PUBLII

OVIDII NASONIS

AMORUM

LIBRI TRES.

II.

EPIGRAMMA

PUBLII OVIDII NASONIS

IN SUOS AMORES.

QUI modo Nasonis fueramus quinque libelli,
Tres sumus: hoc illi prætulit auctor opus.
Ut jam nulla tibi nos sit legisse voluptas,
At levior demtis pœna duobus erit.

PUBLII OVIDII NASONIS

AMORUM

LIBER PRIMUS.

ELEGIA PRIMA.

w

CUR POETA AB HEROICIS AD EROTICA TRANSIERIT.

ARMA gravi numero violentaque bella parabam
Edere, materia conveniente modis.

Par erat inferior versus : risisse Cupido

Dicitur, atque unum subripuisse pedem.

Quis tibi, sæve puer, dedit hoc in carmina juris?
Pieridum vates, non tua turba, sumus.

Quid? si præripiat flava Venus arma Minervæ,

1.

Arma etc. Carmen innuit, quod de Gigantomachia inchoaverat, et de quo fusius, libro subsequenti, Eleg. 1, 11:

Ausus eram, memini, cælestia dicere bella,
Centimanumque Gygen, etc.

- Gravi numero. Heroico, scilicet;
Homerico, ut ait Hor. Art. poet. 73 :
Res gestæ regumque ducumque, et tristia bella,
Quo scribi possent numero, monstravit Homerus.

2. Edere. Optimus Francofurtens.
prodere. Vide Heroid. x1, v. 94.
3. Par erat inferior versus. Sena-
rius quippe, ut prior.

4. Atque unum subripuisse pedem.

5

Suaviter admodum, et figura ingeniosissime ad rem accommodata, hexametrum designat, in pentametrum elegiaco ritu conversum.

5. Dedit hoc in carmina juris. In carmina, optime fragmentum regium: ut 1, Fast. 17, dixit, dederis in carmina vires, ut ibi legendum. Habere jus in aliquem dicimur; in aliquo, minus latinum est. HEins.

6. Tua turba sumus. Cod. regius, turma; unus Palatinus et Vaticanus membra: etiam probe.

7. Quid? si præripiat flava Venus arma Minerve. Nec ita bene ipsi

Ventilet accensas flava Minerva faces?
Quis probet in silvis Cererem regnare jugosis?
Lege pharetratæ Virginis arva coli?

Crinibus insignem quis acuta cuspide Phœbum
Instruat, Aoniam Marte movente lyram?

Sunt tibi magna, puer, nimiumque potentia regna,
Cur opus adfectas, ambitiose, novum?

10

An, quod ubique, tuum? tua sunt Heliconia Tempe? 15
Vix etiam Phœbo jam lyra tuta sua est?
Quum bene surrexit versu nova pagina primo;
Adtenuat nervos protinus ille meos.

vertit, quam Diomedes, postquam manu vulneravit, sic increpat fugientem, II. E, 348:

Εἶκε, Δεὸς θύγατερ, πολέμου καὶ δηϊοτῆτος Η ουχ ̓ ἄλις, ὅττι γυναῖκας ἀνάλκιδας ἠπεροπεύεις ;

- Præripiat. In Palatino tertio est, præcipiat: et id probavit Gebhardus lib. 1. Crepund. cap. I; sed inconsiderate. Præcipere est enim rem ante alium capere; ut Ep. XVII, 107 : Præcepta gaudia. Præripere vero rem, in quam alius jus habet, auferre per vim, ut passim Latini scriptores. BURM.

8. Ventilet. Moveat, ut ventum faciat, quo magis accendantur. Propert. IV, III, 50:

Hanc Venus, ut vivat, ventilat ipsa facem.

· Accensas. Id est, ut accendantur. Sic Juno ad Æolum, Æn. I,

V.

73: Submersasque obrue puppes. Pro puppes obrue, ut submergantur 9. Regnare. Pugnare Neapolitanus unus : non ineleganter.

11. Crinibus insignem etc. Conspicuum capillorum pulchritudine; quod decoris genus Apollini et Baccho apud poetas peculiare. Testis Tibullus, 1, El. iv, 33:

Solis æterna est Phœbo, Bacchoque juventus,

Et decet intonsus crinis uterque Deum.

De Phoebi Bacchique æterna pueritia passim meminerunt poetæ. In laude quoque et gloria forma, hi duo fere conjungi solent. Noster, Metam. III, 420:

Spectat humi positus geminum, sua lumina,
sidus ;

Et dignos Baccho, dignos et Apolline crines.
Et hoc ipso libro, Eleg. xiv,
31:
Formosa periere comæ, quas vellet Apollo,
Quas vellet capiti Bacchus inesse suo.

14. Cur opus adfectas etc. Cur in aliena regna, Musarum scilicet, tua jura extendis ambitiosius ?

17. Quum bene surrexit etc. Quum prospere mihi cessisset versus prior, nec vires animique in proxime subsequuturum deficerent, nervos ita Cupido adtenuat, imminuit, ut ad prioris numeros producere inferiorem non possim. Hæc jam fere, 3 et 4; sed aliis verbis, suo more Noster expresserat.

18. Adtenuat nervos protinus ille mcos. Proximus ille fragmentum regium cum Scaligeri, et Puteani excerptis, ac altero codice regio. Forte, proximus inde pentam. designat.

Nec mihi materia est numeris levioribus apta,
Aut puer, aut longas comta puella comas.
Questus eram; pharetra quum protinus ille soluta,
Legit in exitium spicula facta meum :
Lunavitque genu sinuosum fortiter arcum:

Quodque canas, Vates, accipe, dixit, opus.
Me miserum! certas habuit puer ille sagittas.

Uror; et in vacuo pectore regnat Amor.

Sex mihi surgat opus numeris; in quinque residat.
Ferrea cum vestris bella valete modis.

Cingere litorea flaventia tempora myrto,
Musa, per undenos emodulanda pedes.

20

25

30