Ratulor chaliam titulis accedere veftris :
Victorem victæ fuccubuiffe queror.
Fama Pelafgiadas fubito pervenit in urbes
Decolor, et factis inficianda tuis;
5 Quem nunquam Juno, seriesque immenfa la
Fregerit; huic Iolen impofuiffe jugum. Plus tibi, quam Juno, nocuit Venus. Illa premendo
Suftulit: hæc humili fub pede colla tenet.
Refpice vindicibus pacatum viribus orbem,
Quà latam Nereus cærulus ambit humum :
Se tibi pax terræ, tibi se tuta æquora debent:
Implêfti meritis Solis utramque domum.
Quod te laturum eft, cœlum prior ipse tulisti :
Hercule fuppofito fidera fulfit Atlas.
15 Quid nifi notitia est misero quæfita pudori,
Si maculas turpi facta priora notâ ?
Tene ferunt geminos preffiffe tenaciter angues, Cùm tener in cunis jam Jove dignus eras? Cœpifti melius, quam definis: ultima primis 20 Cedunt diffimiles hic vir et ille puer. Quem non mille feræ, quem non Stheneleïus hoftis,
Non potuit Juno vincere ; vincit Amor.
Meandros, toties qui terris errat in îsdem,
Qui lapfas in fe fæpe retorquet aquas;
Vidit in Herculeo fufpenfa monilia collo ;
Illo, cui cœlum farcina parva fuit.
Non puduit fortes auro cohibere lacertos,
Et folidis gemmas appofuiffe toris.
Nempe fub his animam peftis Nemeæa lacertis
Edidit: unde humerus tegmina lævus habet,
Aufus es hirfutos mitrâ redimire capillos :
Aptior Herculeæ populus alba coma.
Nec te Mæoniâ, lafcivæ more puellæ,
Incingi zonâ dedecuiffe putas ?
35 Non tibi fuccurrit crudi Diomedis imago,
Efferus humanâ qui dape pavit equas ?
Si te vidiffet cultu Bufiris in isto;
Huic victor victo nempe pudendus eras.
Detrahat Antæus duro redimicula collo ;
Ne pigeat molli fuccubuiffe viro.
Inter Ioníacas calathum tenuiffe puellas
Diceris; & dominæ pertimuiffe minas.
Non fugis, Alcide, victricem mille laborum
Rafilibus calathis impofuiffe manum?
45 Craffaque robufto deducis pollice fila,
Æquaque formofæ penfa rependis here?
Ah quoties, digitis dum torques ftamina duris,
Prævalidæ fufos comminuêre manus !
[Crederis, infelix, fcuticæ tremefactus habenis,
Ante pedes dominæ pertimuiffe minas.]
Eximiis pompis præconia fumma triumphi,
Factaque narrabas diffimulanda tibi,
Scilicet immanes elifis faucibus hydros
Infantem cunis involüiffe manum.
55 Ut Tegeæus aper cupreffifero Erymantho
Incubet, & vafto pondere lædat humum.
Non tibi Threïciis affixa penatibus ora,
Non hominum pingues cæde tacentur equæ,
Prodigiumque triplex, armenti dives Iberi
Geryones; quamvis in tribus unus erat.
Inque canes totidem trunco digestus ab uno
Cerberus, implicitis angue minante comis.
Quæque redundabat fœcundo vulnere serpens
Fertilis, et damnis dives ab ipfa fuis,
65 Quique inter lævumque latus lævumque lacertum
Prægrave compressâ fauce pependit onus.
Et male confifum pedibus formâque bimembri
Pulfum Theffalicis agmen equeftre jugis.
Hæc tu Sidonio potes infignitus amictu
Dicere non cultu lingua retenta filet?
Se quoque Nympha tuis ornavit Iardanis armis,
Et tulit è capto bina tropæa viro.
I nunc, tolle animos, et fortia gesta recense,
Quod tu non effes jure, vir illa fuit.
Illi procedit rerum menfura tuarum.
Cede bonis: hæres laudis amica tuæ,
Pro pudor! hirfuti coftas exuta leonis,
Afpera texerunt vellera molle latus.
Falleris, et nefcis: non funt fpolia ista leonis,
Sed tua; tuque feri victor es; illa tui.
Fœmina tela tulit Lernæis atra venenis,
Ferre gravem lanâ vix fatis apta colum: Inftruxitque manum clavâ domitrice ferarum: Vidit et in fpeculo conjugis arma sui.
85 Hæc tamen audieram: licuit non credere famæ.
En venit ad fenfus mollis ab aure dolor.
Ante meos oculos adducitur advena pellex:
Nec mihi, quæ patior, diffimulare licet.
Non finis averti; mediam captiva per urbem
Invitis oculis afpicienda venit:
Nec venit incultis, captarum more, capillis,
Fortunam vultus faffa tegendo fuos:
Ingreditur latè lato spectabilis auro:
Qualiter in Phrygia tu quoque cultus eras:
95 Dat vultum populo fublimè fub Hercule victo:
Echaliam vivo ftare parente putes.
Forfitan et, pulsâ Ætolide Deïanirâ,
Nomine depofito pellicis, uxor erit;
Eurytidofque Ioles, atque infani Alcidæ
Turpia famofus corpora junget Hymen.
Mens fugit admonitu, frigufque perambulat artus,
Et jacet in gremio languida facta manus. Me quoque cum multis, fed me fine crimine amâsti:
Ne pigeat, pugnæ bis tibi caufa fui.
105 Cornua flens legit ripis Acheloüs in udis, Truncaque limosâ tempora merfit aquâ.
Semivir occubuit in letifero Eveno
Neffus; et infecit fanguis equinus aquas.
Sed quid ego hæc refero? fcribenti nuncia venit
Fama, virum tunicæ tabe perire meæ.
Hei mihi! quid feci? quo me furor egitamantem?
Impia quid dubitas Deïanira mori ?
An tuus in mediâ conjux lacerabitur Œtâ?
Tu, fceleris tanti causa, superstes eris"?
115 Si quid adhuc habeo facti, cur Herculis uxor
Credar, conjugii mors mihi pignus erit.
Tu quoque cognofces in me, Meleagre, fororem.
Impia quid dubitas Deïanira mori?
Heu devota domus ! folio fedet Agrios alto:
Enea defertum nuda fenecta premit.
Exulat ignotis Tydeus germanus in oris.
Alter fatali vivus in igne fuit.
Exegit ferrum fua per præcordia mater,
Impia quid dubitas Deïanira mori?
125 Deprecor hoc unum, për jura facerrima lecti; Ne videar fatis infidiata tuis.
Neffus, ut eft avidum percuffus arundine pectus,
Hic, dixit, vires fanguis amoris habet.
Illita Neffeo misi tibi texta veneno.
Impia quid dubitas Deïanira mori ?
Jamque vale,feniorque pater,germanaque Gorge,
Et patria, et patriæ frater adempte tuæ.
Et tu lux, oculis hodierna novissima noftris,
Virque (fed ô poffis !) et puer Hylle, vale.
|