Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Abulere

*Abulere (,,aus abolere" Petters) geluckprechen P. V.

Abundia sqq. habund-ia võlli 29. -us voll 29. fullig 34. heblich 30. Abuti misse gepräuchen. vnörleych (aus vnordleich sim.) leben 27. misbrauchen vnerlich gebraucht 33. verbruchen 29. abus-io bose gewonheit V. a. 1410. sim. 13. boze wonheyt 37. verkerte übung 29. böß gewanung o. pösew gewanhait 33. -iuus awisech 37. Acacia etc. s. Accasia etc. *Acadens i. contingens anval, toval 37. vgl. accadere, accidens Gloss. *Acadiosus slim 37. *A-s. Ac-calabus. Acalephe. accaliffa nesel; w. u. califa id. 40.

*Acalicul-is, -us eyn hoder der kelke 37. acalitulus weinschenk P. V. *Acaluaster s. Accaluus. Acanthis. achantis achant (auis, nicht acanthus herba) 40. K. V. Meg. thistelzwig (vgl. Gloss. v. Carduelis) 40. i. q. carduel-is, -lus stiglicz, distel vogel K. V. achalantis galander K. V. athalantis id. 40. (cf. Gloss. v. Caladrius).

Acanthus. achant-us est arbor in egypto semper frondens etc. Br. -as eyn bom in egipten 37.

Acatium. accar-us eyn snicke 37. -ius i. nauicula 76. achateon mittel segel K. V. accathe°n schifsegel nuncdicitur cesares (X acharon 7. v.) 40.

*Acautus s. Attacus.

Acc-, ac- 37. -alabus seeuer 37. hengstdekch (aus hewschrekch sim.!) P. V. atalabus eyn koel sprinke 37.

Accaluus. acaluas-ter kael 37. voer kael G. voc. vorneruch V. a. 1420. -cere i. auteriori caluus (sic)76. *Accana (aus d. kanne vgl. Gl.m. Canna nr. 4; Xakanna v. Alcanna?) just (s. Iusta) canne 40.

*Accar-on s. Acharon. -us s. Acatium.

Accas-ia ophel trankch 27. -io opfel most 32. -sia -sus appel must; -ium eyn sleen; -ius eyn sleen dorn

[blocks in formation]

37.-ium schle; -ius schlech dorn 30. acacius schlech torn 32. accasiu-s, -m, agacius (agatinus?) slen 38. a-ac-cacia slehe unzitiger pflu

men saft (acacia phlumensaf Sum. V. unzidig průme 48.); agathia slehen 40.

*Accates augstain 32.

Accedula grasmuk P. V. pergwurcz sure (eyn crut) 38. artzedula ber34. syngrone i. potentilla; assidula wurcz 30. acedula eyn voghel de singhet vor dem daghe 37. acredula (alph. acce-) nachtegael G. voc. egregule eyn hopp, eyn vetze 37. egredule sunt rane parue in sicco agri commorantes 76.

Accelera-re gächen 29. zů nachen 30. -nter risch-, snel-liken 38.

*Accensus sbst. anczündung, ausstössung 33.

Accentus mit lautt 34 sim. lud 37. 45. -ilatio gancz vorgebung ib. vor Accept-abilis genern (aus geneme) latynge der schult 37.

*Accerbi huf lecht 41. vgl. etwa aceruatim hufflich Gloss. * Accerra s. Acerra. Accersi-re. -erunt zů iltent; -tus råget, -ti zů gerüft 41.

*

+Accerueribus (?acc'u'ibus; aus a ceruicibus??) von de ge åder 41.

*Ac- s. A-cetabulum.

*Accid-ia s. Imbecillitas. -e swärlich i. grauide 27. -iare vvllaczin (nhd. faulenzen) V. a. 1420. acidiose i. grauiter swaerlick, traechlick G. voc. schwerlich, treglich 110.

*Accinat-es, -us s. Acinacis. Accingere wappen an-legen 27. 33., -tün gurgen (aus gurten) P.V.

Ac-, au- 122o. (an- 122.) -cipiter hapk 32. hapck 29. hauick, Marg. ader spoyr vogel G. voc.

Accis-us i. circumcisus Br. -a vnbesneden (st. vmb-) 37. Ac- s. A-citabulum.

*Accitari bewegen zu träghayt 33. verwegen zu tragkait 27.

*+ Accitrate vleyslych V. a. 1420.

[blocks in formation]

*Accitus sbst. eyn voghet 37. (ptc. i. vocatus Br.)

Acclamare an ropen 38.

*+Accliu-us steyl 37. 22. 97. -atus krum 37. acliuus uf stichig 29. adcliui zů tal 41. (aus ad cliuum?). Accola pawman 27. 33. lehen man 40. 6. acola tag löner 32. accula meyger 37.

Accolitus eyn lecht dregher 37. erstweichnemmer 34. die erst wichy; subdyaconus die ander w. 32. *Accom-odare, -adare 33. leychen 27. 33.

*Accubi-tus wirthschaft 40. 76. 48. demaghe 23. (s. Gloss.). -cinus eyn maghe 37.

*Accula s. Accola. *Accule-ta. -atus ghe pyneghet 37. -us s. Aculeus. Catasta. *Accumulare hupen I hopen 38. heyflen 64. acculmo hüfflin 31.

Accupari s. Occupare. Accusare (cf. Resumere) pesagen, peruegen 27.

Acedula s. Accedula.
Acephalus ane houed 37.

Acer. acre i. durum sur, swar, hart 38. acriter (cf. Acerbus), acerter 27. hert- 27. 33., streng- 33., scherff 27. -leich.

Acer eenre hande boem daermen costele tafelen van maket G. voc. masholter; acerites massolterbom 32. acer acero (acera Gloss.) massholter bom grindrebe 40.

Acer ignis s. Ignis. Acera. acero gundereba Wirzb. Hs. (W. bei Gf.). grindrebe 40. (o. v. Acer). acerum gundreb 32.

Acerb-us scharp 37. harb V. tril. -itas scharpheit 37. sawrchait, scharhait; acriter scherleich (also dial. schar scharf) P. V.

=

*Acer-ites, o s. -a. Acer. Acerra eyn vad 37. acerra (acerare?) est tincuillus (aus tumulus Br.) 1 sepulchrum etc. grap; rauchfaß 45.

*Acer-ter s. Acer. -um s. -a. Aceruus eyn hop steyne (-wus) 37.

Acira

Acescere suren 29 sim. an fan essigen 31. anfahen ze essichen 64. *+Acetabula s. Acitabulum. A-, ac-cetabulum essich fass o. krůg 40.

Acetare i. fermentare suren also me dat brot surt 38. sim. 22.

Aceticum wyn ysen spoel 37. Acetos-a amper, amprich 45. sawrsemf, ampher P. V. suyrkel G. voc. -us suyrich of ettick i. plenus aceti G. voc. essrechtig i. acidus 29. Ac- s. Ag-grauare. *Acia s. Ascia.

Acialis örtig 33. scherffleych, ortelich, ekchat 27. eggachtig 29. acilis ekat 30. vierechkat 34.

+Acialis sbst. ekel, ort P. V. vgl. echol acira Gf. I. 130. sim. Gloss. v. Aciarium. eckel (nhd. Eig.) BM. I 410. Sm. I 25 ff.

A-, ac-ciatum lewr 33. pyer 27. pier 45. mnd. rappes auch hd. i. vinum ex acinorum folliculis aqua mistis et expressis confectum, laur, beerwein V. a. 1618 Sm. III 117.; dazu ebds. aschaff rampes mitteld. rámbas m. geringer saurer Wein. acinum lurra H. S. Tr. glawer 27. acidum liurra H. S. D.

*Acid-e pittero Gf. III 88. i. anciel surliche H. S. D. -us s. Acetosa. -um s. Aciatum.

*Acid-iose s. Accidia. -um,

-us s. -e.

Acies scharp 37. ort, egghe; i. acumen spisse, scharpe; wate an enem meste 38. wate 147. waze (ferri), scare (militum) Symb. D. strit spicz 32. schar logen lein spicz eines wofens 40. gesech (aber visus gesicht) K. V. *Acilis s. Acialis.

Acinacis. accinat-es est ensis medorum; -us bezeler 37. (cf. Cluniculum). *Acinum s. Aciatum.

Acinu-s -m eyn wyn druffel 37. weinbersteinlin i. arillus K. V. -s winberstainliunzitiger tråbel 40. eyn cleyn beseken (vitis, hedere, sambuci etc.) G. voc. -m hindbiri Symb. H. Acira s. Acialis.

*

Acitabulum

A-, ac-citabulum saiten spil 40. acetabula hant toghe sanghes 37. * Acitare sauffen (aus sauern sim. umged.) 33.

[ocr errors]

Acol-a s. Accola. -eya s.

Aquilegia.

[blocks in formation]

*+Acta lacticata scrift der werk de gescheyn sind in deme rechten *Acomentator. acommentarijs 37. acta apostolorum das leben houerichter V. a. 1420. eyn besceruer (besteruer? aus besc'uer bescriuer) in der ee 37.

=

[blocks in formation]

*Aconit-um eiter gift 40. 48. crůcze wrcze 40. -a i. herba venenata Igenus aspidis venenosi Br. vorghiftich crud; aconica eyn slange 37. alconi-ca herba venenata 33. -ta vergiftige gecrude 81.

Acor (alph. acer) cham P. V. ater win ank (?kan? undeutlich verbeßert) 32. achores der anspring 43. (cf. Gloss. Add. v. c.)

Acorus i. spatella, glaspatella, pyperapium geel lilien O. san.

Ac- a-quiescere mit halten 30. erharen 29. gehorsam sein 34. Acquirere vorerwer-ffen 27., -ben 76. erwerben, herfursen 45.

Acrarium eyn stede dar ghelt grauen is 37. vrm. aus aer-, vgl. erarium i locus ubi seruatur peccunia 76. Acred-o s. Acrimonia. -ula s. Accedula.

Acrimonia wreetheit int aenghesicht; starckheit, moedicheit G. voc. behendicheyt des sinnes 37. råße Ki. acredo súri 29.

*Acrisi-a s. Aorasia. -ma, -nus etc. s. Acrizimus.

Acriter s. Acer. Acerbus. Acrizimus. acrismus (+ chrisma?) götti brot 32. senft geheblotz brot K. V. acrisinus senift gehebet brot 40. sim. 48. acrosimus surdech 38. acrisima sote brod 37.

*Acrocer-on. -amina berghe in deme mere 37. -iamen strengkeyt o. vorderpeniß des mers 45.

der XII poten 34.

*Actago s. Attagen.

Actio mit rechten volghinge 37. Actionarius ein fragner, furkauffel i. penesticus 27. höker 37.

Actiualis etc. s. Actualis etc. Actor sakwolde 38. werker 37. werckmann, taelmann G. voc. sach werber 30. anklager K. V. ein kleger vor gericht 40.48. schuldiger 33.pe-sch. 27.

Actua-lis schnel redig I chüen 27. snelle dechtig kune 7. -rius i existens in actu wercklich 110. actiualis, -rius res in actu werckich G. voc.

+Actuaria est nauis que velo et remis similiter agitur Br. (vgl. actuarius nr. 6 Gl. m. Gloss. v. Auctoria). schiffe 40. naues actuarie holchun H.S.D. Gf. IV 892. holechen Symb. D. 280. (vgl. BM. I703).

+Actuarius gerichtschriber 125. *Actuca s. Acuta.

Actus sbst. wurckung 27. tatt I merckung (sic) 33. daat 38. ptc. gesant; acti gesent, gewürgt 41.

*Acubitus (cf. Gloss. v. Accubitus) s. Abduxorium.

Aculeus (angel) schöpht (aus schaft Xstift sim. Gloss.?) 33. weysel 34. 1. 2. stichling Meg. dy hechel V. a. 1420. 8. (s. Gloss.).

A- s. E-culeus. Acumen s. Pin. Acune-i, -us opper 37. Acupicta eyn ghe neget kled mit natelen 37.

[ocr errors][merged small]
[blocks in formation]

*+Acha s. Alga.

† Acha i. virtus strength Gl. Aelfr. Achaya eyn land in greken 37. krief lant 45. achat kriechen lant 40. achacia i. provincia grecie 7. 76. *+Achant-as, -us s. Acanthus. Achar-is genodin loz V. a. 1420. vngnedech, -us vn anneme 37.

Acharon ciuitas palestinę que cesarea postea dicta est Br. eyn stad in pallacine (-ien?) 37. Daher cesares 40. o. v. Acatium, mit dessen Glossen auch 75. (Gloss. h. v.) die hierher gehörige mischt. accaron ackers ciuitas que etiam tulomaidra (aus Ptolemaida) dicebatur. mhd. âkers frz. Jean d'Acres = Akkon, Ptolemais. *+Acha-rus s. ris. -t s. -ya. -ten -teron? s. Acatium.

*A-, ar-chatonia rechticheyt 37. +Acheon schinende 37.gr., i. splendens lat. et dic. equus solis Br. 76.

Achillea collon croch (croh crocus); cf. nymphea id.; i. q. eliotro-phus sigel-hveorua, cf.-pia -hverpha Dun.

*+Achim-e (merwunder) merfra-z (.Aristot.") Meg. -as - 50.

*+Achimias s. Architemea. Achinus eyn köter 37. achiuus en ketter 11. (Gloss., hierher). *+Achipera s. Anticipa.

Adiudicare

64., w. nicht zu nd. wetteren Gloss. h.v.,
sondern aus hd. wette (wetti Fr. II445.
wett. wêde) Vieh-tränke, -schwemme.
Adar (hebr.) de mers man 37.
*+Adastr-a s. Adiantos. -ia
s. Adrastus.

*+ Adbucus s. Aduncus.

*+ Adcapillacio zů de gemelczē 41. Zu gemelze pictura Gf. II 418? aus gehelczen, vgl. capulus Gloss.?? *Adcliui s. Accliuus.

33.

* Addeps s. Adeps.
Addicere czw hauffen 27., zu hauff

sagen.
*Addicere s. Adicere.
+Adelfus eyn bôk terencii 37.
*Adelheidis. alheydis alheyt,
aleke 38.

Adempcio bethuginge 37. (d. i. Vermächtniss).

*Aden hufhalten etc. Gloss, aus acte, obgleich aderantra nahe an adiantos steht.

*+Adeps (cf. Ador. Medulla.) smero. vnsled H. S. D. unslith Gf. VI 791. cheren mel 27. choren mel 33. vetti

cheyt der erde (cf. Ador) 37. addeps faistin 41. adipe vaistam Indersd. Hs. adepa feiszekait 40.

Adeptus irkrigin V. a. 1410. sim. 13. erarbayt 27. her arbeyt 7. erborben 3. (br) 33. herfurst (adipisci her

*Achiton estnatura senciendi 8. 45. werben; vgl. o. Acquirere) 45.

de natur to volende 37.

*Achiuus s. Achinus.

Ad to, an 38.

Adera etc. s. Adria.

Adherere to holden 38. 22. Adhortari to raden, -hissen,

Adam adam vnde is de erste myn- -stocken G. voc. sim. 132. Vgl. Gloss.

sche den got schoup 38.

Adamas. adomas adomant 29. 34. adamas de montibus nascitur qui sunt quasi legechte (,,st. leymechte" Reuss) et velut quædam cristallus glasechte, et ex eadem leym quoddam gedoße quasi cor aliiquando oritur magnæ fortitudinis. ipsa leym etc. in modum krisolo. H. Ph. Vll. legech = leyych petrosus, von leye petra 147. (s. u. h. vv.), woher auch leym aus leyen? *+Adango xi ctum nodeghen 37. i. e. angario 76.

Adaquare trencken, wetten 31.

[blocks in formation]

Adiunctus

*† Adiunctus s. Aduncus. *Adlegare (in den Vocc. ex quo ron allegare unterschieden) i. admittere, alienare Vocc. e. q., aligenare zulaßen 45. zu- 110., toe- G. roc. -senden.

*Admater (cf. Adpater) thota H. S. D.tota Vind. vgl. Gf. VI 381. BM.III 52. Gloss. vv. Patrin-a, -us. göttele 40. gota, gotta Gf. IV 154. vgl. Sm. II 84. göttel etc. commater Gloss. h. v.

Ad-, a-miniculum fu- 27., fue33. -dernüss etc.

+Administrator dener 37. ein dienstman i. adornator 76.

*Ad-, per-mittere staden, to laten 38. admis-sum ein boß tat 52. -sarius, -arius 45. schoner (aus somer) 45. stüthenkst P. V. stût hengst 9. -sura eyn tijd wan de koy mit dem ossen lopet 37. (sim. Br. 76.). gimisgida Pf. Grm. XI S. 33.

*Admusicatus (cf. Musa) dicht

ter 41.

+Adne-ctere. -xio xui xum to wynden 37. -xo ui xi xum i. aligo 76.

* Adolator s. Adulator. Adoler-e wassen o planczen 45. wachsen, prennen, opfern 52. -ent smaktent 41.

Adolescen-s iungellinkch, -tulus ein iungs mensch 27. -tia iugent, iunk-chait, -fraw 27. ain iung frow 76. wachsung 29.

*+ Adomas s. Adamas. *Adomen eyn deyl van eynem swyne 40., verm. aus abdomen, doch =ademon quedam pars porci 76.

+Adometus wlborden 37. *Adon-aria, -uss. Adore -a, -us. *Adonus eyn lef hebber 37. adonis i. amasius veneris Br. etc. Adopt-atus czwgesaczt erben czwgebunscht erben 27. -io (cio) ze wünschend 41. iuus zogewunsciter H. S. Tr. zugwnceter Vind. zugewunsgeder D. -cheter son 48. zugewusteter sun 40. erwunschet Gf. I 906. vt ghekoren 37.

Ador waissen mel 40. waissi mel

Diefenbach, Novam glossarium.

[blocks in formation]

32. meltunst P. V. vet van meel of speltcoern G. voc. vetticheyt frumenti (cf. Adeps) 37. i. adeps korn mel faisse 29. chermeel 34. rocken mel 30. *Adorastus s. Adrastus. +Adorbicularitate sinuelin 41. vgl. Gloss. v. Orbicularis.

*Ador-ea i. sacrificia heylg don 45. adonaria (× donaria?) opper 37. Adoreus i. triticeus etc. Gloss. adonus i. triplicius eyn trifildeger (umged.) 45.

Adornators. Administrator. Adpallare. adpellare i. cellare I vectare helen 45.

Adpater (cf. Admater) thoto H. S. D. toto Mon. tôte i. patrinus Vind. gotti Gf. IV 154 gevatter 52. wetterin 40., w aus v st. pf vgl. pfettern aus paternus, patrinus? oder X admater, vgl. v. Commater??

[ocr errors]

*

+Adpellare s. Adpallare.

Adprefinitum vorge endet 41. Ad- s. Ap-prehensio. +Adprim-e-um i. valde Vocc. e. q. Gemmen. -o zu dem ersten 45. I apprime ll. c. (cf. Gloss. h. v.)

+Adproposita zů den uorgeleten 41., st. vorgelegten? vgl. propo-nere vorlegen, sitio vorlegung Gloss. *+. Adra s. Adria.

*Adragis. andrag-is, -o burgele 45. *Adramen eyn borch 37. adremon (ladromon 76.) castrinomen Br. *Adrantos s. Adiantos.

Adrastus alp V. a. 1410. Gloss. adorastus eyn alf; adastria ghelucke 37. adrasita gelukch P. V. andrastia scharpe weghe 37. (vgl. Abrupta).

*Adria sqq. Gloss. adira i. mare mer regio; ader-icum steyhet (sic) mer; -aticus a um i. petrosum focht schemeheyt 45. adera ładrea meer; adra eyn stein; aderaticus steynhaftich; adritum dat steynighe meer 37. adricum stain wasser 32. adriaticus velset 52.

*Adriatica malum terrae galluc Somner.

Adri-pias s. Atriplex. -tums. -a.

2

« ZurückWeiter »