Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

"Brachmanæ autem pleraque philosophiæ ejus contulerunt: quæ mentium documenta, quæ corporum excitamenta, quot partes animi, quot vices vitæ, quæ diis Manibus pro merito suo cuique tormenta vel præmia." (Flor. p. 20. Ed. Alteburgi 1778.) "Serv. in Virg. Æn. 3, 63. ait Manes esse animos hominum illo tempore, quo de aliis recedentes corporibus necdum in alia, secundum fabulam Pythagoricam, transierunt.” Forcellin.

(6.) Plato adopted it in its fullest extent:-" Dicit animas hominum Damones esse, et ex hominibus fieri Lares, si meriti boni sunt; Lemures sive Larvas, si mali; Manes autem, cum incertum est, bonorum eos, seu malorum esse meritorum." Augustin. de Civ. Dei c. 11. "Qui proprie Manes dicti fuerint, magna inter eruditos quæstio fuit, aliis alia existimantibus. De iis multa Plato, Plotinus, Porphyrius, Proclus, Apuleius, &c." Nota ad Festum p. 222. Ed. Amstelodami 1700. "Hermias Comment Ms. in Plat. Phaedr., inter Mss. Codd. Voss. Bibl. L. Bat.: Επειδὴ ἀπὸ τοῦ δαιμονίου γένους πρώτως ἄρχεται ἡ τῶν ἀγαθῶν καὶ κακῶν διαίρεσις· πᾶν γὰρ τὸ ὑπερδαιμόνιον γένος, μονοειδῶς ἔχει τὸ ἀγαθόν. Έστιν οὖν τινὰ γένη δαιμόνων, τὰ μὲν μερίδας τινὰς τοῦ κόσμου κατακοσμοῦντα καὶ ἐπιτροπεύοντα· τὰ δὲ εἴδη τινὰ ζωῶν· κατέχειν οὖν σπουδάζειν τὰς ψυχὰς εἰς τὸν ἑαυτοῦ κλῆρον, οἷον εἰς ἀδικίαν ἡ ἀκολα σία· δέλεαρ τὴν ἡδονὴν τὴν ἐν τῷ παραυτίκα ἀναμίγνυσιν ἐν αὐταῖς ὁ ἔφορος τῆσδε δὲ τῆς ζωῆς δαίμων· ἄλλοι δέ τινές εἰσι τούτων ἐπαναβε βηκότες δαίμονες, οἳ κολάσεις ἐπιπέμπουσι ταῖς ψυχαῖς, ἐπιστρέφοντες αὐτὰς εἰς τελειωτέραν καὶ ὑπερτέραν ζωήν· καὶ τοὺς μὲν πρώτους ἀποτρέπεσθαι δεῖ, τοὺς δὲ δευτέρους ἐξευμενίζεσθαι. Εἰσὶ δὲ καὶ ἄλλοι κρείττονες δαίμονες, τὰ ἀγαθὰ μονοειδῶς ἐπιπέμποντες.” R. M. Van Goens ad Porphyr. de A. N. p. 94.

(7.) " Mela 1, (9.) Augile Manes tantum deos putant, per eos dejerant, eos ut oracula consulunt, precatique qua volunt, ubi tumulis incubuere, pro responsis ferunt somnia. Quæ verba ex Herod. fere transcripta, ab eodem Herod. lucem capient, qui in L. 4. (c. 172.) de Nazamonibus ita scribit: Ομνύουσι μὲν τοὺς παρὰ σφίσι ἄνδρας δικαιοτάτους καὶ ἀρίστους λεγομένους γενέσθαι τούτους· τῶν τύμβων απτόμενοι, μαντεύονται δὲ ἐπὶ τῶν προγόνων φοιτέοντες τὰ σήματα, καὶ κατευξάμενοι ἐπικατακοιμέωνται, τὸ δ ̓ ἂν ἴδοιεν ἐν τῇ ὄψει ἐνύπνιον, τούτῳ χρῶνται. Leg. τούτων τῶν

• There is as little necessity for, as there would be elegance in, this emendation. “ Junguntur γενέσθαι τούτους in Ed. Wess. et aliis, parum commode. Interpungit vero post γενέσθαι noster Ms. F. Equidem satis habui vocem τούτους a proxime præcedentibus interjecto commate separare ; intelligi enim debet τούτους ὀμνύουσι, nisi plane repetendum hic fuit hoc verbum, quemadmodum alias in tali oratione consuevit Scriptor noster.” Schw. Salmasius expunges τούτους and reads ἁψάμενοι.

τύμβων. Túμßwy. Per defunctos, qui justissimi atque optimi apud illos fuisse dicuntur, jurant, illorum sepulcra tangentes divinant ad suorum accedentes monumenta, et illic, ubi preces peregerunt, indormiunt, ubi quodcunque per quietem insomnium viderunt, eo utuntur.' Ut vides, Mela Manes vocavit, quos Herod. justissimos atque optimos vita defunctos. Qui viri quoniam inferis degere putabantur, inde Plinius, cum hæc a Mela accepisset, sic mutavit: Augila inferos tantum colunt. Et post Plinium Solinus: Augila vero solos colunt inferos. Ita enim et Plin. et Solinus interpretandi." Nota ad Festum, p. 222.

(8.) "Solos colunt inferos. Plin.: Augila inferos tantum colunt. Habet e Mela: Augile Manes tantum deos putant; per eos dejerant. Eos ut oracula consulunt, precatique que volunt, ubi tumulis incubuere, pro responsis ferunt somnia. Hæc ex Herod. Mela, qui tamen Augilis tribuit, quod ille Nasamonibus. De quibus vett. omnes hoc tradunt, ne solum Herod. censeas. Tertull. de Anima: Nam et Nasamonas propria vocabula apud parentum sepulcra mansitando captare, ut Heraclides scribit, vel Nymphodorus, vel Herod. Nymphodorus et Heraclides Ta vóμua gentium scripserant. Dicit Herod., Nasamones per eorum dejerare manes, qui fortissimi et justissimi viri ap. eos extiterunt, tactis eorum tumulis: eosdem πрoуóvwv suorum monumentis incubare, et responsa petere monitu somniorum. Quæ Mela non discrevit, ut ab Herod. distinguuntur. Dejerant enim per manes fortissimorum, et manes consulunt proavorum suorum. Sed nec Plin. mentem Pomponii assequutus est. Dixit ille Manes deos putari ab Augilis. Hic Manes accepit pro inferis; nam inferi de loco ipso, καταχθόνιος τόπος. Græci ἅδη unica voce dicunt. Hoc sensu et Manes sæpe Poëtæ, Manesque profundi, et, hæc Manes veniat mihi fama sub imos. Ceterum Nasamones vel Augilæ ròv ädny non colebant, nec deos infernos, ut Plutonem, Proserpinam, et alios, sed animas defunctorum parentum, et eorum qui fortissimi in vita extiterant. Hos proprie Manes vocavit Mela. Et sic vocabantur: Virg. Manesque vocabat Hectoreum ad tumulum, i. e. Manes vel animam Hectoris. Atque ita passim. Herod. verba hæc sunt, quæ Mela reddidit: 'Oμvúovo μÈV TOÙS TAρà σφίσι ἄνδρας δικαιοτάτους καὶ ἀρίστους λεγομένους γενέσθαι τῶν

It will be observed too that Twv rúμßwv åπτóμevo are improperly joined by our critic to μavTúy Tal, since the distinction of the two members of the sentence is clearly marked by μὲν—δὲ, and since to connect τύμβων ἁπτόμενοι with μαντεύονται would be an intolerable diction, followed as they are by ἐπὶ τῶν προγόνων φοιτέοντες τα σήματα.

τύμβων αψάμενοι· μαντεύονται δὲ ἐπὶ τῶν προγόνων φοιτέοντες τὰ σήματα, καὶ κατευξάμενοι ἐπικατακοιμέωνται. Horum itaque Manes colebant, non inferos. Nec quisquam veterum inferos pro animabus defunctorum dixit. At Manes plerumque pro loco ipso, i. e. pro inferis, quod continetur pro continente. Igitur falsus Plin. Nec quoscunque Manes colebant, sed paternos et avitos. Manis et manus antiquis Latinis erat bonus, ut hilaris et hilarus: unde comp. immanis, qui non valde bonus. Manes vero vocaverunt defunctos exemplo et more Arcadum, qui Italiam tenuere. Nam et illi xenoτous nominabant, h. e. Manes et bonos, qui vivis excesserant. Notat Plut. Quæstt. Gr., ubi explicat quinam dicerentur ap. Laced. et Arcades xenoroi, in fœderis columna, quod inter ambos illos populos conventum est, inter alia scriptum fuisse, Μεσσηνίους ἐκβαλεῖν ἐκ τῆς χώρας καὶ μὴ ἐξεῖναι XPNσTOÙS TOSEïv, Et non licere Manes facere. Quod ait Aristotelem interpretari, Non licere interficere, un άπOXTIVVÚvaι. Idem quoque repetit in Quæstt. Rom. Hinc Manes, mortui; et dii Manes, defunctorum genii: hi et Lemures s. Lemurii. Et Feriæ eorum, Lemuralia. Glossæ: Lemuralia, Εορταὶ τῆς Εστίας. Ita scr.: male corrigunt, τῆς ̓Αττίας, aut "Axxas. Ita vocat propter Lares familiares, qui iidem cum Lemuribus vel diis Manibus. Imo duo eorum genera faciebant, quorum alii Lares familiares, alii Larva dicebantur: boni illi genii, isti mali et noxii. Curam posterorum suorum sortiti illi credebantur: larva autem vacatione, ceu quodam exsortio, h. e. axλnpla puniti, nullis sedibus errabant. Cum vero, inquit idem Apuleius, incertum est, cui quæ eorum sortitio evenerit, utrum lar sit an larva, nomine Manium deum nuncupant. Hinc Mania eorum mater, quæ et Larunda. Quam perperam VV. DD. cum Genita Mana confundunt, cujus mentio ap. Plut. Quæstt. Rom. Quæ generationis erat dea, non mortuorum, aut Lemurum. Genita, dea genendi; ut Moneta, dea monendi; et Pota, dea potus; Victa, victus. Mana, autem cognominata, i. e. bona, non a manando, ut perperam Plut." [et Martian. Cap. 1. c.]" interpr., quasi præses sit τῆς γενέσεως καὶ λοχείας τῶν φθαρτῶν. Genita Mana, i. q. Genita Bona; ut Cerus Manus in carmine Saliari creator bonus. Hinc Manes, οἱ χρηστοί, non κατ ̓ ἀντίφρασιν, ut nugantur Gramm. Oeois xataxdovinis in veterum monumentis Græcis sæpe insculptum visitatur, pro eo, quod est in Latinis, diis Manibus. Sed et diis inferis aliquando pro eodem legitur. Ergo et inferos dixerit Plin. pro diis Manibus. Sic superi absolute pro diis superis. Poëta, vos o mihi

Manes Este boni, quoniam superis aversa voluntas. Festus: Et inferi, dii Manes pro bonis dicuntur. Ozoì xóvio ArtemiΘεοὶ χθόνιοι doro, et in antiqua Herodis Inscriptione. Sed alia mens est Herodoti, qui deos inferos absolute, aut Manes ab Nasamonibus coli non dicit, sed parentum suorum Manes, i. e. animas defunctorum. Has deûm Manium nomine proprie nuncuparunt Lat. Extat Oratio Cornelia, Gracchorum matris, ex libris Nepotis excerpta, qua C. Gracchum dehortatur ac deterret a capessenda rep. et nece fratris vindicanda :- Ubi mortua ero, parentabis mihi, et invocabis deum parentem in eo tempore, ne pudeat te eorum deûm preces expetere, quos vivos atque præsentes relictos atque desertos habuerit. Scriptum fuit, Et invocabis D. M. parentis, i. e. deos Manes parentis. Scribe igitur ac distingue: Et invocabis deos Manes parentis. Eo tempore ne pudeat eorum deûm preces expetere, etc. Eorum deum, i. e. deorum Manium. Övid.: Perque tuos Manes, qui mihi numen erunt." Salmas. Exerc. Plin. 292.

The excellence of the matter in Salmasius's Note will amply compensate for its length. I do not find that there is any mention of it either in Wesseling's, or in Schweighæuser's edition of Herodotus. It is very remarkable that Mela should have misrepresented the words of Herodotus, and that Pliny should have misunderstood the words of Mela.

3. Μάκτρα, Μάνδρα, Σηκός: EvAGRIUS, ISIDORUS

CORRECTI.

"EVAGR. Hist. Eccl. 2, 3. (p. 287. Ed. Mogunt.) Eis δὲ τοῦ θόλου πρὸς τὰ ἑῷα εὐπρεπής ἐστι σηκὸς, ἔνθα τὰ πανάγια της μάρτυρος ἀπόκειται λείψανα ἔν τινι σορῷ τῶν ἐπιμήκων, μακρὰν ἔνιοι καλοῦσιν. Quæ ultima μακρὰν ἔ. κ. obscura videntur Valesio et medelæ indiga. Ego vero, si id aliorum cum bona venia possit fieri, ista paxgàv . x. ab exscriptore in textum introducta fuisse censeo. Videlicet in Codice suo studiosi hominis hanc observationem repererat, Mávdgav . x. quæ, quum ad v. onxòs pertinerent, ineptulus ille leviter mutata post xv inseruit. Ubivis autem onxòs a Grammaticis μάνδρα exponi solet.” Valck. Anim. ad Ammon. 2, 19. p. "De mendo in v. paxpav recte suspicans, non idem

155.

recte id levasse videtur, quum μávdgav conjiceret. Equidem h. 1. Evagrium crediderim ad Latinam rei appellationem alludere, quæ hinc etiam in Græcam linguam transiit, Arca. Quare apxav correxerim. Aliud enim quid sonat v. μáviga, quam ut hic recte locum habere possit: cf. Hesych. v. Kápnaga, Toup. Emendd. in Suid. 2, 137. Philemon. Lex. 181. p. 66. Sophocl. Fr. Tyrus 15, 3. (ap. Ælian. H. A. 12, 16.) In Schol. Nicandri e. ['4.] 211. 'Eπion Enpalves tò δηλητήριον, τὰ δὲ οὖλα τῶν ὀδόντων ἐκ βάθρων ῥήγνυται, lege ἐκ μανδρῶν. Inter Glossas Isidori p. 4. et Pithoeanas p. 52. Godofr. editur, Aria, mortuorum pulvinaria, ubi reponas mecum Arca." Osann. Prolus. Epigr. in Classical Journal 52, 361. In the last conjecture Dr. Osann has been anticipated:-" Cerda emendat, Arca, mortuorum pulvinaria, ut inferius, Pulvinaria, arca mortuorum. Juvenal. 8." [Imo Horat. Serm. 1, 8, 9.] "Huc prius angustis ejecta cadavera cellis Conservus vili portanda locabat in arca. Ariæ tamen inveniri etiam in Papia Ms. notavit Du Cange." J. G. Græv. ad Isidor. Gloss. et Excerpta Pithoeana p. 4. As to the passage of Evagrius, I think with Valck. that the words, Maxpav . x. are interpolated, as well as corrupt. But I assent neither to his substitution of μávdpav,. nor to my friend Dr. Osann's reading apxav; and for the present I believe μáxτpav to be the right conjecture, not only because it approaches the nearest to paxpav, but because these words are elsewhere confounded: see the New Greek Thesaurus, p. 38. a. et nott. 2. 3. p. 39. a. et not. 2.: Hesych. v. Καρδόπιον, Κάρδοπος ἡ μάκτρα, ἤγουν ἡ κάμπτρα, ὅπου τὰ ἄλευρα μαλάσσουσιν, ἤτοι ἀβάκην. “ Κάμπτρα, κάμπστρα, Arca, Capsa. Lex. Ms. Colb.: Κάρδοπος κάμπστρα, οὗ τὰ ἄλευρα μαλάσσουσιν.” Du Cange Gloss. Gr. Et Glossæ Labbæi: Káμлтра, Camрsа, Arca, et Arcela, P.: ubi leg. Arcula, quam vocem usurpavit Colum. 12, 45, 6. The observation of Valck., however, is well founded, that μávdpa is the term employed by critics to explain σηκός. Hesych. : Μάνδραι· σηκοὶ βοῶν καὶ ἵππων. Marogiov, Stabulum Moschop. ad Hesiod. "E. 2. Enxòv dè λéyei To xoves μavdglov." Du Cange App. ad Gloss. Gr. p. 124. But, as anxos has a double meaning, so its synonym μavopa has the same double signification: Moschop. T.

[ocr errors]

1 I am not prepared to understand the necessity of this alteration, which is quite unsupported by facts. Eutecnius : "Η τε δὲ φάρυγξ τὰ αὐτὰ ὑπομείνασα τοῖς χείλεσι φλέγμα λεπτὸν καὶ ξηρὸν ἀναπέμπει σφόδρα, ἔπειτα ἐκ βάθρων αὐτοῦ τὰ μὲν οὖλα ρήξιν ὑπομένει.

« ZurückWeiter »