Madidis Notus evolat alis,
terribilem picea tectus caligine vultum:
barba gravis nimbis, canis fluit unda capillis,
fronte sedent nebulae, rorant pennaeque sinusque.
Utque manu late pendentia nubila pressit,
fit fragor, inclusi funduntur ab aethere nimbi.
Nuntia Iunonis varios induta colores
concipit Iris aquas, alimentaque nubibus adfert.
Sternuntur segetes et deplorata coloni
vota iacent, longique perit labor inritus anni.
Nec caelo contenta suo est Iovis ira, sed illum
caeruleus frater iuvat auxiliaribus undis.
Convocat hic amnes; qui postquam tecta tyranni
intravere sui, 'Non est hortamine longo
nunc' ait 'utendum; vires effundite vestras,
sic opus est; aperite domos, ac mole remota
fluminibus vestris totas immittite habenas.'
1105. madidis: ūmidīs, 491.-1118. hortamine: hortātiōne, hortando.
Iusserat; hi redeunt, ac fontibus ora relaxant,
et defrenato volvuntur in aequora cursu.
Ipse tridente suo terram percussit; at illa
intremuit motuque vias patefecit aquarum.
Exspatiata ruunt per apertos flumina campos,
cumque satis arbusta simul pecudesque virosque
tectaque, cumque suis rapiunt penetralia sacris.
Siqua domus mansit potuitque resistere tanto
indeiecta malo, culmen tamen altior huius
unda tegit, pressaeque latent sub gurgite turres.
Iamque mare et tellus nullum discrimen habebant:
omnia pontus erant; deerant quoque litora ponto.
Occupat hic collem; cymba sedet alter adunca
et ducit remos illic ubi nuper ararat;
ille super segetes aut mersae culmina villae
navigat; hic summa piscem deprendit in ulmo;
figitur in viridi, si fors tulit, ancora prato,
aut subiecta terunt curvae vineta carinae.
Et, modo qua graciles gramen carpsere capellae,
nunc ibi deformes ponunt sua corpora phocae.
Mirantur sub aqua lucos urbesque domosque
Nereïdes; silvasque tenent delphines, et altis
incursant ramis, agitataque robora pulsant.
Nat lupus inter oves, fulvos vehit unda leones,
unda vehit tigres; nec vires fulminis apro,
crura nec ablato prosunt velocia cervo.
1128. rapiunt: auferunt, 423.—1130. culmen: fastīgia, 351.
sae: submersae.—1135. dūcit: movet, 506.-1139. terunt: vādunt, 95.— 1147. crūra: pedēs,
Quaesitisque diu terris, ubi sistere detur,
in mare lassatis volucris vaga decidit alis.
Obruerat tumulos immensa licentia ponti,
pulsabantque novi montana cacumina fluctus.
Maxima pars unda rapitur: quibus unda pepercit,
illos longa domant inopi ieiunia victu.
DEUCALION AND PYRRHA SURVIVE
Separat Aonios Oetaeis Phocis ab arvis,
terra ferax, dum terra fuit: sed tempore in illo
pars maris et latus subitarum campus aquarum.
Mons ibi verticibus petit arduus astra duobus,
nomine Parnasus, superantque cacumina nubes.
Hic ubi Deucalion (nam cetera texerat aequor),
cum consorte tori parva rate vectus adhaesit,
Corycidas nymphas et numina montis adorant,
fatidicamque Themin, quae tunc oracla tenebat.
Non illo melior quisquam nec amantior aequi
vir fuit, aut illa metuentior ulla deorum.
Iuppiter ut liquidis stagnare paludibus orbem, et superesse virum de tot modo milibus unum, et superesse videt de tot modo milibus unam, innocuos ambos, cultores numinis ambos,
nubila disiecit, nimbisque aquilone remotis
et caelo terras ostendit et aethera terris.
1148. detur: liceat, 401.
1149. lassātīs: dēfessīs.
fertilis. 1160. consorte tori: uxōre.
1170. ostendit: patefecit, 1125.
- 1165. orbem: mundum, 655. —
Nec maris ira manet, positoque tricuspide telo
mulcet aquas rector pelagi, supraque profundum
exstantem atque umeros innato murice tectum
caeruleum Tritona vocat, conchaeque sonanti
inspirare iubet, fluctusque et flumina signo
iam revocare dato.
Omnibus audita est telluris et aequoris undis,
et quibus est undis audita, coërcuit omnes.
Flumina subsidunt, collesque exire videntur :
iam mare litus habet; plenos capit alveus amnes;
surgit humus; crescunt loca decrescentibus undis;
postque diem longam nudata cacumina silvae
ostendunt, limumque tenent in fronde relictum.
THE TWO SURVIVORS CONSULT
Redditus orbis erat: quem postquam vidit inanem et desolatas agere alta silentia terras,
Deucalion lacrimis ita Pyrrham adfatur obortis :
'O soror, O coniunx, O femina sola superstes,
terrarum, quascumque vident occasus et ortus,
nos duo turba sumus: possedit cetera pontus.
Haec quoque adhuc vitae non est fiducia nostrae
certa satis; terrent etiam nunc nubila mentem.
Quis tibi, si sine me fatis erepta fuisses,
nunc animus, miseranda, foret? quo sola timorem
ferre modo posses? quo consolante doleres?
Namque ego, crede mihi, si te quoque pontus haberet, 1195 te sequerer, coniunx, et me quoque pontus haberet.
1186. adfātur: adloquitur. —1187. superstes: relicta, restāns, 1086.
O utinam possem populos reparare paternis
artibus atque animas formatae infundere terrae !
Nunc genus in nobis restat mortale duobus ;
sic visum est superis: hominumque exempla manemus.' 1200
AN ORACLE WITH A HIDDEN MEANING
Dixerat, et flebant; placuit caeleste precari
numen, et auxilium per sacras quaerere sortes.
Nulla mora est; adeunt pariter Cephisidas undas,
ut nondum liquidas, sic iam vada nota secantes.
Inde ubi libatos inroravere liquores
vestibus et capiti, flectunt vestigia sanctae
ad delubra deae, quorum fastigia turpi
pallebant musco stabantque sine ignibus arae.
Ut templi tetigere gradus, procumbit uterque
pronus humi, gelidoque pavens dedit oscula saxo.
Atque ita, 'Si precibus' dixerunt 'numina iustis
victa remollescunt, si flectitur ira deorum,
dic, Themi, qua generis damnum reparabile nostri
arte sit, et mersis fer opem, mitissima, rebus.'
Mota dea est sortemque dedit, 'Discedite templo,
et velate caput, cinctasque resolvite vestes,
ossaque post tergum magnae iactate parentis.'
Obstipuere diu, rumpitque silentia voce
Pyrrha prior, iussisque deae parere recusat,
detque sibi veniam, pavido rogat ore, pavetque
laedere iactatis maternas ossibus umbras.
1197. reparare: renovāre. 1198. infundere: immittere. stat: superest, 1166. 1200. vīsum: placitum, 406. — 1204. vada: alveum, 1180. 1205. inrōrāvēre: infūdēre. 1221. laedere: violāre.
- 1216. resolvite: discingite.
|