Sit satis, ornatus dissoluisse comae ;
Sit lacrimas movisse satis: quater ille beatus,

Quo tenera irato flere puella potest.

Sed manibus qui saevus erit, scutumque sudemque
Is gerat et miti sit procul a Venere.
At nobis, Pax alma, veni spicamque teneto,
Perfluat et pomis candidus ante sinus!

LIBRI II. ELEGIA I.

Quisquis adest, valeat: fruges lustramus et agros,
Ritus ut a prisco traditus exstat avo.
Bacche veni, dulcisque tuis e cornibus uva

Pendeat et spicis tempora cinge, Ceres.
Luce sacra requiescat humus, requiescat arator
Et grave suspenso vomere cesset opus.
Solvite vincla iugis; nunc ad praesepia debent
Plena coronato stare boves capite.

65

5

Omnia sint operata deo; non audeat ulla

Lanificam pensis imposuisse manum.

10

Vos quoque abesse procul iubeo, discedat ab aris,

Cui tulit hesterna gaudia nocte Venus.

Casta placent Superis; pura cum veste venite
Et manibus puris sumite fontis aquam.
Cernite, fulgentes ut eat sacer agnus ad aras
Vinctaque post olea candida turba comas.
Di patrii, purgamus agros, purgamus agrestes:
Vos mala de nostris pellite limitibus;
Neu seges eludat messem fallacibus herbis,
Neu timeat celeres tardior agna lupos.
Tune nitidus plenis confisus rusticus agris

62. ornatus

Klindw. H. L.

ornatas

Cui profluat alii Codd.

comue cum Cdd. V. W. B. L. cum aliis H. 64. Quo Cdd. W. B. L. Quoi de Douzae coni. V. 68. perfluat Libri plerique. W. Pucc. V. B. praefluat alii Codd. Mitsch. ad Horat. C. 4, 7, 10. pluat Heins. coni. Broukh. Heyn.

H.

LIB. II. ELEG. I.

per

Tibullus ad praediolum suum reversus agrorum et frugum lustrationem S. sacrum ambarvale instituit, quod singuli patresfamilias in arvis suis privatim celebrasse videntur mense Aprili (v. Voss. ad Virg. Ge. 1, 338.) Fratres vero Arvales XII. quotannis publice sacrificium Deae Diae (Cereris) per triduum celebrabant, XVI, XIV et XIII. vel VI, IV et III. Kal. Iun. v.

Ingeret ardenti grandia ligna foco, Turbaque vernarum, saturi bona signa coloni, Ludet et ex virgis exstruet ante casas. Viden ut felicibus extis

Eventura precor.

Significet placidos nuntia fibra deos? Nunc mihi fumosos veteris proferte Falernos Consulis et Chio solvite vincla cado.

25

Vina diem celebrent; non festa luce madere

Est rubor, errantes et male ferre pedes.

30

Sed,, bene Messalam" sua quisque ad pocula dicat,
Nomen et absentis singula verba sonent.

Gentis Aquitanae celeber Messala triumphis
Et magna intonsis gloria victor avis,

Huc ades adspiraque mihi, dum carmine nostro
Redditur agricolis gratia caelitibus.

35

Rura eano rurisque deos. His vita magistris
Desuevit querna pellere glande famem.

Illi compositis primum docuere tigillis

Exiguam viridi fronde operire domum. Illi etiam tauros primi docuisse fèruntur

Servitium et plaustro supposuisse rotam. Tunc victus abiere feri, tunc consita pomus, Tunc bibit irriguas fertilis hortus aquas ; Aurea tunc pressos pedibus dedit uva liquores, Mixtaque securo est sobria lympha mero. Rura ferunt messes, calidi quom sideris aestu Deponit flavas annua terra comas.

Rure levis verno flores apis ingerit alveo,
Compleat ut dulci sedula melle favos.

40

45

50

Agricola assiduo primum satiatus aratro

Gaetano Marini gli atti e monumenti de' Fratelli Arvali. Roma 1795. 2. Vol. 4. Quum v. 33. Messalae triumphus memoretur, circa 728. scripta videtur haec Elegia. adest, valeat] cum Cdd. L. - faveat facili emendat. Codd. aliq. et Scal. Quisquis ades, faveas vulgo de coni. Douzae. 11. discedut Cui cum Cdd. Lachm. discedite Quis cum Italis Vulgo. 18. tollite Codd. 3. V. 20. segnior Codd. aliq. V. B. 24. construet V. 27. fumosum Falernum Stat. Scal. 34. Tu magna V. 37. quis Cod. Corv. V. B. Nobbe. 40. casam Regiensis et Pucc. mi] Codd. aliq. L. primum Pucc. Vulgo. Ib. domuisse servitium Codd. nonnulli, unde Gebhard. V. B. : domuisse servitio. 43. insita Codd. coni. 51. defessus Codd. 2. - las

aliq. V. B.

satus Scal.

49.

Eclogae Poët. Lat.

vernos Fruter.

10

41. pri

Cantavit certo rustica verba pede

Et satur arenti primum est modulatus avena
Carmen, ut ornatos diceret ante deos;
Agricola et minio suffusus, Bacche, rubenti

Primus inexperta duxit ab arte choros :
Huic datus a pleno memorabile munus ovili
Dux pecoris hircus; duxerat hircus oves.
Rure puer verno primum de flore coronam

Fecit et antiquis imposuit Laribus.
Rure etiam teneris curam exhibitura puellis
Molle gerit tergo lucida vellus ovis;

55

60

Hinc et femineus labor est: hinc pensa colusque,
Fusus et apposito pollice versat opus;

Atque aliqua assiduae textrix operata Miner vae
Cantat et applauso tela sonat latere.

65

Ipse interque greges interque armenta Cupido
Natus et indomitas dicitur inter equas.

Illic indocto primum se exercuit arcu :

Hei mihi, quam doctas nunc habet ille manus !

70

Nec pecudes, velut ante, petit; fixisse puellas
Gestit et audaces perdomuisse viros.

Hic iuveni detraxit opes, hic dicere iussit
Limen ad iratae verba pudenda senem:
Hoc duce custodes furtim transgressa iacentes
Ad iuvenem tenebris sola puella venit
Et pedibus praetentat iter suspensa timore,
Explorat caecas cui manus ante vias.

57. e pleno Cod. 1. V. B.

75

Ib. auxerat hircus cum Cdd. L., quod intelligi nequit. Quomodo enim caper augeat ovium numerum? duxerat est e coni, Mureti. „der Führer nicht blofs der Ziegen, sondern auch der Schaf heerde wurde dem Führer des Chores gegeben." Iacobs. Dux pecoris; hirtas duxerat hircus oves Heins. V. Oves autem hirtue non sunt. Hine Nobbe: Dux pecoris; hirtus duxerat hircus oves, sono prope ridiculo. Melius nondum repertum est Mureli coniecturâ, 59. primam Codd. aliq. V. 64. ut - - verset Codd. 3. V. 65. Sic Ed. min. 1472. Lachm. Codd. permulti: assidue textrix operata Minervam. textris Cod. 1. texlis Fruter. coni. Cod. 1. H. et vulgo. 66. pectine tela sonat Cod. 1. ex, interpolatione. V. B. — pectine lana sonat unus ap. Voss. ad Cat. p. 249. Pro applauso pauci appulso. Latus intelligitur telae ipsius, quae applausa (pulsa) pectine vel radio sonitum edit, satis celebratum a poëtis. Proprie quidem radius sonat, dictus propterea xɛpxìs doidos ab Eurip. apud Aristoph. Ran. 1316. At etiam tela sonat ipsa. Eurip. Iph. Taur. 210. ἱστοῖς ἐν καλλιφθόγγοις.” Huschk. 70. Heu Ald. 77. Et digitis Burm, Sec. coni. 78. dum manus V. 82. precor] ex optt. Cdd. L.

Ah miseri, quos hic graviter deus urget! at ille

Felix, cui placidus leniter afflat Amor! Sancte, veni dapibus festis; sed pone sagittas

Et procul ardentes hinc, precor, abde faces. Vos celebrem cantate deum pecorique vocate

80

Voce; palam pecori, clam sibi quisque vocet: Aut etiam sibi quisque palam; nam turba iocosa Obstrepit et Phrygio tibia curva sono.

85

Ludite iam Nox iungit equos currumque sequuntur

Matris lascivo Sidera fulva choro

Postque venit tacitus fuscis circumdatus alis

Somnus et incerto Somnia vana pede.

LIBER II. ELEGIA V.

Phoebe, fave! novus ingreditur tua templa sacerdos;
Huc age cum cithara carminibusque veni.

Nunc te vocales impellere pollice chordas,

90

Nune, precor, ad laudis flectere verba modos.

Ipse triumphali devinctus tempora lauro,
Dum cumulant aras, ad tua sacra veni.

5

Sed nitidus pulcherque veni; nunc indue vestem
Sepositam, longas nunc bene pecte comas:
Qualem te memorant Saturno rege fugato
Victori laudes concinuisse Iovi.

10

Tu procul eventura vides, tibi deditus augur
Seit bene, quid fati provida cantet avis;

Tuque regis sortes, per te praesentit haruspex,

procul Vulgo. 83. vocate: Voce palam V. 89. fuscis] Itali. H. furvis, quod fortasse a Pontano est, C2d. Heins. V. B. Lackm.; quod et per se post Sidera fulva locum omnino non habet. Codd. et Edd. plures. Huschk.

fulvis e suis 90. vana] nigra alii Codd. Heyn. V. B. L. (quod

h. 1. admodum ingratum est) - pigra Heins.

vara Broukh.

LIB. II. ELEG. V.

, M. Valerio Messalino e filiis M. Valerii Corvini Messalae maiori natu, quod in collegium quindecimvirorum, (quibus solis erat potestas libros Sibyllinos adeundi,) cooptatus fuerat, gratulatur Tibullus." B. 4. Ita Codd. 5. H. B. i. e. „flecte, accommoda modos tuos ad verba carminis, quo laudo Messalinum." (ad laudes meas corrupte Cdd. pleriq. L.; qui proponit ad laudes flectere verba mea i. e. „ita informa verba mea, ut digne laudes Messalini concelebrent." Minus apti tamen aliquid habet etiam haec ratio; et vix corrupta essent vv. tam plana: verba mea.) (— ad laudes fl. v. modis V.) 8. depositam Codd. aliq. Edd. vett. 11. debitus Codd. aliq. V. B.

Lubrica signavit quom deus exta notis:

Te duce Romanos nunquam frustrata Sibylla est,
Abdita quae senis fata canit pedibus.
Phoebe, sacras Messalinum sine tangere chartas
Vatis et ipse, precor, quid canat illa, doce.
Hace dedit Aeneae sortes, postquam ille parentem
Dicitur et raptos sustinuisse Lares,

15

20

Nec fore credebat Romam, quom maestus ab alto
Ilion ardentes respiceretque deos:

(Romulus aeternae nondum firmaverat urbis Moenia, consorti non habitanda Remo, Sed tunc pascebant herbosa Palatia vaccae

Et stabant humiles in Iovis arce casae.
Lacte madens illic suberat Pan ilicis umbrae
Et facta agresti lignea falce Pales;
Pendebatque vagi pastoris in arbore votum,

Garrula silvestri fistula sacra deo,
Fistula, cui semper decrescit arundinis ordo;
Nam calamus cera iungitur usque minor.
At qua Velabri regio patet, ire solebat

Exiguus pulsa per vada linter aqua.
Illa saepe gregis diti placitura magistro

Ad iuvenem festa est vecta puella die; Cum qua fecundi redierunt munera ruris, Caseus et niveae candidus agnus ovis.) Impiger Aenea, volitantis frater Amoris,

18. quod Codd. aliq. B. L. fundaverat al. Mur.

25

30

35

quoi V. coni. 23. formaverat Codd. multi. B. 33. Et Codd. aliq. V. B. Ib. Velabrum planities inter Capitolium, Palatinum et Aventinum montem. 35. diti] Muretus. ditis cum suis Cdd. L., quod est ex accommod. ad proximum Voc. 39. Redit oratio ad v. 22. 43. Numicius, amnis inter Laurentum ac Lavinium decurrens. v. Liv. 1, 2. lustin. 43, 1. Virg. Aen. 12, 794. Ovid. Met. 14, 581. 45. volitans Cod. 1. V. 53. dalos furtim V. coni. tuos, urnam Schrader. Est τὰς λάθρα, λεληθότως συνουσίας, ut, notante Huschkio, αἱ παραυτίκα ἡδοναί, αἱ ἄγαν σπουδαί. 55. septem de Cod. 1. V. B. 57. rebus Codd. 2. V. 59. rutilantibus V. coni. 66. i. e. iactavit comas ante caput fusas." (Capronae dicuntur comae, quae anle frontem sunt, quasi a capite pronae. Lucil. Sat. Lib. VII. Aptari (iactari Huschk.) caput aique comas fluitare capronas, Altas, frontibus immissas, ut mos fuit illis. Nonius.) Huschk. Scal.: Iactavit fusa sed caput unte coma. Voss. : iactat diffusa dum caput ante coma. v. 67. - 70. refer ad v. 79. Haec fuerant olim. Lactant. 1. 6, 10. M. Varro scripsit Sibyllas decem numero fuisse septimam Cumanam, nomine Amaltheam, quae ab aliis Demophile vel Herophile nominatur, eamque novem