et iuvenem monstris pavidi effudere marinis. filius ardentis haut setius aequore campi exercebat equos curruque in bella ruebat. Ipse inter primos praestanti corpore Turnus vertitur arma tenens et toto vertice supra est, cui triplici crinita iuba galea alta Chimaeram sustinet, Aetnaeos efflantem faucibus ignis: tam magis illa fremens et tristibus effera flammis, quam magis effuso crudescunt sanguine pugnae. at levem clipeum sublatis cornibus Io auro insignibat, iam saetis obsita, iam bos (argumentum ingens), et custos virginis Argus caelataque amnem fundens pater Inachus urna. insequitur nimbus peditum clipeataque totis agmina densentur campis, Argivaque pubes Auruncaeque manus, Rutuli veteresque Sicani et Sacranae acies et picti scuta Labici; qui saltus, Tiberine, tuos sacrumque Numici litus arant Rutulosque exercent vomere colles Circaeumque iugum, quis Iuppiter Anxurus arvis praesidet et viridi gaudens Feronia luco; qua Saturae iacet atra palus gelidusque per imas quaerit iter vallis atque in mare conditur Ufens. Hos super advenit Volsca de gente Camilla agmen agens equitum et florentis aere catervas, bellatrix, non illa colo calathisve Minervae femineas adsueta manus, sed proelia virgo dura pati cursuque pedum praevertere ventos. illa vel intactae segetis per summa volaret gramina nec teneras cursu laesisset aristas, vel mare per medium fluctu suspensa tumenti ferret iter celeris nec tingueret aequore plantas. illam omnis tectis agrisque effusa iuventus turbaque miratur matrum et prospectat euntem, attonitis inhians animis, ut regius ostro velet honos levis umeros, ut fibula crinem auro internectat, Lyciam ut gerat ipsa pharetram et pastoralem praefixa cuspide myrtum. 780 785 790 795 800 805 810 815 P. VERGILI MARONIS AENEIDOS LIBER OCTAVUS Ut belli signum Laurenti Turnus ab arce mittitur et magni Venulus Diomedis ad urbem, 10 quid struat his coeptis, quem, si Fortuna sequatur, 15 eventum pugnae cupiat, manifestius ipsi quam Turno regi aut regi apparere Latino. 20 erigitur summique ferit lacuaria tecti. nox erat, et terras animalia fessa per omnis procubuit seramque dedit per membra quietem. 'O sate gente deum, Troianam ex hostibus urbem qui revehis nobis aeternaque Pergama servas, expectate solo Laurenti arvisque Latinis, hic tibi certa domus, certi (ne absiste) penates; neu belli terrere minis: tumor omnis et irae concessere deum. [iamque tibi, ne vana putes haec fingere somnum, litoreis ingens inventa sub ilicibus sus, triginta capitum fetus enixa, iacebit, alba, solo recubans, albi circum ubera nati. ex quo ter denis urbem redeuntibus annis Ascanius clari condet cognominis Albam. haut incerta cano.] nunc qua ratione quod instat hic locus urbis erit, requies ea certa laborum persolves. ego sum, pleno quem flumine cernis hic mihi magna domus, celsis caput urbibus, exit.' quo te cumque lacus miserantem incommoda nostra 65 70 75 remigioque aptat, socios simul instruit armis. 80 Ecce autem subitum atque oculis mirabile monstrum, candida per silvam cum fetu concolor albo procubuit viridique in litore conspicitur sus. quam pius Aeneas tibi enim, tibi, maxuma Iuno, mactat sacra ferens et cum grege sistit ad aram. 85 Thybris ea fluvium, quam longa est, nocte tumentem sterneret aequor aquis, remo ut luctamen abesset. RIBBECK, VERGIL. 16 90 95 aequavit (tum res inopes Euandrus habebat): et procul e tumulo 'iuvenes, quae causa subegit ignotas temptare vias? quo tenditis?' inquit. 'qui genus? unde domo? pacemne huc fertis an arma?' 'egredere o quicumque es' ait coramque parentem 'optume Graiugenum, cui me Fortuna precari et vitta comptos voluit praetendere ramos, non equidem extimui, Danaum quod ductor et Arcas. quodque a stirpe fores geminis coniunctus Atridis; sed mea me virtus et sancta oracula divom cognatique patres, tua terris didita fama, coniunxere tibi et fatis egere volentem. 130 Dardanus, Iliacae primus pater urbis et auctor, Electra, ut Grai perhibent, Atlantide cretus, advehitur Teucros; Electram maxumus Atlans edidit, aetherios umero qui sustinet orbes 135 |