Et mihi sollicitae lenimen dulce senectae

500 Quamprimum, omnis erit nobis mora longa, re

mittas. Tu quoque quam primum; satis est procul esse

sororem; Si pietas ulla est, ad me, Philomela, redito. Mandabat; pariterque suae dabat oscula natae: Et lacrimae mites inter mandata cadebant. 505 Vtque fide pignus dextras utriusque poposcit: Inter seque datas iunxit, natamque, nepotenique, Absentes memori pro se iubet ore salutent: Supremumque vale, pleno singultibus ore, Vix dixit: timuitque suae praesagia mentis. 510 At simul imposita est pictae Philomela carinae; Admotumque fretum remis, tellusque repulsa; Vicimus, exclamat: mecum mea vota feruntur: Exsultatque animo, vix et sua gaudia differt Barbarus: et nusquam lumen detorquet ab illa. 515 Non aliter, quam cum pedibus praedator obuncis Deposuit nido leporem Iovis ales in alto: Nulla fuga est capto: spectat sua praemia raptor. lamque iter effectum; iamque in sua littora fessis Puppibus exierant: cum rex Pandione natam

520 In stabula alta trahit, silvis obscura vetustis: Atque ibi pallentem, trepidamque, et cuncta

timentem, Et iam cum lacrimis, ubi sit germana, rogantem, Includit: fassusque nefas, et virginem, et unam Vi superat; frustra clamato saepe parente, 525 Saepe sorore sua, magnis super omnia Divis. Illa tremit, velut agna pavens, qure saucia cani Ore excussa lupi, nondum sibi tuta videtur. Vtque columba, suo madefactis sanguine plumis, Horret adhuc, avidosque timet, quibus haeserat, 530

ungues. Mox ubi mens rediit; passos laniata capillos,

[Lugenti similis, caesis plangore lacertis,]
Intendens palmas, Pro! diris, Barbare, factis,

Pro! crudelis, ait! nec te mandata parentis 535 Cum lacrimis movere piis, nec cúra sororis, | Nec mea virginitas, nec coniugialia iura ? Omnia turbasti: pellex ego facta sôrori: Tu geminus coniux; non haec mihi debita poena. Quin animam hanc, ne quod facinus tibi, perfide,

restet,
540 Eripis? atque utinam fecisses ante nefandos

Concubitus! vacuas habuissem criminis umbras.
Si tamen haec Superi cernunt; si numina Divum
Sunt aliquid; si non perierunt omnia mecum;

Quandocumque mihi poenas dabis. Ipsa, pudore 545 Proiecto, tua facta loquar. Si copia detur,

In populos veniam: si silvis clausa tenebor,
Implebo silvas, et conscia saxa movebo.
Audiat haec aether, et si Deus ullus in illo est.

Talibus ira feri postquam commota tyranni; 550 Nec minor hac metus est: caussa stimulatus

utraque,
Quo fuit accinctus, vagina liberat ensem,
Arreptamque coma, flexis post terga lacertis,
Vincla pati cogit. Iugulum Philomela parabat;

Spemque suae mortis viso conceperat ense.
555 Ille indignanti, et nomen patris usque vocanti,

Luctantique loqui, compressam forcipe linguam
Abstulit ense fero: radix micat ultima linguae.
Ipsa iacet, terraeque tremens immurmurat atrae.

Vtque salire solet mutilatae cauda colubrae, 560 Palpitat; et moriens doininae vestigia quaerit.

Hoc quoque post facinus, vix ausim credere, fertur
Saepe sua lacerum repetisse libidine corpus.
Sustinet ad Procnen post talia facta reverti.

Coniuge quae viso germanam quaerit: at ille 565 Dat gemitus fictos, commentaque funera narrat.

570

Et lacrimae fecere fidem. Velamina Procne
Deripit ex humeris, auro fulgentia lato:
Induiturque atras vestes: et inane sepulcrum
Constituit: falsisque piacula manibus infert;
Et luget non sic lugendae fata sororis.
Signa Deus bis sex acto lustraverat anno.
Quid faciat Philomela? fugam custodia claudit:
Structa rigent solido stabulorum moenia saxo:
Os mutum facti caret indice. Grande dolori
Ingenium est: miserisque venit sollertia rebus. 575
Stamina barbarica suspendit callida tela:
Purpureasque notas filis intexuit albis
Indicium sceleris: perfoctaque tradidit uni:
Vtque ferat dominae,gestu rogat. Ille rogata
Pertulit ad Pročnen: nec scit quid tradat in illis. 580
Evoluit vestes saevi matrona tyranni:
Germanaeque suae carmen miserabile legit:
Et, mirum potuisse, silet. Dolor ora repressit:
Verbaque quaerenti satis indignantia linguae
Defuerunt: nec flere vacat; sed fasque nefasque 585
Confusura ruit, poenaeque in imagine tota est.

Tempus erat, quo sacra solent Trieterica Bacchi
Sithoniae celebrare nurus: nox conscia sacris.
Nocte sonat Rhodope tinnitibus aeris acuti:
Nocte sua est egressa domo regina: Deique 590
Ritibus instruitur; furialiaque accipit arma.
Vite caput tegitur: lateri cervina sinistro
Vellera dependent: humero levis incubat hasta.
Concita per silvas, turba comitante suarum,
Terribilis Procne, furiisque agitata doloris, 595
Bacche, tuas simulat. Venitad stabula avia tandem:
Exululatque, Evoeque sonat, portasque refringit,
Germanamque rapit: raptaeque insignia Bacchi
Induit: et vultus hederarum frondibus abdit:
Attonitamque trahens intra sua limina ducit.

600 Vt sensit tetigisse domum Philomela nefandam,

Horruit infelix; totoque expalluit ore.
Nacta locum Procne, sacrorum pignora demit,

Oraque develat miserae pudibunda sorori; 605 Amplexuque petit. Sed non attollere contra

Sustinet haec oculos, pellex sibi viga sororis:
Deiectoque in humum vultu, iurare volenti,
Testarique Deos, per vim sibi dedecus illud

Illatum, pro voce manus fuit. Ardet, et iram 610 Non capit ipsa suam Procne: fletumque sororis

Corripiens, Non est lacrimis hic, inquit, agendum,
Sed ferro; sed si quid habes, quod vincere ferrum
Possit; in omne nefas ego me, germana, paravi.

Aut ego, cum facibus regalia tecta cremaro,
615 Artificem mediis immittam Terea flammis:
Aut linguam, aut oculos, aut quae tibi membra

pudorem Abstulerunt, ferro rapiam: aut per vulnera mille Sontem animam expellam. Magnum quodctanque

paravi; Quid sit, adhuc dubito. Peragit dum talia Procne, 620 Ad matrem veniebat Itys. Quid possit, ab illo

Admonita est: oculisque tuens immitibus, Ah!quam
Es similis patri! dixit. Nec plura locuta,
Triste parat facinus; tacitaque exaestuat ira.

Vt tamen accessit natus, matrique salutem 625 Attulit, et parvis adduxit colla lacertis,

Mistaque blanditiis puerilibus oscula iunxit;
Mota quidem estgenetrix; infractaque constititira:
Invitique oculi lacrimis maduere coactis.

Sed simul ex nimia matrem pietate labare 630 Sensit, ab hoc iterum est ad vultus versa sororis;

Inque vicem spectans ambos, Cur admovet, inquit,
Alter blanditias; rapta silet altera lingua?
Quam vocathic matrem, cur non vocatilla sororem?

Cui sis nupta vide, Pandione nata, marito.
635 Degeneras: scelus est pictas in coniuge Tereo.

Nec mora; traxit Ityn: veluti Gangetica cerrae
Lactentem foetum per silvas tigris opacas.
Vtque domus altae partem tenuere remotam;
Tendentemque manus, et iam sua fata videntem,
Et mater, mater, clamantem, et colla petentem 640
Ense ferit Procne, lateri qua pectus adhaeret.
Nec vultum avertit. Satis illi ad fata vel unum
Vulnus erat: iugulum ferro Philomela resolvit.
Vivaque adhuc, animaeque aliquid retinentia

membra
Dilaniant. Pars inde cavis exsultat aënis: 645
Pars verubus stridet: manant penetralia tabo.
His adhibet coniux ignarum Terea mensis ::
Et patrii moris sacrum mentita, quod uni
Fas sit adire viro, comites famulosque removit.
Ipse sedens solio Tereus sublimis avito

650 Vescitur: inque suam sua viscera congerit alvum. Tantaque nox animi est, Ityn huc arcessite, dixit Dissimulare nequit crudelia gaudia Procne: Iamque suae cupiens exsistere nuntia cladis; Intus habes, quod poscis, ait. Circumspicit ille, 655 Atque ubisit,quaerit. Quaerenti,iterumque vocanti, Sicut erat sparsis furiali caede capillis, Prosiliit: Ityosque caput Philomela cruentum Misit in ora patri: nec tempore maluit ullo Posse loqui, et meritis testari gaudia dictis. 660 Thracius ingenti mensas clamore repellit, Vipereasque ciet Stygia de valle sorores: Et modo, si possit, reserato pectore diras Egerere inde dapes, demersaque viscera gestit: Flet modo, seque vocat bustum miserabile nati: 665 Nunc sequitur nudo genitas Pandione ferro. Corpora Cecropidum pennis pendere putares; Pendebant pennis. Quarum petit altera silvas; Altera tecta subit. Neque adhuc de pectore caedis Excessere notae; signataque sanguine pluma est. 670